![]() |
işkence Kanunu
hacı ali özhan
Uluslararası Af Örgütü (UAÖ), "İşkenceyi durdurmak için bir adım atın" başlığıyla yeni bir kampanya başlatmıştır. Her ülkenin insanlarını, işkenceyi yok etme yönünde birlikte harekete geçirmenin yollarını aramaktadır. Kampanya gerekçesinde UAÖ şöyle diyor
:"İşkencenin nasıl önleneceği konusunda bilgi eksikliği yoktur. Hükümetlerin işkenceye son vermek için taahhütlerini yerine getirmesini çok bekledik, işkenceye karşı kampanya sıradan insanlar tarafından sürdürülmelidir. İnsan hakları aktivistleri ve destekçiler için, güçlerini birleştirerek, işkenceye karşı bir adım atma ve hükümetlere sorumluluklarını hatırlatma zamanı gelmiştir. İşkencenin sürekliliği ümit kincidir, fakat birlik üzerine temellendirilmiş
bir kampanyanın uzmanlaştırıcı ye harekete geçine! bir potansiyeli vardır. İşkenceciler, kamuoyunun bu konudaki kayıtsızlığından güç bulmaktadır. Bizim amacımız, bu kayıtsızlığı öfkeli bir itiraza, onu da bir eyleme dönüştürmektir."Hükümet, açıkladığı Ulusal Program' da, işkenceyle mücadele konusunda kararlı olduğunu, kısa vadede kanun değişikliği yapılarak işkencenin önlenmeye çalışılacağını taahhüt etmiştir. Hazırlanan Ceza Kanunu tasarısındaki işkenceyle ilgili hükümler; kötü muamele, onur kırıcı eylem
leri Kapsamadığı için yeterli değildir. İşkencenin daha az şiddeti olan kötü muamelenin de, cezalandırılması gerekir. Bu nedenle tasarıdaki (m. 139) işkenceyi suç sayan maddede kötü muamele, insanlık dışı eylemi de kapsayan değişiklik yapılması gerekir.Asl
ında işkence ve kötü muamele ile mücadelede, özel bir kanun çıkarılması daha yerinde olacaktır. Çünkü, işkence ve kötü muamelenin tesbiti, yeterli derecede araştırılması, delillerin temini ile adli tıp kurumu, emniyetin denetimi, tutuklu ve avukat ilişkisi gibi çok boyutlu bir ilişki, özel bir kanun gerektirecek uzmanlık ve özellik taşımaktadır.Dağınık halde bulunan mevzuatı bir kanunda toplamak, Kanunun uygulanmasını da kolaylaştıracaktır
. İşkencenin ve kötü muamelenin ayrıntılı tanımlanması ile maddi ceza kuralları yanında, yargılama usul kurallarını, avukat ve adli tıp ilişkilerini kapsayan özel bir kanun, işkenceyle mücadelede heyecan oluşturacak ve önleyici bir işlev görecektir. Ayrıca Ulusal Program' daki taahhütlerin yerine getirilmesini de kolaylaştıracaktır.Uluslararası AF Örgütü, işkencenin tüm dünyada her gün sürdüğünü belirterek, yasaklanmasının yeterli olmadığını, önleyici acil tedbirler alınmasını, 12 maddelik bir program sunarak hükümetlere önermiştir.
Buna göre, her ülkenin en üst yöneticile
ri, işkenceyi her gerçekleştiğinde kınamalıdır. Tutuklular, akrabaları, avukatı ve doktoruyla geciktirilmeden görüştürülmeli ve nerede ve kimin yetkisinde tutulduğu açıklanmalıdır.Tüm gözaltı birimlerine bağımsız, habersiz ve kısıtlamasız denetim ziyaretleri yapılabilmelidir. Sorgu makamı ile gözaltı makamları birbirinden farklı olmalıdır. İşkence şikâyet ve raporları, bağımsız kurumlarca zamanında ve kapsamlı olarak incelenmeli ve soruşturma sonuçları halka açıklanmalıdır. İşkence altında alınan ifadelerin kullanılmaması, işkence mağdurlarına yeterli tazminat ve tedavi imkânı sağlanmalıdır.
Hükümet, Af Örgütü' nün bu programını benimsediğini beyanla, İşkence ve Kötü Muameleyle Mücadele Kanunu çıkararak, Avrupa Birliği sürecini hızlandırmış olacaktır. Tabii ki vatandaşlarına karşı insanlık suçunu önleyerek görevini hakkıyla yapmış olacaktır.
29 mart 2001 akit gazetesinde yayımlanmıştır.
|