ไก่ชนกับเศรษฐกิจชุมชน

            ปจจุบันประเทศไทยกําลังประสบภาวะเศรษฐกิจชลอตัวโรงงานอุตสาหกรรมหลายแหงตองปดตัวลงการอพยพแรงงานจากสังคมเมืองกลับสูชนบทจึงเกิดขึ้นอยางตอเนื่องกอใหเกิดความตองการอาหารและปจจัยในการดํารงชีวิตมากขึ้นในขณะที่กําลังการผลิตยังคงเดิมปญหานี้มิใชเปนเพียงปญหาระดับทองถิ่นที่ใครคนใดคนหนึ่งสามารถแกไขได แตเปนปญหาระดับชาติที่องคกรภาครัฐตองใหความสําคัญและตองทําการศึกษาเพื่อหาแนวทางแกไขตลอดจนเขามาควบคุมดูแลอยางใกลชิด  ในสภาวะการณที่เปนปญหาเชนนี้รัฐจะตองเขามามีบทบาทและใชกลไกของรัฐเขามามีสวนรวมในการแกไขปญหาเพื่อหาทางออกที่ดีที่สุดใหกับสังคมชนบทเปนตนวาสงเสริมการภูมิปญญาทองถิ่นมีการจัดการทรัพยากรที่มีอยูในทองถิ่นอยางเปนระบบและใหเกิดประโยชนสูงสุดตลอดจนสงเสริมใหประหยัดอดออมใชวิถีชีวิตความเปนอยูอยางเรียบงายโครงการในพระราชดํ าริ “เศรษฐกิจพอเพียง” จึงเหมาะสมกับสภาวะปจจุบันอยางยิ่งนับตั้งแตการสงเสริมและใหคําแนะนําในการปลูกพืชเลี้ยงสัตวใหพอเพียงตอความตองการของครอบครัวและชุมชนหากกําลังผลิตมีมากเกินความตองการก็นําออกขายเปนการเพิ่มรายไดใหกับครอบครัวอีกทางหนึ่งไกพื้นบานเปนสัตวเศรษฐกิจที่นาจับตามองเพราะนอกจากจะเลี้ยงเพื่อบริโภคแลวยังสามารถนําออกขายได เนื่องจากเนื้อไกพื้นบานมีรสชาติอรอยและราคาแพง(โฆษิต เที่ยงทองกุล. 2542 : 20-21) นอกจากนี้ไกพื้นบานยังเลี้ยงงายไมตองใชเวลาในการเลี้ยงดูมากนักเพราะไกพื้นรูปที่2 การประลองไกเพื่อมูลคาเพิ่มบานคอนขางแข็งแรงทนทานตอโรคและสามารถหากินไดเองตามลานบานโรงเรือนก็ทําพอคุมแดดคุมฝนก็ได ทําใหตนทุนการผลิตไมสูงมาก(อภิชัย รัตนวราหะ. 2541 : 11) และดวยเหตุที่ไกพื้นบานมีลักษณะแข็งแรงบึกบึนรูปรางสงางามและมีนิสัยชอบจิกตีตอสูกันจึงมีคนนําเอาไกพื้นบานมาเลี้ยงเปนไกชนแลเมื่อเลี้ยงไดดีเต็มที่แลวก็จะนํามาประลองฝมือกันตัวไหนลักษณะดีมีเชิงชนเกงกาจก็จะสามารถขายเปนไกชนไดในราคาแพงเปนการเพิ่มมูลคา(Value Added) ใหไกพื้นบานอีกวิธีหนึ่งในสังคมชนบททั่วทุกภาคของประเทศไทย มีวิถีชีวิตที่คุนเคยและใกลชิดกับไกพันธุพื้นบานนานนับเปนรอยป จะเห็นไดจากคนในชนบทที่นับตั้งแตลืมตาตื่นจากที่นอนก็เพราะไดยินเสียงไกขันปลุกใหตื่นเวลามีใครมาเยี่ยมถึงบานเรือนก็เอาไกมาทําเปนอาหารเพื่อเปนการเลี้ยงตอนรับหากมีงานตางๆ  เชนงานบุญงานบวชงานแตงงานงานศพหรือแมกระทั่งพิธีกรรมตางๆ  ในชุมชนตามความเชื่อทางวัฒนธรรมและประเพณีก็นําไกมาเปนอาหารเลี้ยงแขกเหรื่อได   จะเห็นวาวิถีชีวิตของคนในชนบทจะมีความสัมพันธอยางใกลชิดกับไกพื้นบานตั้งแตเกิดจนตาย       ไกพื้นบานเปนแหลงอาหารโปรตีนที่หาไดงาย  นอกจากนี้โปรตีนที่ไดจากเนื้อไกยังเปนปจจัยหนึ่งที่ชวยลดปญหาการขาดสารอาหารของเด็กในวัยเรียน  และวัย        กอนเรียนในชนบทที่หางไกลไดเปนอยางดี  และถาอาหารจากไกนั้นถามีมากเกินความตองการในการบริโภคภายในครอบครัวแลวยังสามารถนําไปจําหนายใหครอบครัวอื่น  ชุมชนอื่น  ก็นับเปนการเพิ่มรายไดใหกับครอบครัวไดอีกทางหนึ่ง  ไกพื้นบานเปนสัตวเลี้ยงที่มีอยูในมือของเกษตรกรอยูแลวแตยังไมสามารถนํามาพัฒนาใหไกพื้นบานเปนสัตวเศรษฐกิจที่มีคุณคาราคาเทียบเคียงกับสุกรโคกระบือและสัตวเศรษฐกิจชนิดอื่นๆได

