Lê Tiên sinh thân mến,
Tôi được Ä‘á»c "Lá ThÆ° Ngá»"
của Tiên sinh-ký tên Kiá»u Phong- phê bình tôi (tru tréo
thì đúng hơn-mượn chữ của Tiên sinh) vỠtội …dám cả
gan (cũng chữ của Tiên sinh) phê bình nhà văn Võ Phiến
và Tiên sinh. Tiên sinh tru tréo vỠmấy chữ "nhà văn
Võ Phiêán bị cho và o xiếc"(Nhà Văn NhÆ° NgÆ°á»i HÆ°á»›ng Dẫn
DÆ° Luáºn) và má»™t Ä‘oạn viết của tôi cách đây đã lâu,
trong xấp tà i liệu có bà i của cụ Ãá»™c ThÆ° đăng trên tá»
NgÆ°á»i Dân, viết vá» những sai trái quá mức của cuốn "Cầu
Khỉ" của Lan Cao. Trong đoạn viết kèm ấy, tôi có trêu Võ
Phiến và Tiên sinh vỠviệc viết tựa, khen ngợi cho, hoặc
là những tên tà n hại anh em, hoặc là những ngÆ°á»i không
biêát cả vá» lịch sá», văn hóa dân tá»™c.
I-KHI CẢNH SÃT PHẠM LUẬT
ÃI ÃƯỜNG.
Từ bấy đến nay, không thấy
Tiên sinh …háºm há»±c, cáu kỉnh gì hết. Bá»—ng nhiên, bây giá»
thấy xuất hiện má»™t bà i Ä‘ay nghiến, chì chiết, váºn dụng
tối Ä‘a thứ ngôn ngữ sống sượng để gán cho tôi-và ngÆ°á»i
khác- nhiá»u Ä‘iá»u không có thá»±c, tháºm chà phạm và o má»™t
Ä‘iá»u vô cùng cấm kỵ là lôi cả con cái tôi và ngÆ°á»i bố
chúng nó lên báo, một hà nh động mà môät nhà văn tăm tiếng
nhÆ° Tiên sinh không nên là m, má»™t cảnh sát phục vụ cho ngÆ°á»i
dân nhÆ° nghá» nghiệp của Tiên sinh lại cà ng phải cẩn tháºn.
Tiên sinh không có quyá»n nhân danh bất cứ Ä‘iá»u gì, dÆ°á»›i
bất cứ hình thức nà o, để nhắc đến con cái tôi hay bố
chúng nó. Nếu ông ta có tội không cấp dưỡng cho chúng đầy
đủ thì chỉ có ông Trá»i, con tôi (và luáºt pháp) có quyá»n
phán xét hay công bố những tin tức ấy. Tôi còn không có
quyá»n đó (dù tôi có phải chịu háºu quả là vất vả trăm
bá»), huống gì má»™t ngÆ°á»i bà ng quan nhÆ° Tiên sinh? Tưởng
tượng con cái tôi cho dịch những đoạn libel nà y ra
tiếng Anh và đem tá»›i nhỠđèn trá»i soi sáng, nghÄ©a là sở
cẩm ở San Diego nơi Tiên sinh là m việc, thì không hiểu các
quan dưới đó nghĩ sao? Cho dù là tiên sinh nhỠlà m detective
nhiá»u năm mà khéo léo "né" được tá»™i trạng vá»›i pháp luáºt,
nhưng liệu Tiên sinh có "né" được tòa án lương tâm của
những ngÆ°á»i cảnh sát đồng nghiệp của Tiên sinh không?
Cách đây và i năm, khi Ä‘á»c
Nguyễn Thiếu Nhẫn viết vỠVõ Phiến và Tiên sinh, có viết
má»™t câu đại khái nhÆ° sau đăng trên tá» Việt Nam Nháºt Báo,
San Jose (chủ nhiệm Quỳnh Thi) : "Còn nhà văn Lê tất Ãiá»u,
sau khi múa VÅ© Ãiệu của Loà i Công, đã không còn thấy xuất
hiện nữa…", tôi đã hết sức sá»ng sốt. Giang hồ dÆ°
hiểu Nguyá»…n Thiếu Nhẫn ám chỉ Ä‘iá»u gì trong câu đó (VÅ©
Ãiệu của Loà i Công là tên tác phẩm của má»™t nhà văn nữ).
Những lá»i mỉa mai, đùa nghịch kiểu nà y chỉ là m khổ những
kẻ vô tá»™i: ngÆ°á»i Ä‘au Ä‘á»›n không phải là các "Ä‘Æ°Æ¡ng sá»±",
mà chÃnh là gia đình, nhất là ngÆ°á»i hôn phối của há».
Tôi thá»±c không ngá» má»™t ngÆ°á»i từng là nạn nhân nhÆ° Tiên
sinh nay lại có được sá»± "can đảm" để là m y hệt nhÆ° váºy.
II- MÆ MÃ’NG LÀM VÄ‚N PHIỆT
Lẽ ra tôi không cần trả
lá»i Tiên sinh: bà i Tiên sinh viết vừa kém, vừa có chá»— sống
sượng, sỗ sà ng, vừa thấp (ấy tôi không dám ám chỉ gì
đến hình dong không -được - cao- gì- mấy của Tiên sinh đâu
đấy nhá), lại đăng trên một tỠbáo nổi tiếng …là không
văn há»c. Thế các tạp chà văn há»c mà Tiên sinh vẫn cá»™ng
tác đâu? Tên tuổi hơn ba mươi năm của tiên sinh chẳng lẽ
chỉ đủ để bà i của Tiên sinh được đăng như của một
tên lÃnh đánh thuê văn nghệ, nghÄ©a là không được xuất
hiện nhÆ° má»™t mục riêng, không có tên trong mục lục, mÃ
bị đẩy và o má»™t mục thÆ°á»ng xuyên (chá»i bá»›i) khi ngÆ°á»i
phụ trách mục nà y bà đỠtà i, y nhÆ° lá»i há» giá»›i
thiệu Tiên sinh? Tiên sinh mượn lá»i ngÆ°á»i khác chê á»ng
chê eo rằng bà i tôi không xuất hiện trên những tạp chÃ
đứng đắn. Nay Tiên sinh sẽ ăn là m sao nói là m sao
vá»›i Ä‘á»™c giả khi bà i của Tiên sinh xuất hiện ngay trên tá»
báo nà y?
Toà n bà i của Tiên sinh không
có dẫn chứng; mà có thì sai lạc để cố ý vu óan cho tôi.
Những chá»— gán cho tôi là đòi lãnh đạo, ra chỉ thị vá»
việc viết tá»±a viết bạt, những chá»— cắt chữ, đảo lá»i
của tôi… vá»›i lối văn giảo quyệt, khÃch Ä‘á»™ng bằng thứ
ngôn ngữ thô tục chỉ cho tôi thấy rõ Ä‘iá»u tôi vẫn nghi
ngá»: bản lãnh của Kiá»u Phong chỉ tá»›i chừng đó mà thôi.
Tiếng tăm Kiá»u Phong trÆ°á»›c 1975 sở dÄ© có được là nhá»
cái thói đánh ồ ạt trên nháºt báo của phe cánh. Sau 1975,
ngoà i mấy cuốn sách viết vỠcộng sản và Hồ Chà Minh,
Kiá»u Phong không còn…báo để đánh phủ đầu ai nữa. Có
má»™t lần bút chiến vá»›i Tú Rua (Văn Nghệ Tiá»n Phong) thì
suýt tý nữa, Tiên sinh bị "lá»™t tá»›i cái quần…xà loá»ng"
(lá»i Tú Rua). Có nghÄ©a là Tiên sinh lâu nay "tưởng bở" vì
chưa bao giỠcó dịp bút chiến với một nhà văn, chưa bao
giá» phải táºn dụng sá»± kiến thức, thông minh (nếu có) để
sá» dụng tà i liệu là m háºu thuẫn cho lý luáºn của mình.
Sau đó phải còn có đủ văn chương để chuyên chở cho lý
luáºn nà y. Bà i viết má»›i đây cho thấy Tiên sinh hoà n toà n
không có được những Ä‘iá»u cần thiết ấy, chỉ tuyá»n lá»i
vu oán.
Ãây không phải lần đầu
tôi bị vu oán, tại sao tôi phải phà thì giá» trả lá»i Tiên
sinh? Sở dÄ© tôi phải chÃnh thức có và i lá»i- bà n- Ta-ø Cúc
vì tôi muốn ngăn cháºn cái thói "văn phiệt" của các cây
đa cây đỠnhư Tiên sinh. Không riêng gì tôi mà cả giang hồ
Ä‘á»u nghiệm ra rằng Tiên sinh viết má»™t bà i vô cùng háºm
há»±c, giáºn quá mất khôn, dùng tá»›i má»i thứ võ hạ tiện
nhất nhÆ° lôi chuyện con cái tôi, Ä‘á»i riêng tôi …tháºt ra
không phải vì và i chữ tôi trêu Võ Phiến và Tiên sinh trong
cái bà i xa lắc xa lơ mà Tiên sinh dẫn chứng. Tinh thần văn
phiệt khiến Tiên sinh viết một câu rất khó nghe: "…cô
Cúc cũng có ra một huấn thị. Huấn thị nà y nhằm và o ông
Võ Phiến, chỉ trÃch việc Võ Phiến khen chê sai lầm…"
Nếu nhà văn Võ Phiến "khen chê sai lầm", ông nên được
phê bình. Tại sao lại chụp mũ là "ra huấn thị" hay
"chỉ trÃch"? Bởi thế, lý do chÃnh là m cho Tiên sinh nhẩy
tÆ°ng tÆ°ng, la bà i hải, quên hết trách nhiệm của má»™t nhÃ
văn và tác phong chuyên môn (của má»™t ngÆ°á»i cảnh sát, nghá»
của Tiên sinh) là vì mới đây tôi có viết một bà i phê bình
nhắm và o sáu táºp viết vá» Văn Há»c Miá»n Nam của nhÃ
văn Võ Phiến. Những chữ Tiên sinh lôi ra để bắt lỗi tôi
trong những bà i trÆ°á»›c không thấm gì vá»›i những nháºn định
tôi mới viết đây. Xin nhắc lại: "Tạp bút không phải
là phê bình văn há»c, má»™t thứ mỹ cảm không có bản lÄ©nh,
thiếu kiến thức văn chương, đánh dưới vòng eo" (của Nguyễn
Thị Hoà ng)"…T
Tiên sinh lộ cái ý đồ nà y
ra qua chÃnh những dòng nà y:
-…Oâng Võ Phiến phải bá»
ra hÆ¡n bốn tháºp niên, chăm chỉ Ä‘á»c sách viết sách cặm
cụi cho ra Ä‘á»i hà ng ngà n trang sách phê bình nháºn định
văn chÆ°Æ¡ng má»›i được thiên hạ coi là cây bút báºc nhất…Khen
hay chê ai, ông Võ Phiến Ä‘á»u giải thÃch rõ rà ng minh bạch,
phân tÃch tá»· má»·. Không đồng ý vá»›i sá»± yêu ghét, khen
chê của Võ Phiến là chuyện thÆ°á»ng. NhÆ°ng không ai cả
gan bảo là ông ấy nhắm mắt khen một cuốn sách dở vì
bị "cho và o xiếc". Nói thế là quá coi thÆ°á»ng trà thông
minh và cả nhân cách nữa, của ông Võ…"
Rõ rà ng hơn:
-…nhÆ°ng nể lá»i há», tôi
cất lá thư đi. Chẳng ngỠsự cả nể nà y dẫn tới một
lầm lá»—i khác…" (chữ in Ä‘áºm trong bà i nà y là của NTC)
Trong mạch văn của Tiên sinh,
có phải Tiên sinh ám chỉ rằng nếu Tiên sinh dở cái thói
"văn phiệt" (chụp mÅ©, tấn công Ä‘á»i riêng cá nhân, khủng
bố bằng cách Ä‘em con cái, gia đình lên báo… chỉ vì ngÆ°á»i
ta cả gan phê bình văn chương mình và bạn bè mình)
ra sá»›m hÆ¡n, từ tháng chÃn, thì tôi sẽ sợ phát rét phát
sốt lên đấy phá»ng, tôi sẽ không dám phê bình nhà văn Võ
Phiến như tôi đã phê bình mới đây đó chăng? Tiên sinh nhầm
to rồi: cái danh hiệu "Kiá»u Phong", cái tên "Lê Tất Ãiá»u"
không hù dá»a được tôi, ngÆ°á»i coi sá»± thá»±c là quan trá»ng.
Nhất là khi Tiên sinh để lộ cái tâm địa hẹp hòi, cái
văn phong thấp kém: văn Kiá»u Phong là thứ văn "xá» lá ba que";
trong má»™t "lá thÆ° ngá»" gá»i tá»›i má»™t nhà văn phụ nữ mÃ
đưa cả những chữ nà y và o: "bố ấy, chẳng biết mẹ
gì, mẹ kiếp, Uûy Ban Ghế Tơ, sướng…".
Cho nên, tôi vẫn đang viết
tiếp bà i hai, phê bình thêm vá» sáu táºp sách của nhà văn
Võ Phiến. Vấn đỠở đây là một nhà văn viêát có đúng
hay sai, không phải là thá»i gian (dà i hay ngắn) dùng để viết
(đúng hay sai) Tiên sinh hẳn quên răèng "tròn trước chưa hẳn
đã chÃn trÆ°á»›c" sao? Không những thế, tôi còn viết vá» những
trò man trá, "mãi quốc cầu dollars" của và i nhà văn "tên tuổi"
của miá»n Nam trÆ°á»›c và sau 1975 (xin đón Ä‘á»c cuốn NhÃ
Văn NhÆ° NgÆ°á»i HÆ°á»›ng Dẫn DÆ° Luáºn sẽ xuất bản năm
2000). Tiên sinh nên sá»a soạn những chiếc mÅ© rách khác lÃ
vừa. Nhưng lần tới nhớ chừa con cái tôi ra: nhỡ trẻ con
nó mắng cho thì còn gì là nhà -văn-Lê-Tất-Ãiá»u, còn gì
là cây -bút-xung-sát- Kiá»u- Phong nữa?!
