TOPRAK BOYALAR
Geleneksel ebru yapımında kullanılan ve çoğunlukla doğadan elde
edilen toprak, bitki, metal oksit boyalardır. Çoğunlukla bulunması kolay
olmasına karşılık hazırlanması oldukça zor ve çok sık ayarı bozulan boyalardır.
Kullanımının zorluğundan en son aşamada geleneksel ebru yapımını öğrenmek ve
geleneğin unutulmasını engellemek açısından bu tür boyalarında denenmesi
gereklidir. Bu boyalar,
Çamlıca toprağı:
İstanbul çamlıca tepelerinden elde edilen, tütün
rengi olan ve tek başına kullanıldığı gibi akan boyalara ve siyah boyaya
katıldığında daha iyi netice alınmasını sağlayan topraktan elde edilen boyadır.
Beyaz: Beyaz plastik boya yapımında da
kullanılan yağsız üstübeç diye bilinen madde. Tek başına kullanıldığı gibi diğer
boyaların renklerini açmak için de kullanılır.
Çivit: Bebe çividi diye bilinen lahor çividi
koyu lacivert renkte ve pahalı ancak oldukça güzel bir renk veren boyadır.
Çamaşır çividi olarak bilineni ise açık mavi renkte ve kullanışlı bir boyadır.
Siyah: Bildiğimiz soba isinden elde edilen ve
ayarını tutturmak oldukça güç olan bir boyadır.
Sarı: Zırnık adıyla bilinen ve metal oksit
olarak elde edilen oksit sarı renktir.
Gülbahar: Kiremit renginde aşı boyası adıyla
bilinen ve kızıl topraktan elde edilen metal oksit boyadır.
Bu
ana renklerle birlikte doğadan ve bu ana renklerin uygun biçimde karıştırılması
ile elde edilebilecek boyalarla renk katoloğumuzu artırmamız mümkündür.
Hazırlanışı: Toprak boyalar genelde toz halinde temin edilebilirler. Toz halinde bulunmayanları da toz haline getirildikten sonra bir miktar su ile çamur haline getirildikten sonra sert bir zemin üzerinde(mermer olabilir) ,sert bir malzeme ile( eltaşı yada DESTENG ile olabilir) içerisinde partikül kalmayıncaya kadar ezilir. Bir miktar daha su ilave edildikten sonra birkaç gün dinlendirilir ve bir tülbent yardımıyla süzülerek varsa kalan parçalardan da arındırılır. Tekrar birkaç gün bu şekilde dinlendirildikten sonra bu kez üstte kalan su alınarak dinlendirilme işlemine devam edilir. Son kez içerisine bir miktar SIĞIR ÖDÜ ilave edildikten sonra tekrar dinlendirilmeye bırakılır. Bu hazırlanan boyadan yeterli miktar boya küçük cam kavanozumuza alınır ve su, öd ve ARAP ZAMKI yeterli miktarlarda karıştırılarak ayarı kitre ile birlikte yapılır. Kavanozun kapağı kapalı tutularak ayarının bozulma süresi geciktirilebilir.