TAHVİL

Devletin 1 yıl, anonim ortaklıkların en az 2 yıl ve daha uzun vadeyle, ödünç para bulmak amacıyla, itibari kıymetleri eşit ve ibareleri aynı olmak üzere çıkardıkları borç senetleridir. Türkiye'de Anonim Şirketlerin ihraç ettikleri tahviller Türk Ticarte Kanunu hükümlerine tabidirler.

DEBENTURE; OBLIGATION; BOND

TAHVİL DEĞERLENDİRME ŞİRKETLERİ

İşletme, belediye ve kurumların tahvillerinin niteliğini değerlendiren şirketlerdir.

BOND RATING AGENCIES

TAKAS ODASI

Bankalarla mali kurulut ve borsalar arasında takas işlemlerinin yapıldığ yerdir. Takas odalarında para kullanılmadan ödeme gerçekleşmektedir.

CLEARING HOUSE

TAKSİTLİ SATIŞ

Mal teslim edildikten sonra, önceden belirlenmiş tarih ve miktarda ödeme yapılması şartıyla yapılan satıştır. Taksitli satışlarda müşteri genellikle belirli bir kısmı peşin öder.

INSTALLEMENT SELLING

TALEBİN GELİR ESNEKLİĞİ

Talepteki nisbi değişimin gelirdeki nisbi değişime olan oranıdır.

INCOME ELASTICITY OF DEMAND

TALEP

Belirli bir malın, belirli bir dönemde piyasadaki muhtemel fiyatlar karşısında alıcıların o maldan satın almak istedikleri miktardır. Fakat bu istek yeterli miktarda satınalma gücüyle desteklenmezse talep sayılmaz.

DEMAND

TALEP EĞRİSİ

Fiyatlarda meydana gelen değişimlerin talep miktarını ne kadar etkilediğini diyagram-grafik yardımıyla gösteren eğridir. Eğri üzerindeki herhangi bir nokta, o fiyattaki fiyat-talep ilişkisini gösterir. Talep kanununa göre, genellikle fiyat-talep ters orantılıdır. fiyatlar yükselirken, mal talebi azalacak; mal talebi attığında, fiyatlar dütecektir.

DEMAND CURVE

TALEP ENFLASYONU

Toplam talep harcamalarının, toplam arzı aşması yüzünden ortay açıkan enflasyondur. Toplan talep harcamalrındaki artış, tüketim, yatırım veya kamu harcamalarındaki aşırı artıştan kaynaklanabilir. Bu artış, mal ve hizmet fiyatlarınında artmasına neden olur.

DEMAND INFLATION

TALEP ESNEKLİĞİ

Talepteki nisbi değişimin, fiyattaki nisbi değişime olan oranıdır. Talep miktarı ve fiyat arasında ters fonksiyonel bir ilişki olduğundan, talep esnekliği negatif değerli olur.

DEMAND ELASTICITY

TALEP FAZLASI

Belirli bir dönemde, belirli bir fiyattan talep edilen mal miktarının arz miktarını aşması durumudur. Talep fazlası malın fiyatının yükselmesine ndene olacak ve bu yükselme denge fiyat seviyesine kadar sürecektir.

EXCESS DEMAND

TALEP FONKSİYONU

Bir malveya hizmetten talep edilen miktarla, bu miktarların belirlenmesinde etkili unsurlar arasındaki ilişkidir. Malın fiyatı, gelir seviyesi, tüketici tercihleri, diğer mallara olan talepler, gelir dağılımı, nüfus yapısı talep miktarını belirleyen faktörlerdir.

DEMAND FUNCTION

TALEP TEDÜLÜ

Malın muhtemel fiyatları karşısında, o maldan satın almak isteyen alıcıların istedikleri mal miktarını ve mala olan talebin genel yapısını ve özelliklerini açıklayan kavramdır.

DEMAND SCHEDULE

TAM İSTİHDAM

Geniş anlamda, ekonomideki bütün üretim faktörlerinin kullanıldığı; dar anlamda ise, sadece emek faktörünün tam kullanımını ifade eder.

