Bu sitede benim sizlerle paylaşmak istediğim
çeşitli elektronik projeler bulacaksınız.
Benim özel ilgi alanım ses frekansıdır. Internette görüp keşfettiğim TDA7294
amfi entegresine ilk gördüğümde inanamamıştım. 2 Cm'lik bir entegre nasıl
100W verebilirdi? SGS Thomson' ın bu entegresi 100W verebiliyordu ve üstelik
ses kalitesi gerçekten çok iyiydi. Her türlü koruması da mevcuttu. (Isı
koruması, kısa devre koruması)
Daha sonra bu güzel amfiye bir preamfinin gerektiğini düşündüm ve epey bir
araştırma ve testden sonra preamfiyi de geliştirdim.
Amfiyle gayet uyumlu çalışıyordu ve çıkış kalitesini olumlu etkiliyordu.
Opamp olarak Motorola 4558 entegresini seçtim. Karakteristik özellikleri son
derece başarılı bir entegreydi. Birçok
seslendirme ve stüdyo cihazlarının şemalarını inceledim. Maliyeti
de gözönüne alarak cihaz bu hale geldi.
Baskılı devre çizimlerinde Eagle v4.01 kullanıyorum.
Kullanışı ilk bakışta oldukça karmaşık
gibi gelse de zamanla pratik kazanılıyor ve profesyonel baskılı devre çıktıları
alabiliyorsunuz. Şemalarınızı bilgisayar ortamında çizerek daha sonra
otomatik baskılı devre formatına dönüştürebilirsiniz. Ya da direk baskılı
devre çizimini kendiniz de çizebilirsiniz. Daha sonra ps (post script) formatında
döküm verebiliyor. Bu formatı tanıyan herhangi bir program yardımıyla
(Corel Draw, Paintshop pro vs.) printer'den çıktı alabiliyorsunuz.
Pnp (press n peel) kağıdı baskılı devre hazırlamada kullanılan yöntemlerden
biridir. Ben de bu yöntemi kullanmaktayım. Fakat Pnp yöntemini kullanırken
dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Pnp
hakkında...
Cihazın çalışması yeterli değildir. Önemli olan sorunsuz ve
distorsiyonsuz bir çalışmadır. Bu nedenle şasilemeye gereken özeni göstermelisiniz.
Devre; preamfi, 30 hz high pass filtre, ton kontrol
(Volum,Bas,Tiz,Loudness,Balans) ve amfiden oluşmaktadır.
Ton kontrol için LM1036
entegresini kullandım.
Bu entegre tek beslemelidir ve beslemesini opampların beslemesinden sağlamaktadır. Preamfi kartına entegre edilmiş 30 hz high pass filtre bulunmaktadır. Bu filtre kulağımızın duyamadığı çok alçak frekansları süzerek amfilere vermektedir.
Volum,bas,tiz,loudness,balans kontrollerini voltaj kontrollü olarak ayarlamaktadır. 0V - 5.5V arası bir referans voltajı bu kontrolleri sağlar. Bu nedenle potanslardan ses frekansı geçmemekte, dolayısıyla ek distorsiyon oluşması mümkün olmamaktadır. Aynı zamanda mono potanslar bu iş için yeterli gelmektedir.
Güç kaynağı bu cihazın en önemli kısmıdır.
Amfiler, preamfiler , ton kontrol devreleri vs. Beslemelerini sağlar. Bu
nedenle distorsiyonsuz ve sağlıklı bir çalışma için iyi filtrelenmiş ve
yeterli akımı verebilecek kapasitede olmalıdır. 2 X 100W 'lık bir amfi için
200-250W 'lık bir troit trafo 2 x 25v 'luk AC çıkışı idealdir. Trafo
kapladığı hacim ve verim açısından troit olması tercih sebebidir.
35 Amperlik köprü diyot ve 2 adet 10.000Mf/50V kondansatör, sorunsuz ve
distorsiyonsuz bir çalışma için önemli elemanlardır. Düşük kapasiteli
kondansatörlerin kullanımı yüksek ve özellikle doygun bas seslerde
kesilmelere de yol açabilir.
Cihaz için kullanılan beslemeler 2 x 35v ve 2 x 14V 'luk beslemelerdir. 2 X
35v DC gerilimi TDA7294 amfi entegreleri, 2 x 14V 'luk dc gerilimi ise
preamfiler ve ton kontrol devreleri için kullanılır.
Aslında ayrı bir trafo sarımı daha uygun olurdu. Ancak elimdeki trafo tek
sarımlı idi. 2 x 35v DC geriliminden LM317 ve LM337 voltaj regüle elemanları
ile 2 x 14V 'luk ek besleme elde ettim. Kullanılan dirençler metal film seçilmelidir.
Amfi beslemelerinde +35v ve -35v luk beslemelere ayrı ayrı birer sigorta takılmalıdır.
Bütün devreler tamamlandıktan sonra besleme verilmeden önce güç kaynağı
voltajını ölçmenizi tavsiye ederim.
Amfiler başta da bahsettiğim gibi 2 adet TDA 7294'ten oluşmaktadır.
Soğutmaya dikkat edilmelidir. 15-20 Cm'lik kanatlı bir soğutucuya entegreler ısı macunu sürülerek vidalanmalı, ek olarak ısı kontrollü bir fan ile soğutma yapılmalıdır.
Amfinin çıkış empedansı 4-8 ohm'dur. Hoparlörler buna uygun seçilmelidir.
Cihazın bence biraz da gösterişli olması lazımdı. Bunun için bir vu-metre devresi ekledim.
Hoparlörlerin kalitesi iyi bir sistem için şarttır. Ben JBL marka oto hoparlörleri kullanmaktayım. Bunları bu işleri yapan bir pandizotçuda kutulattım. Ses kalitesi gayet iyi.
220v besleme için bir filtre kullanılması faydalıdır.
Kullanılacak kutu 220v toprak hattına
verilmelidir. Yalnız plaketlerin kutuyla bir teması olmadığından emin olun.
Giriş jakları kutuya temas etmemelidir. Devre kartı besleme trafosundan mümkün
olduğunca uzakta montajı yapılmalıdır. bu kartın ve amfi kartının
besleme kabloları mümkün olduğunca kısa olmalıdır.
Preamfi kartının besleme şasisi güç kaynağına bağlanmamalıdır. Ayrıca
ek bir şasi verilmesi devrenin gürültü toplamasına yol açar.