hacıalinin insan hakları sayfası                                            güzel insan akın birdal için

Seçilme hakkı

hacıaliözhan

Siyasi hakların en önemlisi olan "seçilme hakkı üzerinde seçimin ve seçim yasalarında ki değişikliğin gündemde olması nedeniyle mevcut yasal durumu ve görüşlerimi belirtmek istiyorum.

Demokrasinin belkemiği olan bu hak, milli iradenin ve egemenliğin oluşumunda vazgeçilmez öneme sahip olup, demokrasinin varlık koşuludur. Seçilme hakkı bu kadar önemli olmasına karşın, Anayasa' da ve kanunlarda ki sınırlamalar olması gerekliğinden fazla genişlikte kapsar hacimde, hem de tartışmalı soyut kanun hükümleri ile demokrasinin gereklerine aykırı düşmektedir.

Anayasa' da ki bu geniş sınırlamanın yanında, Siyasi Partiler Kanunu ve Milletvekili Seçimi Kanunu'ndaki hükümlerle yasaklar Anayasa' ya aykırı olarak genişletilmiştir. Anayasa' da hakların kanunlarla kullanımının belirtileceği hükümleri, kanun koyucuya kanun yapmakta takdir hakkı tanımasına karşılık, anayasal hakların zedelenmesi, demokratik esaslara uygun olması ile makul dengenin sağlanması ve takdir hakkının hakkaniyete, hakkın özüne uygun olması gereklidir.

Mevzuatımız makul dengeyi kurmadığı gibi, bir kısım vatandaşlarımızı adeta yok saymakta, toplumsal siyasal yaşamın dışına itmekledir.

Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın davasında çok açıkça görüleceği üzere, 312/2 maddenin soyut tartışmalı içeriği nedeniyle hem de savcının beraat talebine karşın l' e karşı 2 oyla mahkumiyet kararı verilmesi ve bütün yaşamı boyunca milletvekili olamaması (Yargıtay onaylarsa) toplumsal fayda açısından nasıl savunulabilir?

536 ve 537. maddeden izinsiz afiş asan, bildiri dağıtan, duvarlara yazı yazan, resmi daire ve üniversitelerdeki afiş, belge ve levhayı söken, bozan, çıkaran kişiye 3 ay hapis cezası verildikten sonra bu kişilerin ömür boyu bir siyasi partiye üye olamayacakları ve milletvekili adayı olamayacakları yasağı hangi toplumsal vicdan ve gereklilik ile izah edilebilir?

Düşünce açıklama niteliğindeki eleştirili yorumlar sonucu 159. madde nedeniyle devlete, hükümete, silahlı kuvvetlere, Türklüğe hakaret edildiği iddiası ile yargılanan birçok siyasetçi ve aydının 1 yıl hapis cezası aldıktan sonra ömür boyu milletvekili seçilememesi yerindelik anlamında nasıl izah edilebilir?

Siyasi partilere istisnasız herkes üye olsun, hangi suçu işlerlerse işlesinler, herkesin milletvekili seçilmesi görüşü doğru kabul edilmeyebilir. Ancak yaşamının bir zaman diliminde kötü hayat sürmüş, örneğin rüşvet almış, hırsızlık yapmış bir vatandaşımızın cezasını çektikten sonra bütün zamanlara özgü olarak yaşamı boyunca affa uğramış olsalar dahi siyasi haklarını, seçme haklarını kullanamaz olmalarını doğru kabul edemiyorum..

Suçluyu topluma yeniden kazanmanın yanında toplumun bu kişiden faydalanması, yanlışlıkla bir kereye özgü' böyle bir suça katılmış kişiye böylesine katı bir yasak uygulamak makul orantı sınırının ötesinde vatandaşı yok saymaktır.

Gençlik döneminin hızlılığı ve ateşi içerisinde duvarlara yazı yazmış, bildiri dağılmış, afiş asmış bir kişiye, üstelik bir üniversite öğrencisine, topluma en faydalı konumda olabilecekken siyasal seçilme hakkını bütün yaşamı boyunca mahrum etmek, toplumsal faydayı korumak yerine zedelemek değil midir?

Sınırlayıcı hükümlerin dar tutularak tartışmasız somut suçları kapsaması yanında, hakim kararı ile ve mutlaka belirli zaman sınırı ile yeniden düzenlenmelidir. Sınırlayıcı hükümler seçilme hakkı ve siyasi haklar kavramı ile uyuşmaz nitelikteki suç türleriyle sınırlı olmalı, suçun ağırlığına göre hakim tarafından belirlenen zamanla geçerli olmalıdır.Aksi halde 20, 25 yaşlarındaki hatalarımızın cezasını ömür boyu çeker halde olmak, bir kereye özgü hatalı suçlarda yaşam boyu seçilme hakkından mahrum olmak, ceza adaleti ile bağdaşmadığı gibi, kindarlıktır.

Bu nedenle MSK' nunda ki 312/2, 536, 537 ile 125-173. arası maddeler yeniden değerlendirmeye tabi tutulmalıdır.

Hacı Ali Özhan

akit gazetesi 18 temmuz 2001 yayımlanmıştır.

   hacialiozhan@hotmail.com    hacialiozhan@mynet.com    hacialiozhan2000@yahoo.com         ana sayfa / main page