ผู้ระลึกสถานที่ที่ควรจะระลึกตลอดชีวิต

       ภิกษุ  ท.!  สถานที่สามแห่ง  เป็นที่ระลึกตลอดชีวิตของพระราชาผู้เป็นกษัตริย์มุรธาภิเษกแล้ว. สนามแห่งที่ไหนบ้างเล่า?  สามแห่งคือ พระราชาผู้เป็นกษัตริย์มุรธาภิเษก ประสูติ ณ ตำบลใด ตำบลนี้ เป็นที่ระลึกตลอดชีวิตของพระราชาพระองค์นั้นเป็นแห่งที่หนึ่ง,  พระราชาได้เป็นกษัตริย์มุรธาภิเษกแล้ว ณ  ตำบลใด  ตำบลนี้เป็นที่ระลึกตลอดชีวิตของพระราชาพระองค์นั้น  เป็นแห่งที่สอง, พระราชาผู้เป็น กษัตริย์มุรธาภิเษก  ทรงผจญสงครามได้ชัยชนะแล้ว เข้ายึดครองสนามรบนั้นไว้ได้ ณ ตำบลใด ตำบลนี้ เป็นที่ระลึกตลอดชีวิตของพระราชาพระองค์นั้นเป็นแห่งที่สาม.

       ภิกษุ ท.! ฉันใดก็ฉันนั้น : สถานที่สามแห่ง เป็นที่ระลึกตลอดชีวิตของภิกษุเหมือนกัน. สามแห่งที่ ไหนบ้างเล่า? สามแห่งคือ

       ภิกษุ  ท.!  ปลงผมและหนวด  ครองผ้าย้อมน้ำฝาด ออกบวชจากเรือน เป็นผู้ไม่เกี่ยวข้องด้วย เรือน ณ สถานที่ใด สถานที่นี้เป็นที่ควรระลึกตลอดชีวิตของภิกษุนั้นเป็นแห่งที่หนึ่ง.

       ภิกษุ ท.! ย่อมรู้ชัดตามที่เป็นจริงว่า ทุกข์เป็นเช่นนี้ๆ , เหตุให้เกิดทุกข์เป็นเช่นนี้ๆ, ความดับ ไม่เหลือแห่งทุกข์เป็นเช่นนี้ๆ   และข้อปฏิบัติให้ถึงความดับไม่เหลือแห่งทุกข์เป็นเช่นนี้ๆ  ณ  สถานที่ใด สถานที่นี้ก็เป็นที่ควรระลึกตลอดชีวิตของภิกษุนั้นเป็นแห่งที่สอง

       ภิกษุ ท.! กระทำให้แจ้งเจโตวิมุตติปัญญาวิมุตต อันหาอาสวะมิได้ เพราะความสิ้นไปแห่งอาสวะ ทั้งหลาย  ด้วยปัญญาอันยิ่งเอง  ในทิฏฐธรรม เข้าถึงแล้วแลอยู่ ณ สถานที่ใด สถาที่นี้ก็เป็นที่ควรระลึก ตลอดชีวิตของภิกษุนั้นแห็นแห่งที่สาม.

       ภิกษุ ท.! สถานที่สามแห่งเหล่านี้ เป็นที่ควรระลึกตลอดชีวิตของภิกษุแล.

บาลี พระพุทธภาษิต ติก. อํ. ๒๐/๑๓๔/๔๕๑.