FULL EMPLOYMENT

TAM REKABET PİYASASI

Bir mal için sadece arz ve talep tarafından belirlenmiş bir fiyatın bulunduğu ve geçerli olduğu piyasalardır. Tam rekabet piyasalarında, çok sayıda alıcı ve satıcı bulunur. Mallar homojendir. Alıcı ve satıcılar rasyonel davranırlar ve alternatifler hakkında bilgiye sahiptirler. Piyasaya giriş çıkış serbestliği vardır.

PERFECT COMPETITION MARKET

TAMAMLAYICI MALLAR

Belirli bir ihtiyacı karşılamaya yönelik, birlikte kullanılması gereken mallardır. Bu mallardan biri eksik olduğunda, diğer malın kullanımı da imkansızlaşır. Ayrıca, bu mallardan birinin fiyatında meydana gelen değişme, diğer malın talep miktarını da değiştirecektir.

COMPLEMENTARY GOODS

TAMPON STOKLAR

Uluslararası temel malların fiyatlarında istikrar sağlamak amacıyla belirlenmiş olan alt ve üst sınırlar arasında tutmak için yaratılan stoklardır. Alıcı ve satıcı ülkeler aralarında uluslararası tampon stok anlaşmaları yaparlar ve fiyatlar düşmeye başladığında dünya piyasalrından mal alarak stok yaparlar, fiyatlar yükseldiğinde de bu malları satarlar.

BUFFER STOCKS

TARIM

Hayvani ve bitkisek ürünleri, toprağın ve doğanın sağladığı unsurları düzenli bir çabayla değerlendirerek elde etme faaliyetidir.

AGRICULTURE

TARIM KOOPERATİFLERİ

Çiftçi ve tarımla ilgili kişilerin büyük işletmelerin imkanlarına sahip olmak amacıyla oluşturdukları organizasyonlardır. Tek amaçlı kooperatifle r ve çok amaçalı kooperatifler olarak ikiye ayrılırlar. Tek amaçlı kooperatifler, sadece bir amaç için oluşturulan; çok amaçlı kooperatifler ise ortakların her türlü ihtiyaçlarını karşılamak için oluşturulan kooperatiflerdir.

AGRICULTURE COOPERATIVES

TARIM POLİTİKASI

Devletin ve kamu kuruluşlarının tarımsal üretimi düzenlemek ve arttırmak için aldıkları tedbirlerdir. Bu tedbirler, ekonomi ve toplumun menfaati için alınmaktadır.

AGRICULTURAL POLICY

TARIM SEKTÖRÜ

Tarım kökenli ihtiyaçları giderecek ürünleri ve hammaddeleri üretmek üzere yapılan faaliyetlerin yapıldığı sektördür.

AGRICULTURAL SECTOR

TARIMSAL EMEK VERİMLİLİĞİ

Toplam tarımsal hasılanın, tarımsal iş gücüne olan oranıdır.

AGRICUTTURAL LABOR PRODUCTIVITY

TARIMSAL KREDİ

Ülke içindeki veya ülke dışındaki pazarlarda pazarlanma imkanına sahip olan tarımsal ürünlerin üretimi için gerekli kredidir. Bu krediler miktar, faiz, süre, risk, garanti bakımından diğer sektörlere verilen kredilerden farklıdırlar.

AGRICULTURAL CREDIT

TARIMSAL MEKANİZASYON

Tarımsal üretimde verimi arttırmak için üretim teknolojilerinden yararlanarak, mekanik araçların kuulanaılmasıdır.

AGRICULTURAL MECHANIZATION

TARIMSAL SERMAYE

Tarım sektöründeki bütün mallar, hayvanlar, binalar, araçlar, makinalar, vb. Tarımsal sermayeyi oluştururlar. Fonksiyon, nitelik ve kullanımına göre; sabit, verimli, yardımcı ve değişir sermaye şeklinde sınıflandırılır.

AGRICULTURAL CAPITAL

TARIMSAL SİGORTA

Tarımsal üretimde kullanılan araçların, hayvanların, elde edilen ürünün ileride olabilecek risklere karşı güvence altına laınmasıdır. Ürün sigortaları ve hayvan sigortaları olarak gruplanırlar.

