312 DEĞİŞİRKEN

Ceza Kanunu tasarısını hazırlayan TBMM alt komisyonunun hazırladığı 312 madde değişikliği basında yer aldı. Mevcut kanun "halkı düşmanlığa tahrik" suç sayılırken, çok uzun tartışmalar sonucu 2002 yılında "kamu düzeni için tehlikeli olabilecek şekilde düşmanlığa tahrik" şeklinde değiştirilmiştir. Hazırlanmış tasarı da "kamu düzenini bozma ihtimalini ortaya çıkaracak surette düşmanlığa" tahrik şeklinde düzenlenmiş iken alt komisyon "kamunun güvenliği için tehlikeli tarzda düşmanlığa tahrik" şeklinde değiştirmiştir.

312 üzerine herkes bir şeyler söylemesine karşın, maddenin gerçeği hakkında bilgi eksikliği içinde tartışma yapılmaktadır. Aslında sorun, 312 nedir, nasıl olmalıdır tartışmasından ziyade, siyasi hesaplarla önyargılı bakılmasından kaynaklanıyor. Maddenin değiştirilmesini isteyenler ile istemeyenler, mağdur siyasetçilere göre değerlendirme yapmaktadırlar.

Madde, iki farklı din, ırk, sınıf, bölge arasındaki düşmanlığa tahriki suç sayarken, genellikle halkın yöneticilere veya kamu görevlilerine karşı tahrik içeren konuşmaları bu kapsamda değerlendirilmektedir. Maddede ki "açıkça" unsuru, fiilin tahrik içerdiğinin açıkça anlaşılması unsurunu getirmiştir, ama Mahkemeler ve Yargıtay aleniyet anlamında yorumlamaktadır. 312/2 fıkranın bunlar gibi uygulamadan kaynaklanan sorunları vardır. Ancak asıl sorun bizzat maddenin kendisidir. Bu maddeyle ilgili olarak vatandaşların görüşleri, tartışmaları adliyeye intikal ettiğinde, örneğin, Türklerin Ermeniler hakkında söyledikleri, Müslümanların Hıristiyanlar, Yahudiler hakkında söyledikleri, mezheplerin diğer mezhep için yaptıkları yorumlardan dolayı rahatlıkla mahkum olacaklardır. 312/2 maddeden mahkum olanların konuşmaları incelendiğinde, mahkum olan konuşmaların %90 nı için halkın büyük çoğunluğunun suç olmamalıdır diyeceğini iddia ediyorum.

Çok karıştırıldığı için belirtmek isterim ki, bir suç tahriki 311. maddede cezalandırılmıştır. 312/2 fıkrada bir suç tahriki değil, düşmanlığa tahrik cezalandırılmaktadır. Düşmanlığa tahrikte bir suç yoktur, yalnızca olumsuz ve sert eleştiri vardır. Düşmanlık kavramı olumsuz bir kavram olmakla beraber insanlar birbirine düşman olabilir, birbirini düşmanlığa da tahrik edebilir, çünkü olumsuz görüşlere, karşıt düşüncelere, demokratik çok sesli toplum için ihtiyaç vardır. Nitekim mahkemeler de, Yargıtay da ağır eleştiri ve sert yorumları düşmanlık olarak değerlendirerek cezalandırmaktadır. Sonuçta düşmanlık derecesinde de olsa düşünce açıklaması suç olmamalıdır. Bu maddenin tümden kaldırılması fikrimi saklı tutarak 312. madde için naçizane önerim şudur. madde 312 / 2: "Kanunla tanımlanmış bir din, ırk ve mezhebe mensup halkı, kanunla tanımlanmış başka bir din, ırk ve mezhebe mensup halka karşı, bu farklılıklarından dolayı suç işlemeye tahrik ettiği açık şekilde anlaşılan kişinin, açık ve mevcut bir tehlike içinde kamu düzenini bozacak kapsam ve nitelikteki fiili işlemesi halinde 6 ay hapis cezası verilir."

Tasarı; yakınma ve tereddütleri gidermediği gibi "insanları birbirine karşı tahrik" etmek şeklinde düzenlenerek mevcut hali daha da kötüleştirmektedir. Tasarıda eklenen bir fıkra ile "halkın bir kısmını aşağılayıcı biçimde kötü niyetle ve insan onurunu zedeleyecek şekilde tahkir eden kişiye de aynı ceza verilir" diyerek maddeyi çok aşırı derecede genişletmektedir. Bu yeni eklenen fıkra kesinlikle tasarıdan çıkarılmalıdır.

Samimi olarak düşünceye özgürlük vereceksek, kelime oyunlarını bırakmalıyız. Gösteriş amaçlı, kişiye göre değişen kelimelerle değişiklikler yapıp, sonra da yargı uygulamıyor yakınmalarını da bırakalım. Bu günün Başbakan' ı Tayyip Erdoğan'ın iyi tanıdığı bu madde hakkında, maddenin kaldırılması dahil, cesur ve anlamlı bir değişiklik yapılması açık bir ihtiyaçtır. Üstelik bu Sayın Erdoğan'ın ve AK Partinin vicdani bir görevidir.

Hacı Ali Özhan

bu makele vakit gazetesinde 6 mart 2004 tarihinde yayımlanmıştır.

anayasa mahkemesi   insan hakları mahkemesi   yargıtay   daniştay   baro   main page / ana sayfa hacialiozhan@hotmail.com   hacialiozhan2000@yahoo.com   hacialiozhan@mynet.com