"MÜôéá" óôç ÓêïôåéíÞ
åðï÷Þ ôïõ ÓýìðáíôïòTá ó÷Ýäéá ôùí áóôñïíüìùí ãéá íá
äïýìå ôïõò áóôÝñåò üôáí Üñ÷éóáí íá áíáäýïíôáé
ìÝóá áðü ôï áðüëõôï óêïôÜäé.Ç «áöñüêñåìá» ôùí áóôñïíüìùí óõíáíôÞèçêå ðñüóöáôá óôçí EèíéêÞ Aêáäçìßá Eðéóôçìþí óôçí OõÜóéíãêôïí. Eêåß åêöñÜóôçêáí ïé åðéóôçìïíéêÝò «åðéèõìßåò» ãéá ôïí åîïðëéóìü ôïõ ìÝëëïíôïò, üëá åêåßíá ôá åñãáëåßá ðïõ õðüó÷ïíôáé íá ôåëåéïðïéÞóïõí ôç... âïëéäïóêüðçóç ôïõ ÄéáóôÞìáôïò. H åðßóçìç áõôÞ óõíÜíôçóç, ðïõ ðñáãìáôïðïéåßôáé êÜèå äÝêá ÷ñüíéá, åß÷å ôßôëï «Aóôñïíïìßá êáé AóôñïöõóéêÞ óôï NÝï Aéþíá» êáé Þôáí ç êáëýôåñç «áöïñìÞ» ãéá íá ìïéñáóôïýí ïé åðéóôÞìïíåò ôïõ ÄéáóôÞìáôïò ôá ïñÜìáôÜ ôïõò ãéá ìåëëïíôéêÝò Ýñåõíåò. H Ýêèåóç ðïõ óõíÝôáîå åðéôñïðÞ -ç ïðïßá äüèçêå ìåôÜ ôç ëÞîç ôçò óõíÜíôçóçò óôç äçìïóéüôçôá- ðåñéëáìâÜíåé ôéò ðñïôåñáéüôçôåò óôçí Ýñåõíá ôïõ ÄéáóôÞìáôïò ãéá ôá åðüìåíá äÝêá ÷ñüíéá.
Eíá áðü ôá ðéï óçìáíôéêÜ ïñÜìáôá åßíáé Ýíá ôçëåóêüðéï ðïõ èá «äéáäå÷èåß» ôï ãíùóôü ìáò «Hubble», ìå ôçí éêáíüôçôá íá «ôñÝ÷åé ðßóù» óôï ÷ñüíï üðùò êáíÝíá ìÝ÷ñé óÞìåñá. Tï ôçëåóêüðéï áõôü èá áõîÞóåé ôéò ãíþóåéò ìáò ó÷åôéêÜ ìå ôï ó÷çìáôéóìü ôùí ðñþôùí áóôÝñùí êáé ãáëáîéþí êáé èá ìáò ôáîéäÝøåé äéóåêáôïììýñéá ÷ñüíéá ðßóù, óôï Ðñþéìï Óýìðáí. Èá ðñïóöÝñåé åðßóçò ðïëýôéìåò ðëçñïöïñßåò ãéá ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï ó÷çìáôßæïíôáé óÞìåñá áóôÝñåò êáé ðëáíÞôåò.
«NÝåò áíáêáëýøåéò èá ìáò åðéôñÝøïõí íá ÒöùôßóïõìåÓ ðïëëÝò Üãíùóôåò ðåñéï÷Ýò óôçí Ýñåõíá ôçò áóôñïíïìßáò, üðùò ôïí õðïëïãéóìü ôçò ïëéêÞò ýëçò óôï óýìðáí, ôçí áêñéâÞ çëéêßá ôïõ, ôçí åîÝëéîç êáé ôçí éêáíüôçôÜ ôïõ íá ãåííÞóåé ôçí ßäéá ôç æùÞ» ëÝåé ï Tæüóåö TÝéëïñ, äéáêåêñéìÝíïò êáèçãçôÞò ÖõóéêÞò óôï ÐáíåðéóôÞìéï Ðñßíóôïí. «Èá êáôáíïÞóïõìå ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï äçìéïõñãïýíôáé ïé ìáýñåò ôñýðåò áëëÜ êáé ôï âáèìü óôïí ïðïßï ç Ãç åðçñåÜæåôáé áðü ôï áóôñïíïìéêü ðåñéâÜëëïí»óõìðëçñþíåé ï Kñßóôïöåñ MáêKß, êáèçãçôÞò ÖõóéêÞò êáé Aóôñïíïìßáò óôï ÐáíåðéóôÞìéï MðÝñêëåú. Oé äýï åðéóôÞìïíåò ðñïÞäñåõóáí ôçò åðéôñïðÞò ðïõ óõíÝôáîå ôçí Ýêèåóç êáé äåß÷íïõí íá åßíáé åõ÷áñéóôçìÝíïé ìå ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò óõíÜíôçóçò.
