|
Dr.
Aynur YILMAZ
"Oğlum,
babası akşam işten döndüğünde onunla oynamak istiyordu. Oysa eşim
biraz dinlenmek, gazetesini okumak isterdi. Ali babasının kucağına sıçrar,
gazeteyi buruşturur, boğuşmak isterdi. Eşim oynamayı reddettiğinde
oğlumuzun hayal kırıklığı, oynadığında ise kendi kızgınlığından
dolayı rahatsızdı. Sonunda oğlumuza sorunu anlattı ve ikisini de
mutlu edecek bir çözüm bulmasını önerdi. Kısa sürede şu çözümde
anlaştılar. Ali babasını gazete okuyuncaya kadar bekleyecek, sonra
babası onunla oynayacaktı. İkisi de sözlerinde durdular. Hatta Ali
bana 'babam gazete okurken rahatsız etme' demeye başladı."
Çatışmaları
çözmede "kaybeden yok" yöntemi neden etkili? Çocuklarımız
alınan kararları uygulamada neden daha istekli davranıyorlar? Belki
de en önemlisi alınan karara katılmaları. Onlarda tüm insanlar
gibi, alınmasında katkıları olan kararları uygulamaya, kendilerine
zorla kabul ettirilen uygulamaktan daha istekliler. Çözüm için söz
veriyorlar ve onu yerine getirmenin sorumluluğunu hissediyorlar. Üretilen
çözümler çoğunlukla çocuğun düşünceleri ve çocuk kendi görüşünün
işe yaradığını görmek istiyor.
Ana babalar
çocuğun kendine düşeni yapacağına güveniyorlar. Çocuklar
kendilerine güvenildiğini hissediyorlar ve bu güvene göre davranma
olasılıkları da artıyor.
Bu
yöntem daha yaratıcı, çatışmaların çözümünde daha etkili.
Anne-baba çocuğun ihtiyaçlarını karşılayan ve birlikte bulup çıkardıkları,
daha nitelikli çözümler üretiyor. Ayrıca çocukları düşünmeye yönlendiriyor.
Anne-baba çocuğa şu iletiyi gönderiyor: Aramızda bir sorun var, baş
başa verip bir çözüm bulalım. Bu hem anne-baba, hem de çocuk için
zihinsel bir egzersiz, bir bulmaca. Aynı bulmacadaki gibi, enine boyuna
düşünme ve çözümleme gerektiriyor. İki insan bir çözüm üzerinde
anlaştığından, aralarında kırgınlık ve düşmanca tavırlara da
yer kalmıyor. Aksine çatışmayı birlikte çözdüklerinden, derin
bir sevgi ve şefkat duygusu yaşıyorlar. Her biri, diğerinin
isteklerini gözetmesini, haklarına saygı göstermesini takdirle karşılıyor.
Bu
yöntemde güç kullanan yok. Anne-baba-çocuk birbirleriyle savaşmıyorlar.
Aksine, ortak bir iş için birlikte çalışıyorlar. Bir diğer faydası
da gerçek sorunu yakalama şansı. Çocuğun bu şekilde davranmasına
neden olan ve canını sıkan gerçek soruna ulaşmasına izin veriyor.
Gerçek sorun açığa çıkınca çatışmaya uygun çözüm hemen
hemen bulunmuş oluyor.
Ayrıca
bu yöntemde çocuklara, diğer büyüklere ve arkadaşlarımıza
davrandığımız gibi, yetişkinmiş gibi davranılmaktadır. Bu çocuklara
iyi geliyor, çünkü güvenilmekten ve kendilerine yetişkinmiş gibi
davranılmasından çok hoşlanıyorlar.
|
GAZETE
OKUMAK İSTİYORUM*
