หน้าแรก > อุทยานแห่งชาติ >อุทยานแห่งชาติภาคใต้ > ทะเลบัน

ทะเลบันเป็นชื่อบึงน้ำขนาดใหญ่กลางหุบเขา ซึ่งอาจจะมาจากภาษามาลายู "เลิดเรอบัน" หมายถึงแผ่นดินยุบ เนื่องจากความสัมพันธ์ใกล้ชิดระหว่างจังหวัดสตูลกับประเทศมาเลเซียมาแต่โบราณ ทำให้มีการผสมผสานทางภาษากัน หรืออีกแง่หนึ่งอาจเป็นเพราะชาวบ้านแถบนั้นไม่เคยเห็นทะเลมาก่อน เมื่อเห็นแอ่งน้ำขนาดใหญ่จึงคิดว่าเป็นทะเล ซึ่งมีเรื่องเล่ากันว่าเมื่อประมาณ 300 ปีมาแล้ว บริเวณบึงนี้เป็นพื้นที่การเพาะปลูกที่อุดมสมบูรณ์ ต่อมาเกิดแผ่นดินสั่นสะเทือนและมีเสียงดังสนั่นติดต่อกันนานแรมเดือน แล้วแผ่นดินก็ยุบหายลงไปมีน้ำทะเลไหลทะลักเข้ามาท่วมเนื้อที่กลายเป็นบึงน้ำจืดขนาดใหญ่
ในปี 2519ผู้ว่าราชการจังหวัดสตูล ได้มีหนังสือที่ สต.09/13789 ลงวันที่ 29 ตุลาคม 2519 ขอให้กรมป่าไม้พิจารณาบริเวณหนองทะเลบันและป่าบริเวณรอบๆที่มีภูมิประเทศเป็นธรรมชาติสวยงาม มีหนองน้ำ มีปลาชุกชุม และเป็นแหล่งน้ำของสัตว์ป่านานาชนิด จัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ กองอุทยานแห่งชาติจึงมีบันทึกที่ กส.0808/3069 ลงวันที่ 24 พฤศจิกายน 2519 เสนออธิบดีกรมป่าไม้ อนุมัติให้เจ้าหน้าที่ไปทำการสำรวจข้อมูลเบื้องต้น ปรากฏว่าสภาพป่าอุดมสมบูรณ์มีหนองน้ำตามธรรมชาติอยู่ในหุบเขา มีทิวทัศน์สวยงาม ตามรายงานการสำรวจ ลงวันที่ 10 มกราคม 2520 ซึ่งในระยะแรกของการดำเนินงานนั้น เจ้าหน้าที่ต้องประสบปัญหาและอุปสรรคในการทำงานต่างๆนานัปการ เช่น ได้รับการขัดขวางจากกลุ่มอิทธิพลที่คอยข่มขู่เจ้าหน้าที่ถึงกับได้มีการเผาที่ทำการอุทยานฯ ทำให้การปฏิบัติงานเป็นไปด้วยความล่าช้า ในปลายปี 2521 กองอุทยานแห่งชาติจึงได้เร่งรัดการปฏิบัติงาน จากการสำรวจพบว่าบริเวณทะเลบัน(ทะเลน้ำจืด) กับป่าบริเวณรอบๆทะเลบันเป็นป่าสมบูรณ์ตามธรรมชาติ สัตว์ป่าชุกชุม และทิวทัศน์สวยงาม กรมป่าไม้จึงได้เสนอคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ ได้มีมติในการประชุม ครั้งที่ 3/2521 เมื่อวันที่ 12 ธันวาคม 2521 ให้จัดตั้งป่าทะเลบันเป็นอุทยานแห่งชาติ โดยมีพระราชกฤษฎีการกำหนดบริเวณที่ดินป่าหัวกะหมิง ป่ากุบัง และป่าปุโลด ในท้องที่ตำบลควนสตอ กิ่งอำเภอควนโดน และตำบลบ้านควน อำเภอเมือง จังหวัดสตูล ให้เป็นอุทยานแห่งชาติ พ.ศ. 2523 ประกาศไว้ในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 97 ตอนที่ 165 ลงวันที่ 27 ตุลาคม 2523 นับเป็นอุทยานแห่งชาติแห่งที่ 20 ของประเทศ

ลักษณะภูมิประเทศ

ป่าหนองทะเลบันเป็นป่าส่วนหนึ่งของป่าสงวนแห่งชาติหัวกะหมิง และป่าสงวนแห่งชาติกุปังปุโลต เป็นป่าดงดิบตามธรรมชาติ มีบึงน้ำขนาดใหญ่อยู่ระหว่างเทือกเขาทั้งสองด้าน มีน้ำเต็มตลอดปี เกิดจากผาน้ำที่ไหลออกมาจากผนังเขาทั้งสองฝั่งของบึงทะเลบัน สภาพป่าด้านตะวันออกของบึงเป็นเทือกเขาสูง ด้านหน้าเป็นหน้าผาชัน ซึ่งชาวบ้านเรียกว่าเขาจีน เป็นยอดเขาที่สูงที่สุด สูงประมาณ 720 เมตรจากระดับน้ำทะเล ดินในบริเวณป่าเป็นดินลูกรังปนดินเหนียว มีหินใหญ่ๆผสมอยู่บ้าง บางแห่งทับถมด้วยอินทรีย์วัตถุ

