> HYMENOPHYLLACEAE || Back

วงศ์ HYMENOPHYLLACEAE


Filmmy Fern พบมากมาย เกาะอยู่ตามต้นไม้บนดอยอินทนนท์
ชื่อสามัญของเฟินวงศ์นี้เรียกว่า Filmy Fern เป็นพืชรุ่นแรกที่กระจายพันธุ์ในป่าเขตร้อนและกึ่งร้อน มีราว 6-10 สกุล รวม 600-650 ชนิด แต่มีบางแห่งแบ่งเป็น 34 สกุล ก็มี บางแห่งแยก Trichomanesและบางสกุล ออกไปเป็นอีกวงศ์หนึ่ง ชื่อ Trichomanaceae แต่ก็ยังไม่เป็นที่ตกลงทั่วไป สกุลที่รู้จักกันทั่วไปมี 2 สกุล คือ Hymenophyllum และ Trichomanes. แต่ในตามรางหน้า Taxonomy ที่นี้ ได้ลงแยกวงศ์ไว้ เฟินวงศ์นี้มีจำนวนโครโมโซม n=9, 11

เฟินวงศ์นี้ อยู่ในป่าที่ต้องการความชุ่มชื้นในบรรยากาศสูง มีทั้งที่เป็นเฟินเกาะอาศัย เฟินดิน และเฟินดินปีนเลื้อยขึ้นบนต้นไม้หรือก้อนหิน ลักษณะ เป็นเฟินขนาดเล็กถึงขนาดกลาง เป็นพุ่ม มีทั้งชนิดที่เป็นเฟินดินและเฟินเกาะอาศัย ลักษณะเหง้า บางชนิดเป็นเหง้าสั้น บางชนิดเป็นเหง้าเลื้อยยาว บางชนิดเป็นเหง้าผอม บางชนิดเหง้ามีขนปกคลุม บางชนิดมีรากเห็นได้ชัด บางชนิดแทบไม่เห็นรากเลย ลักษณะใบ บางชนิดมีก้านยาว บางชนิดไม่มีก้าน ใบซึ่งเป็นแผ่นเรียบ บาง ความหนาใบเพียงเซลล์ชั้นเดียว ยกเว้นบริเวณเส้นใบใบ ใบไม่มีรูปากใบ มักมีแฉกที่โคนใบ รูปใบมีทั้งที่เป็นใบธรรมดา หรือใบประกอบแบบขนนก โดยทั่วไปแล้วใบบางมาก หนาเพียงเซลล์ชั้นเดียว มองดูคล้ายเยื่อบางๆ หรือแผ่นใส ใบย่อย บางชนิดเป็นแผ่นเกลี้ยง บางชนิดมีขนปกคลุม ก้านใบ ผอมเรียวยาว บางครั้งแตกเป็นกิ่งก้านปกคลุมด้วยไตรโครม อับสปอร์เป็นเม็ดรูปไข่กลมยาว เกิดที่ปลายขอบใบ มีเยื่ออินดูเซียมปิดคลุม มีเยื่อรัดรอบ สปอร์มีโครโรฟิวล์ รูป trilete

อับสปอร์ของ Hymenophyllum

สกุล Hymenophyllum J.E. Smith (Filmy Fern)
อับสปอร์เป็นถ้วยมี อินดูเซียมเป็นฝาปิด มีจำนวนราว 300 ชนิด กระจายอยู่ในเขตร้อน ชนิดที่พบในไทยได้แก่

Hymenophyllum acanthoides (Bosch) Rosenst. พบที่ นครศรีธรรมราช สตูล ยะลา
Hymenophyllum badium Hook. & Grev. พบที่ เชียงใหม่ พิษณุโลก เลย จันทบุรี กระบี่ นครศรีธรรมราช
Hymenophyllum barbatum (Bosch) Baker พบที่ เชียงใหม่ ตาก พิษณุโลก เลย นครนายก จันทบุรี ประจงบคีรีขันธ์
Hymenophyllum blandum Racib. พบที่ ตรัง
Hymenophyllum bontocense copel. พบที่ นครศรีธรรมราช
Hymenophyllum denticulatum Sw. พบที่ นครศรีธรรมราช ยะลา ปัตตานี
Hymenophyllum exsertum Wall. ex. Hook. พบที่เชียงราย แม่อ่องสอน เชียงใหม่ พิษณุโลก เลย กาญจนบุรี จันทบุรี ตราด นครศรีธรรมราช พังงา กระบี่
Hymenophyllum holochilum (Bosch.) C. Chr. พบที่ นครศรีธรรมราช
Hymenophyllum javanicum Spreng. พบทางภาคใต้
Hymenophyllum polyanthus (Sw.) Sw. พบที่ เชียงใหม่ เลย กาญจนบุรี จันทบุรี ชุมพร นครศรี
Hymenophyllum productum Kunze พบที่ นครศรีธรรมราช
Hymenophyllum riukiuense H. Christ. พบที่ เลย
Hymenophyllum serrulatum (C. Prest.) C. Chr. พบที่ ยะลา

สกุล Trichomanes
สกุลนี้ อับสปอร์เป็นรูปท่อ และมีฝาเปิด บางชนิดมีปากเปิด 2 ช่อง
> HYMENOPHYLLACEAE || Back