Pi her zaman matematikçiler ile bilim insanlarının merak ve ilgisini uyandırmıştır. Pi,
dairenin çevresinin
çapına oranıdır; aşkın (transandant) bir sayıdır.
Pi =
3.141592653589793238462643383279
5028841971693993751058209749445923
0785640628620899862803482534211706
7982148086513282306647093844609550
5822317253594081284811174502841027
................................................
Binlerce yıldır insanlar pi'nin daha çok ondalık basamağını hesaplamaya çalışıyor. Örneğin, Arşimet bir
dairenin içine çizdiği çokgenin kenar sayısını artırarak pi'nin 3 1/7 ile 3 10/71 arasında
olduğunu yaklaşık olarak hesaplamıştı. Krallık tarihçelerinde pi 3 olarak gösterilir.
Bunu Mısırlı
matematikçiler yaklaşık 3,16 olarak bulmuştu. MS.150'de Batlamyus 3,1416 olarak
hesaplamıştı.
Arşimetin yaklaşık olarak kullandığı hesap yöntemi, pi'ye daha yaklaşık bir sayı
bulabilmek için sürdürülebilirdi. Diferansiyel ve integral hesap bulunduktan sonra
bu tür hesaplama yerine, yakınsak sonsuz seriler, çarpımlar ve sürekli
kesirlerle
yaklaşılmaya çalışıldı. Örneğin,
pi = 4/(1+12/(2+32/(2+52+(2+72/(...))))
pi'yi hesaplamak için kullanılan en ilginç yollardan birini 18.yy'da Fransız doğa
bilimci Buffon kullanmıştır. Bir düzlem araları d birim olan paralel çizgilerle
ayrılmıştır. Uzunluğu d'den kısa olan iğne, bu çizgili düzleme düşürülür. Eğer
iğne bir çizginin üzerine düşerse, iyi atış olarak kabul edilir. Buffon'un şaşırtıcı
buluşu, iyi atışların kötü atışlara oranının pi'yi içeren bir ifade olmasıdır. Eğer
iğnenin uzunluğu d birimse iyi atış olasılığı 2/pi idi. Atış sayısı artırıldıkça sonuç pi'ye daha çok
yaklaşıyordu. 1901'de İtalyan matematikçi Lazzerini 3408 atış yaparak pi'nin değerini 3,1415929
olarak hesapladı ki bu ondalık basamağa kadar doğrudur. pi'yi
hesaplamak için başka bir olasılık yöntemi 1904'te R.Charles tarafından bulundu. Buna
göre, rastgele yazılan iki sayının göreceli asal olmalarının olasılığı 6/pi'dir.
Elbette çoğu kişi için pi'nin değerini 4 ondalık basamağa kadar bilmek günlük
yaşam için yeterlidir. Bilim insanlarını hesapları içinse şu kriter verilebilir : Dünya ile
Ay arasındaki
mesafeyi kıl payı hatayla ölçmek için pi'nin 40 ondalık basamağını kullanmak
yeterlidir.
İngiliz matematikçi William Shanks 20 yıl boyunca hesaplamalar
yaptıktan sonra pi'nin değerini 707 ondalık basamağa kadar buldu; ama, ne yazık
ki 528. basamakta 1945 yılına kadar keşfedilemeyen bir yanlış yapmıştı.
Neden pi'yi milyonlarca basamağa kadar
hesaplamaya çalışıyoruz?
Bu bilgisayarların hız ve hassasiyetini
ölçmek için
kullanılabiliyor
Hesaplama yöntemler, algoritmalar, yeni düşüncelerin, yaklaşımların
ve kavramların
ortaya çıkmasını sağlıyor
pi'nin şimdiye kadar bulunan ondalık
basamaklarında e 'nin 6 ondalık basamağı 8 defa geçer
2'nin 8 basamağı pi'nin 52 638.
basamağından itibaren bulunur
pi'nin ilk altı basamağı, pi'nin ilk onmilyon ondalık basamağında en az 6 kez yinelenir..