III- BÀN VỀ Là DO CHÃNH MÀ
KIỀU PHONG NÉ TRÃNH
Trong bà i tôi viết, tôi đã
chứng minh băèng tà i liệu, tác phẩm là trong sáu táºp viết
vá» Văn Há»c Miá»n Nam, nhà văn Võ Phiến đã mắc và o nhiá»u
lỗi lầm sơ đẳng nhất, là viết không có tà i liệu, dẫn
chúng sai, không có thẩm mỹ quan để phê bình hay thưởng
thức Thơ, viết sai lầm vỠcả những kiến thức căn bản
như không biết phân biệt thế nà o là thú chơi chữ, thế
nà o là thuáºt viết chữ đẹp…Nếu quả thá»±c nhà văn Võ
Phiến "viết nghiêm chỉnh, cẩn trá»ng, có nhân cách" nhÆ°
nhà văn Lê Tất Ãiá»u tán tụng thì cả hai nghÄ© sao vá» những
lá»—i lầm không nghiêm chỉnh, không cẩn trá»ng
mà tôi đã dẫn chứng với đầy đủ tà i liệu: việc những
cuốn ký được nhà văn Võ Phiến ca ngợi mà đầy tin tức
sai lầm đã kiểm chứng được, việc lôi Ä‘á»i riêng nhÃ
văn Nguyễn Thị Hoà ng (và nhà văn Kim Lefèvre) lên sách, việc
bá» qua việc nhà văn Túy Hồng mạt sát ngÆ°á»i Bắc trong cuốn
Tôi Nhìn Tôi Trên Vách, việc viết sai vỠnhà thơ Vũ
Hoà ng ChÆ°Æ¡ng (và Ãinh Hùng), việc nhầm lẫn thú chÆ¡i chữ
vá»›i thuáºt viết chữ đẹp…?
(Hai) Tiên sinh nên nhớ rằng,
một khi tôi đã chứng minh, nghĩa là thuyết phục được (đa
số) độc giả, một tác giả nêáu có nhân cách (như
Kiá»u Phong quảng cáo) nay sẽ có bổn pháºn vá»›i Ä‘á»™c giả-chứ
không còn là vá»›i tôi- vá» những lá»—i lầm không cẩn trá»ng,
thiếu nghiêm chỉnh nà y. Vì tôi viết không để riêng
nhà văn Võ Phiến hay bạn bè của tôi /hay của ông Ä‘á»c,
tôi viết để Ä‘á»™c giả Ä‘á»c, vá» má»™t ná»n văn há»c mÃ
nhà cầm quyá»n cá»™ng sản toan tÃnh xóa bá» và còn Ä‘ang trù
dáºp. Tiên sinh không đồng ý vá»›i tôi, nên viết cho lịch
sự, cho xứng đáng với danh nghĩa một nhà văn bằng cách
trÆ°ng dẫn tà i liệu, láºp luáºn cho xác đáng. Vì Tiên sinh
cÅ©ng sẽ phải trông cáºy và o sá»± phán Ä‘oán của Ä‘á»™c giả.
NgÆ°á»i mà (các) Tiên sinh phaiû thuyết phục cÅ©ng là độc
giả, chứ không phải riêng tôi. Không nên dở thói "văn phiệt",
nghĩa là im lặng là khinh bỉ…độc giả nữa!
Tôi tin là "cháu nó lú có
chú nó khôn": nhà văn Võ Phiến khi gặp tôi đã không há»
nhẩy tÆ°ng tÆ°ng, la bà i hải lên nhÆ° Kiá»u Phong mà còn tìm
đến nói chuyện vỠbà i tôi viết (dù ông chỉ mới nghe nói).
Là một nhà văn, Võ Phiến dư hiểu độc giả không phải
ai cÅ©ng khúm núm nhÆ° Kiá»u Phong, rạp xuống ca ngợi ông lÃ
"cây bút báºc nhất" (!) (Cây bút báºc… nhì lÃ
ai thế? Có phải là bạn ta Lê Tất Ãiá»u không? Hà hà , cứ
nói nốt vì không ai nói hộ cho bạn ta đâu! Gớm, cứ như
Võ Phiến là nhất, Kiá»u …Ãiá»u là hai không bằng!)
Tiên sinh đã không có can đảm
"bút chiến" với tôi ngay tại đây vỠbà i "Tạp Bút
Không Phải Là Phê Bình Văn Há»c" (mà lại đánh chệch
qua bạn tôi, Viên Linh và Ãặng Văn Nhâm), tôi cÅ©ng không hẹp
hòi gì mà ngó lơ cho Tiên sinh. Nhưng như đã nói, tôi vẫn
trả lá»i bức thÆ° ngá» nà y để Tiên sinh ngá»™ ra rằng thứ
nhất chúng tôi sẽ không dung dưỡng cho cái thói bè cánh,
văn phiệt. Thứ hai, cũng để chứng minh rằng để "mua vui
cũng được một và i trống canh" (just for fun),Tiên sinh viết
dở ẹc hà . Chưa có nhà văn nà o (thèm) bút chiến với Tiên
sinh nên Tiên sinh tưởng là Tiên sinh ghê gớm, rùng rợn ma
cà rồng lắm. Chỉ có một "cô bé" như tôi, áy náy rằng
vì mình mà hai ba ngÆ°á»i bạn vong niên tá»± nhiên mắc vạ lây,
nên Ä‘Ã nh phải "tá»± khinh bỉ " (mượn lá»i Trần Phong
Giao, Tổng ThÆ° Ký báo Văn trÆ°á»›c 1975, khi trả lá»i Nguyên
Sa) mà trả lá»i Tiên sinh váºy.
Tôi vẫn nghe nói rằng Tiên
sinh tình nguyện là m bodyguard (diễn nôm là "khỉ đột" ) cho
nhà văn Võ Phiêán. Quả tháºt danh bất hÆ° truyá»n. NhÆ°ng hãy
bình tâm xét xem Tiên sinh là m "khỉ đột" có hiệu quả không?!
IV- CHUYỆN MỘT GÃ NHIỀU
ẢO GIÃC (nhại tá»±a của Tiên sinh)
Tôi sẽ bá» qua nhiá»u câu
hố to hay sai bét, tôi sẽ chỉ "trả lá»i" và i Ä‘iêåm chÃnh
vì tôi không thể "tự khinh bỉ" tôi quá mức.
1-Vu Oán Nguyá»…n Tà Cúc Gá»i
Thư Rơi Thư Vãi:
Má»™t trong những láºp luáºn
xem ra quan trá»ng vá»›i Tiên sinh để thuyết phục Ä‘á»™c giả
là tấn công tư cách của tôi, qua việc vu cáo răèng tôi hy
sinh nhiêà u giá», nhiá»u ngà y đáng lẽ để săn sóc con cái,
xén bót tiá»n quà của các cháu để mua tem tùy tiện gá»i
bà i miá»…n phà tá»›i cho nhiá»u ngÆ°á»i Ä‘á»c. Vì sá»± vu
cáo nà y xúc phạm trá»±c tiếp tá»›i những ngÆ°á»i bạn vẫn
Ä‘á»c bà i tôi, tôi xin trả lá»i cặn kẽ nhÆ° sau.
TrÆ°á»›c hết, tôi không há»
gá»i bà i (8.8.1999) ấy cho nhà thÆ¡ Tô Thùy Yên và Võ Phiến
nhÆ° Tiên sinh cả quyết. Bà i Nhà Văn NhÆ° NgÆ°á»i HÆ°á»›ng
Dẫn DÆ° Luáºn được gá»i tá»›i cho nhà văn Võ Phiến sau
khi ông ra huấn thị (mượn lá»i Tiên sinh) cho tôi: quả
thá»±c tôi vì săn sóc con cái mà chÆ°a kịp gá»i cho ông
Ä‘á»c. Tôi rất phiá»n là Tiên sinh lôi má»™t ngÆ°á»i vô can -Tô
Thùy Yên- và o chuyện nà y, bêu tên tuổi há» lên những tá»
lá cải trong một bà i viết có những chữ nhơ bẩn, không
thể đứng chung vá»›i tên tuổi của há». Tôi cÅ©ng không há»
gá»i bà i tá»›i cho những ngÆ°á»i tôi không quen hoặc tỠý không
muốn xem bà i của tôi. Sau đó, quyá»n phê phán là quyá»n của
há». Nếu há» chỉ bảo, thêm ý kiến (nhÆ° Ä‘a số vâãn là m),
tôi hết sức đa tạ, dù có lúc tôi không đồng ý.
Tiên sinh viết:"…Văn chương
cô Cúc là món giải trà hoà n toà n miá»…n phà gá»i đến táºn
nhà , lẽ nà o hỠkhông quyết tâm bảo vệ…" là bịa hoà n
toà n: má»™t số ngÆ°á»i tôi quen, sau khi nháºn bà i tôi, đã copy
hay email cho bạn bè há» (để tôi khá»i "hy sinh nhiá»u giá»,
nhiá»u ngà y đáng lẽ dùng để săn sóc con cái", trÃch lá»i
Tiên sinh) . Má»™t số khác thÆ°á»ng xuyên gá»i tem và cả tiá»n
để tôi có thể phổ biến bà i tôi, mà không phải "xén
bá»›t tiá»n quà " của con cái nhÆ° Tiên sinh vô cùng khéo léo
gợi ý cho độc giả. Chưa kể còn cho rất rộng rãi để
tôi có thể mua thêm quà cho các cháu nếu gần
các dịp lễ tết. Nay bà i tôi đã có trên website) riêng của
tôi (www.oocities.org/nguoimoi/) thì nhiá»u ngÆ°á»i, cả ngoà i Hoa
Kỳ, có dịp Ä‘á»c. Trình bà y khoảng 200 trang cho "NgÆ°á»i
Má»›i? Diá»…n Ãà n Văn Há»c và Phụ Nữ" trên Internet không
phải là chuyện dễ. Rồi lại phải chăm sóc, thay đổi: công
khó ấy cÅ©ng lại nhá» và i ngÆ°á»i bạn khác là m há»™ không
công từ A đến Z.
Khi Tiên sinh bịa những câu
trên, Tiên sinh không biết rằng Tiên sinh phạm và o hai lỗi
rất lá»›n: thứ nhất, Tiên sinh khinh thÆ°á»ng những ngÆ°á»i
giúp đỡ tôi: hóa ra há» má»›i là ngÆ°á»i hy sinh thì giá»
chăm sóc, cắt xén tiá»n quà của …cháu chắt (bạn tôi
toà n những cụ già cả) để gá»i thÆ° rÆ¡i thÆ° vãi do tôi sáng
tác, để là m website cho tôi à !? Thứ hai, nếu tôi không lÃ
"cô Cúc" mà là "ông Cúc" thì Tiên sinh còn nại những cớ
con cái đó được không? Nếu tôi cÅ©ng há»c đòi Tiên sinh,
tôi sẽ há»i lại rằng tại sao Tiên sinh hy sinh thì giá»
chăm sóc con cái để viết bịa láo lếu, lại cắt xén
tiá»n chợ, tiá»n son phấn của phu nhÆ¡n để mua tem gá»i đăng
trên những tá» lá cải, mang tiếng là "báo chá»i", thì Tiên
sinh trả lá»i tôi (và độc giả) ra sao đây? DÄ© nhiên khi tôi
được giúp đỡ táºn tình, được nhiá»u ngÆ°á»i tìm Ä‘á»c
nhÆ° váºy, không phải vì bà i tôi chỉ là má»™t thứ "thÆ°
rÆ¡i, thÆ° vãi", "xấc láo chá»i bá»›i", "vừa chá»i vừa ca"
như Tiên sinh tru tréo, như lỗi thứ hai của Tiên sinh.
Nói như thế vô hình chung Tiên sinh cũng nhục mạ bao nhiêu
báºc thức giả và cả những ngÆ°á»i trong giá»›i nhà văn theo
dõi Ä‘á»c bà i tôi thÆ°á»ng xuyên. Má»™t trong những ngÆ°á»i ấy,
xui thay, lại là ngÆ°á»i mà Kiá»u Phong Ä‘ang ra sức bảo vệ:
nhà văn Võ Phiến. Trong má»™t buổi há»p mặt Ä‘á»c thÆ¡ cách
đây chưa đầy một tháng, nhà văn Võ Phiến khi gặp tôi có
nói như sau:
Tôi có nghe một anh bạn
nói đã Ä‘á»c trên net bà i chị phê bình tÆ°á»ng táºn mấy táºp
sách má»›i ra của tôi. Sao không thấy chị gá»i cho tôi Ä‘á»c
nhÆ° chị vẫn gá»i? Tôi lắm khi báºn quá hay Ä‘au ốm luôn,
nên có khi nháºn rôà i mà không báo. Chứ lúc nà o cÅ©ng Ä‘á»c
kỹ bà i của (các anh) chị gá»i đến, đâu dám coi thÆ°á»ng.
Chị nhá»› gá»i cho tôi má»™t bản cho tôi xem nhé.
Nếu thế thì lần nà y trống
đánh xuôi, kèn thổi ngược đấy nhé: những "thư rơi
thÆ° vãi", những bà i "vừa chá»i vừa ca", những bà i "chá»i
bá»›i xấc láo" của tôi lại được má»™t ngÆ°á»i mà Kiá»u Phong
xuýt xoa khen ngợi là "cây bút báºc nhất", thông minh", "nghiêm
chỉnh và cẩn trá»ng", "viết hà ng ngà n trang"nhÆ° nhà văn Võ
Phiến muốn Ä‘á»c, không dám coi thÆ°á»ng, và má»™t nhÃ
văn khác không có cái xui xẻo là bị gá»i thÆ° rÆ¡i thÆ° vãi
tá»›i nhà , phải Ä‘i kiếm website của tôi mà đá»c. Nhà văn
đó, theo lá»i chị Võ Phiến, là anh Ãặng Trần Huân. Lê tiên
sinh có thể há»i lại cả Võ lẫn Ãặng tiên sinh: tôi không
hỠcho anh ấy cái địa chỉ website của tôi (giản dị vì
lúc đó tôi còn chưa nhớ mà ).