ลักษณะภูมิอากาศ
เนื่องจากอุทยานแห่งชาติทะเลบันอยู่ในเขตมรสุม จึงทำให้มีฝนตกชุกตลอดปี ปริมาณน้ำฝนโดยเฉลี่ย 2,662 มิลลิเมตร/ปี ฝนตกมากที่สุดในเดือนตุลาคม เฉลี่ยประมาณ 390 มิลลิเมตร อากาศจึงชุ่มชื้นไม่ร้อนอบอ้าว และในช่วงเดือนธันวาคม-เมษายน จะมีฝนตกน้อย ท้องฟ้าโปร่ง อากาศแจ่มใส จึงเป็นช่วงที่เหมาะสมสำหรับการท่องเที่ยว

พันธุ์ไม้และสัตว์ป่า
อุทยานแห่งชาติทะเลบัน ประกอบด้วยป่า 2 ชนิด คือ ป่าเบญจพรรณและป่าดงดิบ พันธุ์ไม้ที่มีค่าทางเศรษฐกิจได้แก่ ตะเคียนทอง ตะเคียนหิน หลุมพอ มะหาด กระโดน งิ้วป่า ตะแบกไผ่เขียว และยางชนิดต่างๆ ส่วนไม้พื้นล่างได้แก่ ไผ่ หวาย เถาวัลย์และกล้วยไม้
เนื่องจากสภาพโดยทั่วไปเป็นป่าดงดิบ มีพันธุ์ไม้ขึ้นหนาทึบ ภูเขาสลับซับซ้อนและมีแหล่งน้ำอุดมสมบูรณ์ จึงมีสัตว์ป่าอาศัยอยู่อย่างชุกชุม เช่น สมเสร็จ เลียงผา ช้างป่า หมูป่า กระจง ลิง ค่าง ชะนี สัตว์เลื้อยคลานชนิดต่างๆ และนกนานาชนิด สิ่งที่น่าพิศวงอีกอย่างหนึ่งของทะเลบันก็คือ บริเวณป่ามีผีเสื้อมากมายหลายชนิดสีสันสวยงาม ช่วยประดับป่าให้มีชีวิตชีวามากขึ้น ในบึงทะเลบันนอกจากจะเป็นที่อยู่อาศัยของปลาน้ำจืดอย่างชุกชุมแล้ว ยังเป็นที่อาศัยของนกน้ำชนิดหนึ่งที่หายากเรียกว่า นกฟินฟุท(Maskedfin Foot) และสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำที่เรียกว่า เขียดว้าก หรือหมาน้ำ(Water dog) ที่กลายเป็นสัตว์สัญญลักษณ์ของอุทยานแห่งชาติทะเลบัน

จุดเด่นที่น่าสนใจ
ทะเลบัน เป็นบึงน้ำขนาดใหญ่กลางหุบเขา ขนาบด้วยเทือกเขาจีนและเขาวังประ มีเนื้อที่ประมาณ 200 ไร่ มีปลาน้ำจืดและหอยชุกชุม น้ำใสสะอาดจนมองเห็นสาหร่ายและฝูงปลาแหวกว่ายไปมา บางครั้งจะเห็นสมเสร็จลงมากินน้ำในบึง ซึ่งเป็นภาพที่น่าประทับใจอย่างยิ่ง รอบบึงมีพันธุ์พืชชนิดหนึ่งขึ้นอยู่หนาแน่น ชาวบ้านเรียกว่า "ต้นบากง" ช่วยให้ธรรมชาติบริเวณโดยรอบร่มรื่นและสวยงาม อุทยานแห่งชาติทะเลบันยังได้สร้างศาลาท่าน้ำชื่อว่า "ศาลาบากง" ไว้สำหรับบริการนักท่องเที่ยวที่ต้องการสัมผัสธรรมชาติอย่างแท้จริงอีกด้วย และทะเลบันแห่งนี้ยังเป็นที่อยู่อาศัยของเขียดว้าก หรือหมาน้ำ

น้ำตกโตนปลิว ต้นน้ำเกิดจากภูเขาจีน เป็นน้ำตกที่สวยที่สุดในเขตอุทยานฯนี้ มีน้ำไหลตลอดทั้งปี แวดล้อมด้วยพันธุ์ไม้หนาทึบและสัตว์ป่าชุกชุม บรรยากาศร่มรื่น น้ำตกโตนปลิวอยู่ห่างจากถนนสายควนสะตอ-เขตแดน ประมาณ 3 กิโลเมตร และรถยนต์เข้าได้โดยตลอด

