Karadelikler

Bir yıldızın son dönemlerinde başına 3 farklı olay gelebilir. bu olaylar yıldızın boyutları ve hacimleri ile ilgilidir. Bu 3 farklı olay şunlardır;

1- Çöküşünü durdurabilir ve son dönemlerini her cm³'e yüzlerce ton yoğunlukla, dünyamızdan boyutça çok fazla küçük olmayan birkaç bin mil çapında beyaz cüce olarak geçirir. Gece gökyüzünün en parlak yıldızı Sirius çevresinde dolanan böyle bir beyaz cüceye sahiptir.

2- 20 mil (30 km) civarında bir çapa sahip olana dek yıldız çökebilir, sonra çökmeyi durdurur ve bir cm³'te milyonlarca tonluk inanılmaz yoğunlukta bir nötron yıldızı haline gelir. Sözgelimi, pulsar saniyede pek çok defa kendi etrafında dönen ve radyo dalgaları ve diğer ışınım türlerinde düzenli atılımlar (palsar) gönderen nötron yıldızlarıdır.

3- Uzayda yoğunluğu sonsuz olan bir nokta boyutuna kadar çökmeye devam eder. Bir başka deyişle KARADELİK oluşturur.(Uzay zamanda karadelikler / Kıttıy Ferguson / Sarmal yayınevi / sayfa 16)

Çok ağır bir yıldızın kütlesel çekimi yüzünden çöküşünün son safhası olan karadelik o kadar sıkıştırlımıştır ki onu oluşturan tek şey onun kütlesel çekimidir. Hem de nasıl bir kütlesel çekim! Herhangi birşey karadeliğin içine çekildiğindebu onun tek yönlü yolculuğudur, dönüş bileti yoktur. Fakat bu da çok önemli değil çünkü, karadeliğin içine çekilecek kadar şanssız herhangi birşey, astronomların sonsuz yoğunluk dediği bir noktaya kadar ezilecektir.

Astronomlar karadeliklerden hiçbirşey geriye çıkmaz dediklerinde gerçekten herşeyi kastediyorlar, ışık bile çıkamaz. Bu da karadelikleri gözlemlemenizde problem oluşturur.Çünkü astronomlar gökteki cisimleri tanımlamak ve gözlemlemek için onların yansıttıkları veya ışıdıkları ışığı kullanırlar. Bu yüzden astronomlar, karadelikleri doğrudan teşhis edemedikleri için, sadece karadelik "adaylarından" sözedebiliyorlar.

Karadelik adayına örnek olarak Saman yolunda Cygnus takım yıldızında görünmeyen eşi tarafından dönen, X-ışını yayan süper dev bir yıldız olan CygnusX-1 denilen bir yıldız sistemi var. Bu Cygnus X-1 en kuvvetli karadelik adaylarından biri.

Karadelikler okadar yoğundur ki, bizim güneşimizin 5 katı ağırlığına biri sadece 12 mil (20km) yarıçapındadır. Çöken bütün kütlenin etrafında "olay ufku" denilen bir sınır vardır. Bu sınır, onu geçen şanssızların dönüşsüz yolculuğunun başlangıç noktasıdır. (Sıfırdan sonsuza bilimin hayal dünyası / Ann Rae Jonas / Timaş yayınları / 23-24.sayfalar)