hacialinin laiklik sayfası

Bilgi Sunan .............: Hacı Ali Özhan
Muhataplar..............: 1- Prof. Dr. Süleyman Sağlam "Hacettepe Üniversitesi Rektörü" Samanpazarı-Ankara
....................................2- Prof. Dr. Bülent Berkarda "istanbul Üniversitesi Rektörü" Beyazıt-îstanbul

Konu.........................: Başörtüsü sorunu hakkındadır.

2547 sayılı kanunun 12/1 maddesi yüksek öğretimin uygulamalı yapılmasına ait eğitim, öğretim esaslarını geliştirmek, döner sermeye işletmelerini kurmak, verimli çalıştırmak ve bu faaliyetlerin geliştirilmesine ilişkin düzenlemelerin yapılması hükmünü getirmektedir. Konunun başörtüsü yasağı ile hukuken bir ilgisi bulunmamakta, tamamen sorunun dışında bir hüküm düzenlenmektedir. Maddenin çok açık ifadesinden anlaşılacağı üzere bu konuda tereddüt edilemez.

Yine bu kanuna istinaden çıkarılan 1958 numaralı tüzük kanunun uygulanışını açıklayan hükümler içerip, başörtüsü sorunu ile ilgisizdir. Kısmen , 8 inci maddesi eğitim kurumlan ile ilgili olup, içerik olarak ta eğitim kurumlarının kendilerine özgü amblem, özel kıyafet, işaret vb. şekillerin yönetmelikte düzenleneceği konulu olup, başörtüsü sorunu ile ilgili değildir.

Şöyle ki; 5 inci maddede belirtilen kadınların, elbiselerin sade olacağı, tırnakların normal kesilmiş olacağı, pantolon ve kolsuz çok açık yakalı gömlek, buluz, elbise giyilemeyeceği yasaklarının da başörtüsü yasağı gibi uygulanması zorunlu olmaktadır. Üniversitelerde bu şekilde bir denetimin yapılıp yapılmadığı sorusu haklı bir merakla sorulabilir. Amaç yönetmelik hükümlerini uygulamaksa kuşkusuz bu kurallarında uygulanması hukuki zorunluluk gösterir. Başörtüsü mağdurları da haklı olarak böyle bir beklenti içerisinde olacaklardır. Yasakların bir kısmının uygulanıp, bir kısmının uygulanmaması hali 'yönetmelik hükmünü uyguluyoruz uygulamak zorundayız' gerekçesine inanmakta güçlük çekilecektir.

Keza. Anayasa Mahkemesinin kararlarının yorumunda da dava dosyası kapsamı ile yorum yapılması zorunludur. Mahkeme kararlarının konu ile ilgisi olmasına karşın hukuk tekniği açısından bir kanunun iptali karartan olup başörtüsü uygulamasının yasakçılığın dayanağı yapılamaz. Konu ve maksût yönünden hukuk tekniği açısından fark vardır. Anayasa Mahkemesi karan gibi kimse düşünmek veya inanmak zorunda değildir. Anayasa Mahkemesinin kararlarının bağlayıcılığı yalnızca taraflarını bağlar.

Özgürlük açık giyinmekten kapalı giyinmeye kadar istenildiği gibi giyinmektir. Tamamen kişinin özel yaşamı ile ilgili böyle bir konuda yasak getirilemez. Çağdaşlık adına yasaklayıcı kural savunulamaz. Kapalı giyinme zorunluluğu yanlış olacağı kadar, açık giyinme zorunluluğu da yanlıştır. Kişinin özel dünyasına müdahale hiçbir çağdaş değerle bağdaştırılamaz. Giyinmenin, çağdaşlıkla doğrudan ilgisi kurulamaz. Açık giyinmenin çağdaşlık olduğu iddia edilemez. Aksi halde hayvanlar insanlardan daha çağdaş değil mı?

Basında yer alan açıklamalara bakıldığında, başörtüsünün dini değil siyasi sembol olduğu iddiası ileri sürülmektedir. Başörtüsü Kuranı Kerimde yer aldığı gibi Diyanet işleri Başkanlığınca da dinsel bir gerek olduğu açıklanmıştır. Kaldı ki, başörtüsünün kaynağının ne olduğu tartışması tamamen demokrasi, özgürlük, çağdaşlık ile bağdaşmayacağı gibi bunun takdiri başörtüsünü kullanana aittir. Kişiye ait bir davranışın hem de kişilik hakkının kullanımı ile ilgili özel bir konuda, gerçek nedenin ne olduğu kişinin sadece kendi açıklamaları olabilir. Bu tartışılamaz.

Kaldı ki, başörtüsü takanların hepsimi siyasi amaçlı takıyor. Bunu nasıl ayıracağız. Dini amaçlı takanlara serbest, siyasi amaçlı takanlara yasak mı uygulanacak? Siyasi amaçlı takanlara hangi gerekçe ile yasak getirilecek? Yasaklama bir sonuç vermeyeceği gibi sorun yaratılmış olunur. Yanlış bir davranış; fikir varsa yasaklamakla değil, aksine serbest bırakılarak fikirleri ile fikir düzeyinde mücadele edilmelidir. Yasaklama ile mücadele edilmediği gibi aksine yasaklanan düşünce yapay olarak güçlendirilmiş ve sorun kaynağı yaratmış olunur.

Ancak kanımca Üniversiteniz uygulaması hukuken ve her yönüyle yanlıştır. Devlet memurları kanununun zorlama yorumu ile genişletilerek yasaklamalı uygulamanıza dayanak yapılması doğru değildir. Kaldı ki yasaklayıcı kuralların tamamını uygulamanız kendi anlayışınızın gereğidir. Dolayısı ile pantolonla, açık elbise ile uzun tırnaklı bayanların girişte kontrolünün yapılarak içeri alınmaması uygulamasını yapmak zorundasınız. Aksi halde maddenin bir kısmını bir kısım ögrencilere uygulamış olur taraflı duruma düşer görevinizle, makamınızla çelişirsiniz.

Sonuç olarak, naçizane görüşlerime katılmayabilirsiniz ancak uygulamanızın demokrasiye ve mevzuatımıza uymadığını ve hatta eğitim ve öğretimi engellemek gibi bir suç işlediğiniz kanısındayım. Şunu

özellikle yanlış anlaşılmamak için belirtmek isterim ki, başörtüsü giyilmesi taraftarı olmadığım gibi siyasi olarak Sosyalist görüşte demokrat bir aydın olarak yukarıdaki görüşte olduğumu bildirmek isterim.