ผลของไฟต่อสิ่งแวดล้อม

1.ผลของไฟที่มีต่อพรรณไม้ โดยตรงนั้นได้แก่ ทำให้ต้นไม้เกิดแผลไฟไหม้ (fire scars) และทำให้ต้นไม้ตาย สำหรับผลในทางอ้อมได้แก่ทำให้การเจริญเติบโตของต้นไม้ลดลง และทำให้เกิดความเสียหายแก่รากไม้ ไฟจะทำความเสียหายแก่ต้นไม้ โดยไฟจะไหม้เปลือก ทำให้เปลือกหลุด นอกจากนี้ไฟจะเผาไหม้ใบ ราก และเนื้อเยื่อเจริญของลำต้นทำให้การเจริญเติบโตของต้นไม้ลดลง ถ้าต้นไม้ได้รับความเสียหายมาก เช่น ใบร่วงหมด ต้นไม้อาจตายได้ในที่สุด หากต้นไม้ไม่ตายในทันทีก็จะค่อย ๆ แห้งและแมลงเข้าทำลายที่รอยแผลไฟไหม้ได้
ผลของไฟต่อพรรณพืชในป่าเต็งรัง
1. ป่าเต็งรังที่ถูกไฟไหม้ทุกปีจะกลายสภาพเป็นป่าโปร่ง ความหนาแน่นของต้นไม้น้อย
2. ต้นไม้ในป่าเต็งรังจะมีการเจริญเติบโตช้าลง
3. ขาดการสืบพันธุ์ทดแทนตามธรรมชาติ เพราะมีแต่ลูกไม้และพวกเครือเถาว์และหญ้า
4. ทำให้ดินบริเวณที่ถูกไฟไหม้ขาดความชุ่มชื้น
5. พื้นที่ป่าขาดพืชต่างๆ ปกคลุมดิน
6. ทำให้ดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ
ดังนั้น ในการจัดการป่าเต็งรังเพื่อให้ได้ผลผลิตยั่งยืนตลอดไป ควรดำเนินการป้องกันไไฟอย่างมีประสิทธิภาพและดำเนินการเผาตามกำหนดอย่างน้อยทุก ๆ 5 ปี
ผลของไฟต่อพรรณพืชในป่าเบญจพรรณ
1. ทำให้ป่าเกิดการเปลี่ยนแปลงชนิดของพรรณไม้
2. ทำให้การเจริญเติบโตของต้นไม้ลดลง
3. มีไม้วัยรุ่นน้อย และลูกไม้ไม่มีโอกาสเจริญเติบโตเป็นต้นไม้ใหญ่
4. ทำให้ป่าเสื่อโทรมยากแก่การจัดการ
เพื่อส่งเสริมให้ลูกไม้เจริญเติบโตและตั้งตัวได้ ควรดำเนินการป้องกันไฟอย่างน้อย 3 ปี ก่อนตัดฟันไม้ใหญ่ออกและควรป้องกันไฟในพื้นที่ที่แห้งแล้ง
ผลของไฟต่อพรรณพืชในป่าสน
1. ส่งผลให้ในพื้นที่ที่แห้งแล้ง ต้นไม้เจริญเติบโตช้าลง
2. ไม้สนส่วนมากตายหลังจากไฟไหม้ เมื่อเกิดบาดแผลบนลำต้น เรือนยอดจากไฟที่มีความรุนแรง
3. ป่าสนที่ถูกไฟไหม้ทุกๆ ปี เป็นเวลา 5 ปี การเจริญเติบโตของไม้วัยรุ่นทางเส้นผ่าศูนย์กลางและทางความสูงลดลง 20 และ 25% ตามลำดับ
4. จำนวน ชนิดและความหนาแน่นของลูกไม้และไม้พื้นล่างอื่น ๆ ลดลง
ผลของไฟต่อสวนป่า
สวนป่าต่างๆ มักปลูกในพื้นที่เสื่อมโทรม ก่อนปลกจำเป็นต้องเตรียมพื้นที่ปลูก โดยทำการโค่นไม้ที่เหลืออยู่ในพื้นที่ลง และถางวัชพืช สวนป่าต่างๆ ทั้งหมดทั่วประเทศจะถูกไฟไหม้เฉลี่ย 11 % ของพื้นที่สวนป่าทั้งหมด ผลเสียหายจะเกิดกับสวนป่าอายุ 1 - 5 ปี และต้นไม้ในช่วงอายุดับกล่าว เมื่อถูกไฟไหม้จะตายประมาณ 20%

2. ผลของไฟต่อดิน
1. ไฟที่มีความรุนแรงน้อยจะไม่มีผลกระทบต่อเนื้อดิน
2. ถ้าไฟรุนแรงมากประมาณอินทรียวัตถุจะลดน้อยลง
3. ไฟมีความรุนแรงมากเกินไป ธาตุไนโตรเจน และกำมะถันสูญเสียไป โดยการระเหิด
4. ไฟป่าที่มีความรุนแรงน้อย จะช่วยทำให้การปลดปล่อย ธาตุอาหารลงสู่ดินเป็นไปอย่างรวดเร็ว

3. ผลของไปต่อน้ำท่า (run off) และการตกทับถมของตะกอน (sediment)
1. ทำให้เกิดน้ำบ่าหน้าดินเพิ่มข้นประมาณ 3 เท่า การชะล้างพังทะลายของดินเพิ่มขึ้น 3 - 30 เท่า แล้วแต่ความรุนแรงของไฟ
2. ในน้ำมีตะกอนและความขุ่นข้นมากขึ้น
3. ทำให้เกิดภาวะการต้นเขินและน้ำเน่าเสีย ซึ่งเกิดจากการสะสมของตะกอนธาตุอาหาร และอินทรีย์วัตถุต่างๆ

