7 / 24 İNTERAKTİF KAMPÜS

YIL  1  AY  2 

28  EYLÜL  2000

BEDAVA

YABANCI SERMAYE

Bir ülkedeki sermaye stokuna başka bir ülke kişi veya kurumları tarafından yapılan sermaye katkısıdır. Dolaysız özel yabancı sermaye ve portföy yatırımları olarak ikiye ayrılır. Portföy yatırımları tasarruf sahiplerinin bir faiz veya divident geliri sağlamak amacıyla uluslararası sermaye piyasalarından menkul değerler alınmasını ifade eder. Dolaysız özel sermaye yatırımları, bir ülkeden başka bir ülkeye verilen sermayenin, o ülkede yatırıma dönüştürülmesidir.

FOREIGN CAPITAL

YAN MAMUL

İşletmede asıl mal ve hizmetler üretilirken, onlarla beraber zorunlu olarak üretilen değersiz mamullerdir.

BY-PRODUCT

YARI DEĞİŞİR MALİYET GİDERLERİ

Değişir olmalarına rağmen, üretim hacmi sıfır olduğu zaman bile, minimum ölçüde de olsa yapılması gerekli giderlerdir.

SEMI-VARIABLE COST

YARI MAMUL

Daha önceden üretim sürecine girmiş veya üretilmekte olan fakat kullanılabilir mamul haline gelmemiş maddelerdir.

SEMI- MANUFACTORS

YATAY BÜTÜNLETME

Aynı malı üreten işletmelerin ekonomik birimlerinin birleşmeleridir. Tröst veya karteller şeklinde olabilen bu birleşmelerle, tekel veya oligopol piyasalar yaratılmak istenmektedir.

HORIZONTAL COMBINATION; HORIZONTAL INTEGRATION

YATIRIM

Belirli bir ülkede, belirli bir dönemde ekonomideki üretim araçlarına yapılan harcamalar yâni ülkedeki mevcut sermaye stokun yapılan ilavelerdir. Ekonomideki yatırım harcamaları sermaye mallarına yapılan harcamalar, inşaat ve hammaddelere yapılan harcamalar ve yarımamul ve mamullere yapılan harcamalr şeklinde gruplanabilir.

INVESTMENT

YATIRIM ANALİSTİ

Hisse senetlerinin fiyatlarını tahmin etme de uzmanlaşmış kişilerdir.

INVESTMENT ANALYSIST

YATIRIM BANKASI

Özel sektörde ve kamu sektöründe, uzun vadeli olmak üzere kaynak transferi yapma görevini üstlenmiş kurumlardır. Yatırım bankaları genellikle sermaye piyasalarının aracısı durumundadırlar. Sınai Yatırım ve Kredi Banaksı, yatırım bankalarına iyi bir örnektir.

INVESTMENT BANK

YATIRIM BÜTÇESİ

Getirileri bir yıldan daha uzun bir dönemi kapsayan varlıklara yapılacak yatırımlar veya yatırım projeleri ile ilgili uzun vadeli planlama sürecidir.

CAPITAL BUDGETING

YATIRIM FONU

Halktan katılma belgeleri karşılığı toplanan paralar ile, belge sahipleri hesabına, riskin dağılması ve inançlı mülkiyet ilkesine göre sermaye piyasası araçları ile ulusal ve uluslararası borsalarda işlem gören altın ve diğer kıymetli madenlerden oluşan portföyü işletmek amacıyla kurulan mal varlığıdır.

MUTUAL FUND

YATIRIM İNDİRİMİ

Özel sektörün yaptığı yatırım projelerine devletin, ekonomik kalkınmayı hızlandırmak amacıyla belirli bir oranda katılmasıdır.

INVESTMENT TAX CREDIT

YATIRIM KREDİSİ

İşletmenin kuruluşu aşamasında, sabit değerlerin alımı ve bunların değerlendirilmesi için alınan kredilerdir. Bu krediler, işletme faaliyete geçip kâr etmeye başladıktan sonra geri ödenmek üzere alınırlar.

INVESTMENT CREDIT

YATIRIM KULÜBÜ

Birbirlerini tanıyan kişilerin küçük çaplı tasarruflarını değerlendirmek için, ortaklaşa hisse senedi alarak biraraya gelmeleriyel oluşturdukalrı gruplardır. Yatırım kulüplerinin mal varlıkları bölünemez.

INVESTMENT CLUB

YATIRIM ORTAKLIKLARI

Sermaye piyasası araçları ile ulusal ve uluslararası borsalarda veya borsa dışı organize piyasalarda işlem gören altın ve diğer kıymetli madenler, portföyü işletmek üzere anonim ortaklık şeklinde ve kayıtlı sermaye esasına göre kurulan sermaye piyasası kurumlarıdır.

