Karjalan Tasavallan kielilainsäädäntö

Hosted by

GeoCities

Karjalan Tazavallan valdivonkielet ollah ven'an da karjalan kielet.

Ven'an da karjalan kielen valdivonkielen status ei pienendä toizien rahvahien oigevustu käüttiä da kehittiä omua muamankieldü.

Tämä zakon luadiu oigevuspohjan valdivonkielien käüttämizeh da kehittämizeh niškoi Karjalan Tazavallas.

Konzu zakonan mugah karjalan kieli roihes valdivonkielekse, karjalazet voijah kaita omua kieldü da kul'tuurua juridizel, sotsializel da finanssupohjal. Karjalan kieldü ruvetah käüttämäh enämbäl ühtehiskunnallizen, poliittizen da kul'tuurueloksen kaikin aloil.

Valdivonvallan da paikallizen ičehallinnon elimet luajitah Karjalan Tazavallan kanzalazile tarvittavat olot gu hüö voidais opastuo, hüvin tiediä da käüttiä valdivonkielii.

Karjalan Tazavaldu uskaldau kaikile omile kanzalazile heijän poliitikku-, ekonoomikku-, kul'tuuru- da sotsializen oigevuksien täüttämizen huolimattah, tietähgo vai ei hüö valdivonkielii.

Karjalan Tazavaldu uskaldau tazavallan vähäluguzen rahvahan vepsäläzien da reabilitiiruitun rahvahan - suomelazien oigevuksen kaita da käüttiä omua kul'tuurua da kieldü, heijän oigevuksen suaja opastus muamankielel, vallita opastuskieli, kuduan voibi andua opastussist'eemu.

Valdivo tugou vepsän da suomen kieldü nämien kielien da kul'tuuroin elvüttämizen, kaičemizen da kehittämizen valdivonprogrammoin kauti.

Nämih programmoih kuuluu opastussist'eeman kehittämine da opastuksen suamine muamankielil, kuduan voibi andu opastussist'eemu, kniigoin painamine, kielien käüttämine lehtilöis, radios da TV:s, ruadajien valmistandu, tutkimusruado da muu.

D'engat vepsän da suomen kielien elvüttämizen, kaičemizen da kehittämizen valdivonprogrammoih niškoi tullah Karjalan Tazavallan valdivonb'udžetaspäi, paikallizen ičehallinnon elimien b'udžetoispäi. Laitokset, järjestöt, ühtehiskunnallizet liitot da rahvas voijah andua d'engua valdivonprogrammoih niškoi.

Karjalan Tazavallan kanzalazil on oigevus vällästi vallita da käüttiä kudamuatahto valdivonkieldü paistes, kirjuttajes, lapsien kazvattajes da kul'tuurualal ruadajes.

Gu pidännöü, voibi luadie kiännös ühtes valdivonkieles toizele valdivonkielele.

Konzu ei sua kiändiä, sit käütetäh Ven'an Federatsien valdivonkieldü (ven'an kieldü).

Nikel ei ole oigevustu vägehes käskie tostu kanzalastu pagizemah ühtel libo toizel kielel.

Gu ristinkanzu ei tiedäne Karjalan Tazavallan valdivonkielii, se ei voi olla süünnü sih, gu hänel ei sua olla virgois, paiči niilöi, kudamat on miärättü Karjalan Tazavallan zakonois. Virrat valdivonlaitoksis, kudamis olles pidäü tiädiä mollembat valdivonkielet, miäriäü Zakonoin hüväksündükerähmö, laitoksis - virguinstruktsii.

Net rahvas, ket ei anneta Karjalan Tazavallan toizele kanzalazele vällästi vallita pagin-, kazvatus- da opastuskieldü, ket ozutetah, gu ei suvaija toizii kielii, ket pengotah libo vägehes taritah tostu kieldü, voijah puuttuo suudoh.

