Πρόκειται για μια προσωπικότητα δυναμική και δραστήρια της εποχής του.Για τη ζωή του δεν γνωρίζουμε και πολλά.Γεννιέται στις πρώτες δεκαετίες του Δου π.χ. αιώνα και πεθαίνει κατά τα τέλη αυτού σε βαθιά γεράματα στην Εύρια.Μορφώνεται στο Βουθρωτό της Ηπείρου,όπου και δίδαξε ως τα 30 χρόνια του και μετά χειροτονείται Επίσκοπος Ευροίας.Ζει και δραστηριοποιείται κατά τα χρόνια του Μεγάλου Θεοδοσίου.Δείχνει ότι γνωρίζει καλά και την προηγούμενη κατάσταση της περιοχής του και του ανθρώπινου δυναμικού που κινείται και δρα σ'αυτή.Σπουδαιότερες τοποθεσίες της Επισκοπής του Αγίου Δονάτου είναι η  ΕΥΡΟΙΑ, η ΙΣΩΡΕΙΑ, και το ΟΜΦΑΛΙΟΝ.
α.: ΕΥΡΟΙΑ: Είναι μια απο τις 12 πόλεις της Παλαιάς Ηπείρου.Οι γνώμες διχάζονται στο που αυτή ήταν χτισμένη.Η πιθανότερη είναι πως ήταν χτισμένη στα ΝΔ του σημερινού χώριου Χόικα, γιατί και παλιά κτίσματα βρέθηκαν,αλλά και πολλά υπόγεια και επιφανειακά νερά υπάρχουν στην περιοχή αυτή.
β.: ΙΣΩΡΕΙΑ ή ΣΩΡΕΙΑ: Πρόκειται για κώμη, που η ακριβής θέση της είναι ακαθόριστη.Γι'αυτήν λένε ότι η πιθανότερη τοποθεσία, όπου ήταν χτισμένη είναι το σημερινό " Π α λ ι ο χ ώ ρ ι " στα ανατολικά του χωριού Γλυκή και κοντά στις πηγές του Αχέροντα.
γ.: ΟΜΦΑΛΙΟΝ: Στη θέση "ΟΜΦΑΛΙΟΝ" (Κέντρο της Γης - Ομφαλός),αναφέρουν οι πηγές της Ιστορίας γενικά και ειδικά του Ηπειρώτικου χώρου , ότι κατά την αρχαιότητα ήταν η είσοδος του Άδη - του Κάτω Κόσμου.Εκεί ο Χάροντας μέσα από την Αχερουσία Λίμνη μετέφερνε τις ψυχές των πεθαμένων ανθρώπων στο Νεκρομαντείο.
   Οι Συναξαριστές αναφέρουν ότι ο Μέγας Θεοδόσιος  χάρισε στον Άγιο Δονάτο για ίδρυση νέου Ναού με τοποθεσία  στην Ήπειρο ,που λέγεται  Ο μ φ ά λ ι ο ν ,μαζί με γενναία οικονομική ενίσχυση.
Σήμερα είναι Πολιούχος ολόκληρου του Νομού Θεσπρωτίας, καθώς και των γειτονικών περιοχών , που υπάγονται στην Ιερά Μητρόπολη Παραμυθίας Φιλιατών Γηρομερίου και Πάργας.
δ.: ΚΤΙΣΜΑΤΑ - ΘΑΥΜΑΤΑ - ΚΟΙΝΩΦΕΛΗ ΕΡΓΑ: Μεταξύ των Επισκόπωων της Παλαιάς Ηπείρου εξέχουσα θέση κατέχει ο Άγιος Δονάτος, που έκτισε μεγάλη Εκκλήσια, βασιλικού ρυθμού, στα παλιά προχριστιανικά και πρωτοχριστιανικά ερείπια.Έλαβε μερος στην ΄Β. Οικουμενική Σύνοδο το 381 μ.Χ., όπου καταπολέμησε την αίρεση του Μακεδονίου.
  Θεράπευσε την θυγατέρα του Αυτοκράτορα, σκότωσε τον Δράκο που δηλητηρίαζε τα γλυκά νερά των πηγών του Αχέροντα και ο κόσμος αρρώσταινε. Στα κοινωφελή έργα πρέπει κανείς να αναφέρει την εκτροπή των νερών της κοίτης του Αχέροντα από το γενικό άπλωμα σ' όλη την πεδιάδα σε μια μόνιμη και ελεγχόμενη κοίτη.