TEFTİŞ ve BATIKLAR

Ak Parti, reform niteliğinde değişiklikler hazırlıyor. Anayasa değişikliği yanında kamu yönetimini düzenleyen kanun, idari usul kanunu, bölge mahkemelerinin kurulması, Adalet Bakanı sn. Cemil Çiçek' in özel gayretleriyle gündeme getirilen batık bankalardaki alacakların tahsili gibi önemli kanunlar gündemde tartışılıyor.

Kamu Yönetimi kanunuyla devletin işleyişi, yapısı yeniden düzenleniyor. Bu değişiklik bazı yazarlarca devrim olarak dahi nitelenmekte, gerçekte önemli hepimizi ilgilendiren temel nitelikte bir kanunun taslak çalışması bitmek üzere. Tasarı da kamu birimlerindeki teftiş/müfettiş kurulların kaldırılmasına tepkiler olduğu gözleniyor. Bu konuda eylül ayındaki yazımda belirttiğim önerimi tekrarlamak istiyorum.

Teftiş/Müfettiş heyetlerimizin yapısı bağımsız bir denetime uygun değil. Bizde her bakanlık ve kamu kurumunun kendi içinde teftiş kurulları var. Müfettişler her ne kadar görevlerinde bağımsız olsalar da, o kurumun amirinin emri altındadırlar. En başta kurum amirlerince işe alınan müfettişlerin, amiriyle ilişkili yolsuzlukları araştırması çok zor olacaktır. Ayrıca disiplin, özlük hakları, sosyal imkanları ve mali hakları kurum amirince belirlendiği için, müfettişlerin bağımsızlığını sağlamak zordur. Müfettişin raporuna göre işlem yapılması için amirden izin alınması ayrı bir güçlük oluşturmaktadır.

Yine belirtmek gerekir ki, kurum içindeki müfettişler aynı kurumun memurlarını soruştururken, duygusal olmaları denetimi zayıflatmaktadır. Bakanlıklar ve kamu kurumlarındaki bütün teftiş kurulları kaldırılıp, teftiş yetkisini tek çatı altında toplayan, bağımsız ve özerk bir "Kamu Teftiş Kurumu veya Devlet Denetleme Kurumu" kurulmalıdır. Yani devletin denetimi bu organca yapılmalıdır. Denetim yetkisi tekeline verilen bu kurum her türlü teftiş, soruşturma ve inceleme yapmaya yetkili olmalıdır. Bakanlıklar ve kamu kurumlarındaki müfettişlerin, kurumlarıyla her türlü ilişkisi kesilerek "Kamu Teftiş Kurumu veya Devlet Denetleme Kurumu" bünyesine alınmalıdır. Müfettişlerin işe alınmaları, yükselmeleri, disiplin ve özlük işlemleri, mali, sosyal hakları ve statüleri bu kurumca tespit edilmelidir. Müfettişler uzmanlık alanlarına göre oluşturulacak bölümlerde görevlendirilmelidir.Teftiş kurumu şeffaf yöntemlerle çalışmalı ve vatandaşın isteği halinde veya kendiliğinden kamuyu bilgilendirmelidir.

Batık bankalarda bulunan yaklaşık 56 milyar dolar büyüklüğündeki kamu alacağının tahsili mutlaka sağlanmalıdır. Mevcut kanunlar bu tür alacakların yerinde ve hızlı tahsilatına müsait değildir. Kanunda yapılacak değişiklikle bankaların içini boşaltanların aile ve akraba çevreleri ile dolaylıda olsa ilgili bütün iş, gelir ve servetlerine el konulmalıdır. Bankaları hortumlayıp yolsuzluk yapanlara karşı en sert acımasız önlemler alınmalıdır. Sn. Çiçek' in isyan edercesine verdiği örneklerdeki gibi, bütün hortumcular hala aramızda büyük israf ve lüks içinde yaşıyorlar. Borçlarını ödeyecek servetleri bulunmasına rağmen, kanuni usul oyunları ve boşluklar nedeniyle ödemeyerek, devlet alacağını sürümcemede bırakıyorlar.

56 milyar doları karşılayacak servetleri olan bu suçlu borçlulardan, devlet alacağını derhal tahsil etmelidir. Bankalara verilen devlet güvencesi kademeli olarak değil tümden kaldırılmalıdır. Tahsilattan sonra bu büyüklükteki bir miktar ile devlet ciddi projeler gerçekleştirilebilir. Böylece hükümet, bundan sonraki yolsuzlukları önlemiş olacağı gibi halka moral vererek kendisine güveni artırmış olacaktır.

Hacı Ali Özhan

Bu makale 22 kasım 2003 tarihli vakit gazetesinde yayımlanmıştır.

aihm   any.mah.   yürütme   yargı   araştırmalar   makaleler         main page / ana sayfa    hacialiozhan@hotmail.com  ı   hacialiozhan@mynet.com  ı   hacialiozhan2000@yahoo.com