Karjalan Tazavallan valdivonkielil:

- kirjutetah kai dokumentat Karjalan Tazavallan Zakonoin hüväksündükerähmös da Hallitukses, painetah zakonat da muut valdivonvallan da hallinnon elimien käsküt;

- ruatah da kirjutetah kai dokumentat kaikkien tazoloin suudolois, kirjutetah dokumentat valdivon notarial'nolois kantorois, prokuroroin bumuagat;

- annetah suudodokumentata, kačotah administrativnoloin rikoksien dieloloi;

- kirjutetah kai dokumentat palvelualalal da kommertsies ühtel valdivonkielel mollemban puolen sovittuu;

- kirjutetah virallizet dokumentat, kuduat tovestetah ristikanzan libo tiijot häneh näh (pasportu, roindu-, naindu-, kuolendutovestus, ruadokniigu, penziitovestus, školan loppiendutovestus da diplom da muut dokumentat).

- kirjutetah blankoin, pečättilöin, valdivon elimien, laitoksien da järjestölöin nimitüksien t'ekstat;

- painetah valličendulippuzet.

Konzu ei voija käüttiä kahtu valdivonkieldü, käütetäh Ven'an Federatsien valdivonkieldü (ven'an kieldü).

Toizis šeikois käütetäh ühtü valdivonkieldü.

Gu kanzalaine küzünnöü, ga valdivonvallan da hallinnon elimien johtajil, ket ei tietä kudamuatahto valdivonkielis, pidäü paista sil kielel, kudamal pagizou dieluo sellittelemäh tulluh ristikanzu.

Valdivonkielil painettuloin dokumentoin tekstat ollah virallizet, niilöil on ühtenmoine juridine voimu.

Karjalan Tazavallan kanzalazil on oigevus vällästi vallita kazvatus- da opastuskieli.

Karjalan Tazavallan kanzalaizet voijah suaja üleine da ammattiopastus Ven'an Federatsien valdivonkielel.

Karjalan Tazavaldu uskaldau kaikile valdivonkielien opastuksen sih tazossah, kudai pidäü olla ruadajes.

Karjalan Tazavallan kanzalazil on oigevus suaja kazvatus enne školua, algukluasoin opastus valdivonkielil (vahnembien libo heijän sijahizien tahtos).

Valdivonkielii Karjalan Tazavallas opastetah školis, opistolois da üliopistolois sissäh, kussah andau vallan opastussist'eemu.

Kielet (kieli), kudamil pietäh piäzendütutkindoloi tazavallan opistolois da üliopistolois, vallitah nämien opastundukohtien ustuavoin mugah.

Karjalan Tazavaldu luadiu olot, konzu voibi tutkie valdivonkielii da niilöin murdehii da vallita kieli, kudamal painetah tiedoruavot.

Karjalan Tazavaldu auttau da tugou vepsän da suomen kielii da luadiu olot kielien opastumizeh da kehittämizeh sissäh, kussah andau vallan opastussist'eemu da spetsial'noit valdivonprogrammat.

Valdivonkielil luajitah programmoi tazavallan TV:s da radios, painetah lehtilöi, kirjutetah eländüpaikoin, uuličoin, lagevoloin nimet da virstupaččahat, kirjutetah virallizien ilmoituksien, plakuatoin, reklaamoin t'ekstat, painetah autobusoin da trolleibusoin lähtendü- da tulenduaigu, kirjutetah da sanotah tiedoloi raududoroguvogzualoil, aeroportois, aerovogzualoil, kirjutetah kaikkien Karjalan Tazavallas luajittuloin tavaroin lippuzet da käütändüsellitükset.

Karjalan Tazavallan valdivonkielil libo vastuajan valdivon kielel libo mollemban puolen sovittuu vallitul kielel ruatah ulgomualazien laitoksien Karjalan Tazavallan ozastot, Karjalan Tazavallan ulgopoliittizet- da toizet laitokset, kirjutetah sobimukset da muut rahvahienvälizet dokumentat, kudamii alkirjutetah Karjalan Tazavallan nimes.

Karjalan Tazavallan da Ven'an Federatsieh kuulujien tazavaldoin ühtehüksis käütetäh Ven'an Federatsien valdivonkieldü, nämien tazavaldoin kielii libo toizii kielii mollemban puolen sovittuu.

Niilöi ristikanzoi libo laitoksii, ket rikotah Karjalan Tazavallan zakonua "Kielih näh Karjalan Tazavallas", kučutah suudoh Karjalan Tazavallan da Ven'an Federatsien zakonoin mugah