Hơn thế nữa, tôi còn có
một bằng chứng cụ thể, tỠra rằng đúng như tôi đã nói,
tôi không há» gá»i "đại" bà i tôi cho bất cứ ai: tôi xin được
mạn phép Võ Phiến và Võ phu nhÆ¡n trÃch ra má»™t khoản trong
lá thÆ° tôi má»›i gá»i anh chị ấy khoảng hai tuần trÆ°á»›c (vÃ
nhà văn Võ Phiến có báo đã nháºn được rồi) vá» việc
có kẻ vu cho tôi -y hệt nhÆ° Kiá»u Phong- là tôi đã copy bà i
tôi và phát (không) cho nhiá»u ngÆ°á»i không quen biết:
-… Không, Tc không hỠcopy
bà i ấy rồi phát cho nhiá»u ngÆ°á»i ở đám giá»— đầu ông
Nghiêu Ãá» (nhÆ° chị nghe nói)... Không có việc "thất lá»…"
đến nỗi tc lợi dụng dịp ấy để phát bà i tc ra. Phát ra
là m gì? Ãể mong ngÆ°á»i khác Ä‘á»c chăng? Không đâu: xÆ°a nay
tc viết vì có mục Ä‘Ãch hẳn hòi. Và không bao giá» viết
để ngÆ°á»i ta Ä‘á»c cà ng- nhiá»u- cà ng- tốt. Cái kiếp ngÆ°á»i
chỉ có 100 năm- có khi chÆ°a tá»›i. Bao giá» cÅ©ng cần nhá»› Ä‘iá»u
ấy: cái danh, cái lợi, cái sá»± được nổi tiếng để nhiá»u
ngÆ°á»i biết đến so vá»›i cái kiếp nhân sinh ngắn ngủi Ä‘o
đạc cái miên viá»…n vô cùng của trá»i đất thì có ra gì?
Thá»i gian là cái đánh giá má»i sá»±, nếu chỉ vì những mục
Ä‘Ãch ngắn hạn, cái tham-sân-si vói được trong tầm tay thì
ngÆ°á»i ta-nhất là ngÆ°á»i nghệ sÄ©- chẳng thể nà o mÆ°u cầu
được Ä‘iá»u gà sâu xa hÆ¡n là cái 15- giây- nổi- tiếng ấy.
DÄ© nhiên, trong lúc viết, trong Ä‘á»i nà y…nếu có bạn đồng
tâm Ä‘i cùng Ä‘Æ°á»ng, nếu có nhiá»u ngÆ°á»i hưởng ứng thì
là điêà u may mắn. NhÆ°ng ngÆ°á»i viết tá»± căn bản là ngÆ°á»i
cô Ä‘á»™c thì nếu được nhÆ° thế thì tốt, mà không Ä‘uá»c
thì vẫn phải Ä‘i trá»n quãng Ä‘Æ°á»ng ấy. Cho nên tc vốn không
Æ°a thÃch sá»± có tiếng: bởi váºy không trông cáºy và o sá»±
"váºn Ä‘á»™ng" ai khác*…(*Bà i "Tạp Bút Không Phải LÃ
Phê Bình Văn Há»c" chỉ được Ä‘Æ°a cho chị quả phụ Nghiêu
Ãá» theo lá»i yêu cầu, và nhà văn Trúc Chi)
Tiên sinh nếu vẫn còn không
tin, có thể kiểm lại vá»›i những ngÆ°á»i có mặt nhÆ° há»a
sÄ© Khánh TrÆ°á»ng (chủ nhiệm tá» Hợp LÆ°u), nhạc sÄ© Trần
Duy Ãức, giáo sÆ° LÆ°u Hà , chị Nguyá»…n Khoa Diệu Chi (vợ nhÃ
văn Nguyá»…n Má»™ng Giác), nhà thÆ¡ và chị Nguyá»…n Ãình Toà n
và rất nhiá»u ngÆ°á»i nữa mà tôi không được hân hạnh biết
danh tÃnh…
Quan trá»ng hÆ¡n, ngay và o bà i,
Tiên sinh nhắc đến tên há» má»™t số nhà văn tôi đã gá»i
bà i tới: Võ Phiến, Phan Lạc Phúc, Phan Lạc Tiếp, Tô Thùy
Yên… Phần cuôái, Tiên sinh ghi lại lá»i (há») phê bình lÃ
tôi viết "chá»i bá»›i xấc láo, thÆ° rÆ¡i thÆ° vãi, món giải
trà hoà n toà n miá»…n phÃ…" Tôi đã chứng minh bằng thÆ°
riêng gá»i cho nhà văn Võ Phiến là tôi không há» có thói quen
gá»i bà i tá»›i những ngÆ°á»i tôi không quen. Tôi cÅ©ng chứng
minh qua câu nói của nhà văn Võ Phiến là tôi là ngÆ°á»i
viết có rất nhiá»u tà i liệu và ông vẫn Ä‘á»c bà i tôi,
"không dám coi thÆ°á»ng". NhÆ° váºy chúng ta có thể loại
nhà văn Võ Phiến ra khá»i những "vị nà y, bố ấy" mÃ
Tiên sinh đẩy ra là m ngÆ°á»i chứng. Váºy trong các nhà văn
còn lại, ai là ngÆ°á»i nói vá»›i Tiên sinh những câu đó? Tôi
không tin răèng những nhà văn (bằng tuổi thân phụ toâi,
lá»i Tiên sinh), từng là những ngÆ°á»i hết sức nghiêm chỉnh,
từng là m nhiá»u việc lá»›n (nhà văn Phan Lạc Tiếp là bá»™
óc của "Uûy Ban Báo Nguy Giúp NgÆ°á»i Vượt Biển", nhà văn
Lô-Răng Phan Lạc Phúc là Chủ Bút tá» Tiá»n Tuyến, nhà thÆ¡
Tô Thùy Yên bị đầy Ä‘á»a hÆ¡n mÆ°á»i năm trong tù cá»™ng sản
mà không đầu hà ng …) lại không đủ can đảm nói ra Ä‘iá»u
hỠnghĩ mà phải thì thầm nói sau lưng tôi rồi nhỠkhéo
Tiên sinh Ä‘em lên báo. Sau nữa, há» cÅ©ng sẽ không có thì giá»
"giải trÃ" bằng những lá thÆ° rÆ¡i thÆ° vãi, nhÆ° Tiên
sinh đã hạ há» xuống quá thấp. NghÄ©a là chÃnh Tiên sinh đã
bịa hay cố tình xuyên tạc những tin tức nà y để gán cho
há»!
Lạ nhỉ, phần Tiên sinh, đây
cÅ©ng không phải là lần đầu tiên Tiên sinh nháºn bà i hay tà i
liệu của tôi, sao bây giỠTiên sinh mới thắc mắc khiếu
nại? Hay vì đây là lần đầu tiên Tiên sinh …bị chê?
2-Vu Cáo vỠVăn Bút Việt
Nam Hải Ngoại
Tôi đã viết quá nhiá»u vá»
VBVNHN rồi, tưởng không cần dẫn ra nữa cho tốn thì giá»
của Ä‘á»™c giả và chÃnh tôi. Trong Ä‘á»i ngÆ°á»i ta, có những
việc phải là m. Trong những việc phải là m ấy, có việc ngắn
hạn, có việc dà i hạn. VBVNHN là một việc mà tôi đã để
tâm và o má»™t khoảng thá»i gian ngắn hạn. Nay sá»± thá»±c phần
nà o đã sáng tá», không cần sá»± để tâm âáy nữa. Bởi thế,
tôi sẽ chỉ nói văén tắt vỠvà i thắc mắc của Tiên sinh
và không kèm tà i liệu (những tà i liệu mà tôi và nhiá»u há»™i
viên đã phổ biến đầy đủ trước đây)
Tiên sinh vu cáo nhà báo Ãặng
Văn Nhâm:"ảnh bắt hội viên và các chức sắc hội ta xúm
xÃt lại là m lá»… ra mắt long trá»ng cho cuốn sách hôi hám dÆ¡
dáy ấy". Ãá»c câu nà y, tôi phải bắt chÆ°á»›c Tiên sinh
mà …reo lên rằng Kiá»u Phong "kỳ nà y tá»›i số rồi!"
Vì không há» có chuyện đó. Ãây là má»™t sá»± vu cáo hết sức
"dơ dáy hôi hám": hội viên và chức sắc của VBVNHN
(có cả nhà báo Ngá»c Hoà i PhÆ°Æ¡ng, chủ nhiệm tá» Hồn Việt)
tại Nam California không…hèn đến nỗi bị ai "bắt" là m gì
cả, đừng nói tới chuyện ra mắt sách. Riêng tôi, tôi không
thể đồng ý với Tiên sinh vỠviệc thâåm định văn chương
Ãặng Văn Nhâm, nhất là khi Tiên sinh không dẫn chứng được
là Ãặng Văn Nhâm viêát sai chá»— nà o. Tại sao Ãặng Văn Nhâm
không dùng "lá»i lẽ thô bỉ tục tằn" cho tôi hay cho
các há»™i viên khác mà chỉ dùng cho quân tham nhÅ©ng, bá»n sống
trên xÆ°Æ¡ng máu dân là nh, đám thảo khấu chuyên láºt lá»ng
và vu khống anh em? Há»i tức là trả lá»i rồi vâäy (Wow! Cái
câu cliché nà y mà hôm nay được việc quá đi chứ!). So với
bà i viết nà y của Tiên sinh, văn Ãặng Văn Nhâm còn sạch
sẽ hÆ¡n nhiá»u: ông ấy chÆ°a bao giá» nói Ä‘á»™ng đến Uûy Ban
Nhà Văn Nữ của Văn Bút Quôác Tế với kiểu "M. kiếp…Uûy
Ban Ghế Tơ" cả, chưa bao giỠviết một chữ với hai ba nghĩa
ám chỉ những việc không đứng đắn, chưa bao giỠlôi con
cái ngÆ°á»i khác lên báo…nhÆ° Tiên sinh.
Nguyá»…n Tà Cúc là ngÆ°á»i rất
lịch sự. Dù nói năng cũng không xà i "bạc trăm, bạc nghìn"
bao giá». Cho nên sẽ không bao giá» có việc "cô Cúc đạp"
hay "tống cổ" ai ra khá»i VBVNHN nhÆ° Kiá»u Phong vu cáo
(huhuhu).
I. Nguyá»…n Tà Cúc không há»
"buông bút, diện áo dà i láng coóng, tất tả cầm lá phiếu
Ä‘i bầu cho ngÆ°á»i tà i đức Ãặng Văn Nhâm ", nhÆ° Kiá»u
Phong lại vu cáo (huhuhu).
-Nếu Lê tiên sinh Ä‘á»c kỹ
tá» báo lá cải mà Lê tiên sinh gá»i bà i tá»›i đăng, Lê tiên
sinh sẽ biết là hỠvẫn (cay cú) lôi chuyện mặc "váy ngắn"
của tôi lên báo há». Tại sai tôi lại mặc váy mà không
mặc áo dà i láng coóng? Không phải vì tôi xa quê hương,
quên mẹ hiá»n (xin phép được mượn và i chữ của các ông
Nhẩy Dù mÅ© Ãá»). Tiên sinh có biết sắm má»™t cái áo dà i
láng coóng tốn bao nhiêu tiá»n không? Ãt nhất là và i trăm
bạc. Aáy là chỉ mới có áo dà i, chưa có quần dà i, nghĩa
là rất có hy vá»ng được sở cẩm của Tiên sinh bắt bá»
bót vì tá»™i công xúc tu sỉ. Má»™t ngÆ°á»i ân Ä‘á»n oán trả,
…nợ để đấy (lại xin mượn tạm mấy chữ của các
ông Biệt Ãá»™ng Quân mÅ© Nâu) nhÆ° tôi mà lại chắc chắn không
thể liá»u Ä‘i cÆ°á»›p nhà băng được (nhất là nhà băng ở
San Diego nơi Tiên Sinh đang đặc biệt chú ý tới tôi) thì
vô phương. Chưa kể, đà n bà có một cái áo dà i láng coóng,
không lẽ mặc đi mặc lại. Thế thì phải sắm và i cái. Lúc
đó thì quả thá»±c tôi sẽ phải ăn chặn tiá»n quà của con
nhÆ° Tiên sinh nói bóng nói gió. Váºy thì xin ngÆ°ng chuyện áo
dà i ở đây.
-Tôi cũng không hỠđược
tất tả cầm lá phiếu Ä‘i bà u cho Ãặng Văn Nhâm. Vì
tôi không được và o phòng há»p thì là m sao được bá» phiếu:
cuá»™c há»p nà y áp dụng Ä‘iá»u lệ và ná»™i quy của VBVNHN năm
1991 (trước khi nhà thơ Viên Linh đắc cỠnhiệm kỳ 93-95),
theo đó chỉ có đại biểu chÃnh thức của các Trung Tâm địa
phÆ°Æ¡ng má»›i có quyá»n há»p và có quyá»n bà u Ban Chấp Hà nh
Trung Ương. Kiá»u Phong cÅ©ng không nói đúng chức vụ của tôi,
váºy xin nói lại cho rõ dù ai cÅ©ng dÆ° biết "quyá»n rÆ¡m vạ
đá" : trong nhiệm kỳ của nhà thơ Viên Linh, tôi vừa là Trưởng
Uûy Ban Nhà Văn Nữ, vừa là Trưởng Uûy Ban Văn Nghệ Sĩ Bị
Cầm Tù. Trong nhiệm kỳ của nhà báo Ãặng Văn Nhâm, tôi
là trưởng Uûy Ban Nhà Văn Nữ và mới đây, kiêm Tổng Thư
Ký (thay cho ký giả Anh Quân, qua Ä‘á»i). Tôi nói rõ phần vụ
của tôi để sẽ có dịp phải nhăéc đến trong một đoạn
tá»›i.
