İSTAVRİT


Pulları yok denilebilecek kadar  ince olan istavrit balığının ağzı aynı izmarit balığının ağzına benzemektedir. Bu nedenle narindir ve sert çekmelerde yırtılır.Orta suların balığıdır ve devamlı hareket halinde gezinip durur. Kocaman iri gözleri bulunur.Kuyruğundan başına kadar uzanan yan çizgisi sanki makine dikişini andırmaktadır. 10-15 cm civarında uzunlukları bulunan istavritlerin küçüklerine Kraça adı verilmiştir.Sahil,iskele gibi yerlerde bolca görülürler.Yakalanması ve yenmesi oldukça zevklidir.Bolca çıktıklarından fazla fiyata satılmazlar.Yem olarak kullanıldığı zamanlarda özellikle kış aylarında fiyatı yükselir.Büyük balıkların,özellikle Lüferin baş yemlerindendir.Yaprak olarak kullanıldıklarında değişik balıkları yakalamak için çok güzel yem olurlar.Kendisi ise küçük balık yavruları ile beslenir.

Avcılığı değişik şekillerde olan istavritin tutulması çok zevkli olup,yakalandıklarında takıma müthiş direniş gösterip sağa sola doğru asılmaları heyecan vericidir.Balık avına yeni başlayan amatörlerin ilk kez tuttukları balıkların başında olduklarından hemen hemen her balıkçının kovasında onları görebilirsiniz.

Takımı hazırlayalım:  
İstavrit balığının yakalanmasında kullanılan takımların donatılması çeşitlidir.Atıp çekme usulü ve basit takımlar diye ikiye ayırabiliriz.Basit ve amatör olarak yapılan takımlarla yapılan avcılığı bence en zevkli olanıdır.
Basit olan takımı hazırlayalım.Bu takım genellikle iskele gibi yerlerde oturarak hoşça vakit geçirtir.Bunun için özellikle kasnağa sarılı 0,25'lik misina gereklidir.Misinanızın uzunluğu o kadar çok önemli değildir çünkü fazla uzağa atmayacağınız için 50 metre gibi bir sarım yeterli olur.Bu misinanın ucuna fazla iri olmayan ve o anki sulara göre bir fırdöndü bağlanır.Fırdöndünün diğer ucuna yine 0,25'lik misinadan 50 cm'yi geçmeyecek uzunlukta misina bağlanır ve bu uca da tercihe göre 6-7-8 no sinek iğnelerden biri bağlandı mı takım hazır hale gelir.Artık yemleyip atma zamanı gelmiştir.Yem olarak da daha önceden ayıklanıp kurutulmuş midye içi kullanacaksınız.Oturduğunuz yerden atabildiğiniz kadar uzağa atın ve bekleyin.Burada dikkat edilmesi gereken durum yemi dibe çöktürmemektir.O zaman diğer balıkları yakalama şansınız olacaktır.Eğer izmarit veya ot balığı dediğimiz balıkları istemiyorsanız.Takım orta suda tutulursa istavrit bir süre sonra yeme gelecektir.Daha öncede dediğim gibi ağız yapısı narin olduğundan sert hareketlerden kaçınmak gerekir.

Çanakkale'de kullandığımız atıp çekmeye dayanan bir takım var ki avcılığı müthiştir.Fakat sizi ve makinenizi bir hayli yorar.Bunun için makine ve kamışa ihtiyacınız olacak.Makinenizde 0,40'lık misina sarılı olursa iyi olur.Misinanın ucuna orta boy kilitlemeli bir klips bağlanır.Malzemecilerde bulabileceğiniz hazır sıyırtma kurşununun kısa tarafı bu klipse geçirilip kilitlenir.Uzun tarafına bu kez daha küçük bir kilitlemeli klips takılır.Buraya yaklaşık 1,5 kulaç kadar 0,15-0.20'lik misina bağlanıp misinanın ucuna da 7 no sinek iğnesi bağlanır.İğneye yem olarak istavritten keseceğiniz kuyruk altı takılır.Fakat bu kuyruk altını ilk başta bulamayabilirsiniz.İşte bu kuyruk altından daha etkili olan ve yem olarak kullandığımız şey masır ipliğinden başka bir şey değildir.Açık yeşil ve fosforlu tip masır ipinden yaklaşık 4'er cm olmak üzere 3 adet kesilir.Bu ipler düzgün bir şekilde misinamız yardımıyla iğneye bağlanıp düğüm yerindeki fazlalıklar kesilir.Aynı şekilde göz kararı iğne ucu tarafından bir santim fazlalık bırakılıp diğer tarafı da kesilip atılır.Şimdi ya düğüm üstüne kırmızı ibrişim sarınız veya iğneye bağlı olan misinanın diğer ucundan yine kırmızı fakat bayanların dantel ve oya işlerinde kullandıkları ortası delik olan boncuklardan bir tanesini geçirip bırakınız.
              
                                                                 Sıyırtma'da kullanılan Tüyler


Sıyırtma kurşununa gelince bunlar genellikle 75 veya 100 gramlık ortaları delik gezer dediğimiz tipte kurşunlardır.Bunların içinden örgü şeklinde kalın misina geçirilip kurşun sıkılarak sabitlenmişlerdir.Her iki ucu da halka şeklinde olup misina bağlamak için düzenlenmişlerdir.Satın almak istemezseniz kendiniz yapıp daha ucuza mal edebilirsiniz.Ben böyle yapıyorum.Kurşunları alıp diğer tarafını çelik tel yapıp kurşunu da bu tele pense yardımıyla sıkarım.Tel için şemsiye veya bisiklet teli kullanılabilir.Uçlarını da kıvırdınız mı işlem tamamlanmış olur.
                                                 Benim kullandığım sıyırtma kurşunu ve takım

  


Takım olabildiğince ileri atıp çekmek suretiyle kullanılır.Suya atıldıktan sonra bir süre beklenmeli fakat dibe çökmesine izin verilmemelidir.Misina sarılırken aynı anda kesik kesik kamış çekme yönüne doğru çırpmalar yapılırsa daha fazla balık avlarsınız.Atma ve bekleme işinde balık aranmalı ,balığın orta suda mı yoksa su seviyesine yakın mı olduğu tespit edilmeli ve sonraki atışlar buna göre uygulanmalıdır.

Diğer bir takım da çaparadır.
Yine yukarıda anlatılan şekilde ipli iğnelerden 10 adet hazırlanır.Fakat burada kullanılacak ipin rengi biraz daha koyu olmalıdır. Veya beyaz martı,kaz tüyü de olsa olur.Ayak uzunlukları 15 cm ve 0.25'lik misinadan olmalıdır. Bu ayaklar 0.35-0.40'lık bedene uygun şekilde bağlanır.Üste bir fırdöndü bağlanıp kamıştaki klipse geçirilir.Alta ise en az 100 gramlık bir iskandil bağlanıp denize atılır. Dibe inmeden kamışta kaldırılıp hızlı bir şekilde bir kaç tur sarılır,kamış indirilirken sarma işi durur ve avcılığa bu şekilde devam edilir.Bir süre sonra takım ağırlaşmaya başlar.Bir kaç kez daha bu şekildeki sarıma devam edilip tamamen çekilip çaparadaki balık-lar alınır.
Rastgele...

Pişirelim:
İstavritin tavası güzel olur.Temizlenip suları süzülmesi beklenir.Unlanıp fazla unu silkildikten sonra bol kızgın yağda kızartılarak yenir.Balıklar iri değilse biraz fazla kızartılıp kılçıklarıyla birlikte çıtır çıtır yenebilir.
Afiyet olsun...