เฟินคืออะไร

เฟินเป็นพืชที่มีบรรพบุรุษมาแต่ยุคอดีตกาลโบราณ ทราบได้จากซากสิ่งมีชีวิตในสมัยโบราณที่นักวิทยาศาสตร์ขุดพบ ตั้งแต่ยุคเมโสโซอิค เมื่อ 360 ล้านปีผ่านมาแล้ว เฟินมีอายุเก่าแก่มากกว่าสัตว์บกทั้งหลาย รวมถึงไดโนเสาร์ด้วยซ้ำไป เฟินเกิดขึ้นมาบนโลก ก่อนที่จะมีพืชมีดอก ก่อนถึง 200 ล้านปี

ตามที่เรารู้ๆ กันว่า เฟินส่วนมากเป็นต้นไม้ที่เติบโตในพื้นที่ชุ่มชื้น ภายใต้ร่มเงาในป่าใหญ่ พวกมันเป็นพืชที่มีระบบท่อลำเลียง ที่มีระบบท่ออยู่ภายใน เพื่อลำเลียงขนถ่ายน้ำและธาตุอาหาร ขึ้นมาหล่อเลี้ยงต้น แตกต่างจากพืชที่มีระบบทำอลำเลียงชนิดอื่น อย่างพืชมีดอก หรือพืชจำพวก conifers อย่างเช่น พวกสน เป็นต้น พวกนี้เจริญเติบโตงอกออกมาจากเมล็ด ส่วนเฟินนั้น งอกจากสปอร์และช่วงชีวิตส่วนนี้เรียกว่า แกมมีโตไฟต์

สิ่งที่เฟินแตกต่างกับพืชมีดอกและพืชเมล็ดเปลือย

เฟินเป็นพืชที่บอบบางกว่าพืชที่มีระบบท่อลำเลียงด้วยกันตรงที่ มันสามารถเจริญเติบโตได้ในที่ที่มีความชื้นเพียงพอและเหมาะสม สปอร์ของเฟินจะไม่สามารถงอกและขยายพันธุ์ไปได้ในที่ๆ ทั้งร้อนและแห้งแล้งอย่าง ต่างกับพืชมีดอกหรือพืชจำพวกสนที่ต้องการเพียงความชื้นเล็กน้อย ก็สามารถงอกและเจิญเติบดตเป็นต้นใหม่ได้

พืชมีดอกทั่วไป เราพอจะทราบกันอยู่แล้วถึงวิธีการขยายพันธุ์ เมื่อเปรียบเทียบกับเฟิน พืชมีดอกนั้น เกษรตัวผู้จากดอกหนึ่ง โดยอาศัยพาหะ เช่น ลม น้ำ แมลง สัตว์ เป็นต้น นำพาข้ามไปผสมกับเกสรตัวเมียกับอีกดอกหนึ่ง เมื่อเกิดการปฏิสนธิขึ้น จะทำให้เกิดเป็นต้นอ่อนเก็บไว้ภายในเมล็ด เพื่อรอการแพร่กระจายออกไปงอกเป็นต้นใหม่ในที่อื่นๆ ต่อไป

สำหรับเฟินนั้น แตกต่างไปอย่างสิ้นเชิง เฟินขยายพันธุ์ด้วยสปอร์ ซึ่งเป็นวิธีการที่ค่อนซับซ้อนมากยิ่งกว่า อีกทั้งเฟินไม่มีดอกบนต้นที่จะให้เกสรตัวผู้ข้ามมาผสมกับเกสรตัวเมียเพื่อให้เกิดเป็นต้นอ่อน ทั้งขบวนการปฏิสนธิจำเป็นต้องมีน้ำอยู่ด้วยจึงจะสามารถเกิดขบวนการนี้ได้

วิธีการขยายพันธุ์ของเฟินด้วยสปอร์ มีขบวนการอย่างไร ก่อนอื่น เราควรทำความเข้าใจกับธรรมชาติทั่วไปของเฟินก่อน

หน้าต่อไป วิวัฒนาการความเป็นมาของเฟิน