Eßíáé ãåãïíüò üôé ç ðéï åíôõðùóéáêÞ ðñüôáóç åßíáé ôï ôçëåóêüðéï ôçò Eðüìåíçò ÃåíéÜò (Next Generation Space Telescope), ôï ïðïßï èá åßíáé 100 ìå 600 öïñÝò ðéï åõáßóèçôï áðü ôï ôùñéíü ìïíôÝëï ôïõ «Hubble» êáé èá ìáò äßíåé åéêüíåò ìå äåêáðëÜóéá áêñßâåéá. Èá åßíáé óõíôïíéóìÝíï ìå ôçí õðÝñõèñç áêôéíïâïëßá ðïõ öôÜíåé áðü ôï Ðñþéìï Óýìðáí.
EîåôÜæïíôáò ôá... áäýíáìá áõôÜ óéíéÜëá, ôï íÝï ôçëåóêüðéï èá ìðïñåß íá áíáëýåé áíôéêåßìåíá ôá ïðïßá Ýëáìðáí ìåñéêÜ åêáôïíôÜäåò åêáôïììýñéá ÷ñüíéá áöïý ó÷çìáôßóôçêå ôï Óýìðáí. Ãéá íá êáôáëÜâïõìå ôç äéáöïñÜ, äåí Ý÷ïõìå ðáñÜ íá ôï óõãêñßíïõìå ìå ôï «Hubble», ôï ïðïßï ìðïñåß íá áíáëýåé öùôåéíÜ áíôéêåßìåíá ðïõ âñßóêïíôáé Ýíá Þ äýï äéóåêáôïììýñéá ÷ñüíéá ìåôÜ áðü áõôü ôï óçìåßï.
Oðùò õðïóôçñßæïõí êáé ïé «Times ôçò NÝáò Yüñêçò», áõôü èá äþóåé óôïõò áóôñïíüìïõò ôçí åõêáéñßá íá ìåëåôÞóïõí ôï ôÝëïò ìéáò êñßóéìçò ãéá ôçí åîÝëéîç ôïõ Óýìðáíôïò åðï÷Þò -ôçò «ÓêïôåéíÞò Eðï÷Þò», êáôÜ ôçí ïðïßá ïé áóôÝñåò Üñ÷éóáí íá «áíáäýïíôáé» ìÝóá áðü ôï áðüëõôï óêïôÜäé. YðïèÝôïíôáò üôé áõôü ôï ôçëåóêüðéï ðñüêåéôáé íá êáôáóêåõáóôåß, èá åßìáóôå óå èÝóç íá ñùôÞóïõìå «Ðþò îåêßíçóå ôï Óýìðáí;», «Ðþò åîåëß÷èçêå áðü ôï ìåßãìá óôïé÷åéùäþí óùìáôéäßùí óôéò äïìÝò ðïõ îÝñïõìå óÞìåñá;» êáé öõóéêÜ «Aí õðÜñ÷åé æùÞ ðïõèåíÜ áëëïý óôï Óýìðáí;».
Ðüóï èá êïóôßóåé ôï íÝï ôçëåóêüðéï; TïõëÜ÷éóôïí 4,7 äéóåêáôïììýñéá äïëÜñéá!
Aí óêåöôïýìå üìùò üôé ìåñéêÜ áðü ôá áðáñáßôçôá ôå÷íïëïãéêÜ âÞìáôá ãéá ôçí êáôáóêåõÞ ôïõ äåí Ý÷ïõí áêüìá åöåõñåèåß, ï ÷ñüíïò ðïõ èá ÷ñåéáóôåß ãéá íá åôïéìáóôåß ôï ôçëåóêüðéï åßíáé áêüìá Üãíùóôïò... Oé åéäéêïß õðïëïãßæïõí üôé ôï äéáóôçìéêü áõôü üñáìá èá îåêéíÞóåé íá ãßíåôáé ðñáãìáôéêüôçôá óå äÝêá ÷ñüíéá! Tçí õøçëüôåñç èÝóç ìåôáîý «ìéêñüôåñùí» project êáôÝ÷åé ôï «Eéêïíéêü ÐáñáôçñçôÞñéï» (Virtual Observatory) ðïõ èá äéáèÝóåé ìåãÜëá ôìÞìáôá áóôñïíïìéêþí ðëçñïöïñéþí ü÷é ìüíï óå åðéóôÞìïíåò áëëÜ êáé óôï åõñý êïéíü, ìÝóù ôïõ Äéáäéêôýïõ.
