Verslag van Kathmandu, de Manaslu trek en Chitwan
Nepal met HT wandelreizen (29-10 t/m 27-11 2001)


Tempels, stupa's, chörtens, mani's, khani's en gompa's; Om mani padme hum!
Iedereen haalde de pas, de Larkya-la op zo'n 5200 meter hoogte

Voor de trek hadden we 4 dagen de tijd om Kathmandu en omgeving te bekijken. De trek zelf duurde 20 dagen. Daarna hadden we nog 5 dagen waarin we Chitwan hebben bezocht en de overige toeristensites in Kathmandu hebben bezocht. Zie ook het dagschema van de tocht en de kaart van de tocht.


Maandag 29 oktober 2001 of volgens de Nepali: Duwadashi Kartik, 13 2058
De bagage was te zwaar. We reduceren alles tot minder dan minimum om later te horen van HT dat meer kilo's ook kan. Kees brengt ons naar Schiphol en na een kop koffie kunnen we het traject inchecken, douane, en instappen doorlopen. Het Transavia Boeing 757-200 vliegtuig is krap bemeten, erg oncomfortabel. Het diner, de sandwiches en het ontbijt zijn lekker. We hadden vlucht HV6977; vertrek 20.00u vanaf Schiphol en 13.30 aankomst in Kathmandu Tribhuvan airport.

30 oktober
De uit- en weer instap in Sjarjah diep in de nacht is waardeloos, slapen komt er niet van. Zeker niet met Shrek en een Crocodile Dundee op de video. Opstijgen is goed vol te houden, acceleratie en dan al snel met een 'maag in de benen' gevoel los van de grond. Landen in Kathmandu is mooi, een rondje om het vliegveld en dan, hop, 30 meter boven de huizen de baan op. Met de bus naar Ganesh hotel (Amar's is vol), kopje thee met z'n achten en dan Kathmandu in. Wat een rommel wordt er verkocht. Wat een stof en stank. Wat een opdringerige Nepali met houten spelletjes en blokfluiten. Ik wordt 20 minuten achtervolgd door een blokfluitverkoper die al wandelend de prijs van zijn fluit van 5000 naar 150 rupees laat zakken terwijl ik no blijf zeggen. We banen ons een weg via Durbar square naar Thamel en eten daar bij Northfield Café lekkere Golden Chicken. De hotelkamer bevalt prima, 2 centimeter matrasjes op een plank, ruime douche en middenin Bhote Bahal gelegen met huisnummer 316 naast de High School. Geen kind gezien, maar dat heb je wel vaker in de schoolvakantie.
Our first hotel in Kathmandu (for just 1 night): New Ganesh, with a grapefruit tree at the gate

