อริยสัมมสมาธิ^๑

       ภิกษุท.!  เราจักแสดง  สัมมาสมาธิอันเป็นอริยะ  ที่ประกอบด้วยมูลฐาน และเครื่องปรุงพร้อม อย่างทั่วถึง แก่พวกเธอทั้งหลาย. พวกเธอจงฟังข้อนั้น.

       ภิกษุ  ท.!  สัมมาสมาธิอันเป็นอริยะ ที่ประกอบด้วยมูลฐาน และเครื่องปรุงพร้อมอย่างทั่วถึง เป็นอย่างไรเล่า? สัมมาสมาธิอันเป็นอริยะนั้น ได้แก่ ความเข้าใจอันถูกต้อง. ความมุ่งหมายอันถูกต้อง, การพูดจาอันถูกต้อง,   การทำงานอันถูกต้อง,  การเลี้ยงชีวิตอันถูกต้อง,  ความพยายามอันถูกต้อง, ความระลึกอันถูกต้อง, ความตั้งใจมั่นอันถูกต้อง^๒

       ภิกษุ  ท.!  ภาวะแห่งความเป็นหนึ่งของจิต  แวดล้อมด้วยองค์ทั้ง ๗ เหล่านี้แล เราเรียกว่า สัมมาสมาธิอันเป็นอริยะ ที่ประกอบ้ดวยมูลฐาน และเครื่องปรุงพร้อมอย่างทั่วถึง.

       

๑. บาลี พระพุทธภาษิต มหาวาร. สํ. ๑๙/๒๕ - ๖/๘/ - ๘๓.
๒. บาลีบางแห่ง เช่น มหาจัตตารีสกสูตร อุปริ.ม. หามีคำว่า "ความตั้งใจมั่นอันถูกต้อง" คำนี้ไม่. เข้าใจว่า บางลีแห่งนั้นตกหล่น จึงถือเอาตามบาลีแห่งนี้ ซึ่งมีคำคำนี้ด้วย นับเป็นมรรคมีองค์ครบทั้ง ๘ องค์ นั่นแหละ ได้นามอีกนามหนึ่งว่า "อริยสัมมาสมาธิ อันประกอบด้วยมูลฐาน และประกอบเครื่อง ปรุงพร้อมอย่างทั่วถึง".