Uûy Ban Nhà Văn Nữ không phải
do Văn Bút Việt Nam Hải Ngoại tá»± láºp ra để tôi cÅ©ng- có-
má»™t- chức nhÆ° Kiá»u Phong ám chỉ: nó chỉ theo cấu trúc của
Văn Bút Quốc Tế để tiện việc hỗ trợ và nhất là tranh
đấu cho các nữ đồng nghiệp khi hỠbị đà n áp tại quốc
gia há». Văn Bút Quốc Tế cho láºp riêng Ủy Ban Nhà Văn Nữ
vì nháºn thấy phụ nữ có nhiêà u vấn Ä‘á» cần được chú
ý và hỗ trợ để hỠcó thể bình đẳng thực sự với
nam giới. Nhất là tại những quốc gia mà phong tục và tôn
giáo là m há» không thể lá»±a chá»n hay quyết định Ä‘á»i sống
há».
Chuyện Nguyễn thạch Kiên
mạo danh VNQDÃ, đòi khai trừ Phó Chủ Tịch VNQDà Ãặng
Văn Nhâm là chuyện khôi hà i. Cà ng khôi hà i hÆ¡n là Kiá»u Phong
hý hởn tóm lấy rêu rao trên báo. Việt Nam Quốc Dân Ãảng
đã ra thông báo chÃnh thức bác bá» chuyện khai trừ nà y của
Nguyá»…n Thacïh Kiên (có đăng trên Hồn Việt, chủ nhiệm Ngá»c
Hoà i PhÆ°Æ¡ng). Nhà báo Ãặng Văn Nhâm má»›i đây cho phổ biến
thông báo nà y cùng má»™t bức thÆ° ghi lại những nháºn xét không
mấy tốt đẹp vỠNguyễn Thạch Kiên của nhóm lãnh đạo
Việt Nam Quốc Dân Ãảng. Kiá»u Phong muốn xem, xin gá»i cho
tôi và i dollars để trang trải tiá»n copy và tiá»n tem, kẻo
mai môát lại vu vạ cho tôi là "xén tiá»n quà của con cái".
V-Sá»° KHÔNG LÆ¯Æ NG THIỆN
CỦA CỰU TỔNG THƯ Kà VĂN BÚT VIỆT NAM HẢI NGOẠI LÊ TẤT
ÃIỀU
Tôi không phải là ngÆ°á»i
quá khÃch, không phải tôi không biết VBVNHN có nhiá»u vấn
Ä‘á» cần sá»a đổi. VBVNHN thu nhâäp há»™i viên là nhà văn
thì dĩ nhiên cũng phải phản ảnh tình trạng văn giới hải
ngoại từ khi thà nh láºp cho tá»›i bây giá», nghÄ©a là có cả
Ä‘iá»u hay lẫn Ä‘iêà u dở, ngÆ°á»i hay lẫn ngÆ°á»i dở. Những
Ä‘iá»u ấy không phải má»™t sá»›m má»™t chiá»u mà thay đổi được:
nó cần tá»›i thiện chà và cả quyết tâm của má»i há»™i viên.
Từ khi tôi chÆ°a gia nháºp đã
có những Ä‘iá»u sai lầm trầm trá»ng (có ngÆ°á»i không biết
viết cÅ©ng đã là m tá»›i chức đại biểu, có quyá»n bá» phiếu
quyết định ngÆ°á»i đại diện há»™i, mắc tá»™i vu khống ngÆ°á»i
ngoà i và trong hội tà n tệ…)Từ khi tôi gia nhâäp, đã có
những chuyện "bên lá»" mà tôi chÃnh là ngÆ°á»i bị vạ lây:
trong buổi há»p mặt văn nghệ kết thúc cuá»™c há»p VBVNHN Santa
Ana, đã có má»™t ngÆ°á»i lợi dụng được má»i lên hát để
sau khi hát đáng lẽ đi xuống thì tự giới thiệu (tôi xin
nhắc lại: tá»± giá»›i thiệu) để Ä‘á»c má»™t bà i "thÆ¡"
của há» là m bá tánh thảy Ä‘á»u kinh hãi. Sau đó, thừa thắng
xông lên, xông tới từng bà n có những nhà văn nổi tiếng
để lôi hỠra chụp hình chung! Ngà y hôm sau nữa, tôi bị
nháºn không biết là mấy cú phone và bao nhiêu lá»i trách móc,
than phiá»n của anh chị em, nhất là những ngÆ°á»i đã cảm
sự là m việc của tôi mà tham gia và o việc Văn Bút. Sau đó
là bà i "đà m tiếu" của Nguyễn Thiếu Nhẫn như tôi viết
rất rõ trong Nhà Văn NhÆ° NgÆ°á»i HÆ°á»›ng Dẫn DÆ° Luáºn.
Tôi đâu phải thánh thần
Tiên Pháºt gì: tôi cÅ©ng ngao ngán chứ. Việc thì là m không
hết: cuá»™c há»p ở Santa Ana là kết quả của những cố gắng
không ngừng nghỉ, những nỗ lực chung để Văn Bút Quốc
Tế bằng lòng cỠđại diện của hỠ(nhà thơ Trang Châu)
sang quan sát, nhắm giải quyết tình trạng VBVNHN. Bao nhiêu
cố gắng của hội viên mong chấn chỉnh, mong bảo toà n VBVNHN
đụng phải bao sự khó khăn. Nhưng là "chức sắc", tôi phải
luôn luôn nghĩ xa hơn một chút, chứ không thể để một hay
nhiá»u biến cố nhất thá»i là m há»ng sá»± suy luáºn, hà nh Ä‘á»™ng
của mình, của hội.
Tôi đưa thà dụ điển hình
nà y -mà bao nhiêu ngÆ°á»i chứng còn sống đây, nhâát là những
ngÆ°á»i đã mắng má» tôi vá» cái "tai nạn" nà y hồi đó- để
chia sẻ vá»›i Tiên sinh Ä‘iá»u nà y: là m viêäc chung không thể
để những sá»± tức giáºn, vui buồn, nhất là những sá»± nhá»
má»n… quyết định cách là m việc của mình. Bá»—ng dÆ°ng bị
trách móc (và mắng má» tháºm tệ) tôi có quyá»n cay cú chứ.
Tôi là ngÆ°á»i kêu gá»i "Trả Văn Bút Cho Nhà Văn" mà lại
có những trò quái gở xâåy ra ngay khi tôi có mặt ở đó
thì tôi có quyá»n …dá»—i, có quyá»n nổi quạu chứ. Ai là m
việc vá»›i tôi cÅ©ng biết tôi là ngÆ°á»i hêát sức "nghiêm
chỉnh" và có khi rất "khắc nghiệt". (Thú thực với Tiên
sinh, hai Tiên sinh Viên Linh và Ãặng Văn Nhâm biết rõ thiện
chà của tôi, nếu không chắc hỠđã "khai trừ" tôi ra khá»i
há»™i từ khuya vì cái táºt "nói dai, nói dà i" của tôi má»—i
lần tôi không băèng lòng việc gì.) Nhưng những trò hám danh
như không viết được một chữ cho nên thân mà là m chủ báo,
là m đại biểu, là m Trưởng Uûy Ban nà y ná»; phát ngôn phát
biêåu nhăng cuá»™i, không ai má»i mà tá»± Ä‘á»c thÆ¡ mình, xoắn
xuýt và o những ngÆ°á»i tiếng tăm để có hình chụp chung …không
việc gì mà phải tức giáºn cả, nên coi đó là "hà i kịch
của con ngÆ°á»i" (human comedy). Ãã là "hà i kịch của con ngÆ°á»i"
thì đâu phải riêng và i ngÆ°á»i nà y, đâu chỉ xẩy ra ở VBVNHN?
CÅ©ng chẳng nên khắc nghiệt quá: ngÆ°á»i ngoà i có thể khó
chịu và đặt vâán đỠnhưng hội viên thì cần nghĩ đến
sự là m việc chung với nhau, không phải một ngà y, một buổi
há»p mà trong nhiá»u ngà y, nhiá»u buổi há»p nữa để quên cái
tiểu tiết mà nhắm và o hòa khà chung. Nhìn thấy khuyết điểm
thì liệu đóng cá»a bảo nhau mà sá»a chữa. HÆ¡i tý thì xách
nhau lên báo như Tiên sinh thì còn ra cái thể thống gì nữa?
Cũng như Tiên sinh đặt vấn
Ä‘á» Nguyá»…n Ãức An: đó má»›i là cốt lõi của những vấn
Ä‘á» trầm trá»ng của VBVNHN, tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° việc đánh fax
rơi, vu khống của và i hội viên khác. Nhưng là m thế nà o để
thay đổi tình trạng nà y? "Tình trạng nà y" đã có từ lâu,
không phải chỉ từ thá»i nhà thÆ¡ Viên Linh nhÆ° Tiên sinh ám
chỉ. Nó có từ khi VBVNHN thà nh láºp mà không có Ä‘iá»u kiện
rõ rà ng, từ khi chúng ta không có cách nà o thi hà nh đứng đắn
Ä‘iá»u lệ, ná»™i quy của há»™i. Xét trên tiêu chuẩn văn chÆ°Æ¡ng
để thu nháºp há»™i viên (hay…má»i há»™i viên ra khá»i há»™i)
thì còn gay go hơn nữa: ai dám là m ngự sỠvăn chương đây?
Tôi xin lỗi Tiên sinh và độc
giả đã nói hÆ¡i dà i giòng, tuồng nhÆ° tôi lại Ä‘i lạc Ä‘á»
chăng. Không đâu. Tôi phải viết như thế-vỠsự là m việc
và quan niệm của tôi- để chứng minh rằng Lê Tiên sinh lại
vu cáo tôi vá» má»™t và i vấn Ä‘á» lá»›n nhất trong Ä‘á»i Tiên
sinh (chứ không phải trong Ä‘á»i tôi). Những vấn đỠấy
là sá»± là m việc (chung) từ khi ra khá»i nÆ°á»›c và quan niệm
là m việc của Tiên sinh:
a-Tháng 3, năm 1988, Tiên sinh
đã gá»i "Phiếu Trả Lá»i Cuá»™c Thăm Dò DÆ° Luáºn Vá» Vấn
Ãá» Quốc Ca" do tá» Là ng Văn (Nguyá»…n Hữu NghÄ©a và Nguyên
Hương chủ trương) ở Canada "đầu têu". Tiên sinh đã đồng
ý "Tán đồng đỠnghị tạm ngưng dùng bà i hát của Luư
Hữu PhÆ°á»›c. Ãồng ý chá»n má»™t bà i khác là m "Côäng-đồng
ca Việt Nam Hải Ngoại" nhÆ° thấy ghi trên phiếu trả lá»i
nà y (Là ng Văn, Số đặc biêät Võ Phiến, trang 88 và 93).
DÄ© nhiên ngÆ°á»i ta có quyá»n
muốn bá» bà i quốc ca của Miá»n Nam, lấy cá»› rằng bản nà y
đã được sáng tác bởi LÆ°u Hữu PhÆ°á»›c, má»™t ngÆ°á»i cá»™ng
sản (tòa soạn Là ng Văn rất "khôn khéo " khi dùng những chữ
"bà i hát của LÆ°u Hữu PhÆ°á»›c" mà không nói đó chÃnh là bà i
quốc ca) NhÆ°ng má»™t ngÆ°á»i nhÆ° Tiên sinh từng viết sách chống
cộng, từng mang tiếng viết lách hơn ba mươi năm và đang
lên mặt dáºy dá»— má»™t "cô bé" nhÆ° tôi (dù Ä‘á»c tiểu sá»
của Tiên sinh thì Tiên sinh chỉ lá»›n hÆ¡n tôi chừng mÆ°á»i
tuổi) thì phải nháºn ra cái bẫy đó và cái câu rất quan
trá»ng Ä‘i liá»n theo sau :"Ãồng ý chá»n má»™t bà i khác là m
‘Cá»™ng Ãồng ca Việt Nam Hải Ngoại’ ". Bá» bà i
quốc ca nà y thì phải chá»n má»™t bà i khác-là m quốc ca- thế
và o chứ. Sao lại thay quốc ca bằng má»™t bà i Cá»™ng Ãồng
Ca? Aáy là vì thưa Tiên sinh, bỠquốc ca xong, thì sẽ tới
phiên quốc kỳ. Không có quốc ca, chúng ta chỉ là một
"cộng đồng" như bao nhiêu cộng đồng khác, chúng ta mất
hẳn tÃnh cách tỵ nạn, chÃnh trị…mà Tiên sinh vẫn kêu
gà o từ xưa đến nay.
Sau nữa, Tiên sinh-không phải
má»™t "cô bé" nhÆ° tôi- còn là má»™t Trung Uùy, là m trong tá» Tiá»n
Tuyến (chủ nhiệm Hà Thựơng Nhân, chủ Bút Lô Răng Phan Lạc
Phúc, ThÆ° Ký Tòa Soạn Viên Linh) nghÄ©a là Tiên sinh từng lÃ
má»™t ngÆ°á»i lÃnh. Tiên sinh nghÄ© sao vá» lá»i thá» "Tổ Quốc,
Danh Dự, Trách Nhiêäm" mà ngà y nà o đã hứa, dưới quốc kỳ,
quân kỳ và cả quốc ca? Cái "chứng chỉ tại ngũ" mà Tiên
sinh (dưới bút hiệu Cao Tần) từng …lợi dụng để là m
thÆ¡, là m má»m lòng Ä‘á»™c giả, hăún bị quẳng và o nÆ¡i gió
cát, nghÄ©a là cái sá»t rác cùng vá»›i phiếu trả lá»i ấy
ở tòa soạn Là ng Văn rồi?!
