We want to know what you
think of this article
An Pulitika nin Camarines Sur
Analysis
Ni Noe Caceres – Kaiba News & Features
Bicol
English Translation
Limang mayor na kampo an nagkokontrol
kan pulitika kan Camarines Sur. Lambang kampo igwa nin kanya-kanyang
teritoryo asin kahadian. An 1st distrtict kapot ni Andaya, an
2nd district ki Roco asin Robredo, ki Fuentebella an 3rd
district, sa mga Alfelor man an 4th district. Pero sa
kapitolyo probinsyal, si Villafuerte man an naghahadi. Haloy
nang arog kaini an barangaan kan poder sa pulitika sa
Camarines Sur, ano daw an posibleng maging korte kaini sa
maarabot na mga aldaw lalo na ta nagrarani na an 2004
elections?
Sa limang kampo, si Villafuerte ngonian
an grabe kaproblemado. Tapos na an tolong beses niyang termino.
Pero mayo siyang makosog na tagapagmana kan poder sa pulitika.
Si Bong Villafuerte pirang beses na kuta niyang pigpadalagan
sa pagka-congressman kan 2nd district, pinagibohan pa niya nin
pelikula kapartner si Judy Ann Santos, pero dai talaga
nanggagana. Dai minalusot si Bong huli sa mga negatibong bare-bareta
saiya. Kaya lang dahil padabaon ni padiris niya, sige sana man
an pulitikong gurangan. Si LRey kuta, an saro pa niyang aki
na pinadalagan niyang mayor kan Naga kan 1998, an medyo maray
maray man, pero dai man giraray nanggana. Dai man talaga
magana an manok ni Villafuerte sa Naga. Makosogon na marhay an
kapot ni Robredo sa Naga na masakit ining basta-basta matumba.
An ibang kampo, daing problemang gayo sa
kontrol kan pulitika sa saindang mga teritoryo. Mayo na sa
Konggreso sinda Rolando Andaya Sr. asin Noli Fuentebella pero
an sainda man giraray na mga aki ngonian an nag-ookupar kan
pwesto nindang dating pigkakapotan (si Noynoy Andaya sa 1st
district, si Wempee Fuentebella man sa 3rd dist.). Sa 4th
district, maski dai na si dating Congressman Ciriaco "Boboy"
Alfelor, an tugang niya man giraray na si Nansing an
presenteng congressman. Sa 2nd district man, si Cholo Roco,
tugang ni dating Senador Raul Roco, an nagtutukaw na
congressman sa ngonian. Digdi ta mahihiling kun gurano katotoo
asin katindi an political dynasty sa Pilipinas asin sa
Camarines Sur sa partikular. Paghale kan mga gurang, an sainda
man giraray na mga aki, tugang, o siisay man na kapamilya an
nagriribay.
Ngonian na nagrarani na an 2004
elections, ano daw an posibleng kaluluwasan kan daralagan sa
pulitika sa probinsya?
An dakulang banabana na naglalakop
ngonian iyo na si Jesse Robredo daa madalagan nin gobernador
kan probinsya. Haloy na ining istorya. Inda kun magkatotoo
ngonian. Pero kun totoo ini, matetesting digdi kun an charisma
ni Robredo sa Naga na nakakaabot man sa iba pang banwaan kan
2nd district, mag-aser man sa bilog na probinsya. Maitumba na
daw an paghahadi ni Villafuerte o kan manok niya sa kapitolyo
probinsyal?
Kun iisipon, makokosog kuta an mga
kalaban ni Villafuerte sa pulitika. Apat na gayong darakulang
pulitiko an kalaban niya. Pigsosororog-sorogan siya kan mga
ini. Pero tano ta dai siya maturutumba sa pagkagobernador kan
probinsya? Si "Boboy" Alfelor nilampaso niya kaidto. Ining
huri, sinawsawan niya man si Nora. Daog an mga manok niya sa
pagka-congressman kan manlaen-laen na mga distrito, pero
siya man giraray an nanggaganang
gobernador.
An problema pano sa mga kalaban ni
Villafuerte, gabos sinda anggot digdi pero habo man ninda na
saro sa sainda iyo an magkapot kan poder sa bilog na probinsya.
Halimbawa, makosog si Boboy Alfelor sa 4th district. Ito man
an saiyang balwarte kan magkandidato siyang gobernador laban
ki Villafuerte. Dapat kuta, dinara man siya ni Andaya sa 1st
district, ni Fuentenbella sa 3rd district, saka ni
Roco-Robredo sa 2nd district tanganing makaluwas siya asin
madaog si Villafuerte. Pero dai. Dai man siya seryosong dinara
kan mga ini. An rason: pag si Alfelor naging gobernador, daog
na sinda kaini. Iyo na ini an bibistohon na poderosong lider
sa pulitika kan probinsya. An gusto ninda, kanya-kanya sindang
teritoryo. Pantay-pantay an poder.
Iyo ini ngonian an problema ni Robredo
kun malaban siyang gobernador. Suportahan daw siya nin seryoso
ninda Andaya, Fuentebella, asin Alfelor kun aram nindang baka
daogon na sinda kaini pag-abot nin panahon? Si Roco puwedeng
ibanan siya ta magkapartido sinda asin pareho pang atenista
asin "aki" kan mga Heswita, pero ibang orolay sa iba pang
pulitiko kan probinsya.
Pero arog kan enot nang nabanggit,
maluya kuta ngonian si Villafuerte kumpara kan dati. Bako
siyang kalinya sa presidente (Macapagal-Arroyo) ta ki Estrada
baga an partido niyang LDP. Gustong sabihon, mayo siyang
gayong aasahan na bubo nin kwarta hali sa itaas ta bako siyang
kaadministrasyon. Mayo pa siyang makosog na mamanokon na
mapadagos kan apelyido niya mismo. An yaon si Imelda Papin, an
saiyang bise gobernador. Pero bako niya man ining kapamilya.
An sabi, ilalaban giraray si LRey pero sa pagkagobernador na.
Kaya lang baka dai pa kaini kaya. May sabisabi na baka mas an
kaluwasan daa: Papin sa gobernador, LRey Villafuerte sa bise
gobernador. Sa sunod na sana ma-gobernador si Lrey. Garo mas
posible ini.
Ano daw an kaluluwasan kan laban kun
arog kaini? Masakit magtaram nin tapos. Pero sarong bagay an
sigurado: hanggang baranga-banga asin kanya-kanya an mga
kalaban ni Villafuerte, mantinido an poder kaini.