BESLENME ILE ILGILI TEMEL BILGILER

• KARBOHIDRATLAR, YAĞLAR, PROTEİNLER..
• Ana menü
  Tüm yaşayan canlılar yaşamını sürdürmek için besine gereksinim duyarlar. Canlıdan canlıya besin çeşitleri ve gereksinimleri çok farklı gibi görünür. Ancak tüm besinlerde ortak temel ögeler vardır. Bu ögeler karbohidratlar, yağlar, proteinler, vitaminler ve minerallerdir. Bu temel ögelerin bazılarını vücut diğer temel ögeleri kullanarak üretebilir. Ancak bazıları vücut tarafından yapılamaz ve mutlaka dışarıdan hazır alınması gerekir.
  Çoğumuz aldığımız besinlerin ne kadar kalori içerdiğini bilemeyiz. Ayrıca besinlerimizin içindeki temel ögelerin neler olduğunu ve hangi oranlarda bulunduğunu pek bilemeyiz.

  Amerikan tarzı beslenme
  Çoğumuz besinlerimizi vücudumuzun gereksinimine göre ayarlamayız.
  Canımız ne zaman ne isterse yemek eğilimindeyiz. Çocuklarımız hamburger, patates kızartması ve piza ile beslenmekte. Bu tip beslenme yeteri hatta fazla kalori içerir. Günlük enerji gereksinimini fazla fazla karşılar. Ancak yetersizdir. Çünkü içerisindeki temel besin ögeleri istenilen oranlardan çok uzaktır. Bu dengesiz beslenme şişmanlıkla sonuçlanır. Bu sefer bu fazla kiloları biran önce vermek kaygısıyla hızlı perhize başlanır. Bu perhizlerde yetersiz besin dengelerine sahiptir. Böylece vücudunuz gerekli besinleri alamaz ve yorgun düşer. Bir çeşit varlık içinde yokluk.

  Kalori
  Bir besinin içeridiği enerji miktarı kalori ile ölçülür. Kişilerin günlük kalori gereksinimleri çok farklı farklıdır. Yaşa, cinse, mesleğe ve iriliğe göre değişir. Ortalama orta yaşlı bir kadının günlük kalori gerksinimi 1900 kalori civarındadır. Eğer bu gereksiniminizden daha fazla kalori alırsanız fazla kalori vücudunuzda yağ olarak birikir. Aksine günlük aktivitenizi karşılayacak kadar kalori alamazsanız bu sefer vücut kendi dokularını kaloriye çevirmeye başlar.

  Başlangıç

  Ana menü

  .

  KARBOHIDRATLAR

  Karbohidratların vücutta birçok işlevleri vardır. Hücrelerin yapısı içindedirler. Yağ ve proteinlerin sentezi için temel yapı taşı olarak kullanılırlar. Ayrıca enerjinin ana kaynağıdır. Karbohidratların 1 gramı 4 kalori içerir. Şekerler, nişasta ve un başlıca karbohidrat kaynağıdır. Bu maddeler vücutta hızla glukoza çevrilir. Glukoz enerji gerekliyse hemen kullanılır. Ya da yağ olarak ilerde gerektiğinde kullanılmak üzere biriktirilir.

  Glukoz ayrıca karaciğerde glikojen adı altında depolanır. Glikojen günlük kan şekerini sabit tutmaya yarar ve her an vücudun enerji gereksinimini karşılar. Diğer karbohidrat kaynakları olarak meyveleri, sütü, mısırı, pirinci, ve patatesi sayabiliriz.

  YAĞLAR:

  Yağlar karbohidratlara göre çok daha fazla kalori içerirler. Her gramı 9 kaloridir. Teorik olarak hiç yağ yemeden yaşayabilirsiniz. Çünkü vücudunuz gereksinimi olan yağları karbohidratlardan yapabilir. Ancak bazı yağların eksikliği sorun yaratabilir. Örneğin linoleik asit denen bir yağı vücut sentezleyemez. Bu yağı dışardan almak zorundasınız. Eksikliği halinde bol miktarda kolesterol damarlarda birikir.

  Yağlar trigliseridler denen yapıların bileşimidir.

  Doymuş yağlar başlıca etde, tereyağında bulunan katı yağlardır.

  Doymamış yağlar ise sıvı yağlar olup ençok zeytinyağında bulunur. Ayrıca kümes hayvanı ve balık etinde de bulunurlar. Diyette aşırı miktarda yağ bulunması kalp hastalıkları açısından sakıncalıdır.

  PROTEİNLER..

  Tüm yaºayan organların temel yapı taşları proteindir. Kan hücrelerinin temeli proteindir. Adelelerin kasılması için özel bir protein yapıları vadır. Vücuttaki tüm kimyasal olayların cereyan etmesi enzim denen proteinlerin kontrolü altındadır.

  Proteinler de karbohidratlar gibi gramı 4 kalori enerji verir.

  Başlangıç

  Ana menü