ATATÜRK'ÜN HAYATI

       Mustafa Kemal'in Çocukluğu ve Eğitimi

       Annesinin adı Zübeyde Hanım'dır. İlkokul eğitimi için, Selanik'teki Şemsi Efendi okuluna gitmiştir. Ancak Mustafa Kemal babasını çok küçük yaşlarda kaybetmiştir. Bu nedenle okuldan ayrılmak zorunda kalmıştır. Mustafa ve annesi dayıları ile birlikte yaşamak üzere taşraya gitmişlerdir. Onu annesi büyütmüştür. Yaşamı bu şekilde bir süre devam etmiştir. Mustafa çiftlikte çalışmaya başlamış, ancak annesi okula gitmemesi nedeniyle endişelenmeye başlamıştır. Sonunda, annesinin Selanik'teki kız kardeşi ile birlikte yaşamalarına karar verilmiştir.

       Selanik'teki Askeri Rüştiyeye kaydını yaptırmıştır. Askeri Rüştiyeyi 1895 yılında bitirdikten sonra, Mustafa Kemal Manastırdaki Askeri İdadiye girmiştir.

       Manastırdaki Askeri İdadiyi başarılı bir şekilde bitirdikten sonra, Mustafa Kemal İstanbul'a gitmiş ve 13 Mart 1899 yılında Harbiye'nin hazırlık sınıfına kaydını yaptırmıştır. Harbiye yi bitirdikten sonra ise, Mustafa Kemal 1902 yılında Harp Akademisine başlamış ve 11 Ocak 1905 yılında kurmay yüzbaşı rütbesiyle mezun olmuştur.

       İSTİKLAL SAVAŞI

       Mondoros Mütarekesinden sonra, anlaşmayı imzalamış olan ülkeler anlaşmanın öngördüğü koşullara uymanın gerekli olmadığını düşündüler. Çeşitli bahaneler güden İtilaf Devletlerinin ( Fransa, İngiltere ve İtalya ) Donanmaları İstanbul'a gelmiş, Adana vilayeti Fransızlar tarafından, Urfa ile Maraş vilayetleri ise İngilizler tarafından işgal edilmişti. Antalya ve Konya'da talyan askerleri, Merzifon ve Samsunda ise İngiliz askerleri vardı. Neredeyse her yerde yabancı subaylar, yetkililer ve ajanlar vardı. Yine İtilaf Devletlerinin rızasıyla uyarınca Yunan Ordusu 15 Mayıs 1919'da İzmir'e çıkmıştı. Bu zor koşullar altında Mustafa Kemal Anadolu'ya gitmeye karar verir. 16 Mayıs 1919'da, "Bandırma" isimli küçük bir tekne ile İstanbul'u terketti. Mustafa Kemal, Anadolu'ya yapacağı bu yolculuğu esnasında düşmanlarının bu gemiyi batırmayı planladıkları konusunda uyarılmıştı. Ama o bundan korkmuyordu ve 19 Mayıs 1919 Pazartesi tarihinde Samsuna ulaşarak Anadolu toprağına ayak bastı. İşte bu tarih, Türk İstiklal Savaşının başlangıç tarihini belirlemektedir. Bu tarih ayrıca Mustafa Kemal'in daha sonra kendi doğum tarihi olarak seçmiş olduğu tarihtir. Böylece, Anadolu'da Bir ulusal direniş dalgası oluştu. Doğuda Erzurum'da bir hareket başlamış bulunmaktaydı ve Mustafa Kemal hızlı bir biçimde hareket ederek tüm organizasyonun başına geçti. 1919 yılının yazında yapılan Erzurum ve Sivas kongreleri, ulusal bir sözleşme ile ulusal hedefleri ilan etti.

