เรื่องแปล
| กลับไปContent
| ไปหน้าบ้าน
| เรื่องถัดไป
สิ่งที่ควรทำ
แปลจาก "Conscience" ของ Italo Calvino
แปลโดย ริยา
เมื่อสงครามเริ่มขึ้น ชายนามว่า ลุยจิ ถามว่าเขาสามารถเข้าร่วมในฐานะอาสาสมัครได้หรือไม่
ทุกคนต่างพากันสรรเสริญกันถ้วนหน้า เมื่อลุยจิไปที่ที่รับมอบปืนไรเฟิล เขารับมาหนึ่งกระบอกแล้วพูดว่า "ที่นี้ล่ะ ผมจะออกไปฆ่าไอ้อัลแบร์โต้"
พวกเขาถามว่าใครคืออัลแบร์โต้
"มันคือศัตรู"เขาตอบ "ศัตรูของผม"
พวกเขาเลยอธิบายว่า เขาควรฆ่าศัตรูที่ระบุฝ่ายแน่นอน ไม่ใช่ใครก็ได้ที่เขานึกอยากจะฆ่า
"แล้วไง" ลุยจิว่า "พวกคุณคิดว่าผมบื้องั้นสิ ไอ้อัลแบร์โต้คนนี้ล่ะคือคนที่ถูกระบุ หนึ่งในฝ่ายนั้น พอผมได้ยินว่าพวกคุณจะออกสงครามต่อสู้กับศัตรูมากมาย ผมเลยคิดว่าผมจะไปด้วย โดยวิธีนี้ผมก็จะฆ่าไอ้อัลแบร์โต้ได้ นี่เป็นเหตุผลที่ผมมาที่นี่ ผมรู้จักไอ้อัลแบร์โต้ดี มันเป็นคนขี้โกง มันหักหลังผม แล้วมันก็ทำให้ผมเกือบกลายเป็นไอ้งั่งด้วยเรื่องผู้หญิง เรื่องมันเก่าแล้วล่ะ แต่ถ้าพวกคุณไม่เชื่อ ผมก็จะเล่าเรื่องให้ฟังทั้งหมดก็ได้"
พวกเขาว่า เอาเถอะ ไม่เป็นไร
"แล้วที่นี้" ลุยจิเอ่ย "ช่วยบอกผมหน่อยสิว่าอัลแบร์โต้อยู่ที่ไหน ผมจะไปสู้กับมันที่นั่น"
พวกเขาตอบว่าไม่รู้
"ถ้าอย่างนั้นก็ไม่เป็นไร" ลุยจิพูด "ผมจะหาใครสักคนที่พอจะบอกผมได้ ไม่ช้าก็เร็วผมต้องตามจับมันจนได้"
พวกเขาบอกลุยจิว่า เขาจะทำอย่างนั้นไม่ได้ เขาต้องออกไปรบในที่ที่พวกเขาส่งไป แล้วก็ฆ่าผู้ที่อยู่ ณ ที่ตรงนั้น พวกเขาไม่รู้เรื่องอะไรเลยเกี่ยวกับอัลแบร์โต้
"เห็นไหมล่ะ" ลุยจิยืนกราน "ผมคงต้องเล่าเรื่องให้พวกคุณฟังจริงๆนั่นแหละ เพราะว่าไอ้คนๆนี้มันขี้โกงจริงๆ และคุณก็กำลังทำถูกแล้วที่จะไปรบกับมัน"
แต่คนอื่นๆมิได้สนใจใคร่รู้
ลุยจิไม่อาจเข้าใจเหตุผล "ขอโทษครับ มันอาจจะเป็นเรื่องปกติสำหรับพวกคุณ หากผมฆ่าศัตรูคนแล้วคนเล่า แต่ผมคงรู้สึกไม่สบายใจหากต้องฆ่าใครสักคนที่ไม่ได้เกี่ยวข้องกับไอ้อัลแบร์โต้"
คนอื่นๆเริ่มอดรนทนไม่ไหว มีคนหนึ่งเข้ามาพูดกับเขาดีๆ และอธิบายความหมายทุกอย่างเกี่ยวกับสงคราม เหตุใดเขาจึงไม่สามารถฆ่าศัตรูที่หมายหัวไว้ได้อย่างที่ต้องการ
ลุยจิยักไหล่ "ถ้าอย่างนั้น" เขาพูดขึ้น "คุณก็คัดผมออกไปได้เลย"
"นายเข้ามาแล้ว และนายก็อยู่ในที่นี้แล้ว" พวกเขาตะโกนสั่ง
"หน้าเดิน หนึ่ง-สอง หนึ่ง-สอง" จากนั้นพวกเขาก็ส่งลุยจิเข้าสู่สมรภูมิ
