İnsanlar, tarihin her döneminde iletişim için çeşitli yöntemler
kullandılar. Dumanla, işaretle, güvercinlerle. Bunlar yazının bulunmasıyla
yerini kil tabletler ve papirüslere bıraktı. Sonra iletişimin evreleri
yine devam etti. Telgraf, mektup, telefon, fax ve ardındanda Internet
geldi gündeme. Ve sonra insanlık tarihi araç telefonları ile kablosuz
iletişimi başlattı. Son olarak GSM teknolojisiyle dijital, kaliteli,
anında, her zaman, her yerde sesli iletişim imkânı oluştu. Şimdi bu
teknoloji ile dünyayı cebimizde taşıyoruz. Peki nedir bu WAP dedikleri?
WAP Nedir?
WAP, mobil telefonlar, avuçiçi bilgisayarlar gibi mobil iletişim
araçları üzerinde Internet içeriği sağlayan bir teknoloji. Yani cep
telefonunuza özel Internet! Peki WAP yalnızca bu kadar mı? Elbette değil! WAP arkasında
yepyeni bir dönemi daha başlatıyor. Artık evinizden, iş yerinizden ya da
bir Internet-kafe'den ulaşabileceğiniz Internete, cep telefonunuzdan, yani
kablolarla bir yere bağlı olmadan her yerde Internete erişebileceğiniz
anlamına geliyor.
WAP Nasıl Doğdu?
Peki WAP' ın teknolojik gelişimi nasıl
oldu? WAP, iki dev teknolojinin içiçe girmeye başlamasıyla gelişti.
Internet ve GSM. Hareket halindeyken kablosuz haberleşmeyi sağlayan cep
telefonları, cep telefonu kullanıcılarının sayıları ve kullanım oranları
dünyada her geçen gün artıyor. Bu sonuçtan hareket eden ve Internet ile
GSM' i oluşturan teknoloji, kullanıcılara, konuşmanın ötesinde de
servisler sunmayı hedef olarak belirledi. Söz konusu servisler veri
aktarımını ve haberleşmesini esas alıyordu. Yani artık cep telefonu ile
yanlızca ses değil, yazılı bilgiler ve içeriklerde taşınabilmeliydi. Cep
telefonlarının mobil modemler olarak kullanılmasıyla gönderilen kısa
mesajlarla (SMS) uzun süredir veri iletişimi zaten yapılıyordu. Sınırlı
uzunlukta bir mesaj kapasitesine bağlı olmasına rağmen, cep telefonuyla
mesaj göndermenin bu kadar rağbet görmüş olması, veri iletişiminin ne
kadar yüksek bir taleple karşılaşabileceğinin göstergesiydi. Cep
Telefonlarıyla veri (data) haberleşmesinin yapılabilmesi, doğal olarak
bazı bilgilendirme servislerininde gelişmesini sağladı. Hava-yol durumu,
haberler, borsa-finans gibi basit ama günlük hayat ihtiyaçlarına duyulan
bilgilerin dağıtılması ile başlayan data servisleri, genişleyerek resimli
mesaj gönderme, bankacılık, fal, nöbetçi eczane bilgileri gibi farklı
içeriklerle çeşitlenerek artmaya devam ediyor. Başka bir deyişle, dünyanın
bilgisine sadece bilgisayar başında değil, her zaman, her yerde ve anında
erişilmesi söz konusu oldu.
WAP'ın Avantajları
Internette çoğu sitede karşınıza bol resimli, sesli,
hareketli sayfalar gelir. Aslında bu sayfalardaki toplam bilgi miktarının
sadece belirli bir kısmı gerçek içeriği oluşturur. Wap' ın amacı
Internette sunulan herşeyi değil, bunların içerisinden ihtiyacı olduğu
kadarını kullanıcıya sunmaktır. Internet ortamında standart Internet
programlama dili HTML yerine, bunun akrabası niteliğinde olan WML
programlama dili kullanılarak iletişim sağlanıyor. WML dili, genel olarak
metin dosyaları göndermek üzere kurulmuş. Yani WAP, intenetteki geniş
görsel, hareketli ve sesli dünyayı sunmuyor ama onun yerine başka
avantajları beraberinde getiriyor. WAP' ın avantajlarını şöyle
sıralayabiliriz:
1. Bilgilere istediğiniz anda, bir bilgisayarın
başına gitmeden, hareket halinde bile olsanız ulaşabilirsiniz.
