Φυτό που ''αφοπλίζει'' το εκρηκτικό TNT

 

Ερευνητές από το Ινστιτούτο Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ δημιούργησαν ένα νέο είδος γενετικά τροποποιημένου καπνού που έχει τη δυνατότητα να καθαρίζει τοξικά εδάφη τα οποία περιέχουν μεγάλες ποσότητες από το εκρηκτικό τρι-νιτρο-τολουόλιο ή TNT. Η έρευνα έγινε από τον Neil Bruce και τους συνεργάτες του και δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Nature Biotechnology, του Δεκεμβρίου 2001.

Το εγχείρημα είναι ''επιτυχία'' της βιοτεχνολογίας αφού το φυτό του καπνού τροποποιήθηκε γενετικά με την εισαγωγή ενός γονιδίου στο γενετικό υλικό του, από το βακτήριο Enterobacter cloacae PB2. Το εν λόγω γονίδιο -το nfsI-  του βακτηρίου αυτού, παράγει ένα ένζυμο (το nitroreductase ή NR), το οποίο μετατρέπει τα μόρια του TNT - που το φυτό έχει ήδη απορροφήσει από το έδαφος- σε λιγότερο βλαβερά οργανικά μόρια για το φυτό.

Οι ερευνητές, για να βρουν βακτήριο που να περιέχει το συγκεκριμένο γονίδιο, έψαξαν σε εδάφη που ήταν βεβαρημένα με TNT - πολλά βακτήρια ζουν σε αυτά τα εδάφη, ''ψάχνοντας'' για ΤΝΤ, το οποίο το χρησιμοποιούν ως πηγή αζώτου για τις βιολογικές λειτουργίες τους. Στη συνέχεια, με την εισαγωγή του γονιδίου αυτού στο γενετικό υλικό του φυτού, παρατήρησαν ότι το φυτό ευδοκιμούσε στην παρουσία του ΤΝΤ.

Η Susan Rosser, μέλος της ερευνητικής ομάδας, εκφράζει την ελπίδα ότι η τεχνολογία αυτή θα γίνει αποδεκτή από τον κόσμο γιατί τα πλεονεκτήματά της είναι εμφανή παρά τη μεγάλη αντίδραση που παρατηρείται σχετικά με τη γενετική τροποποίηση των οργανισμών. Τέτοια φυτά στο μέλλον αναμένεται να χρησιμοποιούνται σε ευρεία κλίμακα για τον καθαρισμό εδαφών, τα οποία παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα ρύπανσης από εκρηκτικά, τα οποία λόγω της μεγάλης τους τοξικότητας, προκαλούν βλάβες σε ζώα και φυτά.

Σήμερα, ο μόνος τρόπος απορρύπανσης των εδαφών από τα εκρηκτικά είναι η αποτέφρωση, μέθοδος πολύ ακριβή (800 δολάρια για έναν τόνο εδάφους), η οποία παράλληλα δημιουργεί, ως υποπροϊόντα, άλλες τοξικές ουσίες.