Cho nên, tôi không lạ gì khi
thấy Tiên sinh tới giỠnà y còn viết gượng"…Nguyễn Hữu
NghÄ©a bị nhiá»u ngÆ°á»i xúm lại lải nhải tố cáo anh ta lÃ
con rơi tướng Nguyễn Chà Thanh, để lăm le chụp cho anh ta
cái mũ Việt Cộng năèm vùng…" Khéo lắm! Tiên sinh cố tình
"bỠquên" chữ "cộng sản" trong bốn chữ "tướng Nguyễn
Chà Thanh"! "Ãau Ä‘á»›n thay, pháºn …ông Kiá»u. Lá»i rằng
…vu cáo cÅ©ng là lá»i chung." Lê Tiên sinh quên rằng chúng tôi
không hỠ"tố cáo" nhà báo Nguyễn Hũu Nghĩa muôn và n
kÃnh yêu-bắt chÆ°á»›c xà i tiếng VC - của Tiên sinh. Những ngÆ°á»i
tiêát lộ những tin tức nà y (hay xúm lại lải nhải
) là Ãại tá Nguyá»…n Tá» Ãóa và nhà thÆ¡ Hà Thượng Nhân
(thượng cấp cũ của Tiên sinh), nhà văn Trần Nghi Hoà ng, Hải
Triá»u và nhóm Nguyệt San Việt Nam tại Canada … căn cứ và o
sá»± tiết lá»™ của chÃnh Ä‘Æ°Æ¡ng sá»± và gia đình: há»™i-viên-Văn-Bút-TT-Ontario
Nguyá»…n Nháºt Tân (bố vợ) nói vá»›i Ãại Tá Nguyá»…n Tá» Ãóa
và hội- viên- Nguyên- Hương (vợ Nguyễn Hữu Nghĩa) nói với
Nguyá»…n Ngá»c Ngạn, cá»±u chủ tịch TT Ontario và VBVNHN)!] HÃ
hà !
b- Tiên sinh nhiá»u lần oán
trách tôi vá» cái mà Tiên sinh gá»i là há»™i-của-cô-Cúc, chủ-
tịch- hội- Văn- bút- của- cô- Cúc, rồi đến những việc
như tôi "bênh" nhà thơ Viên Linh vv và vv…Tôi có thể chỉ
cần nhắc nhỠcho Tiên sinh nhớ là VBVNHN không phải hội-của-tôi.
Tôi cÅ©ng không phải là ngÆ°á»i duy nhất viết bà i hay có thái
Ä‘á»™ xem ra "bênh" nhà thÆ¡ Viên Linh. Còn có ngÆ°á»i trong há»™i
nhÆ° cá»±u chủ tịch Trung Tâm Miá»n Ãông Nguyá»…n Ngá»c BÃch,
ngÆ°á»i ngoà i há»™i nhÆ° nhà văn Trần Nghi Hoà ng, nhà báo Hải
Triá»u…Nhà báo Ãặng Văn Nhâm không thể đắc cỠđược
nếu chỉ có má»™t lá phiếu của tôi, dù tôi có được bá»
phiếu. Còn nhiá»u há»™i viên khác nữa đã bà u cho Ãặng Văn
Nhâm, đã gánh vác công việc của VBVNHN. Những ngÆ°á»i đó,
nếu muốn, sẽ…há»i tá»™i Tiên sinh sau.
Nhưng nói thế sẽ không mạnh
mẽ và sẽ không đúng sự thực bằng câu nà y: VBVNHN không
phải là há»™i -của- tôi mà còn của cả Tiên sinh, ngÆ°á»i
đang lăm lăm bêu xấu hội. Không những thế, trách nhiệm
Tiên sinh còn nặng ná» hÆ¡n tôi vì Tiên sinh chÃnh là ngÆ°á»i
Tổng Thư Ký đầu tiên của Văn Bút Việt Nam Hải Ngoaiï,
ngÆ°á»i từng má»i các nhà văn khác tham gia VBVNHN theo tà i
liệu của Quán Phong (TT Quebec, Canada) :
" …Tháng 4, 1980, liên tiếp
chúng tôi nháºn được hai thÆ¡ của chị Minh Ãức Hoà i Trinh
má»i tham gia VBVNHN mà …ông Lê Tâát Ãiá»u là Tổng ThÆ° Ký"
!!! Hà hà . Váºy mà Tiên sinh có can đảm (và liêm sỉ) để
hà i tội hội viên VBVNHN đã "im lặng mênh mông" khi Hoà ng
Văn ChÃ, Hà Thúc Sinh, bác sÄ© Nguyá»…n Xuân Quang…bị tấn công
sao? Nếu quả thá»±c tôi viết "chá»i bá»›i xấc láo" nhÆ°
Tiên sinh vu cho tôi, ngay tại đây, tôi đã có quyá»n há»i tiên
sinh câu nà y "So where the …hell were you all those years?!" Nói
má»™t cách tháºt lịch sá»±, nhÆ° bản tÃnh của tôi thì "Lụt
lội (mấy) năm nay bác ở đâu?". "Bác ở đâu" trong khi
bác là Tổng Thư Ký đầu tiên của hội, của chúng tôi? Bác
là ngÆ°á»i kêu gá»i anh em tham dá»± VBVNHN mà khi anh em tham dá»±,
rồi bị đánh tả tơi thì bác đi…trốn lụt ở đâu mất
tiêu. Ãến khi hết lụt thì bác khăn đóng áo dà i ra đòi
giảng Luân Lý Giáo Khoa ThÆ° cho chúng tôi chăng? DÄ© nhiên lÃ
bác (lù lù) ở đây nhưng bác không có huởn, không
có rảnh để là m việc chung với anh em, đúng không? Là hội
viên của hội, bác có khác gì chúng tôi đâu, bác
cÅ©ng im lặng mênh mông váºy?! Là cá»±u Tổng ThÆ° Ky,ù
lại là một nhà văn…danh giá, Tiên sinh còn im lặng thì trách
dân ngu khu Ä‘en sao đặng? Ãây cÅ©ng là lúc tôi cắt nghÄ©a vá»
việc tôi nói rõ vỠ"phần vụ" (Tổng Thư Ký, Trưởng Uûy
Ban Nhà Văn Nữ) trước đó: tại sao tôi tham dự VBVNHN rồi
đảm Ä‘Æ°Æ¡ng những thứ "quyá»n rÆ¡m vạ đá" trong lúc tổ
chức nà y rơi và o tình trạng hỗn loạn nhất từ khi thà nh
láºp? Câu trả lá»i là ở sá»± so sánh giữa Tổng ThÆ° Ký VBVNHN
( đầu tiên) Lê Tất Ãiá»u và Tổng ThÆ° Ký (bây giá») Nguyá»…n
Tà Cúc.
Giữa bác và tôi, tôi
…ngon là nh hÆ¡n bác nhiá»u: trong khi bác im lặng mênh
mông thì tôi đã viết vá» Võ Kỳ Ãiá»n, vá» Hà Thúc Sinh,
vá» Ä‘iá»u lệ ná»™i quy, vá» những khuyết Ä‘iểm mà VBVNHN cần
sá»a đổi nếu muôán duy trì được vai trò của nó là lên
tiếng cho quyá»n tá»± do tÆ° tưởng, phát biểu tại quê nhà ,
trên thế giới với những hội viên xứng đáng với trách
nhiệm nà y... Không những thế, tôi còn viết vỠTrương Anh
Thụy, Nguyá»…n thị Ngá»c Dung khi há» bị tấn công. (Aáy lÃ
tôi chưa kể Viên Linh. Nhưng có kể, bác cũng nhất định
vu cho tôi là vì …tình riêng nên tôi tạm không kể ra váºy!)
Còn tại sao bác lại bênh cụ Hoà ng Văn Ch� Chuyện
đó ta sẽ bà n sau, và o môät dịp khác.
Tiên sinh còn quên một điêà u
là VBNVNHN có phải là … sen đầm, cảnh sát cho văn giới đâu
mà bắt chúng tôi là m viêäc nhiá»u thế? Ná»™i cái việc chấn
chỉnh ná»™i bá»™ có những há»™i viên chuyên vu khống ngÆ°á»i
khác-như Tiên sinh- là đã mệt tắt thở rồi. Nếu Tổng Thư
Ký đầu tiên, tiá»n nhiệm nhÆ° Lê Tiên sinh mà là m việc cho
đà ng hoà ng tỠtế thì mấy Tổng Thư Ký sau nà y như Võ Kỳ
Ãiá»n, nhÆ° tôi đâu có vất vả nhÆ° bây giá»?! Tổng ThÆ° Ký
mà không biết là VBQT có Uûy Ban nhà Văn Nữ thì đủ hiểu
Tiên sinh chỉ có cái chức thôi chứ chắc chưa bao giỠngồi
xuống viết văn thÆ° cho há».
ThÆ°a Lê Tiên sinh, qua hai thÃ
dụ kể trên, tôi sẽ dà nh cho Ä‘á»™c giả quyá»n phán xét vá»
sá»± lÆ°Æ¡ng thiện và thà nh tÃch là m viêäc chung của Tiên sinh
khi Tiên sinh cố tình che Ä‘áºy việc Tiên sinh trả lá»i tá»
Là ng Văn đòi "bỠquốc ca" và dấu biến chức vụ Tổng thư
Ký VBVNHN để tiện việc xỉ vả và quy trách nhiệm cho ngÆ°á»i
khác. Cũng thưa Lê Tiên sinh, sang đây bao nhiêu năm, ông là m
được gì cụ thể cho VBVNHN, cho táºp thể đồng bà o, dân
tá»™c ngoà i sá»± chÃnh ông thú nháºn là chuyên môn "đùn việc"
cho các ngÆ°á»i khác, cho anh Lê Ãình Ãiểu (Bạn Hiá»n, Lê
tất Ãiá»u, Thế Ká»· 21 số 124, 8.1999, trang 76), rồi cho nhÃ
văn Phan Lạc Tiếp của Ủy Ban Báo Nguy Cứu NgÆ°á»i Vượt
Biển (ThÆ° Vá» Bloomington, Illinois, Lê tất Ãiá»u)? Khi nghÄ©
đêán Lê Tất Ãiá»u, có ai nhá»› ra được Tiên sinh đã là m
được việc nà o chung, đã bao giỠxả thân, dấn thân cho
cá»™ng đồng? Câu trả lá»i là "none, nil, non". NghÄ©a là trong
ngôn ngữ nà o thì cũng là một chữ "không" to kêách xù. Như
thế thì đòi dáºy bảo ai, hả giá»i?
Trước đây, tôi có khen Tiên
sinh vá» những cố gắng trong việc văn chÆ°Æ¡ng (cùng vá»›i nhÃ
văn Võ Phiến) nhưng chớ nên nhầm lẫn răèng những cố găéng
nà y lại cho Tiên sinh cái giấy phép coi thÆ°á»ng hoạt Ä‘á»™ng
xã há»™i- là những hoạt Ä‘á»™ng đòi há»i sá»± hy sinh không riêng
gì cho bản thân, mà còn cả gia đình, và lòng tự kỷ- của
các nhà văn khác.
VI- CHUYỆN "CẦU KHỈ" CỦA
LAN CAO
Ãá»™c giả thấy nhà văn Lê
Tất Ãiá»u sÆ°á»›t mÆ°á»›t mách cáo tôi "mạt sát tháºm tệ
cô- Trâà n- Diệu- Hằng ‘ hẳn phải nghĩ tôi là một
tên hung hãn, chuyên đi "gây sự" với những quý cô …trẻ
đẹp, nhất là một quý cô trẻ đẹp mà lại kiêm viết văn
như cô -Trần -Diệu- Hằng. Tiên sinh có thể vu cho tôi bất
cứ tội gì, nhưng tội nà y thì bắt buộc tôi-tác giả của
loạt bà i Dân Trà và Nữ TrÃ- phải lên tiếng Ä‘Ãnh chÃnh.
Tôi vốn là ngÆ°á»i viết có tà i liệu chứng minh. Không phải
nhÆ° Tiên sinh :hở tý thì mạt sát ngÆ°á»i khác tháºm
teä như Tiên sinh đã mạt sát nhà văn Nguyễn Xuân Hoà ng
(chủ nhiệm tá» Văn) và nhóm chủ trÆ°Æ¡ng tá» NgÆ°á»i Việt
là "chẳng biết mẹ gì" khi cho đăng bà i phê bình sai
nát ra của Trần Diệu Hằng. Không hiểu kiến thức, chữ
nghĩa của Tiên sinh được bao lăm mà dám chê một ông cựu
giáo sÆ° Trung há»c (nhà văn Nguyá»…n Xuân Hoà ng) kiêm bạn văn
của Tiên sinh là "chẳng biết mẹ gì". Vừa thôi chứ!
Ãể tiện cho Ä‘á»™c giả nháºn xét, tôi xin nói rõ hÆ¡n tá»±
sá»± trÆ°á»›c khi có lá»i bà n.
Cách đây mấy năm, Lan Cao
có một tác phâåm, Monkey Bridge, viết vỠtâm sự của một
cô bé Việt sang đây lúc 13 tuổi và những suy nghĩ của cô
vá» hai ná»n văn hóa Việt-Mỹ, vá» gia đình. Ãá»™c giả có
thể thấy phần nà o chÃnh thân thế của Lan Cao qua tác phẩm
nà y: cô là con gái tướng Cao Văn Viên. Khốn nỗi, tác phẩm
nà y đầy những sai lầm rất tai hại. Trong số NgÆ°á»i Dân
số 99. 11.1998, tòa soạn NgÆ°á»i Dân cho đăng bà i "Ãá»c Cầu
Khỉ" của (cụ) Ãá»™c ThÆ° vá»›i những nháºn xét nhÆ° sau:
-…Không biết bà /chị há»
Cao nà y muốn cái gì. Nhưng quả là nguy cho chúng ta quá. Lỡ
mà có những ngÆ°á»i bạn Mỹ chung quanh há»i vá» lịch sá»/văn
hóa miá»n Nam dá»±a theo những chi tiết do óc tưởng tượng
của bà /chị nà y viết thì chúng ta chắc chỉ có thể độn
thoå (trang 27)
Trong bà i, cụ Ãá»™c ThÆ° "tạm
sơ sơ kể" ra 42 lỗi trong một cuốn sách chỉ có 260 trang.
