YOLSUZLUK MÜCADELESİ

Batık banka kredilerinden sonra, Meclis Yolsuzlukları araştırma komisyonuna yapılan açıklamalar; insanın moralini, ahlak yapısını, siniri bozuyor. Toplumsal bağlılığı, dayanışmayı temelinden zedeleyen yolsuzluk, usulsüzlük ne yazık ki çok yaygın. Komisyon Başkanı sn. Azmi Ateş "engellemelere rağmen" yolsuzlukların yüzde 50 sine ulaştıklarını belirterek özellikle "ticari sır" yasağını haklı olarak eleştiriyor.

Ülkenin her yerine, her kurumuna sinmiş ve adeta açıktan yapılır hale gelmiş, organize çeteler haline ulaşmıştır. Her kamu ihalesine fesat karışıyor, resmi daireler de hediye-rüşvet vermeden iş yapılamıyor. Özellikle SSK alımlarında, Bayındırlık, Belediye ve Milli Eğitim Bakanlığı ihalelerinde, mal alımı yapılan işlerde yolsuzluk miktarları çok büyük oranlara ulaşmış. Büyük, güçlü suç organizasyonuyla mücadele; meclis soruşturma komisyonlarıyla sınırlı bırakılmamalı; sistemli, düzenli kamu denetim organlarıyla sürekli hale getirilmelidir.

Kurum içindeki memur ortaklarıyla büyüyen ve güçlenen organizasyonun, yolsuzlukla mücadelede bizi yanlış, eksik yönlendirmelerine karşıda uyanık olmak zorunludur. Bakan Yaşar Okuyan'ın başına geldiği gibi hırsızı suçlayınca size şantaj yapmasını, ilgisiz özel konularınızı karıştırmasını veya kamuoyunu aldatan "yalanlarla" gerçeği çarpıtmasını önleyebilecek genişlikte bir mücadele kurulmalıdır. Ayrıca görevini yaparken seçim haklarını kullanan mecburen karar vermek zorunda olan dürüst çalışan memurlara da haksızlık yapmamalıyız. Gelişigüzel ayaküstü söylentilerle ve dürüst memurları karalarsak, memurların hakkıyla ve topluma faydalı görev yapmasını engellemiş oluruz.

Bu suçlarla baş etmek için kapsamlı özel bir "yolsuzlukla mücadele kanunu" çıkarılması yerinde olacaktır. Rüşveti, görevi kötüye kullanmayı, görevi ihmali, vatandaşın rolünü, yolsuzluk ve usulsüzleri çok ayrıntılı olarak tanımlayıp, etkin bir bağımsız denetim, yolsuzlukla mücadele için iyi bir yöntem olacaktır. Bu kadar yaygın ve büyük çaptaki yolsuzluklar mücadele halka mal edilmelidir. Yolsuzlukla mücadeleyi başarmak için halkın desteğini almak şarttır. Halk bunları kanıksamış ve baş edilemez diye hiçbir şey yapmıyor. Bu konuda halka bir şeyler yapılıyor heyecanı ve coşkusu vermek gerekir.

Hükümet "kamu yönetimi temel kanunu" devletin işleyişini yeniden yapılandırıyor. Bu yapılanma döneminde, özerk bağımsız "Kamu Teftiş Kurumu" kurulması uygun olacaktır. Teftiş heyetlerimizin yapısı ve görevi; bu genişlik ve kapsamda, özerk ve bağımsız bir denetime uygun değil. Bizde her bakanlık ve özerk kurumun kendi içinde teftiş kurulları vardır. Bu kurallar her ne kadar görevlerinde bağımsız olsalar da, o kurumun amirinin emri altındadırlar. En başta kurum amirlerince işe alınan müfettişlerin, amiriyle ilişkili yolsuzlukları araştırması çok zor olacaktır. Ayrıca disiplin, özlük hakları, sosyal imkanları ve mali hakları kurum amirince belirlendiği için, müfettişlerin bağımsızlığını sağlamak zordur. Müfettişin raporuna göre işlem yapılması için amirden izin alınması ayrı bir güçlük oluşturmaktadır. Yine belirtmek gerekir ki, kurum içindeki müfettişler aynı kurumun memurları hakkındaki soruşturmalarda duygusal olmaları denetimi zayıflatmaktadır.

Bütün teftiş kurulları bağımsız ve özerk bir "Kamu Teftiş Kurumu" olarak örgütlenmelidir. Bakanlıklar ve özerk kurumlarındaki müfettişlerin, kurumlarıyla her türlü ilişkisi kesilerek "Kamu Teftiş Kurumu" bünyesine alınmalıdır. Müfettişlerin işe alınmaları, yükselmeleri, disiplin ve özlük işlemleri, mali, sosyal hakları ve statüleri bu kurumca tespit edilmelidir. Müfettişler uzmanlık alanlarına göre oluşturulacak bölümlerde görevlendirilmelidir.Teftiş kurumu şeffaf yöntemlerle çalışmalı ve vatandaşın isteği halinde veya kendiliğinden kamuyu bilgilendirmelidir. Kanun gücü ve bağımsız denetim organlarıyla yürütülecek mücadeleye; halkın katılımı sağlanarak, memurların bilgi ve desteği ile yolsuzluk mücadelesini başarmak mümkündür.

Hacı Ali Özhan

Bu makale 28 haziran 2003 tarihli vakit gazetesinde yayımlanmıştır.

aihm   any.mah.   yürütme   yargı   araştırmalar   makaleler         main page / ana sayfa    hacialiozhan@hotmail.com  ı   hacialiozhan@mynet.com  ı   hacialiozhan2000@yahoo.com