AGRICULTURAL INSURANCE

TARIMSAL SÜBVANSİYONLAR

Devletin tarımsal üretimi herhangi bir karşılık beklemeksizin desteklemesi, teşvik etmesi ve üreticilere para olarak yaptığı yardımlardır. Sübvansiyonlar, veriliş şekillerine göre; parayla ifade edilebilen, para olarak verilen ve gizli sübvansiyonlar olarak çeşitlidirler.

AGRICULTURAL SUBSIDIES

TARIMSAL ÜRETİM

Kırsal kesimde, doğa kaynaklarını kullanarak toplumun barınma, beslenme gibi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik yapılan temel üretimdir.

AGRICULTURAL PRODUCTION

TARIMSAL YATIRIM

Özel sektör ve kamu sektörünün tarımsal sermaye stokuna yaptığı net ilavelerdir.

AGRICULTURAL INVESTMENT

TARİFE

Uluslararası ticaret mallarına uygulanan gümrük vergilerini belirleyen listedir. Tek, çift ve üç kolonlu tarife olarak üç tarife sistemi bulunur. Otonom nitelikli tek kolonlu tarifede, bir mala tek vergi uygulanır. Çift kolonlu tarifede, her mal için iki vergi oranı sözkonusudur. Üç kolonlu tarifede ise, üç ayrı vergi oranı mevcuttur. Tarifelerin en yüksek olanı, otonom nitelikli tarife sistemidir.

TARIFF

TARİFE DIŞI KISITLAMALAR

Gümrük tarifesi hariç, serbest ticaret şartları altında, uluslararası mal ve hizmet akımlarının gerçekleşmesini engelleyici nitelikteki her türlü araç ve politikadır. Bunların bazıları ithalatı, bazıları ihracatı artırmaya yönelik araçlardır.

NON-TARIFF BARRIERS

TASARRUF

Gelirin tüketime harcanmayan kısmıdır. Bunun elde para olarak muhafaza edilmesi şart değildir. Iktisadi anlamda tasarruf, gelirin herhangi bir yatırımda kullanmak amacıyla harcanmayarak elde tutulmasıdır.

SAVINGS

TASARRUF DİYAGRAMI

Gelir seviyesi ve tasarruf miktarı arasındaki ilişkiyi gösteren tasarruf fonksiyonunun grafik üzerinde gösterilmesidir.

SAVING SCHEDULE

TASARRUF PARADOKSU

Bireylerin kendi refah seviyelerini yükseltmek için yaptıkları tasarrufların, ekonomideki toplam tasarrufları azaltması sonucuna neden olmasıdır. Tasarrufların artması, tüketim harcamalarını azaltacak, bu da gelir seviyesini düşürecektir. Düşen gelir seviyeside yatırımları azaltacak ve toplam tasarruflar azalacaktır.

THRIFT PARADOX

TASDİKLİ ÇEK

Muhatap banka tarafından ödenmesi garanti edilen çektir. Çekin tahsil edileceği banka da, çekin ödeneceğini garanti eder.

CERTIFIED CHEQUE

TASFİYE

Bir tüzel kişiliğin bitmesi durumunda, mal varlığının geleceği ile ilgili işlemlerdir. Bu işlemler, Türkiye'de tasfiye memuru tarafından yapılmaktadır. Tasfiye memuru, tüzük veya ortaklık sözleşmelerine göre belirlenir veya genel kurul kararıyla seçilir.

WINDING-UP

TAŞIMA SENEDİ

Gönderen tarafından düzenlenerek imzalanan ve eşya taşınması sırasında taşıyana verilen kıymetli evrak niteliğinde belgedir. Taşıma senedi, deniz taşımacılığında konşimento olarak adlandırılır.

CARRIER'S RECEIPT

TAVAN FİYAT

Hisse senetlerinin bir seans içinde işlem görebileceği en yüksek fiyattır. Her hisse senedi için fiyat ve fiyat adımı gözönüne alınarak ayrı olarak hesaplanır.

CEILING PRICE

TAYLORİZM

Emek faktörünün verimliliğinin artırılması amacıyla, üretimin organize edilmesidir. Bu yöntemle, işçilerin hareketleri saptanmkata ve ne kadar sürede, ne miktar iş yaptıkları belirlenerek buna göre işbölümü organizasyonu yapılmaktadır.

