Ternat, 28 november 1999
Aan de heer Gouverneur van de Provincie Vlaams-Brabant Diestsesteenweg 52 3010 Leuven
Mijnheer de Gouverneur,
Betreft: Gedeeltelijke herziening van het Gewestplan Halle-Vilvoorde-Asse \par (99/3) - Openbaar Onderzoek -
Bezwaartegen het omvormen van een landbouwgebied in een "regionaal bedrijventerrein met openbaar karakter" aan de Assesteenweg te Ternat, genaamd twee beken
Inleiding
In het kader van de gedeeltelijke herziening van het Gewestplan Halle-Vilvoorde-Asse \par (99/3 wordt het omvormen van dertien hectare landbouwgebied tot een "regionaal bedrijventerrein met openbaar karakter" voorgesteld. Het gebied is gelegen tussen de Assesteenweg, de Molenbeek (grens met woongebied van de Nattestraat), de Kasteelbeek (grens met de bedrijvenzone genaamd "De Meuter") en het woongebied Donkerstraat (gedeelte tussen Spoorweg en Nattestraat). Het gebied wordt, heel toepasselijk, "Twee Beken" genoemd.
Gemeentelijk Structuurplan
In het kader van het nieuw Vlaams Decreet op de Ruimtelijke Ordening zullen de gemeenten en provincies binnenkort moeten beschikken over een structuurplan, op basis waarvan de gemeente uitvoeringsplannen zal opstellen die de huidige gewestplannen en bijzondere plannen van aanleg zullen vervangen. In Ternat wordt momenteel ook het voorontwerp van structuurplan aan een openbaar onderzoek onderworpen. In deel II, Gewenste Ruimtelijke Structuur, wordt uitdrukkelijk gesteld dat er "Voor de valleistructuren moet gestreefd worden naar kwaliteit, beveiliging en herstel. Het grootste areaal aan biologische gebieden bevindt zich in de valleien. Ook binnen de bebouwde structuren betekent de uitbouw van groenassen in de valleien het behoud en herstel van de open ruimte. De indringende open ruimten en valleigebieden in de \par verstedelijkte en bebouwde gebieden moeten ge\'efntegreerd en uitgewerkt worden \par op een zodanige wijze dat de aangetaste valleien geherwaardeerd worden en \par \pard \widctlpar een meerwaarde leveren aan de leefbaarheid van de open ruimte."(pg 100) Verder stelt het VOGRS dat "Om het landelijk karakter van de gemeente te bewaren Ternat geen bijkomende regionale bedrijvigheid (wenst) op te nemen en dit ondanks haar selectie als specifiek economisch knooppunt. Indien de hogere overheden toch beslissen om bijkomende regionale bedrijventerreinen toe te kennen aan Ternat moeten deze gevestigd worden in aansluiting met de bestaande regionale bedrijventerreinen ten noorden van de A10/E40. De terreinen liggen in de onmiddellijke omgeving van het verkeersknooppunt. Bij eventuele uitbreiding moet de natuurlijke structuur gerespecteerd worden." (pg 102). \par \pard \widctlpar Het huidige voorstel van gewestplanwijziging is strijdig met het door de gemeente geplande beleid waarop thans door de bevolking via het openbaar onderzoek kan worden gereageerd. Het doorkruist en hypothekeert het toekomstig beleid inzake ruimtelijke ordening dat moet gevoerd worden door gemeente en provincie. Immers als later zou besloten worden om aan het gebied opnieuw een andere bestemming te geven zal de overheid planschade dienen te betalen. \par \par Groene Hoofdstructuur \par \par Hierbij aansluitend kan worden opgemerkt dat het betrokken landbouwgebied \par volgens de zogenaamde "Groene Hoofdstructuur" (van de natuur in het Vlaams Gewest) gelegen is binnen een "natuurverbindingsgebied" en bovendien een \par noodzakelijke buffer vormt tussen de bestaande woon- en industriegebieden. \par Verder in dit bezwaarschrift zal dieper worden ingegaan op de intrinsieke \par biologische waarde van het gebied. \par \par Onvoldoende Motivering \par \par In de verklarende nota die de burger kon inkijken op het gemeentehuis van Ternat ontbreekt alle informatie met betrekking tot de motivering van de voorgestelde wijziging. In een algemene inleiding in de verklarende nota kan men enkel lezen dat alle voorgestelde bestemmingswijzigingen (van het gewestplan Halle-Vilvoorde-Asse) uitsluitend werden opgenomen omwille van: (1) de dringende aard van de ruimtelijke problematiek of (2) de verbondenheid aan een verwante bestemmingswijziging op lokaal niveau. Deze algemene redenen worden echter niet geconcretiseerd wat de omvorming van het landbouwgebied in bedrijventerrein betreft in Ternat. \par \par Speculatief \par \par Deze procedure die nog werd opgestart door de vorige Vlaamse Regering doorkruist de nieuwe (structuur)planning en zou een mooi cadeau zijn voor de speculanten die de betrokken gronden hebben opgekocht. Immers volgens het ni euwe decreet worden planbaten belast, wat momenteel nog niet het geval is. \par \par Waterhuishouding \par \par Het belangrijkste argument tegen het voorstel is de waterhuishouding. Ternat, de naam zegt het, is van oudsher een overstromingsgebied.Verscheidene studies, o.a. de Hydrologische studie van Professor A. Van Der Beken en H. Van Lishout