4. ผลของไฟต่ออากาศ
1. ทำให้อากาศมีอุณหภูมิสูงขึ้น
2. ทำให้ลดทัศนวิสัย
3. ลดความสวยงามของภูมิประเทศ
4. ก่อให้เกิดผลกระทบต่อพืชเศรษฐกิจ
5. ผลกระทบต่อสุขภาพมนุษย์ต่อระบบทางเดินหายใจ
5. ผลของไฟป่าต่อสัตว์ป่า

ผลโดยตรงต่อสัตว์ป่าคือ ทำให้สัตว์ป่าบาดเจ็บ หรือถึงแก่ความตายได้ พฤติกรรมหลีกหนี กล่าวคือ สัตว์ป่าส่วนใหญ่ ตอบสนองต่อไปโดยการหลีกหนีและอพยพไปอยู่ที่อื่น ในที่ปลอดภัย การเคลื่อนย้ายหนีมีทั้งแนวราบและแนวดิ่ง การหลีกหนีในแนวราบ ถ้าไม่ทนก็ตายหรืออาจจะได้รับบาดเจ็บ หรือพิการได้ ส่วนการเคลื่อนย้ายหนีในแนวดิ่ง กล่าวคือ พวกขุดรูอยู่จะหนีลงรูหรือโพรง ถ้าในรูหรือโพรงดินมีช่องเปิดทางเดียวสัตว์ก็จะตายเพราะพื้นดินร้อน มักจาดอากาศบริสุทธิ์สำหรับหายใจ ไฟก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลัน หรือในระยะยาวต่อสภาพถิ่นที่อาศัย และปัจจัยที่จำเป็นต่อการดำรงชีพของสัตว์ป่า ซึ่งจะมีผลต่ออาหาร สิ่งปกคลุม น้ำ และสิ่งแวดล้อมที่เป็นประโยชน์ทั้งหมดถูกเปลี่ยนแปลงอย่างรุนแรงจากผลของการทำลาย

ประโยชน์ของไฟป่าต่อสิ่งแวดล้อม จะเกิดขึ้นก่อต่อเมื่อไฟป่าที่เกิดขึ้นไม่รุนแรงมากนัก สรุปได้ดังนี้
1. ไฟป่าจะรักษาการเป็นสภาพป่าเต็งรัง ป่าเบญจบรรณ และป่าสน มิให้กลายเป็นป่าชนิดอื่น
2. ในป่าผลัดใบที่ชุ่มชื้น ไฟจะช่วยเตรียมพื้นที่ในการสืบพันธุ์ตามธรรมชาติ
3. ช่วยย่อยสลายซกพืชอย่างรวดเร็ว ทำให้การหมุนเวียนธาตุอาหารเร็วขึ้น ส่งผลให้ต้นไม้เจริญเติบโตดีขึ้น
4. ใช้ในการเตรียมพื้นที่ปลูกสร้างสวนป่า และกำจัดวัชพืชในสวนป่าโดยวิธีการเผาตามกำหนด
5. รักษาความอุดมสมบูรณ์ให้แก่ดิน
6. ช่วยกำจัดเชื้อเพลิง จำพวกเศษไม้ ใบไม้ รวมทั้งโรคแมลงและปรสิตที่เกาะกินสัตว์ป่า
7. จัดการแหล่งอาหารสำหรับสัตว์กินพืชในเขตอุทยานแห่งชาติ และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า
โทษของไฟป่าต่อสิ่งแวดล้อม สามารถสรุปได้ดังนี้
1. ทำให้ต้นไม้ในป่าเต็งรัง ป่าเบญจพรรณ และป่าสนเจริญเติบโตช้าลง
2. ทำให้ไม้พื้นล่างตาย ลูกไม้ไม่มีโอกาสเจริญเติบโตเป็นต้นไม้ใหญ่ ไม้เครือเถาว์และหญ้ามากขึ้น
3. เกิดความสูญเสียเชิงเศรษฐกิจของผลกระทบจากไฟป่าต่อป่าธรรมชาติ
4. ดินถูกทำลาย อินทรียวัตถุและความชื้นลดลง ทำให้ดินแห้งแล้งและเสื่อมทรามลง
5. ไฟป่าทำให้ความสามารถในการซึมผ่านผิวดินของน้ำลดลง ทำให้เกิดน้ำบ่าหน้าดิน และเป็นตะกอนขุ่นข้น
6. ควันไฟที่เกิดขึ้น ทำให้อากาศมีอุณหภูมิสูงขึ้น บดบังแสงอาทิตย์ ลดทัศนวิสัย ลดความสวยงามของภูมิประเทศ และมีผลกระทบต่อพืชเศรษฐกิจ และสุขภาพของมนุษย์
7. ทำให้สัตว์ป่าบาดเจ็บหรือถึงแก่ความตายได้ใน รวมทั้งทำลายที่อยู่อาศัย และปัจจัยที่จำเป็นต่อการดรงชีพของสัตว์ป่า เช่นแหล่งดินโปร่ง ปลักโคลน และแหล่งดินฝุ่น วัสดุสร้างรัง โพรงไม้ เป็นต้น