31 oktober
Het is woensdag schitterend zomerweer. M'n maag is nog wat van streek van de chilisoep en Golden Chicken van gisteren maar het ontbijt met vegetarische omelet en toast met thee smaken prima. Onze reisbegeleidster Daniela vertelt wat de 'sites' zijn van Kathmandu stad en vallei en loopt met een groot deel van de groep naar Amar's. Ik geniet nog even van het leven in Kathmandu door te kijken naar al wat langs komt over de stenige zandweg voor het hotel. Marktverkopers, meestal met fiets, met granaatappels, bloemkool en mandarijnen, knollen, rode aardappeltjes, uien, eieren, of fotolijstjes. Veel Nepali lopen, op slippers of sandalen of nette zwarte leren schoenen. Veel motoren, veelal Honda, die er goed uitzien, af en toe een taxi, merk Maruti van Suzuki, 800cc, wat Toyota's, VW's, Kia ed. De taxi komt maar niet dus gaan we alsnog lopen naar Amar's. Dat leidt ons langs een grote, drukke weg (Kalimati road) dus langs stank, uitlaatgassen, stof, drukte maar al snel laten we deze smerige weg achter ons en bereiken we Amar's in de dure wijk van Kathmandu: Kalimati. De huizen zijn hier vrijstaand, voorzien van hoog hek met scherpe punten. Drinkwater tappen we uit een vat gekookt water in het hotel, of het met het koken ook gesteriliseerd is vraag ik me af. Met Michel, Sandra en Judith slenter ik via vele stoffige, stinkende, drukke weggetjes, uiteraard via Durbar square, naar Thamel. Na internetten onder het genot van een kaneel-koffiebroodje nemen we een taxi naar Pashupatinath. Er worden op dat moment 2 lijken verbrand. Na deze crematie aanschouwd te hebben lopen we de heuvel op door een tempelcomplex en kijken naar de spelende apen. Judith verliest haar 2 croissants door een snelle actie van een aap. Toch zijn de apen bang, als ik dichter dan 2 meter bij ze kom rennen ze al weg. Als ze niet kunnen vluchten laten ze hun vlijmscherpe tanden zien. Vanaf de heuvel zien we Bodhnath stupa al liggen. In Bodhnath zijn honderden mensen bezig met het lopen van 7 rondjes om de stupa, daarbij druk draaiend aan de gebedsrollen. Naast de stupa ligt een tempel met een 2 verdiepingen groot Boeddha beeld. Hier brengen monniken een gezang en muzikaal intermezzo ten gehore. Met trom, bekken en 2 'toeters'. Via stoffige, donkere, drukke straten lopen we naar Thamel waar we bij de 2 bakkertjes Gilbert & Agnes, Herman & Fiet en Bram & Madeleine ontmoeten. In New Orleans Jazz restaurant eten we lekker alhoewel de in stukken gehakte kip, in olie gefrituurd van een krokant jasje voorzien, geserveerd met zompige frieten met 2 sausjes me slecht smaakt. Erg veel bot in de stukjes 'nugget' en weinig kip. Rap lopen we door de donkere, stinkende, nog steeds door veel verkeer bereden, stoffige wegen naar Amar's. Nepal; de eerste dag dat je er komt begint de overmatige slijmproduktie die veelvuldig neussnuiten en keelroggelen nodig maakt. Hier kom je niet vanaf en na enkele dagen oefenen klinkt het oproggelen van taai slijm al net zoals de Nepali dat doen. Een lekker warme dag was het vandaag waarin ik veel gezien en gehoord heb. Pashupati is naar verwachting ook 's ochtends mooi vanwege de kleurige noordoostpoort die dan in de zon ligt. Bodnath is bij zonsopkomst nog mooier en vanaf een terrasje (3e verdieping) zeker goed te fotograferen.
Drinking water is filled from a tanker and filtered at Amar's hotel Rubish is dumped in the river Visnumati where also children play and clothes are washed View north from the Visnumati bridge in Kalimati You have to pay an entrance fee for Durbar square, Judith Large souvenir market / Kumari Bahal
Shiva Parbati temple at Durbar square Cremation in Pashupatinath Bold monkeys are ready to rob of your lunch Temples and monasteries on the hill of Pashupatinath Bodnath stupa Prayer rolls in a temple in Bodnath

1 november
Met Michel, Sandra en Judith loop ik om 06.10u richting Swayambunath. We lopen naar links de berg op en met een korte trap bereiken we de met veel vlaggetjes versierde bomen tussen de 2 toppen van Swayambunath. We staan om 07.10u bij de stupa en kunnen genieten van de zang en de vele mensen die om de stupa heen lopen. Het zicht is mistig, jammer, en de zon ging om 6 uur al op, ook jammer dat we de zonsopkomst gemist hebben. Het uitzicht naar het noorden is ook mistig maar wel mooi; huisjes met rijstvelden en groen begroeide bergen. Na bezoeken van het klooster gaan Michel en Sandra naar Kathmandu. Judith en ik ontbijten tussen spelende apen en puppies en genieten van de serene rust bij een paar gompas. De stupa werd opnieuw gewit, vandaar die diepe put met kalk die we vóór de stupa zagen. De kalk wordt door een man van boven (net onder de stupa ogen) naar beneden gegoten en door een tweede man met een mop uitgespreid. Het druipt verder naar beneden wat dat relief geeft aan de zijkant. Het is om 10.00u bij de stupa wel ontzettend druk, bomvol toeristen, toeristenattracties en tafeltjes met toeristische prularia. Via de hoofdtrap lopen we naar beneden en nemen de taxi naar Patan. Daar staan prachtige tempels, overdonderend, we bereiken een soort verzadigingspunt door het zien van zoveel tempels. Toch doen we onze best en bekijken alle 'toeristische' tempels. De gouden tempel heeft prachtige boeddha beelden van zilver en goud. Wat een weelde en een kapitaal voor een derde wereld land. In de expositieruimte wordt gewerkt aan een muurschildering. Een precisiewerk dat door 3 vlotte jonge mannen wordt uitgevoerd. Mooi in Patan is ook de 'terra cotta' tempel Maha met boeddha en 2 cm grote poppetjes in de pilaar gebeiteld en met detail gerestaureerd. Bij de 5 verdiepingen hoge Kumbeshwar wordt bouddha fors vereerd, de rijen staan 3 dik 20 m voor de deur van de tempel. Mensen net gekleed, een mandje met rijst, 1 rupee munten en briefjes, wierook lonten en bloemknoppen. We hobbelen in een uur naar het hotel en slapen ½ uur om bij te komen van de indrukken. Om 18.30u lopen we in hoog tempo in een ½ uur naar Thamel, er zijn geen Manaslu 5 groepsgenoten meer. Michel komt even later aanrennen, met z'n drieën eten we bij een Italiaanse Nepalees. Ik nam sizzling chicken, dat is wel aardig; noodles, aardappel (zwart gebakken cq gefrituurd), kip en wat groente. Op de terugweg zien we dat Ganeesh shiva is verlicht en dat er muziek vandaan komt, feest! Er wordt rondom een beeldje gejubeld en de stupa, aardig formaat trouwens, is flink met rijst bestrooid. Even later wordt boeddha op de schouders genomen, ernaast of erachter loopt iemand met de hoofdtooi? van bouddha en eromheen loop een stoet muziek makende (bekkens, trommels) mensen. Prachtig. Een jochie laat ons daarna het plein zien door de rituelen en beeldjes in de stupa en gompas uit te leggen. Een spoedcursus boeddhisme dus. Weer pas om middernacht naar bed.
At 07.00 already Nepali walk around Swayambhunath stupa Lama's and young girls, they all walk around the stupa, and touch the sacret statues Prayer flags decorate the trees near the monastery on the hill Swayambhunath is rightly called the monkey temple The stupa is painted white with lime Timber decoration with Ganesh in a temple in Patan Statue in the Golden Temple in Patan