       Yabancı orduların İstanbul'u işgal etmesiyle birlikte, Mustafa Kemal 23 Nisan 1920'de Türkiye Büyük Millet Meclisini açtı ve böylece merkezi Ankara olan yeni ve geçici bir hükümet kurdu. Aynı gün Mustafa Kemal kurulan Büyük Millet Meclisinin Başkanlığına getirildi. Yunanlılar, Çerkez Ethem'in Ayaklanmasından yararlanarak ve onunla işbirliği içerisinde Bursa ve Eskişehir Yönünde harekete geçtiler. 10 Ocak 1921 tarihinde, düşman kuvvetleri Batı Cephesi Kumandanı Albay İsmet İnönü ve orduları tarafından çok ağır bir yenilgiye uğratıldı. 10 Temmuz 1921 tarihinde ise Yunanlılar beş tümen ile Sakarya'ya bir cephe saldırısı başlattılar. 23 Ağustos tarihinden itibaren 13 Eylül tarihine kadar aralıksız olarak süren büyük Sakarya savaşı sonrasında, Yunan Ordusu yenilmiş ve çekilmeye zorlanmıştı. Bu savaş sonrasında, Büyük Millet Meclisi Mustafa Kemal'e Gazi ve Mareşal unvanlarını vermişti. Mustafa Kemal düşmanlarını Ülkesinden dışarıya atmaya karar verdi. 26 Ağustos 1922 tarihinin sabahında, Ordularına saldırıyı başlatma emrini verdi. 30 Ağustos tarihinde, tüm düşman kuvvetleri Dumlupınar'da sarılarak ya öldürülmüş ya da esir edilmişti. Düşman ordularının Kumandanı General Trikupis esir alınmıştı. 9 Eylül 1922 tarihinde ise kaçmakta olan düşman kuvvetleri İzmir yakınlarında denize dökülmüşlerdi. Olağanüstü askeri bir yeteneğe sahip olan Mustafa Kemal komutasındaki Türk kuvvetleri yurdu işgal etmiş olan Müttefik kuvvetlere karşı bir İstiklal Savaşı mücadelesi vermişler ve sonunda bütün cephelerde zaferler kazanmışlardır. 24 Temmuz 1923 tarihinde Lozan Anlaşmasının imzalanması ile birlikte, tüm ülkeler tarafından yeni Türk Devleti tanınmıştı. Mustafa Kemal, yeni, sağlam ve dinç bir devlet kurmuştu. 29 Ekim 1923 tarihinde, yeni Türk Devletinin idare şeklinin Cumhuriyet olduğunu ilan etti. Cumhuriyetin ilan edilmesinden sonra Halifeliği kaldırdı. Mustafa Kemal, Türkiye Cumhuriyetinin ilk Cumhurbaşkanı olarak seçildi.

       ATATÜRK'ÜN ÖLÜMÜ

       Atatürk ülke içerisinde sık sık seyahat etmiştir. Gemlik ve Bursa gezileri esnasında Atatürk soğuk almıştı. Tedavi olmak ve dinlenmek üzere İstanbul'a geri döndü. Ama, ne yazık ki Atatürk çok ciddi bir şekilde hastalanmıştı. 10 Kasım 1938 tarihinde saat 9.05'te Atatürk vefat etti. Ama o, insanlarının gözünde ölümsüzlük kazandı. Öldüğü andan itibaren, Onun sevilen ismi ve hatırası onun insanlarının kalplerinde yerini almıştır. O bir kumandan olarak birçok savaş kazanmış, bir lider olarak kitleleri etkilemiş, bir devlet adamı olarak başarılı bir yönetim sergilemiş, ve nihayet bir devrimci olarak bir toplumun sosyal, kültürel, ekonomik, politik ve hukuki yapısını kökten değiştirme başarısını göstermiştir. O, dünya tarihindeki en üstün şahsiyetlerden birisi olmuştur. Tarih onu Türk ulusunun en şerefli evlatları ve insanlığın en büyük liderleri arasında sayacaktır.