van de VUB Hydrologie van de Bellebeekvallei, 1980}), hebben erop gewezen dat men met het aanleggen van dure collectoren en wachtbekkens slechts aan symptoombestrijding doet maar dat de oorzaak van de steeds toenemende problemen moet gezocht worden in volbouwen, verharden en verhogen van de gronden in de beekvalleien. Het is dan ook duidelijk dat het volkomen onverantwoord is om de laaggelegen vochtige weiden tussen deze twee beken vol te bouwen. \par \par In een {\ul studie van het bureau URBA} naar de mogelijkheden voor Uitbreiding van industriegebieden in Ternat, gemaakt in 1989 in opdracht van de gemeente Ternat, door stedebouwkundige E. Vandevenne en geograaf-planoloog H. Meert, komt men tot dezelfde conclusie. Zij stellen dat: "Het terrein Nattestraat .gelegen (is) in de slecht ontwaterde alluviale vlakten van de Steenvoortbeek en de Molenbeek. De vegetatie langs de beemden van deze waterlopen wijst reeds op het sompige karakter van de bodem (in de studie wordt dat ook met foto's aangetoond). Bovendien behoort dit terrein tot de natuurlijke overstromingsgebieden van het bekken van de Bellebeek. Meerdere wetenschappelijke rapporten hebben reeds gewezen op het onverantwoord \par bebouwen van deze vlakten." En zij citeren en bevestigen de studie van Van der Beken en Van Lishout: "Sinds 25 jaar is de bevolking met 36 % toegenomen in het stroomgebied. Voor het ganse land bedroeg de bevolkingstoename in dezelfde periode slechts 13 %. .Uit deze gegevens kan reeds onmiddellijk de belangrijke menselijke \par invloed op het stroomgebied afgeleid worden. De overstromingen in de valleien van de Bellebeek die ongetwijfeld sinds mensengeheugen bestonden, kregen door de grotere bevolkingsdichtheid een steeds dreigender aspect. Meer en meer valleigronden die voorheen als overstromingsvelden voor een tijdelijke berging van het overtollige water zorgden, werden door urbanisatie en industrialisatie ingenomen. Dit verschijnsel gaat gepaard met een zeer sterke vergroting van de ondoordringbare oppervlakten. Afvoer van het regenwater gebeurt alsdan met behulp van rioleringen die uiteindelijk in de aloude beekjes uitmonden. Het is deze ontwikkeling die de evolutie van het h ydrologisch regime van de Bellebeek ongunstig heeft be\'efnvloed en die verantwoordelijk is voor het verhoogde overstromingsgevaar. Men kan niet anders dan betreuren dat de verantwoordelijken voor de ruimtelijke ordening deze ontwikkeling niet vooraf op zijn hydrologische gevolgen hebben onderzocht en de nodige voorzorgen hebben genomen." Vandaag dreigt men opnieuw dezelfde fouten te maken die ook in het verleden werden gemaakt. Met dure en grootschalige ingrepen, sluizen en wachtbekkens \par op de bovenloop en grote collectoren van de waterzuivering, werd het overstromingsgevaar in de vallei, voorlopig, beheerst. Dat alles is echter slechts symptoombestrijding. Als de verantwoordelijken voor de ruimtelijke ordening blijven beslissingen nemen zonder dat de hydrologische impact van al deze beslissingen terdege wordt onderzocht. \par \par Ook andere studies zoals die van de {\ul Koning Boudewijnstichting over de \par Landinrichting in de Bellebeek (1980}) wijzen op de nauwe band tussen \par verharding van de bodemoppervlakte (suburbanisatie en industrialisatie) en \par verhoogd overstromingsgevaar in de Bellebeekvallei. \par \par Mede op basis van deze gegevens komt het studiebureau Urba tot de conclusie dat het niet aangewezen is het terrein Nattestraat (Twee Beken) te bebouwen, zonder ingrijpende infrastructuurwerken uit te voeren. Zo moet een hevige \par regenbui van een kwartier zeker kunnen opgevangen worden d.m.v. bijvoorbeeld \par wachtbekkens in kelders. Deze factor legt meteen een zware hypotheek op de \par uitbouw van een industriezone voor grootschalige bedrijven (met vaak grote \par oppervlakten verharde parkings). \par \par \pard \widctlpar DRAAGKRACHT VAN DE BODEM \par \pard \widctlpar \par De hoge vochtigheidsgraad van de bodem stelt volgens Urba meteen ook de \par draagkracht van de bodem in vraag. \par \par \par Natuur-ecologische waarde \par \par In het structuurplan van de gemeente Ternat (Groep Urba, 1987) wordt het \par gebied Nattestraat (Twee Beken) als "matig" waardevol omschreven. Bomenrijen \par (knotwilgen), laagstamboomgaarden en graasweiden met Engels raaigras en witte \par klaver vormen de voornaamste landschapselementen. Bovendien leunt dit gebied in het Noorden aan bij de zeer waardevolle moerasvegetatie van de Nieuwe \par Molenbeek, \'e9\'e9n van de ecologisch meest interessante gebieden van de \par gemeente. \par Ondertussen werd het gebied ook opgenomen als deel van een \par natuurverbindingsgebied in de Groene Hoofdstructuur (zie hoger).
Verkeer
Daarnaast zou een nieuw bedrijventerrein nog grotere verkeerscongestie veroorzaken op de Assesteenweg. Assesteenweg.
Guido Van Cauwelaert, Gemeenteraadslid