น้ำตกยาโรย ต้นน้ำเกิดจากป่าหัวกะหมิงเทือกเขาจีน มีน้ำตกถึง 9 ชั้น ชั้นที่ 5 สวยที่สุด สายน้ำพุ่งแรงจากหน้าผาสูง 10 เมตร ทำให้เกิดละอองน้ำที่ซ่านกระเซ็น บริเวณลำห้วยใต้น้ำตกเป็นแอ่งน้ำลึก สามารถลงเล่นน้ำได้ สองข้างลำธารน้ำตกร่มรื่นไปด้วยพันธุ์ไม้นานาชนิดโดยเฉพาะต้นอโศก ยามออกดอกจะส่งกลิ่นหอมอ่อนๆไปทั่วบริเวณ

ถ้ำลอดปูยู มีลักษณะเช่นเดียวกับถ้ำลอดอ่าวพังงา อยู่ทางทิศใต้ของอุทยานฯ แถบเทือกเขาสันกาลาคีรี การเดินทางไปปูยูต้องลงเรือที่ท่าเรือตำมะลัง ห่างจากตัวเมืองสตูลประมาณ 9 กิโลเมตร
นอกจากนี้ยังมีน้ำตกห้วยจิ้งหรีด น้ำตกห้วยตาโต๊ะ ถ้ำโตนดิน ถ้ำค้างคาว ถ้ำคนธรรพ์ และเกาะสมาน่า ซึ่งล้วนมีธรรมชาติสวยงามทั้งสิ้น

เขตแดนไทย-มาเลเซีย ห่างจากที่ทำการอุทยานฯเพียง 2 กิโลเมตร จะถึงเขตแดนระหว่างไทย-มาเลเซีย บริเวณเขตแดนมีหน่วยพิทักษ์อุทยานตั้งอยู่ มีที่นั่งพักผ่อนใกล้เชิงเขา ท่ามกลางธรรมชาติอันร่มรื่น หากต้องการเดินทางต่อไปยังประเทศมาเลเซียก็สะดวกมาก โดยเดินทางต่อไปอีกประมาณ 23 กิโลเมตร ก็จะถึงปาดังเบซาร์ หรือหากต้องการไปยังเมืองกางะ ซึ่งเป็นเมืองหลวงของรัฐเปอร์ลิส ก็สามารถไปได้เพียงเดินทางต่อไปอีก 30 กิโลเมตรเท่านั้น

ทุ่งหญ้าวังประ เป็นทุ่งหญ้าที่ราบกว้างใหญ่ระหว่างภูเขาทางทิศตะวันตกของอุทยานฯมีสัตว์ป่าอาศัยอยู่เช่น สมเสร็จ เม่น กระจง ไก่ป่า เป็นต้น การเดินทางจากที่ทำการอุทยานฯกลับย้อนออกมา 8 กิโลเมตร จะเห็นป้ายทางเข้าทุ่งหญ้าวังประ ซ้ายมือเป็นลูกรัง ระยะทาง 10 กิโลเมตร ควรเดินทางในฤดูร้อนจะสะดวกกว่า

จากอำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา โดยสารรถประจำทางหรือแท็กซี่ไปยังสามแยกควนสะตอ กิ่งอำเภอควนโดน จังหวัดสตูล ระยะทาง 80 กิโลเมตร จากสามแยกควนสะตอ เดินทางต่อโดยรถโดยสารสายสามแยก-เขตแดนไทยมาเลย์ ระยะทางเพียง 20 กิโลเมตร ก็จะถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติทะเลบัน

อุทยาน แห่งชาติทะเลบัน มีบ้านพักสำหรับบริการนักท่องเที่ยวรวม 10 หลัง พักได้หลังละ 8-15 คน ค่าธรรมเนียมที่พัก 500 บาท และ 800 บาท/คืน สร้างเรียงรายรอบบึงน้ำทะเลบันท่ามกลางความร่มรื่นของแมกไม้ รวมทั้งยังมีร้านสวัสดิการ ศูนย์บริการนักท่องเที่ยวและเส้นทางเดินชมธรรมชาติ

ขอเชิญท่านที่เคยท่องเที่ยวหรือมีความทรงจำถึงอดีตต่ออุทยานแห่งชาติทะเลบัน บันทึกเรื่องราวของท่าน เพื่อเป็นการระลึกถึงและเป็นประโยชน์ต่อท่านอื่นๆ
บันทึกเรื่องราวของท่านและเข้าเยี่ยมชมบันทึก

หน้าแรก > อุทยานแห่งชาติ >อุทยานแห่งชาติภาคใต้ > ทะเลบัน