       Ordu Kumandanı Olarak MUSTAFA KEMAL

       1906 yılında Şam'a gönderilmiştir. Mustafa Kemal ve arkadaşları Şam'da "Vatan ve Hürriyet" adında bir dernek kurmuşlardır. 1911 yılında İtalya ile yapılan savaş esnasında, kendi isteğiyle Trablus'a gitmiş ve Derne ve Tobruk'un savunmalarında görev almıştır. Mustafa Kemal henüz Libya'da iken Balkan Savaşı başlamıştır. Balkan Savaşında, başarılı bir kumandan olarak (1912 - 1914) hizmet vermiştir. Balkan Savaşı sonunda, Mustafa Kemal Sofya'ya askeri ataşe olarak atanmıştır. Mustafa Kemal'in Sofya'da bulunduğu sırada 1. Dünya Savaşı çıkmıştır. 8 Ağustos 1915 tarihinde Anafartalar Grup Kumandanlığına getirilmiştir. Birinci Dünya Savaşı esnasında, Anafartalar'daki Türk kuvvetlerine kritik bir zamanda kumanda etmiştir. Bu sırada Çanakkale Boğazı'na çıkarma yapılmış ve Mustafa Kemal bu durumu kişisel gayretiyle kurtarmıştır. Savaş esnasında, Mustafa Kemal kalbinin üzerine bir şarapnel parçası isabet etmiş ise de, göğüs cebinde bulunan saati onun hayatını kurtarmıştır. Mustafa Kemal bu anda içinde bulunduğu ruh halini şu büyük sorumluluğu üstlenmiş olmasına bağlamıştır: "Aslında, bu tür bir sorumluluğu üstlenmek Hiç de kolay değildi, ancak yurdumun parçalandığını görmektense ölmeyi Tercih etmiş olmam nedeniyle, bunu gururla kabul ettim." Daha sonra Kafkaslarda ve Suriye'de hizmet etmiş ve 1918 yılındaki mütarekeden hemen önce Suriye'de bulunan Yıldırım Orduları grubunun kumandanlığına getirildi. Mütarekeden (barış anlaşması) sonra, İstanbul'a döndü.

       ATATÜRK'ÜN GÖRÜŞLERİ Ekonomi üzerine

       Atatürk Devrimlerinin sonucunda, Türkiye'nin ekonomik yapısı tümüyle iyi yönde bir gelişme göstermiştir. Kapitülasyonların kaldırılması ile birlikte, ulusal ve liberal bir ekonomi için gerekli olan temel atılmıştı. Atatürk'ün ülke ekonomisi üzerindeki görüşü, "Memleketin efendisi hakiki müstahsil olan köylüdür" özdeyişi ile ortaya konmaktadır.

       Dış Politika üzerine

Atatürk'ün "Yurtta Sulh, Cihanda Sulh" özdeyişine, o dönemlerdeki birçok ulusal liderin insanların güvenini sarsarak devleti ve onun kurumlarını içten çökertme politikalarına, polis devleti taktiklerine ve daha sonra da uluslararası ihtilaflara yönelmelerine rağmen şiddetli bir biçimde, bağlı kalınmaktaydı. Türkiye, bu dönemde ülke içerisindeki devleti ve onun kurumlarını içten çökertme girişimlerini engelleyebildiği gibi, savaşın dışında kalmayı başarmıştır

       ATATÜRK'ÜN YAŞAMINDAKİ KRONOLOJİK OLARAK OLAYLAR

1881-Mustafa'nın Selanik'te dünyaya gelmesi.

1893-Mustafa Selanik'teki Askeri Hazırlık Okuluna başlar ve burada öğretmeni tarafından kendisine ikinci ismi "Kemal" verilir.

1895-Mustafa Kemal Manastırdaki Askeri Liseye başlar.

1899-Mustafa Kemal İstanbul'da Harbiye'nin hazırlık sınıfına başlar.

