Serdar Arseven kardeşim, köşesinde sıkça değindiği bedellik askerlik konusunu Hükümet gündemine taşıdı. En son makalesinde de, bedelli askerlik sonucu elde edilen bütün gelirin, askerlik yapan erat'a aylık maaş olarak ödenmesi önerisini getirdi. Erat'ı sevindirecek bu önerinin Hükümet tarafından kabul edilmesi çok isabetli olacaktır. Bedelli uygulaması sonucu toplanan büyük miktardaki paranın askerlik yapanlara ödenmesi, bu uygulamanın moral bozukluğunu gidereceği gibi eratı ailelerine yük olmaktan da çıkaracaktır.
Bedelli askerlik uygulamasının sürekli hale getirilmesi de kanımca doğru bir uygulama olacaktır. Böylece askerlik öncesi meslek ve iş yaşamı kurmuş kişiler, kesintiye uğramayacağından ülke ekonomisi faydalanmış olacaktır. Bedelli askerliğin sürekli olması halinde imkanı olan kişilerin önemli bir kısmı bu haktan yararlanmayı düşüneceklerdir. Böylece çok önemli bir miktarda gelir elde edileceğinden, bütçeye önemli bir katkı sağlanmış olacaktır. Hatta TSK nin bütün ihtiyaçlarını karşılayacak büyüklükte bir getirisi dahi olabilecektir. Hem bütçeye önemli bir katkı olacak hem de iş ve meslek kurmuş kişilerin ülke ekonimisine katkısı devam edecektir.
Ayrıca askerlik hizmetinin başlangıcı ve yapılış tarzı da yeniden gözden geçirilmelidir. Avrupa Birliği sürecinde askerlik hizmetinin yapılışı konusunda da Avrupa ülkelerinin örneklerinden faydalanmak gerekir. Öncelikle 20 yaşına giren herkesin zorunlu olarak askere alınması uygulaması değiştirilmelidir. 20 yaşından sonra örneğin 30 yaşına kadar herkesin istediği tarihte askerlik hizmetine alınması imkanı getirilmelidir. Erteletme kararı almayan 20 yaşını geçmiş herkes, asker kaçağı olarak aranmakta, bir yığın evrak işlemleriyle emniyet teşkilatı fuzuli yere meşgul edilmektedir. 30 yaşına kadar kişinin istediği yılda askerlik hizmetini yapabilmesi imkanı çok yerinde olacaktır.
Ayrıca askerlik hizmeti süresince kışlada, silah eğitimi altında yapılması değiştirilmelidir. İki aylık silah eğitiminden sonra erat'ın muhtelif kamu hizmetlerinde veya sosyal kurumlarda çalışması imkanı getirilmelidir. Örneğin silah fabrikalarında,doğa ve çevre koruyucu kurumlarda, hatta sivil çalışma ortamlarında veya yaşlılara, hastalara, kimsesiz çocuklara yardım kurumlarında askerlik hizmeti yapılabilmelidir.
Askerlik süresinin uzunluğu her zaman tartışılmaktadır. Bunun bir yıl ile sınırlanması en makul süredir. Avrupa ülkelerinin çoğunda askerlik süresi bir yıl olarak uygulanmaktadır. Soğuk savaş dönemi dünyada ve bölgemizde geride kaldığından yüz binlerce askerin hazır beklemesine güvenlik anlamında ihtiyaç azalmıştır. Tamamen tüketici konumunda bekletilen eratın ülke ekonomisine 18 ay boyunca yük olması, genç insanların sivil yaşamından koparılması ülke kalkınması açısından da bir kayıptır. Erat sefer görev emri ile zaten her zaman çağırılıp, toplanabilir bu nedenle kışlada askerin bekletilmesine ihtiyaç azalmıştır.
Ayrıca askerlik hizmetinin kişinin ikamet ettiği yerde veya yakın illerde yapılması ile eratın ailesiyle, eşiyle, yakınlarıyla ilişkileri kolaylaştırılmalıdır. Serdar Arseven kardeşime konuyu gündeme getirmesi nedeniyle naçizane teşekkür eder, bedelli askerlik uygulaması ve diğer önerilerin Hükümetçe tartışılıp yerinde kararların alınacağını umarım.
Hacı Ali Özhan
Bu makale vakit gazetesinin 30 kasım 2002 tarihinde yayımlanmıştır.