2 november
Na een kop thee en een broodje ei vertrekken we naar Mike's breakfast restaurant, noordoost van Thamel. Om 09.30u zitten we in een relaxte, mooie tuin te genieten van de jengelmuziek (en modern Europese muziek) en eten pannekoeken (ik een met banaan), yoghurt met fruit (ik tevens met cruesli), hartige taart (pie), Mike's special en ei-gerechten. Muntthee smaakt daar prima bij. Na het ontbijt rijdt een taxi Henk, Elly, Michel, Sandra, Judith en mij naar een Vishnu boeddha die in het water ligt, een ½ uur noord van Mike's. Terug in Thamel schrijven we kaartjes en internetten wat, om 16.00u zijn we terug bij Amar's. Hier geven we de postkaarten af. We rijden naar Thamel voor het avondeten, in het Royal Garden restaurant, waar Judith pasta mushroom neemt, Sandra een curry, Michel pizza en ik een vegetarische pizza met extra cheese eet. Nepalese thee, ook wel Masala thee, zwarte thee met kaneel, melkpoeder en suiker, smaakt goed voor toe. Na het pakken van de plunjezakken ga ik om 23.15u naar bed.
Vishnu Buddha in Budhanilkantha north of Kathmandu, lying in the water Maju Dega temple at Kathmandu Durbar square The temple stairs are under construction A Buddha statue

3 november
Lekker vroeg eruit, om 07.00u ontbijt en om 8.15u gaan we met 2 bussen de tocht naar Gorkha maken. Het wegdek is prima, het uitzicht op de vallei is mooi maar wel erg heiig. Langs de weg zijn veel steenfabriekjes waar keien uit de rivierbedding worden verzameld, kapotgeslagen met een vuistje en verder mechanisch vermalen. Dit is voornamelijk vrouwenwerk, jongens sleuren met zakken keien en gruis. We eten onderweg in Mugling dahl-bhat tarkari en zijn daarna snel in het dal van Gorkha. Het is een enorm wijd dal met een rivierdelta. De dimensies zijn veel groter dan in de alpen; hoger, wijder, en ook weer anders, die rijst, boekweit, banaan, papaya, palm en bloemen. Na een demonstratie Nomad Touarec III opzetten door Daniela zetten we onze tenten rond de schommel op de speelplaats op. We wandelen omhoog naar het tempelfort van Gorkha waar het waden door het bloed van de rituele slachtpartij van gisteren voor ons een vreemde gewaarwording is. Het zicht op Manaslu wordt door de wolken weggevaagd. Met Guus wandel ik omhoog naar de Kalika tempel, de antenne die er naast staat wordt goed bewaakt door militairen. Geen zicht. Wel leuk, het hoge continue getjilp komt van onbekende insecten, 6-8 potig, met vleugels en grijs-zwart van kleur. Teruglopend blijkt de trap erg lang en ik mis een afslag zodat ik verdwaal. Bij de hoofdweg sla ik rechtsaf terwijl daar even naar links de tenten staan. Jongetjes wijzen me de weg terug naar het voetbalveld en waar ik verkeerd afsloeg kom ik onze berggids nummer 1 tegen. Het eten is lekker, pasta, frieten, bloemkool, salade, knakworst met saus en papaya voor toe. Daarna krijgen we choco, thee en koffie en kunnen we de waterflessen bijvullen. De kamptent is groot, we hebben visstoeltjes en een tafel van ½ x 2 meter en dan blijft er nog enorm veel ruimte over. De gaslamp geeft prima licht. Om 20.40u ga ik richting tent.
With 2 busses filled with us, 15 tourists, and 45 Nepali we left Kathmandu for Gorkha Stones from the river are hammered into dust by women Buying bananas and mandarins in Mugling during the Dahl-Bhat lunch stop In Gorkha Daniela shows us how to put up the tent At a temple above the village this Canna Indica flourishes