1902-Mustafa Kemal Harbiye'den mezun olur ve buradan sonra Harp Akademisine devam eder.
11 Ocak 1905-Mustafa Kemal Harp Akademisinden Kurmay Yüzbaşı olarak mezun olur ve Şam'da bulunan Beşinci Orduda görev almak üzere Şam'a gönderilir.
Ekim 1906-Mustafa Kemal ve arkadaşları Şam'da "Vatan ve Hürriyet" adıyla gizli bir dernek kurarlar.
Eylül 1907-Mustafa Kemal Üçüncü Orduya tayin edilir ve Selanik'e gönderilir.
13 Eylül 1911-Mustafa Kemal İstanbul'daki Genel Kurmaya tayin edilir.
9 Ocak 1912-Mustafa Kemal Libya'daki Tobruk taarruzunu başarılı bir şekilde yönetir.
25 Kasım 1912-Mustafa Kemal Hareket Başkanı olarak Akdeniz Boğazları özel Kuvvetlerine atanır.
27 Ekim 1913-Mustafa Kemal Sofya'ya Askeri Ataşe olarak atanır.
25 Nisan 1915-İttifak Devletleri Arıburnuna çıkarma yaparlar ve Mustafa Kemal Tümeni ile ilerlemelerini durdurur.
9 Ağustos 1915-Mustafa Kemal Anafartalar Grup Kumandanlığına getirilir.
1 Nisan 1916-Mustafa Kemal Tuğgeneralliğe terfi eder.
6-7 Ağustos 1916-Mustafa Kemal Bitlis ve Muş'u düşmandan geri alır.
31 Ekim 1918-Mustafa Kemal Yıldırım Orduları Grup Kumandanı olur.
30 Nisan 1919-Mustafa Kemal Erzurum'da bulunan Dokuzuncu Orduya geniş yetkilerle Müfettiş olarak atanır.
16 Mayıs 1919-Mustafa Kemal İstanbul'u terkeder.
19 Mayıs 1919-Mustafa Kemal Samsun'a ayak basar.
8 Temmuz 1919-Mustafa Kemal gerek Üçüncü Ordu Müfettişliği görevinden gerekse ordudan istifa eder.
23 Temmuz 1919-Mustafa Kemal Erzurum Kongresi Başkanlığına getirilir.
4 Eylül 1919-Mustafa Kemal Sivas Kongresi Başkanlığına getirilir.
27 Aralık 1919-Mustafa Kemal İcra Heyeti ile Ankara'ya gelir.
23 Nisan 1920-Mustafa Kemal Ankara'da Türkiye Büyük Millet Meclisini açar.
11 Mayıs 1920-Mustafa Kemal İstanbul hükümeti tarafından ölüme mahkum edilir.
5 Ağustos 1921-Mustafa Kemal Büyük Millet Meclisi tarafından Başkumandan olarak atanır.
23 Ağustos 1921-Türk birliklerinin Mustafa Kemal tarafından yönetildiği Sakarya savaşı başlar.
19 Eylül 1921-Büyük Millet Meclisi, Mustafa Kemal'e Mareşal rütbesi ile Gazi unvanını verir.
26 Ağustos 1922-Gazi Mustafa Kemal Büyük Taarruzu Kocatepe'den yönetmeye başlar.
30 Ağustos 1922-Gazi Mustafa Kemal Paşa Dumlupınar savaşını kazanır.
10 Eylül 1922-Gazi Mustafa Kemal İzmir'e girer.
1 Kasım 1922-Büyük Millet Meclisi, Gazi Mustafa Kemal'in Hilafetin kaldırılması Yönündeki önerisini kabul eder.
14 Ocak 1923-Mustafa Kemal'in annesi Zübeyde Hanım İzmir'de vefat eder.
29 Ekim 1923-Türkiye Cumhuriyetinin ilan edilmesi ve Gazi Mustafa Kemal'in ilk Cumhurbaşkanı seçilmesi.
24 Ağustos 1924-Gazi Mustafa Kemal İstanbul Sarayburnu'nda ilk kez şapka giyer.
9 Ağustos 1928-Gazi Mustafa Kemal Sarayburnu'nda yeni Türk Alfabesi ile ilgili konuşma yapar.
12 Nisan 1931-Gazi Mustafa Kemal Türk Tarih Kurumunu kurar.
12 Temmuz 1932-Gazi Mustafa Kemal Türk Dil Kurumunu kurar.
16 Haziran 1934-Büyük Millet Meclisi bir yasa geçirerek Gazi Mustafa Kemal'e "Atatürk" soyadını verme kararı alır.
10 Kasım 1938-Atatürk vefat eder.

                                               Sonraki Sayfa