Ondört Masum

Muhammed Ekber, Abdullah bin Imam Hasan, Abdullah bin Imam Hüseyin, Kasim, Zeynelaba, Kasim bin Zeynel-abidin, Ali Eftar, Abdullah bin Imam Cafer Sadik, Yahya el-Hadi, Salih, Tayyib, Cafer bin Muhammed Taki, Cafer bin Hasan Askeri, Kasim bin Muhammed Taki.  

Onyedi Kemerbest

Imam Hasan, Imam Hüseyin, Hadi-i Ekber, Abdülvahid, Tahir, Tayyib, Türab, Muhammed Hanefi, Abdurrauf, Ali Ekber, Abdülvahab, Abdülcelil, Abdurrahim, Abdülmuin, Abdullah Abbas, Abdülkerim, Abdüssamed  

Dört Kapi Kirk Makam

Dört Kapi Kirk Makam seklindeki Kamil (olgun) insan olma ilkelerini Hünkar Haci Bektas Veli’nin tespit ettigine inanilir.Haci Bektas "Kul Tanri’ya kirk makamda erer, ulasir, dost olur." buyurmuslardir. Bu ilkeler asama asama insani olgunluga ulastirir. Bir baska yoruma göre ise seriat anadan dogmak, tarikat ikrar vermek, marifet nefsini bilmek, hakikat Hakki özünde bulmak yollaridir.  

Dört Kapi sunlardir:

1.Seriat
2.Tarikat
3.Marifet
4.Hakikat

Her kapinin on makami vardir

Seriat kapisinin makamlari:

1.  Iman etmek,
2.  Ilim ögrenmek,
3.  Ibadet etmek,
4.  Haramdan uzaklasmak,
5.  Ailesine faydali olmak,
6.  Cevreye zarar vermemek,
7.  Peygamberin emirlerine uymak,
8.  Sefkatli olmak,
9.  Temiz olmak ve
10.Yaramaz islerden sakinmak.  


Tarikat kapisinin makamlari 

1.  Tövbe etmek,
2.  Mürsidin ögütlerine uymak,
3.  Temiz giyinmek,
4.  Iyilik yolunda savasmak,
5.  Hizmet etmeyi sevmek,
6.  Haksizliktan korkmak,
7.  Ümitsizlige düsmemek,
8.  Ibret almak,
9.  Nimet dagitmak ve
10.Özünü fakir görmek  

Marifet kapisinin makamlari 

1.  Edepli olmak,
2.  Bencillik, kin ve garezden uzak olmak,
3.  Perhizkarlik,
4.  Sabir ve kanaat,
5.  Haya,
6.  Cömertlik,
7.  Ilim,
8.  Hosgörü,
9.  Özünü bilmek ve
10.Ariflik.


Hakikat kapisinin makamlari 

1.  Alcakgönüllü olmak,
2.  Kimsenin ayibini görmemek,
3.  Yapabilecegin hicbir iyiligi esirgememek,
4.  Allah’in her yarattigini sevmek,
5.  Tüm insanlari bir görmek,
6.  Birlige yönelmek ve yöneltmek,
7.  Gercegi gizlememek,
8.  Manayi bilmek,
9.  Tanrisal sirri ögrenmek ve
10.Tanrisal varliga ulasmak    

Buyruga Göre Inanc Esaslari 

Alevilerin kutsal kitaplarindan"Buyruk"larda yazildigina göre Alevi yolunun temeli üc sünnet ve yedi farza dayanir. Bu temel esaslara uymak zorunludur. Üc sünnet ve yedi farz sunlardir:  

Üc sünnet yedi farz

Üc Sünnet

1. Dilini tevhid kelimesinden ayirmaya.
2. Gönlünden düsmanligi gidere, kimseye kin ve kibir tutmaya, kiskanclik etmeye, hirsina uyup seytana gönül vermeye ve
3. Sözü Hakkin kudreti ola, kimseyle kavga etmeye, kimseye düsmanlik yapmaya.


Yedi Farz

1. Cok sir saklaya,
2. Talip binbir ise, bir otura ve bir dilden söyleye,
3. Hakkin terazisine itaat ede, yaptigi bir günaha bin özür ve niyaz eyleye, kimsenin giybetini etmeye ve yalan yere and icmeye, yalan söylemeye,
4. Mürebbi hakkina itaat ede, emrine uya,
5. Kusak kusana, halifeden el alip, tövbe eyleye,
6. Musahibini hakikatte Hak cemiyetine eristire,
7. Halife’den tac ve kisvet kabul eyleye. Özünü seyhlere ulastira Bu yol üzere olmayana sofu diye inanmayasaniz.

Bir kisi bunca farzdan ve sünnetten düsse, ona derman yoktur, sürgün olur, yüzü karadir.  


Oniki Sart 

1.  Cömertlik
2.  Mutluluk
3.  Ibret
4.  Gayret
5.  Sohbet
6.  Mürüvvet
7.  Sefkat
8.  Sefkat???????
9.  Ikram
10.Tevella
11.Teberra   ?????????  


Oniki islek

1.  Evvel kendi özünü hassas etmektir
2.  Marifet tohumunu ekmektir
3.  Sefkat beslemektir
4.  Riza etegini tutmaktir
5.  Hikmet sifatini sem etmektir
6.  Özünü hizmet hürmetin saklamaktir
7.  Özünü mukarribiyle hudetmektir,
8.  Özünü sabir ehline vermektir
9.  Muhabbet kilesiyle ölcmektir
10.Takva degirmeninde özünü arindirmaktir
11. Su ile yugurmaktir
12. Iradet tennurunda pismek ve ihlas sofrasina girmek , özünü dervislere ve fukaralara sarfetmektir.    Dr. Ali Yaman
 

---