INVESTMENT PARTNERSHIP

YATIRIM POLİTİKASI

Yatırım kararları alınması veya yatırım projeleri seçimi sırasında, işletmenin ekonomik şartları ileriye dönük hedefleri göz önüne alınarak uygulanan politikadır.

INVESTMENT POLICY

YATIRIM TALEP EĞRİSİ

İşletmelerin yatırım harcamaları için ödünç almak istedikleri toplam para miktarını gösteren eğridir. Tüketici talep eğrisine benzer.

INVESTMENT DEMAND CURVE

YATIRIM TEŞVİKİ

Yerli ve yabancı sermayenin, belirli bölgelerde veya belirli alanlarda yatırım yapmasını cazip kılmak amacıyla politika araçlarının kullanılması ile sağlanan kolaylıklardır. Vergi indirimi, vergi muafiyeti, düşük faizle uzun süreli kredi temin edilmesi yatırımın gerçekleşmesi için sağlanan kolaylıklardan bazılarıdır.

INVESTMENT INCENTIVES

YATIRIMIN FAİZ ESNEKLİĞİ

Yatırımın cari faiz oranı karşısındaki duyarlılığıdır. Yatırımdaki oransal değişimin, cari faiz haddindeki oransal değişime bölünmesiyle elde edilir.

INTEREST ELASTICITY OF INVESTMENT

YAVRU SANAYİ

Dış ticarette korumacılığı savunan tezlerden biri olan yavru sanayi, ileride gelişip karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olacak olan sanayilerin, optimum üretim seviyesine ulaşana dek dış rekabete karşı korunmaları gerektiğini ileri sürer. Tez, bu sanayilerin korunmazlarsa, gelişemeden yok olacaklarını savunmaktadır.

INFANT INDUSTRY

YAY ESNEKLİĞİ

Belirli bir malın talep eğrisinin, saptanan iki noktasının arasından geçen doğrunun orta noktasının esnekliğidir.

ARC ELASTICITY

YEDDİ EMİN

Hukuki bakımdan anlaşmazlık konusu olan bir malın muhafazasının, korunmasının, bakımının ve yönetiminin huhuken teslim edildiği kişidir.

GRATUITOUS BAILEE

YEDEK AKÇE

İşletmenin dönem sonunda elde ettiği kârın, kanun veya anasözleşme gereğince veya kar payı olarak dağıtılmayan, bilançoda çeşitli amaçlar için ayrı kalemlerde gösterilen kısmıdır. Yedek akçeler hukuki durumlarına göre; zorunlu yedek akçeler ve isteğe bağlı yedek akçeler olarak gruplanırlar.

RESERVE FUND; RETAINED EARNINGS

YENİ KORUMACILIK

Sanayileşmiş ülkeler tarafından uygulanan ve tarife dışı ithalat sınırlamalarını öngören korumacılıktır.

NEW PROTECTIONISM

YENİ MALTHUSÇULUK

Malthus'un nüfus konusundaki fikirlerini belirli şartlar altında bugünde kabul eden akımdır. Malthus, nüfus artışının sadece doğum kontrolü ile önlenebileceğini savunmuştur.

NEO-MALTHISIZNISM

YENİ ULUSLARARASI EKONOMİK DÜZEN

NEW INTERNATIONAL ECONOMIC ORDER (NIEO)

YETİŞKİN İŞGÜCÜ HİPOTEZİ

Nitelikli işgücüne sahip ülkelerin, belirli üretim alanlarında uzmanlaşarak dış ticarette üstünlük sağlayacağını öne süren hipotezdir. Keesing ve Keanen adlı iki iktisatçı tarafından ortaya konulmuştur.

SKILLED LABOUR HYPOTHESIS

YÖNETİME KATILMA

İşçilerin, işletme seviyesinde demokratik olarak karar alınması be bu kararların uygulanması, sonuçlarının kontrolünde söz sahibi olmalarıdır.

WORKERS PARTICIPATION

YUMUTAK BORÇ

Cari faiz haddinin oldukça altında veya hiç faiz ödemeden alınan kredidir. Dünya Bankası ve Uluslararası Kalkınma örgütü, az gelişmiş ülkelere uzun süreli sermaye projeleri için bu tip krediler verirler.

SOFT LOAN

YURTDITI YATIRIM

Devletin veya bir işletmenin, başka bir ülkede yaptığı yatırımdır. Yeni pazarlara açılma isteği, düşük maliyetlerle faaliyette bulunma isteği, ülke içinde sermaye fazlası oluşması gibi nedenlerle yurtdışında yatırıma başvurulur.

OVERSEAS INVESTMENT