4 november
Na een nacht redelijk slapen sta ik op met koppijn en verkouden. De ontlasting is verrassend dun. 't Zal wel goed komen. Het wandelen tussen en over de heuvels (met mooi uitzicht) en door gezellige dorpjes bevalt goed. Opeens een gil van Judith, de Manaslu is in zicht. Wel erg veel bewolking maar toch een schitterend gezicht. Wat een hoogteverschil en enorme dalen en heuvels. Mooi met rijst en boekweit en rogge verbouwd. De mooiste bloemen en planten staan als erfafscheiding om de huisjes heen. Planten waarvan de bloemen in Nederland 5 gulden per bloem opleveren. Ook een rijtje kaktussen langs de tuin is favoriet. De kinderen verwelkomen ons met gevouwen handen en Namasté en willen een pen (of peng, geld). De schoolkinderen in Alaha oid vinden ons erg boeiend en staan in een dikke rij om ons heen. Elly laat ze foto's zien van Nepal, Herman bekijkt alles vanaf ons tafelkleed-zeil en de rest schiet foto's van die oh zo schattige kindertjes. De beestjes die ik tegen kom zijn ook boeiend. Spinnen vuistgroot, sprinkhanen, grote vliegen en wespen en overal mieren. In Ganchock zetten we de tenten op een terras op, boven ons staat rogge. Iedereen (bijna iedereen) wast zich bij de kraan / waterpunt onder de camping, een leuk gezicht voor de koks en dragers. Ik scheer me even terwijl de hoofdgids zich van top tot teen met een goed schuimend blok Lux zeep wast. Ook sokken en T-shirt worden met Lux gereinigd. We krijgen thee met popcorn en hebben dan even tijd vrij voor het eten. Michel leert een stel dragers en schoolkinderen 4-op-een-rijen. Om 20.30u, na weer een prima maaltijd, ga ik naar bed. Ditmaal aten we pasta met groente en saus en komkommer-tomaat hapjes. Voor toe is er peer-papaya in zoet-zure saus. Eerst nog even diareëen en dan ga ik met onweer en weerlichten in een ander dal en de herrie die krekels maken naar bed. Dit keer in mijn eigen donzen slaapzak.
First day on trek, one of the few palm trees we saw Cobwebs with morning dew in the rice fields after Kanchock First view at the mountains of Manaslu A typical Nepali village Schoolkids in Ahale keep swarming around us, asking for a pen or for peng (money), aren't they sweet A typical Nepali house made of mud and manure Branches for fire or making a shelter The camping in Khanchock on rye terraces

