![]() ![]() |
SAVAŞ HUKUKU
Önlenemeyen savaş ne yazık ki devam ediyor. Ekranlarda savaşın acı yüzünü seyrediyoruz. Savaş, esirlerin hukukunu gündeme getirdi. Amerika, Irak'ın savaş esirlerine Cenevre sözleşmesine uygun davranılmasını istedi. (Sanki kendileri çok uyuyorlar da. ) Ancak hiç hak etmeyen kişi istemiş olsa da, talep doğrudur. Uluslar arası sözleşmelere göre, savaş esirlerinin kişilik ve onurlarına saygı içinde davranmak zorunludur. Esirlere tehdit, hakaret, aşağılayıcı uygulamalar yapılamaz. İşkence yapılması, sözleşmenin ağır derecede ihlalidir. Savaşan tarafların esirlere savaş hukukuna uygun davranması şarttır. Bu hakları ihlal eden herkesin, derhal mahkeme önüne çıkarılarak cezalandırılması bütün ülkelerin görevidir.
Irak' ta sivil yerleşimlere yapılan saldırılar ve ölen siviller, ABD ve İngiltere tarafından da kabul edilmektedir. Sivillere yönelik saldırı Cenevre sözleşmesinin açık ihlalidir. Bağdat sivil yerleşim yeridir ve savaş meydanı değildir. Buna karşın Saddama yönelik de olsa, Bağdat'ın gece karanlığında uçaklarla bombalanması sözleşmeye aykırıdır. Ancak ne yazık ki BM bu konuda suskun durmaktadır.
Sivil toplum örgütleri değerlendirmeleri ve eylemleri ile Türkiye ve Dünyada güzel bir örnek oluşturdular. Dünyadaki bu eylemler, ABD ve İngiltere' yi halkların vicdanında ve tarih önünde mahkum etmiştir. Bu sivil halk hareketi dünyada ilk kez oluştu ve önemli bir misyon yüklendi. Artık dünya çapında, sivil halk hareketi başladı.
Türkiye de ciddi bir etkinliğe sahip İHD genel başkanı sn. Hüsnü Öndül, yaptığı açıklamada;
Şanlıurfa'daki sivil toplum örgütleri yaptıkları açıklamada; "...Birleşmiş Milletler, Amerika Birleşik Devletlerinin kontrolündeki bir örgüt olmaktan çıkmalı, Birleşmiş Milletler Sözleşmesinde belirlenen işlevlerini yerine getirerek bu tek taraflı savaşa müdahale etmelidir. Başta Bush ve Blair olmak üzere savaş suçu işleyen işgalcilerin yargılanabilmesi için girişim başlatmalıdır. Türkiye Hükümeti, hava sahasını sadece akılsız füzelere değil, ABD ve İngiliz uçaklarına da kapatmalı, Irak'ta işlenen insanlık suçuna ortak olmamalıdır.Başta İncirlik olmak üzere ülkemizdeki ABD üsleri kapatılmalı; ABD Emperyalizmi ile yapılan tüm askeri antlaşmalar iptal edilmelidir..."
Savaşı önlemekte pasif kalan BM, savaşın hukuka uygun olması için müdahale etmeli, hak ihlal edenlerin yargılanmasını sağlamalıdır. Savaşı durdurmak için bütün üye ülkeleri acil toplantıya çağırarak, aktif, sonuç alıcı müdahale kararları almalıdır. Gecikme halinde, dünya savaşı gibi büyük felaketlere uzanan gelişmeler için geç kalınabilecektir.
Hacı Ali Özhan
Bu makale vakit gazetesinde 29 mart 2003 tarihinde yayımlanmıştır.