  
Lis notiziis di Rotgaut tes cronichis a son sclagnis. Une prime volte al jentre tai manoscrits
pal 774¹: Rotgaut e Gait di Vicence, savūt che i Francs a vevin cjapadis Pavie e Verone,
a tignevin presonīr il re Desideri e a vevin obleāt Adalgjisi (Adelchi) a scjampā
tal Imperi Bizantin, si metin in vuaite su la Livence e a menin un grant maēalici di une
prime armade Francje che si moveve bande il Friūl. Carli al ą cirūt alore di
sierā chest cjamp di bataie, i ą sigurāt al sorestant furlan che al varčs
tignūt i siei dirits e i siei podźs e si ą fat zurā fedeltāt.
Il pat, gjave la forme, al nasseve di padin, di trivue momentanie: Carli al jere rivāt a
sparagnāsi une vuere cul Friūl nome cun la coruzion di qualchi nobil langobart.
I documents a tornin a cjacarā di Rotgaut pal 775 dōs letaris² dal pape Adrian lu
denuncin di cospiradōr dutun cui duchis beneventan, spoletin e clusin, cui Bizantins e cui
Bavars cuintri di Carli e dal stāt de Glesie. Pal 776 lis cronichis³ a regjistrin i ultins
fats: Carli, visāt dal pape, si mōf bande l'Italie, dai conzurāts nome Rotgaut
e il duche di Trevīs so missźr a tegnin dūr tai lōr intindiments.
Te bataie che e ven fūr i Francs a vincin e Rotgaut al mūr. Cualchi scritōr4
al dīs che, cjapāt presonīr, al č stāt discjavaēāt.
La rife caroline cuintri dal ultin riviel langobart si slargje pal Friūl.
notis al cjapitul secont
- 1- Andreae Bergomatis Monumenta Germaniae Historica-Scriptores rerum langobardicarum et italicarum: Foroiulianorum dux tunc tempore Rotcausus preerat, et in Vicentia Gaidus qui audita Francorum devastatione et eius adventum, quod ad pontem qui dicitur Liquentia exierunt et ibidem magnas strages de Francis fecerunt. Karolus vero haec audiens, mandans eorum fidelitatis fidem suscepturus et honoraturus, Rotecausus et Gaidus ducibus, cum multis Foroiulianorum consilio inito, ut se viriliter contulisset. Erat quidem ex ipsis, cui iam munera Caroli excecaverat cor, tale dedit consilii: " Quid faiemus? Quomodo eorum resistere possumus? Capud non habemus: regem confortationes nostrae iam devictus est. Eamus, eorum fidelitas bene nobis erit." Quid dicam? Ut optabat fecerunt.....
- 2- Monumenta Germaniae Historica-Epistole III p. 576-577 (ep.54) p. 582-583 (ep.57)
- 3- Pauli Continuatio Romana: Rotchaus dux foroiulensis rebellis occiditur
-Pauli Continuatio Terza 63: Rotgaudum langobardum Carolus vincit et civitates eius Francis tradidit. ®
Rex pretere audito quod Rothaudus langobardus in perfidiam versus esset denuo Italiam repetit, septigentesimo septuagesimo anno incarnationis dominice. Occiso quoque Rothgaudo, Foroiuli, Tharvisium atque alias civitates in sua ditione recipiens, Francis eas ad custodiam permisit.
-Annales Alamannici: Karolus rex in Italiam interfecto Rotgauso....
-Annales Guelpherbitani: Karolus rex in langobardia occiso Rotcausio....
-Annales Fuldenses Einhardi: Karolus contra Hruodgaudum in Italiam profectus eundem interfecit.
-Annales Nazarienses: Karolus rex perrexit in Langobardiam interfecto Rotgauzo
-Annales Laurissenses minores: Karolus in Italia Hruotgauzum tirannidem molientem interemit.
- 4-Pauli Continuatio Terza 68: Primo anno Leonis imperatoris quibusdam rebellionem in Italia meditantibus, Italiam repetit rex potens Karolus Magnus, urbem Forumiulii cepit et ducem eius Hero, liandum rebellionis incentore decollari mandavit, ceteris autem maiestate sui hominis timorem incussit.
-Annales Xantentes: Karolus rex in Italiam ingressus Rotgaudum rebellem captum decollari iussit.
-Reginonis Chronica: Carolus rex in Italiam ingressus foroiulianorum partem petivit Rotgaudum rebellem captum decollari fecit.
|