ลุยจิไม่มีความสุขเลย เขาฆ่าคนโดยทันที เพียงเผื่อว่าเขาจะพบอัลแบร์โต้ หรือคนในครอบครัวของมัน กองทัพได้มอบเหรียญตราให้เขาสำหรับศพศัตรูทุกคนที่เขาฆ่า แต่เขาก็ไม่มีความสุข "ถ้าฉันไม่ได้ฆ่าอัลแบร์โต้" เขาคิด
"ฉันคงต้องฆ่าผู้คนอีกจำนวนมหาศาลตายไปโดยเปล่าประโยชน์" และเขาก็รู้สึกไม่ดีเลย
ขณะนั้น พวกเขาก็มอบเหรียญตราให้เขาอีก เหรียญแล้วเหรียญเล่า ทั้งเหรียญเงิน เหรียญทอง ทุกประเภทที่มี
ลุยจิครุ่นคิด"วันนี้ฆ่าคนไปจำนวนหนึ่ง พรุ่งนี้ก็ฆ่าอีกจำนวนหนึ่ง พวกนั้นก็จะเหลือน้อยลง ไอ้คนขี้โกงนั่นอาจจะปรากฏตัวขึ้นก็ได้
แต่ศัตรูก็ยังรายล้อมก่อนที่ลุยจิจะได้พบอัลแบร์โต้ เขารู้สึกแย่ที่ต้องฆ่าคนไปมากมายโดยเปล่าประโยชน์ หลังสงครามสงบลง เขาจึงนำเหรียญตราทั้งหมดใส่กระเป๋า และออกเดินทางไปประเทศคู่สงคราม แล้วมอบเหรียญเหล่านั้นให้แก่ภรรยาและลูกๆของผู้ตาย
รอนแรมไปทั่วเช่นนี้ เขาจึงพบตัวอัลแบร์โต้
"ดีจริงๆ" เขาเอ่ย "เจอช้าดีกว่าไม่เจอเลย" แล้วเขาก็ฆ่ามัน
นั่นเป็นเหตุผลที่เขาถูกจับ ด้วยข้อหาเป็น ฆาตกรและถูกแขวนคอ ในการพิจารณาคดีเขาพูดซ้ำแล้วซ้ำเล่าว่าเขาทำไป เพื่อจัดการในสิ่งที่เขาคิดว่าสมควรทำ แต่ไม่มีใครฟัง
- เกี่ยวกับผู้เขียน
- Italo Cavilno (1923-1985) เป็นนักเขียนชาวอิตาเลี่ยน เกิดที่ประเทศคิวบา แต่เติบโตใน ซาน เรโม ประเทศอิตาลี ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เขาเข้าร่วมขบวนการใต้ดินต่อต้านลัทธินาซีในอิตาลี นิยายที่เป็นผลพวงมาจากประสบการณ์ครั้งนั้นได้รับการตีพิมพ์เป็นภาษาอังกฤษในชื่อว่า The Path to the Nest of Spiders ซึ่งเป็นนิยายเล่มแรกและได้รับความนิยมในอย่างกว้างขวาง โดยเฉพาะItalian Folktales ติดอันดับเป็นนิยายขายดีในอเมริกา และ Invisible Cities เป็นหนังสือที่นักศึกษาอเมริกันในทศวรรษที่ 71 ต่างพากันกล่าวถึง เขาได้รับการยอมรับว่าเป็นนักเขียนนวนิยายที่ยอดเยี่ยมที่สุดคนหนึ่ง ในวรรณกรรมสมัยใหม่ของอิตาลี ผลงานของเขาได้รับการแปลเป็นภาษาอังกฤษเกือบทุกเล่ม นอกจากเขียนนวนิยายแล้ว เขายังเป็นนักวิจารณ์คนสำคัญของอิตาลี และได้รับเชิญไปแสดงปาฐกถาในมหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียงในอเมริกาเป็นประจำ ผลงานแนววิจารณ์ที่สำคัญ เช่น The Uses of Literature , Why Read the Classics?