TAYLORISM

TEFECİLİK

Fon talebinde bulunan kişilere piyasadaki faiz oranlarının çok üzerinde bir faiz oranı uygulayarak sermaye saptanması, yani borç verilmesidir. Bankalardan kredi alamayan üreticilerin (özellikle tarım kesiminde) başvurdukları bir yoldur.

USURY

TEK YANLI TRANSFERLER

Uluslararası ekonomik ilişkilerde, hükümetin veya özel kişilerin ticari amaçlardan başka amaçlar için yaptıkları işlemlerdir. Bu işlemler bağış, hibe niteliği taşırlar. Karşı tarafın ödeme yapması gerekmez.

UNILATERAL TRANSFERS

TEKEL KÂRI

Marjinal maliyet, marjinal hasılat olduğu noktada tekelci firmanın üretimi belirleyerek, firma dengesine ulaşması halinde elde edeceği toplam kârdır. Tekelci firmanın marjinal hasılatı satış fiyatının altındadır. Çünkü çok mal satmak istediğinden fiyatları aşağı çekmek zorunda kalmaktadır.

MONOPOLY PROFIT

TEKEL PİYASASI

Sadece bir satıcının mala olan tüm arza sahip olduğu ve fiyatları kendisinin istediği gibi belirlediği piyasadır. Hiçbir rakibi yoktur. Ürettiği mala olan arzda tam bir denetime sahiptir. Tekelci firma, malın fiyatını belirlerken ikame malların rekabeti, alıcıların satınalma gücünün sınırlılığı gibi etkenlerle karşılaşır.

MONOPOLY MARKET

TEKELCİ REKABET PİYASASI

Çok sayıda alıcı ve satıcının bulunduğu fakat malın homojen olmasından dolayı ürün farklılaştırılmasına gidilerek ortadan kaldırıldığı piyasadır. Firmalar ürün farklılaştırmasına gittiklerinde, alıcılar üzerinde malın üstün nitelikli olduğu izlenimi yaratmalılardır.

MONOPOLISTIC COMPETITION MARKET

TEKLİF EĞRİSİ

Uluslararası ticarette belirli miktarda ithal mala karşılık ne miktarda ihraç mal teklif edildiğini gösteren eğridir. Teklif eğrisi üzerindeki bir nokta, ülkenin belirli bir miktar mal karşılığında teklife hazır olduğu ihraç mal miktarını gösterir.

OFFER CURVE

TEKNİK ANALİZ

Geçmitte piyasada oluşmuş çeşitli verilerin, bilgisayar ve grafikler yardımıyla geleceği tahmin etmede kullanıldığı bir değerleme yöntemidir.

TECHNICAL ANALYSIS

TEKNOKRASİ

Ekonomik hayatın denetiminin politikacılar yerine mühendislere ve teknisyenlere bırakılması gerektiğini öngören anlayıştır.

TECHNORACY

TEKNOLOJİ AÇIĞI HİPOTEZİ

Malı ilk bulan ülkenin, o malın ilk ihracatçısı olması gerektiğini savunan uluslararası ticareti açıklamaya yönelik bir hipotezdir. Bu görüş, mal diğer ülkelerde üretildiğinde malı icat eden ülkenin ihracatının azalacağını savunur.

TECHNOLOGICAL GAP HYPOTHESIS

TEKNOLOJİ TRANSFERİ

Azgelişmiş ülkelerin gelişmiş ülkelerle mevcut teknolojik açığı kapatabilmek amacıyla, bu ülkelerde üretilmiş olan teknolojiyi ülkelerine transfer etmeleridir. Bu transfer, özel yabancı sermaye yatırımları yoluyla, yatırım malları ithali yoluyla, patenet satın alma yoluyla ve bilimsel konferans, bülten yoluyla teknoloji transferi şeklinde gerçekleşebilir.

TRANSFER OF TECHNOLOGY

TELAFİ EDİCİ FİNANSMAN KOLAYLIĞI

Uluslararası Para Fonu'nun ihracat geliri belirli bir seviyenin altına düşen ülkeleri desteklemek için bu ülkelere sağladığı kredi kolaylığıdır. İhracat geliri azalan bir ülkenin bunu telafi edebilmek için bu finansman kolaylığından sağlayabileceği azami tutar %83'tür.