Ãéá íá åîáóöáëéóôåß ç êáëýôåñç äéáíïìÞ ôùí ðïóþí ÷ñçìáôïäüôçóçò èá ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé éóïññïðßá ìåôáîý ôùí íÝùí ðñùôïâïõëéþí êáé ôçí ïëïêëÞñùóç Üëëùí óçìáíôéêþí ðñïãñáììÜôùí, üðùò áíáöÝñåé ç Ýêèåóç. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ðñéí îåêéíÞóïõí ôá ó÷Ýäéá ðïõ Ýèåóáí ðñüóöáôá ïé åðéóôÞìïíåò èá ðñÝðåé íá ïëïêëçñùèåß ç åãêáôÜóôáóç ôïõ äéáóôçìéêïý ôçëåóêïðßïõ õðÝñõèñùí áêôßíùí (Space Infrared Telescope), ðïõ åßíáé ôï ôåëåõôáßï óôç óåéñÜ ôïõ ðñïãñÜììáôïò «Great Observatories» ôçò NASA, êáèþò êáé ìéá óåéñÜ áðü ñáäéïôçëåóêüðéá ðïõ èá åãêáôáóôáèïýí óôç XéëÞ.
Ðñéí, ëïéðüí, äçìéïõñãçèïýí íÝåò åãêáôáóôÜóåéò, ôá ÷ñçìáôéêÜ ðïóÜ èá ðñÝðåé íá ìïéñáóôïýí óå ëåéôïõñãßåò, Ýñåõíåò ãéá óõíå÷üìåíç âåëôßùóç ïñãÜíùí êáé åîïðëéóìïý êáèþò êáé áíÜëõóç ðëçñïöïñéþí. ÐáñÜëëçëá ìå ôçí Ýñåõíá ãéá êáëýôåñá üñãáíá èá ðñÝðåé íá åíéó÷õèåß ïéêïíïìéêÜ êáé ç èåùñßá ôçò áóôñïíïìßáò. Ðïëý óõ÷íÜ, üðùò áíáöÝñåé ç Ýêèåóç, ïé èåùñçôéêïß åðéóôÞìïíåò åßíáé åêåßíïé ðïõ äßíïõí ôéò éäÝåò ôïõò êáé êáèïäçãïýí ôéò Ýñåõíåò ãéá ôçí åñìçíåßá ôùí óôïé÷åßùí êáé ôçí åðéëïãÞ åîïðëéóìïý.
MåñéêÜ áðü ôá project ðïõ ðñïôåßíåé ç åðéôñïðÞ ôùí åðéóôçìüíùí åßíáé åîáéñåôéêÜ ðïëýðëïêá êáé áêñéâÜ.
H äéåèíÞò, ëïéðüí, óõììåôï÷Þ êáé óõíåñãáóßá èá åßíáé áðáñáßôçôç. Oé ðáãêüóìéåò óõíåñãáóßåò ðïõ èá äçìéïõñãçèïýí èá ðñïùèÞóïõí ôçí ôå÷íéêÞ êáé åðéóôçìïíéêÞ ãíþóç êáé èá äþóïõí ôç äõíáôüôçôá íá ïëïêëçñùèïýí ìåñéêÜ áðü ôá ðñïãñÜììáôá, ôá ïðïßá èá ÷ñåéáóôïýí ïéêïíïìéêÜ êáé Üëëåò ÷þñåò åêôüò ôùí HíùìÝíùí Ðïëéôåéþí. Èá åßíáé óêüðéìï öõóéêÜ ðñéí åíèïõóéáóôïýìå íá ðåñéìÝíïõìå ôéò åîåëßîåéò... Oé ðñïôÜóåéò ðÜíôùò, üðùò äÞëùóáí êáé ðïëëïß åéäéêïß, ðñüêåéôáé íá åðçñåÜóïõí ôïõò êýñéïõò áìåñéêáíéêïýò êñáôéêïýò «÷ñçìáôïäüôåò», üðùò ôç NASA êáé ôï Eèíéêü Iäñõìá Eðéóôçìþí.
"Eñãáëåßá" ãéá ôï ìÝëëïí
NÝá ôçëåóêüðéá, üñãáíá êáé äéáóôçìéêÜ óêÜöç ãéá ôçí åîåñåýíçóç ôïõ ÄéáóôÞìáôïò
Eêôüò áðü ôï ôçëåóêüðéï ðïõ èá öÝñåé ôçí
åðáíÜóôáóç óôçí Ýñåõíá ôïõ ÄéáóôÞìáôïò, ç Ýêèåóç
áíáöÝñåé üôé ðñïôåñáéüôçôá åßíáé êáé ç êáôáóêåõÞ
ôïõ ôçëåóêïðßïõ åäÜöïõò ìå ôéò ôåñÜóôéåò
åðéöÜíåéåò êáôüðôñùí (Giant Segmented Mirror Telescope).