-…Một tác giả ngoại
quốc muốn bịa gì vá» Việt Nam là quyá»n của há». Má»™t
tác giả Việt Nam viết báºy viết bạ vá» Việt Nam là phản
bội Việt Nam…
Kiá»u Phong võ Ä‘oán rằng tôi
chỉ biết "Monkey Bridge" sai lầm qua bà i cụ Ãá»™c ThÆ°. Kiá»u
Phong giáºn quá mất khôn, quên rằng tôi không phê bình Lan
Cao (nhÆ° cụ Ãá»™c ThÆ°) mà tôi phê- bình- nhà - phê- bình- Trần-
Diệu- Hằng. Kiá»u Phong cÅ©ng dở lý luáºn cÅ© mèm là chủ nhiệm,
chủ bút không chịu trách nhiệm vỠbà i xuất hiện trên báo
há». Tiên sinh có quyá»n quan niệm nhÆ° váºy. Tiên sinh cÅ©ng có
quyá»n phán rằng:"…cô Hằng viết má»™t bà i phê bình, hai
ông kia cho đăng trên Văn và NgÆ°á»i Việt. Chấm hết".
Nhưng tiên sinh không thể chụp mũ độc giả (tôi) là mạt
sát thâäm tệ khi tôi chứng minh được Trần Diệu Hằng,
ngoà i những thiếu hiểu biết hết sức căn bản vỠlịch
sá» Việt (nhÆ° nhầm Nguyá»…n Trãi vá»›i Lý ThÆ°á»ng Kiệt…),
còn cổ võ cho một cuốn sách hết sức tồi tệ. Tồi tệ
đến ná»—i tòa soạn NgÆ°á»i Dân (không bằng lòng "chấm hết")
mà phải kêu gá»i nhÆ° sau:
-…Rất mong trong số những
bạn đoc/thân hữu của NgD có vị nà o tìm cách góp ý với
cái bà /chị Lan Cao nà y-tự mình viết hay chia xẻ với con em
của mình, để những ngÆ°á»i trẻ nà y đặt vấn Ä‘á» vá»›i
má»™t ngÆ°á»i mang cái tên Việt Nam đã viêát má»™t quyển truyện
vỠViệt Nam mà như hoà n toà n không biết tý gì vỠlịch
sá», văn hóa của đất nÆ°á»›c nà y…(trang 22, báo Ä‘d).
TrÆ°á»›c khi tôi Ä‘á»c bà i cụ
Ãá»™c ThÆ°, tôi đã có dịp Ä‘á»c bà i của Trần Diệu Hằng
khen ngợi hết lá»i cuốn "Cầu Khỉ" vá»›i nhiá»u chi tiết sai
lầm không kém. Những câu mà Kiá»u Phong cho là tôi mạt sát
tháºm tệ là những câu tôi viết vá» sai lầm ấy:
-…NhÆ°ng ngÆ°á»i đáng khiển
trách hÆ¡n là nhà -văn-Trâà n- Diệu- Hằng, ngÆ°á»i đã mất
má»™t cÆ¡ há»™i để vạch những sai lầm của tác giả mà bÃ
đã phê bình …Là một phụ nữ , Trần Diệu Hằng có bổn
pháºn báo cho Lan Cao biết dân tá»™c chúng ta không phải là má»™t
dân tá»™c má»i rợ đến nôãi chà đạp lên phẩm giá Ä‘Ã n
bà má»™t cách hết sức dã man nhÆ° chăng cái khăn trải giÆ°á»ng
có máu nguươiø vợ mới cưới ra cho cả là ng xem hay tà n sát
súc váºt, giết thảm cô dâu không còn tân nhÆ° đã được
bịa ra trong cây "Cầu Khỉ" gió. Ãây không phải là những
phụ nữ Việt Nam "bà máºt" ẩn hiện thấp thoáng: đây lÃ
sá»± xúc phạm trá»±c tiếp tá»›i há», tá»›i tổ tiên và tá»›i những
bà ngoại, bà mẹ của thế hệ chúng tôi, của Trần Diệu
Hằng. ..CÅ©ng là má»™t phụ nữ, Trần Diệu Hằng, là má»™t ngÆ°á»i
Việt Nam còn phải chỉ ra là ngÆ°á»i phụ nữ Việt Nam "lấy
chồng là gánh giang sơn nhà chồng", không bao giỠbị lưu
đầy như cái ý niệm quái gở mà Lan Cao đã tưởng tượng
ra…,…trong toà n cuốn Monkey Bridge, không hỠcó một câu thơ
nà o của Việt Nam. Trong khi ấy, những Verlaine, Diderot, Montesquieu,
Rousseau nẩy ra tanh tách…ở miệng các cô cáºu Ä‘iá»n chủ!
Sở dÄ© Lan Cao tưởng tượng ra chuyện nà y vì ngÆ°á»i Ä‘Ã n
bà mà Lan Cao diá»…n tả (nhân váºt mẹ) là má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n
bà không có gốc Viêät Nam: bà ta há»c nhà dòng, há»c hoà n
toà n tiếng Pháp, hoà n toà n không biêát gì đến văn hóa Việt,
tháºm chà lúc là m là nh vá»›i chôà ng cÅ©ng phải nhỠđến mấy
câu thÆ¡ Verlaine (trang 180)! Má»™t nhân váºt mà khi yêu, khi giáºn
không dùng tiếng mẹ đẻ của mình thì không thể dùng là m
đại diện cho dân tộc ấy được…Cho nên mới dẫn tới
sá»± nháºn định sai lầm của Trần Diệu Hằng khi phán rằng
Lan Cao "có tầm suy nghÄ© trà thức". Theo tá»± Ä‘iển Ãà o Duy
Anh, trà thức (hay tri thức) là "Những Ä‘iá»u ngÆ°á»i ta vì
kinh nghiệm hay há»c táºp mà biết". Cho nên Lan Cao có tầm suy
nghÄ© trà thức vá» Luáºt (vì cô ta là luáºt sÆ°) nhÆ°ng vá» văn
hóa và phong tục Việt thì không vì Lan Cao không hỠcó kinh
nghiệm cÅ©ng không chịu dở sách ra mà nghiên cứu, há»c táºp…Ãó
còn là sá»± coi thÆ°á»ng Ä‘á»™c giả tá»›i mức trÆ¡ trẽn khi bà y
đặt nhắc tới Salman Rushdie, tới Jamaica Kinkaid, tới các thứ
"xã há»™i há»c, nhân chủng há»c, tâm lý há»c" trong khi tác giả
Trần Diệu Hằng không có một chút kiến thức gì vỠba lĩnh
vực nà y qua cách phê bình cuốn "Cây Cầu Khỉ" gió…"
* Tôi có nháºn xét nà y vì
Trần Diệu Hằng đã viết nhÆ° sau "…nói lên thân pháºn
ngÆ°á»i phụ nữ (nhân vâät mẹ)đã trở thà nh nạn nhân đứng
giữa cuộc tranh chấp của hai thế lực, hai phe nhóm, hai quốc
gia, hai cuộc tương tà n trong gia đình và dân tộc. Lan Cao đã
bà y tá» tâm trạng của nhân váºt Me thuá»™c thế hệ trưởng
thà nh trÆ°á»›c 1975: lâáy chồng, rá»i khá»i vòng tay âu yếm
của mẹ cha là lên Ä‘uá»ng và o cuá»™c lÆ°u Ä‘Ã y thứ nhất….."
ï
Æ hay, nếu có mạt sát
tháºm teä thì chÃnh tá»± Ä‘iển Ãà o Duy Anh và lịch sá»
Việt là m chuyện đó chứ đâu phải tôi? Lý luáºn nhÆ° thế
thì tá» NgÆ°á»i Dân và cụ Ãá»™c ThÆ° cÅ©ng phạm tá»™i mạt
sát tháºm teä Lan Cao (rồi Trần Diệu Hăèng) à ? Trừ phi
Kiá»u Phong …không phải là ngÆ°á»i Việt, tôi tin rằng tá»±
trong thâm tâm, Tiên sinh nháºn ra được rằng chuyện vu cáo
cho tổ tiên chúng ta những trò man rợ ấy cốt để cho ngÆ°á»i
ngoại quốc Ä‘á»c (cuôán Monkey Bridge viết bằng Anh ngữ) lÃ
Ä‘iá»u đáng phê bình. Thế thì tại sao Tiên sinh lại …bênh
ghê thế?! Nếu tôi dở cái võ lôi Ä‘á»i tÆ° của Tiên sinh
ra, tôi sẽ chỉ cần hạ một câu rằng :"Hay chà ng lại muốn
…múa nữa chăng?" Nhưng dĩ nhiên là không. Vì tôi dư
biết trong trÆ°á»ng hợp nà y, Tiên sinh (cho kẹo cÅ©ng không dám
múa nữa) chỉ muốn sỠdụng cô-Trần-Diệu-Hằng như
một phương tiện để chụp mũ tôi. Vừa được tiếng hà o
hoa vá»›i ngÆ°á»i …chÆ°a quá cố, lại gieo được tiếng dữ
cho Nguyễn Tà Cúc. (Chưa kể là nếu hai cô nà y không biết
thâm ý khÃch bác của Tiên sinh, dám lôi nhau ra đại chiến
để là m trò cÆ°á»i cho thiên hạ.) Nếu không để "bênh" ngÆ°á»i
chưa qua cố thì tại sao phần nà y Tiên sinh gieo tiếng dữ
cho tôi lắm thế? Vì Tiên sinh muốn thuyết phục độc giả
rằng (các) tiên sinh không có trách nhiệm gì vá»›i những lá»i
tựa bạt (bị cho và o xiêác) của Tiên sinh hết .
Ãó chÃnh là câu há»i (chÆ°a
là sự phán đoán) tôi muốn nêu ra trong bà i đỠngà y 8.8.99
mà môt ngÆ°á»i nhÆ° Tiên sinh (từng được cây bút báºc nhất
Võ Phiến khen là thông minh) không thể cháºm hiểu
hay tối dạ đêán ná»—i không nháºn ra chủ ý ấy của tôi:
sau khi chúng ta đã khen ngợi, dùng tên tuổi, tâm huyết
của mình ra bảo đảm cho văn chÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i khác, đã chá»n
mặt gá»i và ng mà sau đó há» lại sá» dụng văn chÆ°Æ¡ng nhÆ°
má»™t phÆ°Æ¡ng tiện để tà n hại ngÆ°á»i khác hay viết những
Ä‘iá»u sai lầm vá» chÃnh quê nhà , dân tá»™c, tổ tiên…thì
chúng ta phải là m gì? Ai Ä‘á»c Ä‘oạn tôi viết vá» việc
nhà văn Võ Phiến bị cho "và o xiếc" (Nhà Văn NhÆ° NgÆ°á»i HÆ°á»›ng
Dẫn DÆ° Luáºn) mà Tiên sinh Ä‘em ra kỳ kèo, thêm bá»›t…cÅ©ng
dÆ° hiểu tôi muốn nói đến trách nhiệm ấy của ngÆ°á»i giá»›i
thiệu. Ãá» tá»±a cuốn "Ký" của Nguyá»…n Hữu NghÄ©a, nhà văn
Võ Phiến viêát nguyên văn :
-…Sách đã khua dáºy má»™t
khÃa cạnh hăm hở đối vá»›i cuá»™c sống, sách lại đánh thức
chút thiên lương khuất lấp nơi mình, sách như thế
Ä‘á»c xong tôi không dám chỉ nói vá» sá»± thÃch thú mà không
ghi lại nÆ¡i đây lá»i biết Æ¡n. (Ký, Nguyá»…n Hữu NghÄ©a,
Tựa của Võ Phiến, 1.11.1988)
Cứ cho là cuốn sách ấy hay
tháºt (không có mà u mè riêu cua nhÆ° tôi thấy), nhÆ°ng
song song với cuốn sách đánh thức chút thiên lương
ấy, Nguyá»…n Hữu NghÄ©a viết gì là m gì? Việc thứ nhất lÃ
đánh fax rơi phá hoại gia đình Tổng Thư Ký VBVNHN Võ Kỳ
Ãiá»n vá»›i băèng cá»› là số fax của và từ Là ng Văn; việc
thứ hai là , theo lá»i chứng của Nguyá»…n Ngá»c Ngạn, copy bút
tá»± Hà Thúc Sinh rồi cắt ghép thà nh thÆ° chá»i HÆ°ng Ca là m
Hà Thúc Sinh mang tiếng oan, vu khống Hà Thúc Sinh nhiá»u Ä‘iá»u
tà n tệ cốt để đẩy Hà Thúc Sinh ra khá»i phong trà o mà chÃnh
ông sáng láºp; việc thứ ba là xách Ä‘á»™ng để ký quyết nghị
vu khống cá»±u chủ tịch VBVNHN Viên Linh lấy tiá»n của VBQT
dà nh cho văn nghệ sĩ tại Việt Nam; việc thứ tư là cho đăng
nhiá»u bà i báo đê tiện tấn công nhiá»u ngÆ°á»i trong đó có
cả phó Ct VBVNHN Trương anh Thụy …
Những việc ấy có thể nà o
từ má»™t ngÆ°á»i có thiên lÆ°Æ¡ng chăng? Cái thiên lÆ°Æ¡ng
khua đôäng nÆ¡i nhà văn Võ Phiến khi ông Ä‘á»c má»™t ngÆ°á»i
không hỠcó chút thiên lương như tác giả là thiên
lÆ°Æ¡ng nà o? NhÆ° thế không gá»i là bị lừa, bị "cho và o
xiếc" thì còn gá»i là gì? Hở giá»i? Tôi viết tiếng Việt
chứ có phải Tây Tầu gì cho cam mà Tiên sinh nhất định không
hiểu?
