www.economist.tsx.org
EUROBOND
Eurobond nedir?
Hazine'nin yurtdışı piyasalarda sattığı döviz cinsi tahvillere Eurobond denmektedir.Hazine anaparaya her yıl faiz öder.Vadesi geldiğinde de anaparayı geri verir.Günümüzde, döviz tevdiat hesaplarına (DTH)yıllık getiri %4'leri aşmazken eurobondlarda bu oran %12'lere ulaşmaktadır.
Vade nasıl?
Eurobondların en önemli özelliği vadelerin uzun olmasıdır.Şu anda piyasada bulunabilinenlerin vadeleri şu şekildedir;5 Kasım 2004, 27 Kasım 2006, 19 Mart 2008, 15 Haziran 2010 ve 15 Ocak 2030.Bu vadeler dışında başka vadeler olmasada, o vadelere piyasada çok fazla rastlanılmaz.
Ne kadar faiz kazandırıyor?
Eurobond'ların faizine 'kupon faizi'denmektedir.Örneğin 5 Kasım 2004 vadeli tahvilin kupon faizi %11,875'tir.Bu oran vade sonuna kadar hiç değişmemektedir.Ayrıca faiz iki kademede, 6 ayda bir ödenmektedir.Ama getiri, sadece faize bağlı değildir, fiyatı da çok önemlidir.Diyelim ki 5 Kasım 2004 vadeli tahvil ilk ihraçta 100 dolardan (nominal değer)%11,875 yıllık faizle satıldı.Fiyat piyasa şartlarına göre oynuyor.Kriz sırasında bu kağıdın fiyatı 80 USD'nin altına inmişti.Şimdilerde 109,6 USD'ye kadar çıktı.İskontolu iken primli hale geldi.Vade sonunu bekleyen yine anapar olarak 100 USD alacak, ancak bugün aynı tahvile 109,6 USD ödeyerek sahip olmak mümkün.
Bu kazancın vergisi var mı?
25 Temmuz 2001'den sonra çıkanlar 50 milyar TRL'ye kadar vergiden muaf.Diğerlerinde kazanç 2002 için 6 milyar TRL'yi aşarsa, tüm gelir üzerinden beyana dayalı olark b-vergi ödemek gerekir.Ancak DTH'larda olduğu gibi stopaj yok.
Riskli mi?
Türkiye Hazine'sine borç verildiği için eğer ülke krize girerse eurobondların değeri düşer.Örneğin kriz sırasında hızla değer kaybetmişti.Ancak vadesien kadar tutulduğu taktirde herhangi bir kayıp sözkonusu omaz.En büyük risk, Türkiye'nin iflas bayrağını çekerek "borçlarımı ödeyemiyorum"demesi ki şu anda dünya piyasalarında Türkiye ekonomisinin iyiye gittiğine dair bir inanç hakim.
Ne zaman satılabilir?
İşlem yapılan bankadan piyasadaki fiyatı neyse o fiyattan elden çıkarmak mümkün.
Nereden alınabiliyor?
Piyasada her banka eurobond satmıyor.Şimdilik Dışbank, Garanti, Yapı Kredi, Koçbank, Alternatifbank, Finansbank, Vakıflar Bankası, Denizbank, HSBC, TEB, Akbank satış yapıyor.Alt sınır 10.000 USD ile 50.000 USD arasında değişiyor.
economist@netexecutive.com