COMPENSATORY FINANCIAL FACILITY

TELAFİ EDİCİ VERGİ

Uluslararası ticarette, ihracatçı ülkelerin kendi ülkelerinde ihraç mallarına verdikleri dolaylı teşviklerin neden olduğu haksız rekabeti engellemek amacıyla, ithalatçı ülke tarafından konulan vergi uygulamasıdır.

COUNTERVAILING DUTY

TEMDİT

Ticarette, bir borcun ödenmesi veya bir işlemin tamamlanabilmesi için daha önce belirlenmiş olan sürenin uzatılmasıdır.

EXTENSION OF TIME

TEMETTÜ

Her ortağa, gerçekleşen kâr içinden, kendi pay oranı dahilinde ayrılan kâr payına verilen addır. Kâr payı, yıllık bilançoya göre belirlenen net kârdan ya da bunun için ayrılmış yedek akçelerden dağıtılabilir. Kâr payının dağıtılmasına anonim şirketlerde genel kurul karar verir. Ana sözleşmeya konulacak bir maddeyle, bazı pay tiplerine dividentle ilgili olarak ayrıcalık tanınabilir. Böyle durumlarda, kâr dağıtılırken yapılan ayrıcalıklarla ilgili oranlar dikkate alınmalıdır.

DIVIDEND

TEMİZ DALGALANMA

Kısa süreli, düzensiz dalgalanmaların ortadan kaldırılmasına yönelik döviz kurlarına yapılan müdahaledir.

CLEAN FLOAT

TERCİH BENZERLİĞİ HİPOTEZİ

S.B.Linder'in öne sürdüğü hipoteze göre, ülkenin gerçekleştirdiği ihracat, ülkenin iç piyasa için yaptığı üretimin devamı niteliğindedir. Üretim, halkın çoğunluğunun tercihi doğrultusunda yapılır. Üretim hacminin artmasıyla, ülke mallarda karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olur.

PREFERENCE-SIMILARITY HYPOTHESIS

TESADÜFİ DEĞİŞKEN

İstatistiksel bir analizde, her X sonucuna, gerçek bir Y değeri verilmesiyle oluşan değerler toplamıdır.

RANDOM VARIABLE

TESADÜFİ ÖRNEKLEME

İstatistikte, örnek seçimi sırasında kullanılan bir yöntemdir. Diğer örnekleme türlerinden farkı, olabilecek örnekleme hatasının kontrolünün ve belirli sınırlarda tutulabilmesinin mümkün olmasıdır. Basit tesadüfi örnekleme, tabakalı örnekleme ve küme örneklemesi olarak gruplanır.

RANDOM SAMPLING

TEŞVİK TEDBİRLERİ

Devletin, ülkenin ekonomik ve sosyal amaçlar çerçevesinde ekonomik faaliyetlere sağladığı maddi ve hukuki kolaylıklar, desteklerdir. Mali teşvikler, ekonomik teşvikler, idari ve teknik teşvikler olarak üçe ayrılır. Ekonomik teşvikler, desteklenen ekonomik faaliyetlerin maliyetlerini düşürmeye yöneliktir; idari ve teknik teşvikler ise ürün tanıtımıyla ilgili fuar, lisans, patent hakkı temini, uzman yetittirilmesi gibi faaliyetleri kapsar.

INCENTIVE ECONOMIC MEASURES

TİCARET DENGESİ

Bir ülkenin ödemeler bilançosundaki toplam ithalat ile toplam ihracat arasındaki farktır. Toplam ithalatın toplam ihracattan fazla olması ticaret dengesi açığını; az olması ise ticaret dengesi fazlasını gösterir. Ülkenin ihracat ve ithalat rakamlarının eşit olduğunda, ülkede ticaret dengesi sağlanmıştır.

BALANCE OF TRADE

TİCARET SINIRLAMALARI

Gümrük vergileri, kotalar, ithalat senetleri, sübvansiyonlar, ithalat yasakları, itracat sınırlamaları gibi uluslararası ticaret serbestliğini engelleyici veya sınırlayıcı nitelikteki müdahalelerdir.

