AKCİĞER ÖDEMİ (Akut,Kardiojenik)

 

- Akut sol kalp yetmezliğinin en ağır şeklidir.

- Kanın geriye doğru birikerek pulmoner kapiller yatakta göllenmesi (konjestiyon) akut akciğer ödemine yol açar.

Nedenleri

- Hipertansiyon

- Romatizmal aort ve mitral kapak hastalığı

- Dejenaratif kalp kapak hastalığı (aort stenozu)

- İskemik dilate kardiyomiyopati.

- Ağır miyokard hasarı.

- Sol ventrikül septum veya serbest duvar rüptürü.

- Korda tendinea veya papiller kas rüptürü

- Endokardite bağlı kapak veya tendinea rüptürü.

Klinik belirti ve bulgular

-Ani başlayan aşırı solunum güçlüğü.

-Ortopne (düz yatamama )ve taşipne.

-Hırıltılı solunum.

-Öksürük .

-Hafif kanlı, pembe köpüklü balgam çıkarma.

-Bol soğuk terleme, çarpıntı, soluk cilt, siyanoz.

-Akciğerlerde yaygın yaş raller, bazen yaygın hırıltı.

-Pulsuz alternans, taşikardi, Gallop ritmi.

-Akut akciğer ödemi tablosu ağır bronşial asthma krizi ile karışabilir. Asthma krizinde terleme aşırı değildir:

-Anemnezde hastanın daha öncede benzer krizler geçirdiği saptanır.

Laboratuar bulguları

EKG’de altta yatan nedene ait bulgular, örneğin atriyal fibrilasyon , akut miyokard infarktüsü , sol ventrikül hipertrofisi saptanabilir .

Göğüs teleröntgenogramında altta yatan hastalığa bağlı olarak kalp gölgesi normal veya büyük olabilir : hiler dolgunluk hiler bölgedeki alveoler ödeme bağlı kelebek görünümü ve akciğer alanlarında buzlu cam görünümü tipiktir.

Tedavi

-Venöz dönüşü azaltmak için hasta dik oturtulmalıdır.

-PaO2’i 60 mmHg’nın üzerinde tutabilmek için maske ile % 100 oksijen 4-8 1/ dak. hızda verilmelidir.

-İV. Yolla loop diüretikleri verilmelidir. ( 40-100 mg furosemid= lasix ampul 20 mg/2 ml ); Eğer hastanın düzenli olarak diüretik kullanımı yoksa daha düşük doz kullanılmalıdır.

-Morfin sülfat 3-5 mg / İV. Bu doz , gerekirse 15 dakika ara ile tekrarlanabilir. Çok acil olmayan durumlarda 8-15 mg morfin cilt altına veya İM yolla verilebilir ve doz 3-4 saatte bir tekrarlanabilir. Ciddi kronik akciğer hastalığı bulunanlarda morfin kullanılmamalıdır. Hipotansiyon veya solunum depresyonu yönünden sık aralıklarla kontrol yapılmalıdır.

-Vazadilatörler Niprusks amp, 60mg sodyum nitroprussit dakikada 10mcg dozunda başlanır; semptomlar düzelinceye kadar yada sistolik kan basıncı 100mmHg dolayına düşünceye kadar 10 dakikaya kadar 5-10 mcg arttırılır. İzosolbid dinitrat 5 mg veya nitrogliserin 0.3-0.6mg dozda deri altından verilir.İV. nitrogliserin,kolay titre edilebildiğinden dolayı tercih edilir. Dakikada 5mcg dozunda başlanır: semptomlar düzeliceye kadar ,3-5 dakikada 1mcg arttırılır.

-Dijital glikozitleri önceden bu ilçları kullanılmadığı bilinen hastalarda, çabuk etkili dijital glikozitleri ( digoksin ) paranteral verilir. Önceden dijital kullandığı bilinen hastalarda dijital intoksikasyonu bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır.

-Aminofilin. Özellikle bronkospazmla birlikte olan akut sol kalp yetersizliğinde etkilidir. Başlangıç dozu 6 mg/kg İV. 20 dakikadan fazla bir zamanda verilmelidir. Daha sonra 0.5mg/kg/saat dozunda infüzyona devam edilir. Bronkospazmı azaltır ve miyokardiyal kontraktiliteyi ve diürezi arttırır; Dispnenin pulmoner ödememi yoksa şiddetli obstrüktif akciğer hastalığına mı bağlı olduğu net değilse başlangıç tedavisinde morfin yerine Aminofilin kullanılabilir.

-Eğer diüretik kullanımına rağmen hızlı bir diürez sağlanamıyorsa, flebotomi (antekübital venden yaklaşık 250 ml sıvı uzaklaştırma) yoluyla veya ekstremiteye turnike uygulanır: her 15-20dakikada biri boşaltılıp serbest ektremiteye geçilir.

-Yukarıdaki tüm tedavilere karşın düzelmeyen hastalarda, dopamin dobutamin ve amrinon gibi pozitif inotropik ajanlar kullanılır.Dopamin (Gludop amp.) 2-5 mcg/kg/dak. Veya dobutamin (Dobut rex fla.)2.5-10mcg/kg/dak dozunda perfüze edilir.

Yukarıda anlatılan tedavi ile hasta stabilize olduktan sonra, diüretik vazodilatatör ve gerekirse kardiyatonik kombinasyonunda oluşan idame tedavisi düzenlenir.

-Düzeltilemeyen hipoksi veya hiperkapni durumlarında entübasyon gereklidir.