|
پايان‌نامه دكتري
Development of
a Machine-Readable Cataloguing (MARC) Fromat for Iran.
ساخت يك فرمت فهرستنويسي ماشين‌خوان (مارك)
براي ايران.
استاد راهنما:
هلن جارويس. پايان‌نامه (دكتري) ._
دانشگاه نيوساوت‌ولز، سيدني، استراليا،
چكيده
هدف اين رساله، پژوهش درباره يك فرمت
فهرستنويسي ماشين‌خوان (مارك) براي شرايط كتابشناختي ايران است.
سوال اساسي اين است كه آيا مي‌توان يكي از فرمت‌هاي موجود مارك
را براي ايران به كار گرفت. يا اين كه يكي از آنها را بايد به
عنوان مبنايي براي ساخت مارك ايران مورد استفاده قرار داد.
ويژگيهاي فني مارك، تكامل و توسعه فرمت‌هاي
مارك براي رمزي ساختن داده‌هاي كتابشناختي در كتابخانه كنگره
آمريكا مورد بررسي قرار گرفته است. سپس شرايط كتابشناختي ايران
از طريق مطالعه ويژگيهاي زبان و خط فارسي، قواعد برگه‌آرايي،
قواعد فهرستنويسي ايران، سرعنوانهاي موضوعي فارسي و كتابشناسي
ملي ايران بررسي شده است. يكي از فرمت‌هاي موجود مارك يعني يوني
مارك، به دليل ماهيت بين‌المللي آن براي كتابشناختي ايران در نظر
گرفته شده است.
نتايج مقايسه عناصر داده‌هاي مسئله‌ساز كه از
كتابشناسي ملي ايران استخراج شده است با يوني مارك نشان داد كه
يوني مارك با اندك تغييراتي مي‌تواند پاسخگوي نيازهاي كتابشناختي
ايران باشد. در مرحله دوم، بررسي برخي از فرمت‌هاي مبني بر يوني
مارك مشخص نمود كه براي برخي از اين تغييرات مورد نياز،
تمهيداتي در نظر گرفته شده و آزمودن برخي فرمت‌ها ي ديگر مانند
فرمت مشترك تبادل يونسكو و فرمت مارك ايالات متحده راه‌حلهاي
ديگري ارائه داده است. با مشورت با كارشناسان برنامه كنترل جهاني
كتابشناسي و مارك بين‌المللي ايفلا به پژوهشگر كمك كرده تا
پيشنهاد نهايي خود را براي هر تغيير مورد نياز ارائه كند.
| 