TRADE BARRIERS

TİCARİ KAZANÇLAR

Gerçek kişilerin ticaret ve sanayi faaliyetlerinden sağladıkları para veya parayla ölçülebilen menfaatlerdir. Mal alım satımı, elde edilen ürünün satışı, hizmet gibi faaliyetler ticari faaliyetlerden bazılarıdır.

COMMERCIAL EARNINGS

TOKYO GÖRÜŞMELERİ

1973-1979 yılları arasında GATT'I tehdit eden korumacılık eğilimini engellemek amacıyla yapılan GATT görütmeleridir.

TOKYO ROUNDS

TOPLAM ARZ

Belirli bir dönemde, mevcut olan toplam talebi karşılamak için üretilen ve ithal edilen mal ve hizmetlerin tümüdür.

AGGREGATE SUPPLY

TOPLAM FAYDA

Belirli bir malın sağladığı marjinal faydalarının toplamıdır. Toplam fayda eğrisi tüketim miktarı arttıkça artar. Fakat belirli bir noktaya gelindiğinde bu artış durur ve azalmaya başlar. Bu marjinal fayda yasasından kaynaklanmaktadır.

AGGREGATE UTILITY

TOPLAM MALİYET

Bir firmanın kısa dönemde, toplam maliyetleri ve toplam sabit maliyetlerinin toplamıdır.

TOTAL COST

TOPLAM TALEP

Bir ülkede, belirli bir dönemde mal ve hizmetlere olan talebin toplamıdır. Bu talebi kişilerin tüketim mal ve hizmetlerine, firmaların yatırım malları ve diğer mallara, yabancı tüketici ve firmaların yatırım ve tüketim malların olan talepleri belirler.

AGGREATE DEMAND

TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİ

İşçi ve işveren sendikaları arasında yapılan, işçi ve işverenin iş şartlarını ve hak ve borçlarını düzenleyen yazılı anlaşmadır. Anlaşmanın yapılabilmesi için, taraflardan biri kesinlikle işkolunda kurulu bir işveren sendikası olmalıdır.

COLLECTIVE BARGAINING

TOPLU SATIŞ VERGİLERİ

Üretimin belirli bir aşamasında alınan vergilerdir. İmalat satış vergileri, toptan satış vergisi ve perakende satış vergisi olarak üçe ayrılır.

WHOLESALE TAXES

TOPLUMSAL İSKONTO ORANI

Kamu yatırımlarının uzun dönemde sağlayacakları faydanın bugünkü değerini belirlemek için kullanılan orandır.

SOCIAL DISCOUNTOR TIME PREFERENCE RATE

TOPLUMSAL REFAH FONKSİYONU

Hükümetlerin ekonomik durumlar karşısında yaptıkları tercihlerdir.

SOCIAL WELFARE FUNCTION

TOPTAN EŞYA FİYAT ENDEKSİ

Bir ülkedeki toptan eşya fiyatlarının genel fiyat seviyesinde meydana gelen değişimleri gösteren endekstir. Bu endeks, paranın satınalma gücünde oluşan değişmeleri belirlemek amacıyla kullanılır.

INDEX OF WHOLESALE PRICES

TRAMPA

Para kullanmadan gerçekleştirilen mal ve hizmet mübadelesidir. Bireylerin ihtiyaçları olan malları ellerindeki mallarla değiştirmeleridir. Bunun olabilmesi için, değişimde bulunulanacak malların birbirlerine eşitliğinin sağlanması ve değişimde bulunulacak kişilerin karşılaşmaları gerekmektedir.

BARTER

TRANSFER HARCAMALARI

Devletin, bir ülkede, herhangi bir üretim faaliyetinde bulunmayan veya bulunamayanlara karşılıksız olarak belirli bir amaç çerçevesinde yaptığı ödemelerin tümüdür.

TRANSFER EXPENDITURE

TRANSFER MALİYETLERİ

Hammaddelerin ve malların, hammadde kaynağından fabrikaya, oradn da pazara transferinde uzaklık birimi başına alınan ücrettir.

TRANSFER COST

TRANSİT MAL TİCARETİ

Ticarette, bir ülkeden başka bir ülkeye mal gönderirken, malların yol üzerindeki üçüncü ülkelerden geçmesidir. Bu ülkeler yaptıkları hizmetler karşılığında ücret talep edebilirler.

