FUTBOL ARTIK FUTBOL DEĞİLDİR ...
24 Mayıs 2004

Merhaba ...

Futbolla ilgilenmeyenler okumasın diyerek başlıyorum yazıya. Bazı arkadaşlarla futbol sohbeti yaptığımızda dile getiriyorduk bu konuyu, ki kısa zaman önce çıktı meydana olayların ne kadar çetrefilli hale geldiği ...

Biz çocukken böyle şeyler yoktu. Özellikle son 5 yılda olaylar çok daha çirkin bir hale geldi. Maçtan ve oyundan çok kimin kime maç sattığı, hangi hakemin hangi takımın maçına verileceği konuşulur oldu. Ben uzun yıllardır bu sezon Olimpiyat Stadı'nda oynanan Galatasaray-Beşiktaş maçı kadar kötü bir maç, kötü bir derbi, kötü bir futbol seyretmemiştim ...

Bahis denen bir olay da var son yıllarda ve bu yasal hale de geldi, Spor Toto'yla birlikte de yaygınlaşıyor. Bazı insanlar bundan büyük miktarlarda paralar kazanıyor. Eğlence amaçlı olması tabii ki güzel (bizim gibi insanların bu işlerde ne kadar etkisi olabilir ki zaten) ama burunlara kötü kokular da gelmiyor değil. Maç skorlarının bahis durumlarına göre belirleniyor olması hele Türkiye'de hiç de saçma değil ...

Velhasıl, bir zevkimiz vardı, onun da içine ettiler. "Süper Lig"miş, sevsinler öyle ligi! Öyle süper ki, küme düşmemek için soyunma odalarında rakip takımın oyuncularına saldırılıyor, öyle süper yani :(

Ece Abla (Temelkuran) da dayanamamış ve bu konu hakkında bi yazı yazmış, buyrun okuyun:

FUTBOL ARTIK FUTBOL DEĞİLDİR ...

Bir ülkede paranın ve gücün kaderi, yolu, yöntemi, kaynağı ne ise futbol da bir "business" olarak bu mekanizmanın tam kalbindedir...

Bundan iki hafta önce The Guardian gazetesinin otuz yıllık futbol yorumcusu "Niye futboldan nefret ediyorum?" diye uzun bir yazı yazdı. Ana fikri şuydu yazının: Yetişkinlerin kurguladığı "mühim" işlerin gürültüsünden bir mola alanıydı futbol yıllar önce. Ama şimdi "işin" kendisi haline geldi. Öyle ki ondan kaçmak için gidebileceğiniz bir yer yok artık. Yorumcu, futbolun artık herhangi bir duygusallık barındırmadığını anlatıyordu.

"Bir dünya markası" olarak sunulan Beckham'ın, ulusal sanat galerisinde, gece uyurken çekilmiş videosunun sergilenmesine denk geliyordu bu yazı. İngiltere'nin arka sokaklarında futbol aşkıyla büyümüş çocukların hayal edemeyeceği, üstelik ancak en kenarından dahil olabileceği kadar "cilalı" bir futbol vardı artık: Paranın, "bussiness"ın, şirketlerin oynadığı güç oyunlarının alanı olarak futbol. Üstelik tam da aynı günlerde İngiltere'deki "Premiere Lig"in önemli takımlarından Liverpool'a, Tayland başbakanı talip olmuştu. İngiliz taraftarlar tuttukları takıma bu "çekik gözlülerin" sahip olması ihtimaline, bu globalizm meselesine kalplerinde bir yer bulmaya, anlamaya, sindirmeye çalışıyorlardı. Fenerbahçe'nin ya da Galatasaray'ın zengin bir Arap prensine satıldığını düşünsenize. "Dar Alanda Kısa Paslaşmalar" filminde denildiği gibi "Futbol asla sadece futbol değildi". Ama bu kez ve artık futbol, futboldan başka her şeydi. Tamamen başka bir şey.

Beşiktaş, taraftarların hayattaki toplumsal hatta politik konumlanmalarına göre, üç büyüklerin diğer ikisine göre, her zaman daha bir "halkın takımı" gibidir. Hatta ABD'nin Irak'ı işgali sırasında "Savaşa Hayır-Çarşı Grubu" pankartı, futbolla hiç ilgilenmeyenlerin bile (futbol jargonuyla söylersek) "gönüllerine taht kurmuştur". Beşiktaş, tıpkı diğer takımları gibi, asla sadece bir futbol takımı değildir yani. Ama aynı sebepten dolayıdır ki, mafya dizilerine ve bu dizilerin kahramanlarına tapan insanların yaşadığı bir ülkede Beşiktaş eski menajeri Sinan Engin'in de Alaattin Çakıcı ile ilişkide olması da şaşırtıcı değildir. Hatta son yıllarda bir futbolcudan ziyade bir oto galericisi görünümüne bürünen Sergen'in Çakıcı ile ilişkisini açıklarken "Ben futbolcuyum. Herkesle aramın iyi olması normal" demesi de doğaldır. Çünkü artık futbol, bundan önce hiç olmadığı kadar paranın ve gücün alanıdır. Bir ülkede paranın ve gücün kaderi, yolu, yöntemi, kaynağı ne ise futbolda, bir "business" olarak tam da mekanizmanın tam kalbindedir. Aynı sebepten, takımların yönetimleri kral, futbolcular gladyatör ve taraftarlar artık arenaya gelip bütün bu endüstrinin dönmesine yarayan parayı veren "müşterilerdir".

Bir reklamda dünyanın en ünlü futbolcuları birer gladyatör olarak görünüyor. Hepsi hep birlikte kötü adamlara karşı, bir arenanın ortasında futbol topuyla mücadele ediyor. Ama gerçek hayatta, hepimizin bildiği gibi kötü adamlar ve iyi adamlar bu kadar net bir çizgiyle ayrılmıyor. Gladyatörler, daha çok para veren kral için arenaya çıkıyor. Krallar ve iktidarlar ise, bunu bütün tarih bilir ki tarihin başlangıcından bu yana, kirli adamlarla takılıyor. Futbol hiçbir zaman sadece futbol değildi. Ama görünüşe bakılırsa, sadece Türkiye'de değil, bütün dünyada, yeşil sahalarda artık futboldan başka her şey oynanıyor.

Ece TEMELKURAN / Milliyet