Tï «åñãáëåßï» áõôü èá áíé÷íåýóåé ôçí åîÝëéîç ôùí
ãáëáîéþí êáé èá ìåëåôÞóåé ôçí ýëç ðïõ õðÜñ÷åé
ìåôáîý ôïõò. Eíá ìåãÜëï ôçëåóêüðéï åäÜöïõò èá
ìðïñïýóå íá äéåõñýíåé ôïõò ïñßæïíôåò ôçò Ýñåõíáò
ðïõ åóôéÜæåé óôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï áëëÜæïõí
èÝóç ôá áíôéêåßìåíá óôï Óýìðáí óå ìéêñÜ ÷ñïíéêÜ
äéáóôÞìáôá.
ÓõãêåêñéìÝíá, Ýíá ôÝôïéï ôçëåóêüðéï èá ìðïñïýóå
íá ÷ñçóéìïðïéçèåß ãéá ôçí êáôáãñáöÞ ôïõ 90% ôùí
áíôéêåéìÝíùí ðïõ âñßóêïíôáé êïíôÜ óôç Ãç êáé
åßíáé ìåãáëýôåñá áðü 300 ìÝôñá óå äéÜìåôñï. Aõôü
èá âïçèÞóåé ôïõò åñåõíçôÝò íá êáôáíïÞóïõí ôéò
ôõ÷üí áðåéëÝò ðïõ êñýâïõí áõôÜ ôá áíôéêåßìåíá
ãéá ôïí ðëáíÞôç ìáò.
Oé õðüëïéðåò åðéóôçìïíéêÝò ðñùôïâïõëßåò åßíáé:
H ïëïêëÞñùóç ôïõ Constellation-X Observatory, ôï ðñùôáñ÷éêü
üñãáíï ãéá ôç ìåëÝôç ôïõ ó÷çìáôéóìïý ôùí «ìáýñùí
ôñõðþí».
H åðÝêôáóç ôïõ ñáäéïôçëåóêïðßïõ «Very Large Array», óôï
NÝï Måîéêü (åßíáé Þäç 20 åôþí), ðïõ èá åðéôñÝøåé ôç
ìåëÝôç ìáêñéíþí ãáëáîéþí êáé ôùí ðåñéï÷þí ãýñù
áðü ôïõò áóôÝñåò, åêåß, äçëáäÞ, üðïõ
ó÷çìáôßæïíôáé ïé ðëáíÞôåò.
Tï äéáóôçìüðëïéï ìå ôï üíïìá «Terrestrial Planet Finder», ôï
ðéï öéëüäïîï ðñüãñáììá ðïõ åðé÷åßñçóå ðïôÝ ç NASA.
Tï äéáóôçìéêü áõôü ü÷çìá èá ìåëåôïýóå ðëáíÞôåò
ðïõ âñßóêïíôáé êïíôÜ óå áóôÝñåò, ïé ïðïßïé ìå ôç
óåéñÜ ôïõò âñßóêïíôáé êïíôÜ óôç Ãç, øÜ÷íïíôáò
åêåß ãéá äåßãìáôá æùÞò. Eíá ó÷Ýäéï ðïõ èá
áõîÞóåé ôç ÷ñçìáôïäüôçóç áðü ôï Eèíéêü Iäñõìá
Eðéóôçìþí ãéá ôçí áíÜðôõîç íÝùí åãêáôáóôÜóåùí
ïñãÜíùí óå éäéùôéêÜ ðáñáôçñçôÞñéá ìå ïðôéêÜ
ôçëåóêüðéá.
Må ôç óåéñÜ ôïõò ïé éäéùôéêÝò åãêáôáóôÜóåéò èá
õðï÷ñåïýíôáé íá äéáèÝôïõí ôï ÷þñï ãéá
ðáñáôçñÞóåéò áðü ó÷ïëåßá, ìïñöùôéêÝò ïìÜäåò êáé
üðïéïí Üëëïí êÜôïéêï ôçò ðåñéï÷Þò ôï åðéèõìåß.
Eíá ìåãÜëï ôçëåóêüðéï ãéá ôç ìåëÝôç ôùí
áêôéíþí à (gamma rays) áðü ôï ÄéÜóôçìá. Ðïëýôéìï
åñãáëåßï ðïõ èá ìðïñåß íá ìåôñÜ ôá âáñõôéêÜ
êýìáôá (ðïõ ðñïÝâëåøå ï AúíóôÜéí óôç ó÷åôéêÞ
èåùñßá ôçò âáñýôçôáò). Eíá éó÷õñü ôçëåóêüðéï ðïõ
èá ìåëåôÜ áðïêëåéóôéêÜ ôïí Hëéï.
Äåßôå êáé ôï ó÷åôéêü Üñèñï ÍÝá ôçëåóêüðéá ÷åéÜæïíôáé ïé áóôñïíüìïé