2. WAP'
ta tasarlanacak olan portallar ile sistemin sizi tanıması ve bilgilerin
tercih ve zevklerinize göre gönderilmesi söz konusudur. Örneğin sisteme
kendinizle ilgili bilgiler verdiğinizde, bir restoran adresi sorduğunuzda,
eğer kebap seviyorsanız, öncelikli olarak kabapçıların, pizza seviyorsanız
pizzacıların adresi gelecektir.
3. Yakın bir gelecekte, bilgilerin,
bulunduğunuz yerin özelliklerine göre gönderilmesi mümkün olacak.
Sistemin, bulunduğu yeri anlaması ve yer bilgisine göre en yakındaki en
uygun lokantanın bilgisinin verilmesi, hatta nasıl gideceğinizin tarif
edilmesi gerçekleşecek.
Örneğin hava durumunu sorduğunuzda, eğer
Antaltya' da tatildeyseniz, sistem sizin orada olduğunuzu anlayacak ve
sadece o bölgeye özel hava durumunu gönderecek. Ya da denizi çok
sevdiğinizi bildiğinden, deniz suyu sıcaklığı, dalga durumu gibi bilgileri
de ekleyebilecek. Hatta bir adım ileri giderek, başka bir örnek daha
verelim: Cep telefonunuzdan WAP'layarak bir taksi çağırmak istediniz.
Sadece "taksi" demeniz yeterli olacak! Sistem sizin nerede olduğunuzu
anlayacak ve taksiyi oraya gönderecek. Acil durumlarda ve kazalarda, polis
ve ambulans çağırırken, bunun ne kadar faydalı olabileceğini
düşünebiliyormusunuz?
WAP Uyumlu
Telefonlar
WAP'layabilmeniz için WAP uyumlu
bir cep telefonuna sahip olup, data hattını GSM şirketinize açtırmanız
yeterli olacaktır.
Halen piyasada bulunan WAP uyumlu cep telefonları:
Nokia 7110, Siemens S35, SiemensC35, Siemens M35, Alcatel OneTouch View,
Ericsson R320s ve MC-218' dir. (Ericsson MC-218 Cep telefonu değil, Palm
Computer'dır. Cep telefonunun infrared portuyla beraber
kullanılır.)
WAP Sözlüğü
Internet ve GSM teknolojilerinde kullanılan terimler
nelerdir? Bir de onlara bakalım:
IP (Internet Protokol): Internet
üzerindeki bilgisayarlar arasında bilgi alış-verişini sağlayan
protokol.
ISDN (Integrated Service Digital Network): Sabit hat alt yapısını kullanarak ses, data ve video
iletişimine olanak tanıyan teknoloji.
Analog (Analog System):
Mobil telefonlar için kurulan bir network
sistemi, AMPS; NMT; ETACS teknolojilerini de içinde barındırır.
SMS (Short Message Service): Mobil
telefonlarla şebeke üzerinden 160 karakter kadar mesaj göndermesini
sağlayan servis hizmeti.
Gateway: GSM ile
Internet arasında geçişi sağlayan birim.
GPRS
(General Packet Radio Service): Internet ve data iletişim hızını
115 kbps' a çıkaran hız teknolojisi.
SIM AT (SIM
Application Tool Kit): Telefon üzerinde, operatörlerin desteklediği
şekilde yeni menülere olanak tanıyan teknoloji. WML
(Web Maker Language/Wireless Markup Language): Wap sayfalarının
yazılması içinkullanılan text tabanlı dil.
Ericsson WAP Developers
Zone: WAP uygulama ve
geliştirmeleri hakkında bilgi almak isteyenler için Ericsson' un Internet
sitesinde oluşturulan bölüm.
WAP iLE
iLGiLi BAZI SiTELER:
http://mobileinternet.ericsson.se/
http://wap.cepport.com/
http://wap.turkcell.com/
http://wap.ykb.com/
http://wap.istanbul.com.tr/
http://wap.tv4.se/
http://wap.digia.com/
http://webcab.de/i.wml
http://wap.n-tv.com/
http://boxman.com/index.asp
http://wap.hrs.de/index.wml
http://mmm.aktiesidan.com/
http://wap.combra.se/
http://sweden.onwap.com/
http://wap.allt.com/
http://mmm.melody.se/
http://wap.citikey.com/
http://wap.tipssida.com/
http://wap.mailandnews.com/
http://hiq.se/wap
http://room33.com/
http://mmm.infoislive.com/
http://wap4.com/
http://wap.mobible.org/
http://wap.wap-de.de/
http://wap.wap-de.de
Hazırlayan:
Hasan Sümbül
Kaynay:Pcworld
hasansumbul@hotmail.com