biologische kalender Zeeland blad 1

English version: click here!	Biologische Duikkalender voor Zeeland
WAT IS ER WANNEER TE ZIEN?
Zodra je aan mensen vertelt dat je veel en graag in Nederland duikt, zeggen ze verbaasd: "Maar is er wat te zien dan?" Jawel, ondanks de kou, de stroom en het slechte zicht, is er veel te zien in de Nederlandse wateren. Marion Haarsma schreef eens op wat ze zoal tegenkwam en vooral wanneer dat was.

Tekst en foto’s

Marion Haarsma

Paring Sepia's

Gestippeld mosdierslakje

Snotolf

Parende zee-egel

Biologische Duikkalender:

PERIODE	OOSTERSCHELDE	GREVELINGEN
Jan-Mrt	Vlokkige naaktslak (Aeolidia papillosa)	Donderpadden + eieren
Febr-Apr	Vlokkige naaktslak + eieren	Vlokkige naaktslak + eieren
Mrt-Mei	Tubularia + eieren Snotolf + eieren	Tubularia
April	Wulken + eieren	Zagers (nachtduik)
Apr-Mei	Roze sterslak + eieren (Onchidoris bilamellata)	Roze sterslak + eieren Poliepen oorkwal
Apr-Jun	Boompjesslak + eieren Oorkwal Gedoornde zeeslak (Coryphella gracilis)	Oorkwal
Mei	Satijnslak (Jorunna tomentosa)	Grondel + eieren
Mei-Jul	Pijlinktvis + eieren (Loligo vulgaris) Sepia + eieren (Sepia officinalis) Haarkwal
Mei-Aug	Egelslakje (Acanthodoris pilosa) Groene wierslak (Elysia vindis)
Mei-Sept	Blauwtipje + eieren (Janolus cristatus)
Juni	Wittipje (slakje 0,5 cm), waarschijnlijk zilverblauwe knotsslak (Cuthana concinna) Ringsprietslak )paars) (Facelina coronata) Bruine Plooislak (Goniodorus castanea) Brede Ringsprietslak (wit) (Facelina bostoniensis) Parende zeeegels (Soetersbout)
Jun-Jul	Zeedahlia + slakdolf Kokerworm (Sabella pavonina) Citroenslak + eieren (Archidorus pseudo-archus) Gestippeld mosdierslakje (Tecacera pennigera) Wijde mantelschelp (Aequipecten opercularis)
Juli	Verschaling fluwelen zwemkrab	Zeenaald
Aug-Sept	Kompaskwal Kleine sepia's	Kreeft Kleine gehoornde slijmvis (Parablennus gatrugina) Sepiola atlantica
Aug	Mosdiertje (hoefijzervorm) (Phoronide hippocrepia)	Kwal (Lampekapje)
Sept	Zeepaddestoel	Steurgarnaal Kruiskwal
Sept-Dec	Groene wierslak (Elysia viridis)
Okt	Ringsprietgarnaal	Harnasmannetje
Natuurlijk zijn er veel dieren die er altijd zijn, zoals de zandgarnaal, kreeft en zeebaars. Ook die zijn leuk om bij te houden. Veel logboekplezier!

Natuurlijk is er onder water heel wat meer te beleven in ons kleine kikkerlandje dan hier vermeld staat in dit overzicht. Ook zijn dit gegevens uit de Grevelingen en de Oosterschelde, er zijn veel meer plaatsen en dan is het zoete water in Nederland helemaal nog niet aan de orde geweest. Maar deze ljist is samengesteld met gegevens uit mijn logboek en eigenlijk bedoeld als uitdaging om je eigen ‘Persoonlijke Duikkalender’ te maken van dieren, die je zoal bent tegengekomen.

Kraamkamer

Sommige dieren zie je alleen met nachtduiken, andere manifesteren zich alleen in de paartijd en

sterven daarna af. Vaak komen de mooiste dieren speciaal naar de Oosterschelde om te paren en hun eieren af te zetten, zoals de snotolf en de inktvissen. De kraamkamer is een belangrijke funktie van de Oosterschelde! Ook als je al wat langer duikt, zijn er steeds weer nieuwe ontdekkingen te doen.

Twee loligo's met eieren

Zeker het laatste seizoen, de zomer van 2000, was een absoluut hoogtepunt met veel (voor mij) nieuwe dieren zoals de satijnslak, de

citroenslak, een nieuwe kwal: het ‘lampekapje’, sepiola en een gehoornd slijmvisje. Ook heb ik zee-egels ‘het’ zien doen. De hamvraag is nu: zijn er meer dieren of hebben we beter leren kijken? Zeker zo'n mooie videoband als van Bas Grootjans helpt bij het opsporen en herkennen van zeer goed gecamoufleerde dieren zoals naaktslakken.

Bronnen:
Leven onder de Zeespiegel, David en Jennifer George
Het Zeeboek, strandwerkgroep van de NJN en ACJN
De Atlantische Oceaan, Noordzee en het Kanaal, Steven Weinberg, een Dominicus onder water uitgave.
Giftige daklozen, videoband van Bas Grootjans

Sepiola in het zand

Paling

Sepia bruiloft

Drie gedoornde zeeslakjes

Bruine plooislak

Lampekapje