Các Tiên sinh nên im lăëng
để má»i ngÆ°á»i tiếp tục không biết đó là và ng giả chăng?
Cụ Võ dÄ© nhiên không thể biết được tác giả mà ông tá»
lòng biết Æ¡n sau đó lại quay ra là m nhiá»u Ä‘iá»u tà n
tệ. Nhưng có nên im lặng tiếp tục để độc giả hiểu
lầm rằng cụ Võ …muôn Ä‘á»i biết Æ¡n chăng? Sao
khi thấy hay thì khen bằng những lá»i vô cùng Ä‘ao to búa lá»›n
(thiên lương, biết ơn) mà khi thấy sai thì im lặng? Im lặng
để tiếp tục giữ thể giá (là mình không đã nhầm lẫn)
là quyá»n của (các) Tiên sinh, nhÆ°ng sá» chuyện ná» sang chuyện
kia, bá»›i móc những câu tôi khen ngÆ°á»i khác vá» phÆ°Æ¡ng diện
văn chÆ°Æ¡ng (thÆ¡ Viên Linh…) để so sánh vá»›i những vấn Ä‘á»
có liên quan đến nhân cách (đánh fax rÆ¡i, ghép chữ ngÆ°á»i
khác, vu khôáng) thì tự nó đã bà y tỠcái gian mà không ngoan
của tiên sinh.
Tiện thể, tôi cũng muốn
cắt nghÄ©a cho Tiên sinh biết tại sao tôi lại cho rằng lá»i
giá»›i thiệu của Tiên sinh cho cuốn "VÅ© Ãiệu của Loà i Công"
là khôi hà i, không phải vì sau nà y Trần Diệu Hằng mói phạm
phải những sai lầm nặng nỠkhi tán dương cuốn "cây cầu
khỉ gió" của Lan Cao: Tiên sinh dở ngay Tựa của tác giả
ra mà đá»c câu nà y :
-…Lũ bạn cùng lớp tôi
không ái má»™ cô vì cô già xấu, và hay nói những Ä‘iá»u
xa vá»i khó hiểu. Riêng tôi biết rõ lòng mình, tôi không chỉ
yêu cô giáo, tôi yêu những Ä‘iá»u các cô nói, nhiá»u hÆ¡n…(sÄ‘d,
trang X)
Chê cô giáo là già xấu
mà duyên dáng được aø?
Dìm bạn (gái) mình xuống để ra cái Ä‘iá»u mình khá hÆ¡n là …thông
minh à ? Nhưng cũng có thể là tôi nhầm: không phải Trần
Diệu Hằng là không thông minh, duyên dáng. Chỉ có bạn
ta Lê tất Ãiá»u má»›i không đủ thông minh để nháºn
ra mấy cái võ của quý bà nà y chăng? (Tội nghiệp dữ hông?).
Tại sao tôi có thể biết
chắc nhÆ° thế? Vì tôi cÅ©ng há»c ở má»™t trưỡng nữ tại
Việt Nam ngà y xÆ°a. Vá»›i chúng tôi, cô giáo nà o cÅ©ng trẻ vÃ
/ hay đẹp cả. Kể cả những cô giáo hay cho chúng tôi ăn
trứng vịt. Không bao giỠcó mà n dòm ngó, nói xấu, chê bôi.
Mà nếu có thì cÅ©ng nên ná»c ra trÆ°á»›c…Văn miếu mà đánh
cho và i trượng chứ có đâu lại khênh lên khen với ngợi,
rồi có chà ng lại …âu yếm khen tặng là duyên dáng nữa,
giá»i ạ!
VII- NGHỆ THUẬT "NHẤT BỘ
TAM TỨ BÃI" CỦA (Kiá»u Phong) LÊ TẤT ÃIỀU
Tiên sinh đà n hặc tôi ghê
lắm vỠviệc tôi …khen thơ của nhà thơ Viên Linh. Tiên sinh
còn nhắc nhá»m đến Ä‘á»i riêng của tôi khi tôi viết bà i
vá» VBVNHN hay khi tôi phê bình nhà văn Võ Phiến. Æ hay, thế
là Tiên sinh không công bằng tý xÃu nà o: Tiên sinh khen Trần
Diệu Hằng bằng những câu rất cải lương, rất cliché, rất
rùng rợn…mà chúng tôi có ré lên là vì một lý do thầm
kÃn nà o ngoà i lý do văn chÆ°Æ¡ng đâu, vì tÆ¡ tình vÆ°á»›ng vÃt
như ổ nhện đâu?! Hà hà . Chúng tôi chỉ kêu là nó không
đúng thôi và Tiên sinh nên có trách nhiệm vá» những lá»i
tựa bạt của Tiên sinh.
Tôi rất lấy là m lạ là Tiên
sinh không hỠnói cho độc giả biết là tôi từng khen Tiên
sinh nhiá»u lần, hÆ¡n cả khen…nhà thÆ¡ Viên Linh nữa, dù rằng
những lá»i khen (nháºn xét) nà y được dẫn ra trong những bà i
viết của một chương sách tôi đang viết dở : chương sách
ấy ?có những tà i liệu chưa công bố- sẽ đối chiếu những
lá»i khen nà y vá»›i những hoạt Ä‘á»™ng văn chÆ°Æ¡ng của tiên
sinh trước và sau 1975 để xét xem Tiên sinh có trung thà nh với
những chữ Tiên sinh đã viết ra vá» dân tá»™c, vá» Miá»n Nam,
vỠlòng nhân ái (để mà xứng đáng được khen) hay không
và nếu không thì tại sao. Không riêng gì Tiên sinh mà tôi
còn khen truyện Hà Thúc Sinh, Phan Lạc Tiếp, ký của Lô Răng
Phan Lạc Phúc, Tuệ Sỹ, thÆ¡ Du Tá» Lê… Khen công khai và chÃnh
thức. Chẳng lẽ nói như Tiên sinh thì tôi khen là vì tôi…mê
các Tiên sinh, định là m thứ thất cho các Tiên sinh à ? Hay
tôi là … Thị Mà u vì tôi khen truyện của Thượng Tá»a Tuệ
Sỹ (hay hơn truyện Tô Thùy Yên)!? Hay là , hay là khen thế …chưa
vừa lòng nhau? Thấy tôi khen ngÆ°á»i khác thì…ghen chăng (ấy
là ghen tà i chứ chẳng phải ghen tuông). Là m thơ
không được thì thôi, có gì phải …ghen, phải theo dõi lÃ
ngÆ°á»i khác được khen mấy lần, xấu hổ chÆ°a?! Tiên sinh
có ý gì cứ nói ra để tiện việc "thương thảo" (mượn
chữ Trần Diệu Hằng). Ãừng có vá»› vẩn ấm á»› há»™i tá»,
chả ra là m sao cả. Ãể tôi không hiểu mà lỡ tay thì có
phải oan gia không?
Tiên sinh tru tréo lên ghê quá,
kết tá»™i tôi dám so sánh Thủy má»™ Quan vói thÆ¡ Tiá»n Nhân.
Tiên sinh ôi, tôi chỉ láºp lại lá»i má»™t nhà thÆ¡ miá»n Bắc
Ä‘ang ở ngoại quốc. Thủng thỉnh rồi tôi sẽ xin phép há»
báo cho biêát tên há» là ai. NhÆ°ng nếu tôi có quá lá»i cÅ©ng
chẳng thể nà o vượt được nghệ thuáºt nhất bá»™ tam tứ
bái của Tiên sinh và Võ tiên sinh. Hai Tiên sinh từng khen nhau
một cách hêát sức là nôà ng nà n, thắm thiết: may đấy,
nếu một trong hai tiên sinh là phái đẹp thì thế nà o cũng
bị chụp cái mÅ© rách là có ý thầm kÃn nhÆ° Lê Tiên sinh đã
hung hãn gán cho tôi. Cà ng may hÆ¡n là cả hai Ä‘á»u có phu nhân
Ä‘á» huá» nên cà ng không ai dám đặt câu há»i loạng quạng.
TrÆ°á»›c khi Tiên sinh nhẩy Ä‘ong Ä‘á»ng lên, kết án tôi "cả
gan" thế nà y, thế ná», lại xin dẫn chứng lá»i Tiên sinh khen
nhà văn Võ Phiến:
-…có một đoạn nhắc
đến vụ ông Võ và tôi, khi mất quê hÆ°Æ¡ng thì thất chÃ
nản lòng đến độ quyết tâm bỠbút….May cho độc giả
Việt Nam, ông Võ đã cầm bút lại từ lâu…Tôi ước
mÆ¡ rằng má»—i quốc gia trên thế giá»›i Ä‘á»u có Ãt nhất má»™t
nhà văn như Võ Phiến…(Thư
Vá» Bloomington, Illinois, Lê Tất Ãiá»u, trang 91, Văn Nghệ xuất
bản, Hoa Kỳ 1997)
Nếu nhà văn Lê Tất Ãiá»u
có Ä‘á»c sách, ông sẽ không cần phải…mÆ¡ Æ°á»›c gì sất:
có nhiá»u quốc gia trên thế giá»›i có ?không phải Ãt nhất
má»™t- mà nhiá»u nhà văn nhÆ° (hay …hÆ¡n)Võ Phiến.
Sau nữa, nếu Võ Phiến có cầm bút viết lại thì đó
là điá»u may cho chÃnh nhà văn nà y, chứ không phải cho
Ä‘á»™c giả. Viết nhÆ° thế là coi thÆ°á»ng Ä‘á»™c giả má»™t cách
lố lăng quá mức. Một nhà văn mà khi nước mất nhà tan,
có cơ hội thoát ra nơi an toà n lại không sáng tác được
thì đó là "thảm kịch" (mượn chữ Viên Linh) của riêng anh
ta , chứ không dÃnh dáng gì đến Ä‘á»™c giả cả. Ãúng lÃ
khôi hà i! Tiên sinh cũng chớ nói hộ cho cả nước rằng "
thiên hạ coi (Võ Phiến) là cây bút báºc nhất". Không ai có
đủ thẩm quyá»n để phán ai là cây bút báºc nhất hết. MÃ
nếu khen, cÅ©ng ráng khen cho đúng chữ: má»™t ngÆ°á»i nhá» tuổi
hÆ¡n không nên khen ngÆ°á»i lá»›n là "thông minh", nhÆ° Tiên sinh
dùng cho cụ Võ. Lá»i nà y nên để …thà y giáo khen há»c trò.
Trong trÆ°á»ng hợp nà y, Lê Tiên sinh nên để cho hai ngÆ°á»i
thà y của cụ Võ là Chế Lan Viên và cụ Lam Giang nháºn xét
thì hay hÆ¡n, đáng tin cáºy hÆ¡n (cụ Lam Giang- chứ không phải
là nhà thơ Trần Lam Giang- là một vị cao tuổi, kỳ cựu trong
là ng thơ, hay dịch thơ chữ Hán. Sau 1975, cụ cũng bị cộng
sản bắt ). Nếu những nháºn xét của cụ Lam Giang không thấy
đăng báo (nhÆ° của Chế Lan Viên), Lê Tiên sinh cứ việc há»i
lại cụ Võ.
Ãể đáp laiï tấm thạnh
tình của nhà văn Lê Tất Ãiá»u, nhà văn Võ Phiến tặng lại
má»™t lá»i khen cÅ©ng huy hoà ng tráng lệ không kém:
-…Kiá»u Phong và Lê Tất
Ãiá»u là hai phÆ°Æ¡ng diện của má»™t tâm hồn.…Hai mặt bổ
túc của một tâm hồn lương thiện, minh bạch và nồng nà n:
yêu tốt ghét xấu. Yêu thì chân thà nh xót thương, ghét thì
thẳng tay sát phạt.…Vì yêu tốt ghét xấu mà Ãiá»u cầm
bút trong bao nhiêu năm . Lại cũng vì yêu tốt ghét xấu, đến
Ä‘á»™ quyết liệt, mà Ãiá»u đã dứt khoát bá» nÆ°á»›c ra Ä‘i;…..…Cho
nên có thể nói những ngÆ°á»i nhÆ° Ãiá»u tiêu biểu cho cái
ý nghĩa tốt đẹp nhất của cuộc ra đi vừa qua…(Ký,
Võ Phiến trang 1941, Văn Nghệ xuất bản, 1999, Hoa Kỳ)
Cuá»™c ra Ä‘i vừa qua lÃ
một cuộc ra đi thảm khốc nhất trong lịch sỠdân tộc.
Những cuá»™c hãm hiếp, giết ngÆ°á»i Việt ra Ä‘i kinh khủng
xẩy ra trên biển Ãông, những cô gái Việt bị hải tăc Thái
bắt Ä‘i và o lầu xanh, những gia đình sống sót vá»›i ngÆ°á»i
thân nằm lại đáy bể hay khổ ải hơn, em gái chị gái bị
hải tăc bắt Ä‘i mất tÃch…Những nạn nhân nà y má»›i tiêu
biểu cho cái ý nghĩa tốt đẹp nhất của cuộc ra đi vừa
qua nếu chúng ta còn đủ cái nhẫn tâm hay cái vô tâm ngồi
đây cộng trừ nhân chia để chia giải nhất với nhì. Một
ngÆ°á»i lÃnh "Ä‘Ã o ngÅ©" rất sá»›m nhÆ° cá»±u Trung Uùy Lê Tất
Ãiá»u, bá» nhiệm sở ở Sà igon hôm 18 tháng 4.1975, lên tà u
rá»i khá»i Việt Nam cùng gia đình gần ná»a tháng trÆ°á»›c khi
Miá»n Nam mất, không xứng đáng vá»›i danh hiệu đó. Viết nhÆ°
cụ Võ, hóa ra những ngÆ°á»i lÃnh, ngÆ°á»i dân ở lại tá»
thủ, rồi nếu sống sót thì đi tù, gia đình có khi tan nát,
rồi mãi bao nhiêu năm sau má»›i sang được đất tá»± do…lÃ
không biết "yêu tốt ghét xấu" đến độ quyết liệt
nhÆ° Lê tất Ãiá»u à ? Nếu không có phÆ°Æ¡ng tiện ra Ä‘i nhá»
Hoa Kỳ cung cấp ?nhÆ° trÆ°á»ng hợp Lê Tất Ãiá»u-thì dù có
yêu tốt ghét xấu đến đâu cũng dám bị ở lại, đặt
vấn đỠ"dứt khoát bỠnước ra đi" là m chi cho tủi
thêm… cái thân pháºn nhược tiểu?
