Nihai Aşama-VI: Hippocampus Dr. Hakkı Açıkalın Evvela hikayesine bir bakalım... Kelime Yunanca: Ιππόκαμπος [Ipòkam(b)os]. {Ιππος (Ippos): At + Καμπι (Kambi): Bir deniz canavarı}. Türkçesi, Deniz atı. Bir deniz mahluku. Kafası ata benzediği içun bu ismi alıyor. Mitolojik bir varlık… Yarısı at, yarısı yılan formunda bir deniz mahluku… ‘Deniz Kentavrosu’ da deniyor [Kentavros: Başı insan, gövdesi at olan bir mitolojik varlık]. Okeanides (Okyanus perileri) ve / veya Nereides (Deniz / Su varlıkları ki, Nereus’un soylarıdır) kökenli olduğu varsayılır. Heyecan ve hafıza birbirlerine çok yakın iki fonksiyon. Beynin en
esrarlı bölümü sayılan Lobus Limbicus (Limbik Lob) [Latince,
‘limbus’ kelimesinden mülhem. Limbus: Bir yıldızın
(diskinin) dış kenarının (kutrunun) hududu, Yaprağın, yassılaşmış,
geniş ve temel parçası-pétiole, taç-yaprağın genişlemiş kısmı.
Halka, çevresel-dairevi bölge] ve onun sistemi (Limbik Sistem)
heyecan’ın da merkezidir. Bu ‘heyecan’ merkezinin vazifeleri arasında,
hafızaya bilgi aktarmak da var. Artık biliniyor ki, bu bilgi aktarımının
üzerinden yürüdüğü parça (bölge-oluşum), beynin temporal (şakak)
lobunda yer alan ‘hippocampus’tur.
[Şu üçkağıtçı organı dışarıdan (çıplak gözle) gözlemlediğinizde
hiçbir şey göremezsiniz. Başımızın belasıdır o. Hele bir de
derinliklerine inseniz, çekirdeklerine, histokimyasına… Eğer imani
bir duvara dayanmıyorsanız cehennemin dibine yuvarlanmamanız içun hiçbir
sebeb yok! Maazallah! İlla ki, zevken idrak!!!] Yeşil bölge sol temporal lob. İsimler’ın hıfzedildiği bölge
olarak burası tesbit edilmiş durumda. Hususiyetle, insane, hayvan ve
esya isimleri. Hippocampus da bu bölgede yer alıyor. Ancak içeri bölümde.
Mor renkli bolumun
kıç kısmına yoğunlaşın:
İşte orası hippocampus.
Bütün
bölum ise ‘Limbik Lob’. Beyin Kabuğu’nun (Cortex Cerebri)
altına saklanmış sır küpü!
Anatomik duruş
itibarıyla
sola bakın (sağdakine
nisbetle daha
belirgin),
Kalın barsak
kıvrımlarına
benzer bir
bölge
var, işte o.
Bu parça, yeni hafızaların ilk kayda alındığı kısım. Eğer
beyninizin bu parçası yoksa veya arızalı ise, ‘bugün’ü
yaşayamazsınız (maziyi yaşarsınız, o da kör topal. Yani hiçbirşeyi
doğru dürüst hatırlayamazsınız, isimleri vs.hemen unutursunuz,
kaydedemezsiniz. Yani bunarsınız, ateh getirirsiniz. Penrose’u
alakadar ediyor ve bu oluşumun, quantum alanlarıyla ve davranışlarla
irtibatını kurcalıyor. Çok sıkıntı çektiğini biliyoruz). Mesela
ve işte, Alzheimer hastalığı evvela ve ağır bir biçimde
hippocampus’u tutuyor daha sonra cortex’in diğer parçalarına
atlıyor. O sebeble, Alzheimer hastalığının ilk belirtisi hafıza
kaybı oluyor, hafıza tunne. Soruyosunuz hastaya, ‘hangi yıldayız?’
diye, cevab???..., onu bırak, 10 dakika evvel ne yedin? diyorsun,
yok!!!... Saniyen, hippocampus problemi, ciddi zihni hastalıklara da yol açıyor.
Şizofrenilerde ve ağır depresyonlarda, hippocampus çok küçülüyor
(küçük görünüyor). Yine, mizaç bozukluklarında da aynı durum sözkonusu. Üçüncüsü, hippocampus, oestrojen’den (estrogono) direkt olarak
etkileniyor. Oestrojen, -hususiyetle
hippocampus’de-sinaptik kesafeti arttırıyor. Oestrojen’in, Alzheimer hastaligı’ndaki rolü araştırılıyor. On NMRI’da (Nuclear Magnetic
Resonance Imaging) hippocampus Kırmızı bölgenin kuyruk kısmına yakın.
Açık yeşil çarpı işaretiyle gösterilen parça o.
HIP yazısını okuyabilirsiniz.
3 boyutlu (hippocampal formation) |