            แลวคงจะไมมีการเลี้ยงและเลนไกชนกันเฉพาะกลุมการพัฒนาของวงการไกชนก็จะอยูในขอบเขตที่จํากัดหรือจะอาจจะทําใหเกิดเสื่อมความนิยมไปก็เปนไดคนไทยโบราณที่มีความชํานาญในการเพาะพันธุและบํารุงไกชนทําใหมีการพัฒนาสายพันธุไกชนนับยี่สิบสายพันธุ (พนนิลผึ้ง. 2543 : 64) การเพาะพันธุและบํารุงเลี้ยงไกชนนั้นตองอาศัยทั้งศาสตรและศิลปที่สั่งสมเปนภูมิปญญาแตดวยนิสัยของคนไทยที่มักจะหวงแหนศาสตรหรือเคล็ดลับเฉพาะตัวไมยอมถายทอดใหใครงายๆหากจะยอมถายทอดก็อาจจะเปนเพียงบางสวนศาสตรและศิลปที่เกี่ยวกับไกชนจึงเปนความลับที่ปกปดมานานกลาวกันวาถาไมรักชอบหรือไว ไกพรอมชนวางใจกันจริงๆ  แลวจะไมยอมเปดเผยเด็ดขาดเปนเหตุใหภูมิปญญาไทยสูญหายหรือตายไปพรอมกับเจาของศาสตรและศิลปเกี่ยวกับไกชนที่ไดผานการพิสูจนซํ้าจากผูเลี้ยงผานกระบวนการเรียนรูถายทอดและสืบสานมารุนสูรุนลูกหลานรุนแลวรุนเลาจนกระทั่งสามารถพยากรณไกชนแตละตัววาจะมีเชิงชนลําหักลําโคนตลอดจนลักษณะดี-เลวอยางไรบางแมศาสตรและศิลปในการเลี้ยงไกชนนี้อาจมีความแตกตางกันไปบางในแตละทองถิ่นแตก็มีจุดรวมเดียวกันคือเพื่อใหไกของตัวเองไดรับชัยชนะจะเห็นไดวาศาสตรและศิลปในการเพาะเลี้ยงและบํารุงไกชนมีสวนกําหนดคุณคาของไกแตละตัวและตีราคาออกมาเปนเงินตราได สมควรที่จะรับการสงเสริมใหมีการศึกษาคนควาจดบันทึกเปนลายลักษณอักษรและพิมพเผยแพรใหเปนความรูในวงกวางสามารถที่จะนําความรูมาทําเปนระบบธุรกิจอันจะชวยสงเสริมใหเศรษฐกิจชุมชนมีความเขมแข็งและเติบโตอยางมั่นคงตอไป.

กลับไปยังบทความวิชาการ