Còn ngÆ°á»i yêu tốt ghét
xấu Lê tất Ãiá»u sang đây là m gì? Không thấy ông nhắc
gì đến những sự xâáu đã có băèng cớ, không thấy ông
"quyết liệt" phân biệt được giữa cái xấu và cái tốt.
Không những thế, là má»™t ngÆ°á»i là m việc trong hệ thống
pháp luáºt Hoa Kỳ, ông còn "cả gan" bà o chữa cho những kẻ
vu khống là "lỡ dại"! Xét trên tư cách, nhất là tư cách
má»™t nhà văn, sau khi lỡ dại vu khống ngÆ°á»i khác mà vẫn
im lặng được sao? Tôi sẽ nhÆ°á»ng sá»± phán xét lại cho Ä‘á»™c
giả sau khi há» có dịp Ä‘á»c má»™t bà i đầy những câu vu oán,
lôi Ä‘á»i riêng, lôi con cái ngÆ°á»i khác ra , ná»a mê ná»a
tỉnh (chữ Kiá»u Phong) giữa xấu và tốt, giữa thiện
và ác …nhÆ° bà i nà y của Kiá»u Phong sau khi đã "cầm bút
trong bao nhiêu năm" (trÃch lá»i nhà văn Võ Phiến). Nếu
viết lách như thế nà y mà được khen là "biểu tượng
ra đi tốt đẹp nhất của cuộc ra đi vừa qua" thì chúng
ta …nên bỠviết là vừa.
Trở lại phần khen chê của
tôi, Tiên sinh Ä‘Æ°a hai thà dụ hoà n toà n không dÃnh gì đến
văn chương: thà dụ thứ nhất là tôi sẽ không trẻ đẹp
mãi và thà dụ thứ hai là nhà thơ Viên Linh già yếu, là m
thơ không còn lẫy lừng nữa…
VỠthà dụ thứ nhất, trước
hết tôi xin Ä‘Ãnh chÃnh má»™t Ä‘iá»u mà Kiá»u Phong nói nhảm
:"…hẳn có nhiá»u lần trong Ä‘á»i, cô gặp những khách
hà o hoa khen cô trẻ đẹp…" Thưa Tiên sinh, quả là trong
Ä‘á»i tôi, tôi không há» gặp khách hà o hoa nà o dám sá»—
sà ng đến mức dám nói nhăng nói cuội "thưa cô, cô trẻ đẹp"
kiểu Lê tiên sinh. Những ngÆ°á»i tôi gặp đêà u có giáo dục.
Không những có giáo dục mà lại còn có tâm hồn: tôi vÃ
há» không cần nhiá»u lá»i nhÆ° Tiên sinh tưởng tượng.
Sau nữa, dân bản xứ vẫn
nói là "You can’t be too tall or too thin" (Bạn không thể nà o
quá cao hay quá gầy được- nghĩa là cà ng cao cà ng tốt, cà ng
gầy cà ng tốt) Không phải tôi nói thế để …khÃch bác gì
Tiên sinh. Tôi nói thế chỉ để dẫn đến má»™t Ä‘iá»u có
liên quan đến Tiên sinh: ngà y nay phụ nữ chúng tôi được
cái lợi điểm là chúng tôi có các thà y thuốc sẵn sà ng giúp
chúng tôi biến mắt má»™t mà thà nh hai mÃ, nâng vòng số má»™t
(và ba), thu nhỠvòng số hai, độn túi nước biển và o vòng
số má»™t cho má»m mại y nhÆ° thiệt, chÃch mỡ và o môi để
khêu gợi như các cô đà o Aâu châu, căng da mặt nên già hóa
trẻ trong mỗi một tuần. Cái già xồng xộc mà Tiên
sinh dá»a (chúng) tôi, chúng tôi chỉ cần mở cá»a rÆ°á»›c nó
lảo đảo và o phòng mạch của mấy ông thà y thuốc (với sự
hỗ trợ của các cô đại diện mà đa số từ đâà u đến
chân cái gì cÅ©ng sá»a, cái gì cÅ©ng giả) là chÃnh nó cÅ©ng
biến thà nh trẻ-và -đẹp hết. Bảo đảm cô giáo già vÃ
xấu của Trần Diệu Hằng qua đây không cách gì há»c trò
Trần Diệu Hằng dám chê được. NhÆ°ng nói ra chỉ để mÃ
nói, vì đây má»›i là điá»u liên quan tá»›i Tiên sinh nhÆ° tôi
đã hứa: cái võ dá»a má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà vá» sá»± già xấu
trong khi đang bà n đến bà i viết của hỠlà không đứng đắn.
Nhất là dá»a má»™t ngÆ°á»i nhÆ° tôi! Tưởng tượng rằng tôi
lại há»c đòi Tiên sinh, viết nhÆ° sau thì Ä‘á»™c giả nghÄ© sao:
-…Kiá»u Phong viết cÅ©ng
thiếu chiá»u sâu nhÆ° tác giả thiếu chiá»u cao. Bá»™ sở cẩm
bổn xứ hết ngÆ°á»i rồi sao mà phải…mÆ°á»›n tá»›i Kiá»u Phong.
Cứ tưởng tượng cảnh má»™t anh loắt choắt nhÆ° Kiá»u Phong
lon ton đuổi theo một tên trộm vạm vỡ, cao thước tám …
Còn "già yếu" thì dÃnh dáng
gì đến thơ, đến văn chương? Như tiên sinh là m sở cẩm,
chắc phải khá»e mạnh, phải táºp dượt má»—i ngà y để khi
hữu sá»± khá»i "bắn cháºm thì chết", mà sao viết má»™t bà i
râát tệ như bà i nà y thế?!
***
Ãể chấm dứt bà i nà y, tôi
xin được mạn phép có đôi lá»i "tâm sá»±" vá»›i Ä‘á»™c giả,
với các Tiên sinh bạn tôi và cả với Tiên sinh. Khác với
tiên sinh, có "ghét" ai tôi cũng không "thẳng tay sát phạt".
ChÃnh ra, tôi chẳng há» ghét ai bao giá»: ghét lÃ
má»™t tình cảm rất xấu, dá»… khÃch Ä‘á»™ng con ngÆ°á»i là m những
Ä‘iá»u quá đáng, thiếu suy nghÄ©, mất công tâm. Nếu tôi thẳng
tay sát phạt, bà i nà y đã không nhẹ nhà ng, vì bà i của
Tiên sinh có quá nhiá»u khuyết Ä‘iểm. Tôi chỉ không cần trả
lá»i Tiên sinh là đã thắng Tiên sinh má»™t ná»a rồi.
NhÆ°ng tôi vẫn trả lá»i, không
để thắng trá»n, mà để nói vá»›i Tiên sinh nhÆ° sau: là nhÃ
văn, chúng ta chỉ có bổn pháºn vá»›i má»™t Ä‘iá»u là sá»± thá»±c,
nhất là sự thực trong văn chương. Cái sự thực ấy, không
thuá»™c cÅ©ng không là độc quyá»n cÅ©a riêng ai. ChÃnh vì thế
mà tôi không viết cho chÃnh tôi, nhÆ° tôi đã viết trong lá
thÆ° gá»i nhà văn Võ Phiến. Sau nữa, là con ngÆ°á»i, chúng ta
sẽ có lúc nhầm lẫn, hay nhầm lẫn nặng ná». Vấn đỠở
đây là sau khi nhầm lẫn, chúng ta là m gì? Vì cái danh hão
mà chúng ta tiếp tục dấu diếm che Ä‘áºy để sá»± thá»±c cà ng
lúc cà ng bị khuất lấp chăng? CÅ©ng vì cái danh hão đó mÃ
chúng ta thù ghét những ngÆ°á»i có đủ lÆ°Æ¡ng thiện đã báo
cho chúng ta biết chăng?
Tôi không ghét bá» gì nhÃ
văn Võ Phiến khi tôi phê bình ông, tôi cÅ©ng chẳng ghét bá»
gì Tiên sinh ngay cả khi tôi viết những dòng nà y. Ãiá»u tôi
quan tâm không phải nhà văn Võ Phiến hay nhà văn Lê tất Ãiá»u
mà là cả má»™t ná»n văn há»c từ 1953 tá»›i 1975.
Sau nữa, là một nhà văn phụ
nữ, tôi bắt buộc phải quan tâm đến những vấn đỠliên
quan trực tiếp đến chúng tôi, những vấn đỠcho đến nay
vâãn chưa giải quyết được. Xưa nay, khi viết, tôi vẫn
nhắm đêán phần nà o mà tôi cho rằng ảnh hưởng chung cho
chÃnh tôi và độc giả. Trong việc "Cầu Khỉ", Ä‘iá»u tôi
chú ý là duy trì văn hóa và tinh túy của ngÆ°á»i phụ nữ
Việt, chứ không phải những sai lầm của tác giả Lan Cao
và ngÆ°á»i phê bình Trần Diệu Hằng. Những sá»± sai lầm (vô
cùng nặng ná») của há», của hai phụ nữ tÆ°Æ¡ng đối có
há»c, có sách xuất bản cả ở hai ngôn ngữ Việt, Mỹ…chỉ
là thà dụ rằng việc kêu gá»i bình đẳng, tiến bá»™, giữ
được bản chất đáng yêu của phụ nữ Việt , của con ngÆ°á»i
Việt…sẽ vô nghĩa nếu chúng ta (nhà văn)- trước hơn ai
hết thảy- không có thái độ cụ thể mà nhắm mắt cho đăng,
rồi sau đó còn bà o chữa, tháºm chà mạt sát tháºm tệ (chữ
của Tiên sinh) những ngÆ°á»i vạch ra sai lầm của há».
Nếu Tiên sinh có mặc cảm
gì đó mà kết tội rằng tôi ra chỉ thị, ra lệnh, ban huấn
thị…thì đó là quyá»n của Tiên sinh. Theo tôi, má»™t ngÆ°á»i
mà chỉ biết xu phụ, "gãi gáy" với "đà n anh", không dám viết
ra sá»± suy nghÄ© và nháºn xét của mình thì không đáng mà cÅ©ng
không nên chá»n nghá» văn. Còn ngÆ°á»i mà "sống lâu lên lão
là ng", quen được xoa đầu khen dồi… đến nỗi sinh cái ảo
tưởng rằng một bà i viết ngớ ngẩn, sỗ sà ng của mình-như
Lá Thư NgỠnà y của Tiên sinh- là …tuyệt bút, là có thể
là m ngÆ°á»i khác không viết được nữa thì cà ng nên bá» bút.
Tôi vẫn tin rằng "văn lÃ
ngÆ°á»i". Không bao giá» có chuyện những ngÆ°á»i tay phải đẫm
máu anh em mà tay trái lại viết cho xuất sắc được. Tiên
sinh cứ nghiệm mà xem. Ãó cÅ©ng là lá»i cảnh cáo gá»i tá»›i
Tiên sinh: tay phải Lê Tất Ãiá»u viết những truyện được
nhà văn Võ Phiến khen là "…bạn bủn rủn và thấy ngay
cái gì mà Ãiá»u vừa ghi lại cho chúng ta là những cái thá»±c
quý báu, vô cùng quý báu …(trang 1944, sđd) thì tay trái
Kiá»u Phong lại viết bà i vu khống tôi vá»›i thứ ngôn ngữ
sống sượng, quả là không quý báu chút nà o.
TrÆ°á»ng hợp Tiên sinh-nếu
cứ cái đà nà y mà dấn thân và o- sẽ là thà dụ điển hình
của má»™t sá»± xuống dốc không phanh, để lá»™ văn tà i Ä‘Ãch
thực và tư cách cho cả nước soi chung.
NhÆ° thÆ°á»ng lệ, tôi vẫn
sẽ ngồi chỠsung rụng. Nhưng dù có rụng hay
không, qua bà i nà y Tiên sinh có thể thấy rõ hơn, là tâm tôi
không chú và o những lá thÆ° ngá», những bà i viết tầm thÆ°á»ng
nhÆ° của Tiên sinh. Xin trÃch má»™t bà i thÆ¡ (vì có má»™t và i ý
nghĩ gần giống như tôi đã bà n tới trong bà i) để Tiên sinh
ngẫm vá» văn chÆ°Æ¡ng, vá» cuá»™c Ä‘á»i, may ra chữa được cái
bệnh "mơ là m văn phiệt" của Tiên sinh.
…
Ta kêu nghìn tiếng kêu câm
Văn chương hà n lạnh ý
trầm sông xa
Lòng ngÆ°á»i nghi hoặc lòng
ta
Sách cao bia mộ hồn ma xác
chồn.
Chơi văn có lúc buồn nôn
Năm năm như ốc mượn hồn
thác sinh
Ta đi tan vỡ bóng hình
CÆ°á»i lên nhân ảnh má»™t
mình mà quay
GiỠđây ta biết giỠđây
Bốn mươi tuổi đó thân
nà y còn tươi
Ãêm nay ngoà i phố mÆ°a rÆ¡i
Là hÆ° hay ảo cõi Ä‘á»i
Ä‘ang qua?
…
(Viên Linh, Nghi Hoặc Nỗi Gì,
Thủy Mộ Quan, 1982)
Nguyễn Tà Cúc
|
