Dr.
Aynur YILMAZ
Her
ailede bazen anababaların istemleriyle, çocukların istemleri denk düşmez.
Etkin dinleseniz, ben-dilini kullansanız da çocuğunuz davranışını
değiştirmek istemeyebilir. Böyle durumlarda ortaya çıkan çatışma
çok önemsiz farklılıklardan, ciddi tartışmalara kadar uzanabilir.
Burada
aklımıza gelen sorular: Çatışma kötü mü? Sorunlarımızı yapıcı
biçimde çözümleyebilir miyiz? Çatışmadan kaçınmak olası mı?
Çatışma
yaşamın bir parçası, ilişkideki gerçeklerin ortaya serildiği andır.
Bu anlarda ilişkinin sağlığı sınanır. İlişki güçlenir yada zayıflar.
Sürekli bir kırgınlık, gizli kalmış düşmanlık ve psikolojik
yaralar su yüzüne çıkabilir. İnsanlar ya birbirinden uzaklaşır ya
da daha çok yakınlaşırlar.
Çatışmadan
kaçınılması da oldukça zor. Çünkü insanların düşünce, istek ve
gereksinimleri farklı. Ayrıca bazen çatışmaların yaşandığı bir
ilişki daha sağlıklı olabilir: Çocuklarımız sorunları yaşama, nasıl
başedildiğini öğrenme ve gelecekte bir sorunla karşılaştığında
hazırlıklı olma sansını elde ederler.
Burada
önemli olan sorunların olması ve sayısı değil, nasıl çözüleceğidir.
Bir ilişkinin sağlıklı ya da sağlıksız, dostça ya da düşmanca,
derinliği olan ya da sığ, yakın ya da soğuk, doyumlu ya da doyumsuz
olması sorunların çözümüyle yakında ilişkilidir.
Anababaların
çoğunun sorunların çözümünde kazan-kaybet yöntemini kullandıklarını
görüyoruz. Çocukla anababa arasında sorun yaşandığında, birçok
evde anababa çözümün ne olacağına karar verir, çocuğa bildirir ve
onun kabul etmesini bekler. Çocuk çözümü beğenmezse önce ikna
etmeye, çözümü beğendirmeye çalışır. İşe yaramazsa güç ve
otoritesini kullanarak boyun eğdirmeye zorlar. Anababa kazanır, çocuk
kaybeder. Ya da anababa kendi çözümünü çocuğun kabul etmesi için uğraşır.
Çocuk karşı koyarsa boyun eğerek, onun istediğini yapmasına razı
olur. Çocuk kazanır, anababa kaybeder. Her iki yöntemde de kaybeden
kazanana kızar, kendini yenilmiş hisseder. İki yöntemde de güç
kullanılır.
Bir
sorun yaşandığında sağlıklı çözüm için "Kaybeden Yok"
yöntemini öneriyoruz. Çatışma çıktığında anababa çocuktan, iki
tarafın kabul edebileceği bir çözüm için katılım ister. Hepsi
sonradan değerlendirilecek çözümler önerir. En iyi çözüm üzerinde
görüş birliğine varıldıktan sonra bunun nasıl uygulanacağına
karar verilir.
Güç
kullanma ve baskı yoktur. Hiç kimse kaybetmez. Herkes kazanır.
|