TRANSIT TRADE

TRANT

Uluslararası Para Fonu'na üye ülkelerin, fon kaynakları üzerindeki normal kredi çekme haklarının bölümlendirilmesidir. Bir ülkenin Uluslararası Para Fonu'nda normal çekme hakları beş tranşa ayrılır. Bunlardan birini altın tranşı, diğer dört taneyi ise kredi tranşları oluşturur.

TRANCHE

TRIFFIN PLANI

R.Triffin tarafından önerilen, uluslararası rezerlerin merkezileştirilmesini savunan plandır. Bu planın amacı, uluslararası ödemelerin denkleştirilmesi ve likiditeninin arttırılmasıdır. Plan, uluslararası rezervlerin bir merkezde toplanması şeklinde gerçekleştirilir.

TRIFFIN PLAN

TRÖST

Birden fazla işletmenin ekonomik, hukuki ve teknik bakımdan tek bir işletme olarak birleşmeleri ile ortaya çıkan iktisadi kuruluştur. Yatay tröstler ve dikey tröstler olarak ikiye ayrılır.

TRUST

TÜKETİCİ DENGESİ

Tüketicinin sınırlı bütçe olanaklarıyla, ulaşabileceği en yüksek faydayı sağlayan mal ve hizmet toplamıdır. Tüketici dengesi kardinal fayda yaklaşımı ve ordinal fayda yaklaşımı denilen iki yöntemle saptanmaktadır.

CONSUMER'S EQUILIBRIUM

TÜKETİCİ EGEMENLİĞİ

Ekonomik kaynakların dağılımını tüketici tercihlerinin belirlemesi durumudur. Bu "egemenlik" sırasında tüketicinin gelirinin rolü büyüktür.

CONSUMER SOVEREIGNITY

TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ

Tüketicilerin kullandıkları kaynakları malların genel fiyat seviyelerindeki değişmeleri gösteren endekstir. Türkiye'de tüketiciendeksleri; geçinme endeksi, perakende fiyat endeksi, tüketici fiyatları endeksi olarak İstanbul Ticaret Odası, Devlet İstatistik Enstitüsü ve Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından düzenlenmektedir.

CONSUMER PRICE INDEX

TÜKETİCİ KREDİSİ

Tüketicinin tüketim harcamalarını finanse edebilmek için aldığı kredidir. Tüketici ve borç veren kişi arasında bir sözleşme ile yapılır.

CONSUMER CREDIT

TÜKETİCİ RANTI

Bir malı, belirli bir fiyattan almaya hazır olan tüketicinin, malı daha düşük bir fiyattan satın alarak mala ödemiş olduğu paranın değerinden daha çok fayda sağlamasıdır. Oluşan fiyat farkı, tüketici lehine olan bir farktır.

CONSUMER SURPLUS; BUYER'S SURPLUS

TÜKETİCİ TERCİHLERİ

Tüketicilerin farklı mal ve hizmet tüketme arzularının derecesini belirten bir kavramdır. Tercihlerde meydana gelen değişmeler, talep miktarının da değişmesine neden olmaktadır.

CONSUMER PREFERENCES

TÜKETİM

Tüketilecek mal ve hizmetler için para halinde yapılan harcamaların tümüdür. Bu tüketim sadece mal ve hizmetleri kapsamaz, üretimde kullanılan hammadde gibi unsurlar içinde kullanılır.

CONSUMPTION

TÜKETİM FONKSİYONU

Bir ülkede, belirli bir dönemde yapılan toplam tüketim harcamalarıyla kişilerin toplam gelirleri arasındaki fonksiyonel ilişkidir. Kişilerin gelir seviyeleri artarken, tüketim harcamaları da artmaktadır.

CONSUMPTION FUNCTION

TÜKETİM HARCAMALARI

Belirli bir ülkede, belirli bir dönemde toplumun ihtiyaçlarını doğrudan doğruya karşılayan mal ve hizmetler için yapılan parasal harcamların toplamıdır.

CONSUMPTION EXPENDITURE

TÜREV TALEP

Üretim faktörlerine olan talep mal talebinden türeyen bir talep olduğundan, tüketimden doğan talepte türev taleptir.

DERIVED DEMAND