5 november
Ik heb matig geslapen, het is erg heet onder het ganzendons. 's Ochtends heb ik weer koppijn en ben ik verkouden. Ik neem een hardgekookt eitje bij het ontbijt en smeer 5 in plaats van 4 chiapatti, we krijgen Nestlé chocola mee. We zitten nog laag dus is het heet. Ik loop in korte broek en shirt en heb een beetje last van rode uitslag op m'n buik. Het is mooi wandelen, glooiend door de rijstvelden en op het laatst langs het water. In Arughat maken we kamp. Judith laat voor 30 rupees haar lap stof omzoomen en koopt nog 2 rollen Konica voor 320 rupees. Volgens de hoofdgids Lalkumar Shresta, geboren ten oosten van kathmandu bij Rolwaling, een redelijke prijs. De verkoper kijkt naar de klant en beslist de prijs die een factor 2 tot 5 hoger dan normaal is. Dit geldt dus ook voor Nepali, de rijken lappen meer dan de armen. Het zijn dus ook de rijken (winkels, taxi, berggids ed.) die meer geld kunnen vragen dan de armen en rijker worden. Het avondeten is dahl bhat met Saroma voor toe, lekker. De TL balk van de camping verlicht onze tafel. De dragers gaan na het eten in hun tent trommelen waarbij er eentje danst. We roepen hem naar buiten en hij vertoont zijn kunsten. Daarna wordt het hele veld dansvloer en de meesten fladderen op het geroffel van de tamtam over het gras. Erg leuk. Met een goed, voldaan gevoel van een mooie wandeldag ga ik naar bed.
Bilbahadur (19y) and his brother (15y) make a bundle of our luggage (40kg) to carry on their back Spiders big as fists hang in the banana trees A Plumeria/Vragnipani? tree, originating from Hawaï Our liaison officer, Agnes, a porter and the head cook Agnes, Sandra, Gilbert, Madeleine, Daniela and Victor walking through the rice View at Liding from the camping Porters carrying 30-40kg and walking on linen shoes or slippers Rye and rice are harvested and the stems are dried to give straw for the cattle These two trees always grow together on a holy place

6 november
Na een toch te korte nacht sta ik lekker op met thee en washing water om 06.00u. Judith is verkouden en heeft keelpijn. We vertrekken om 07.45u na 15 minuten wachten want anders lopen we te veel vooruit op de dragers. De tocht is erg mooi, afwisselend maar ook erg warm. We lopen het dorp Arughat uit terwijl de Nepalezen nog druk bezig zijn met het ontbijt; pannetje op het houtvuur op de veranda of in huis. Dat rookt prima. De rijstvelden zijn vaak al geoogst, met een sikkelmes omgesneden en dan op de veldjes te drogen gelegd. Na verzamelen worden de halmen leeggeslagen en de rijst verder in de zon gedroogd bij het huis. Daarna wordt de rijst op een hoopje kapot geslagen met een voetbediende houten hamer. We lopen langs de Budhi Gandaki, over mooie hangbruggen, door leuke dorpjes, door een prachtig bos met iets van Langoor apen (wit gezicht, zwarte band) die ik alleen gehoord heb maar Guus ook gezien heeft.
Grandma is boiling rice Rice-fields in the Himalaya are just  a few meters wide A foodpath is cut out in the rocks

7 november
's Nachts valt er een buitje en later onweer, onze tent overleeft het maar door de wind is de eettent omgewaaid. Na de wat verlaatte thee en water ontbijten we met bruine en witte toast, porridge en smeren we weer chiappatti's. Voor bij de lunch krijgen we een Lion mee. Het is mooi wandelen door het bos en langs de Ghandaki, weer erg afwisselend. Het is wat bewolkt en erg warm. We zijn om ongeveer 3 uur op de camping in Khorlabesi. We zetten de tent op, Judith duikt in bed en ik ga aan de cola, ook onze drager voorzie ik van coke. Ik heb prima gegeten, pasta met frieten. Vanuit het dorp worden drie danseresjes en drie zangeresjes ingehuurd die ons een half uur plezieren. We worden van bloemenkrans voorzien en klappen vrolijk mee. Eigenlijk kennen de vrouwtjes maar één dansje maar dankzij onze dragers en hun tamtam wordt er nog een ander dansje uitgeperst.
Lunch brake in Nauli Khola Crossing one of the many Kholas (rivers)

8 november
Na warme pannekoeken en een bak melk met cruesli kunnen we weer op stap. Het is frisjes, de zon schijnt nog niet in het dal. Na een uur zijn we in Tatopani, letterlijk betekent dat 'heet water'. Dat stroomt dan ook uit de rots en over de rots die vol met modder en mos zit. Het hete water stroomt naar een verzamelbak waaruit via een gootje een mooie straal komt. Een prima wasplaats dus. Vandaag was een lange dag, veel op en neer gelopen en al met al 400 meter gestegen. Een aparte ervaring was de zandvlakte naast de Ghandaki waar we over liepen. Mooi afgeronde keien en geel-grijs zand. Over trappetjes lopen we op en neer. De trappen zijn gemaakt met platte stenen, netjes opgestapeld wat een aardig karwei geweest moet zijn. Toen het net warm werd kwam er ook regen zodat het laatste half uur nat was. De Nomad tent zet ik snel op zodat ik twee uur de tijd heb om te liggen tot etenstijd. We krijgen frietjes vooraf en daarna nasi met sojabrokken, een groentemengsel, pindapoep en papadums. In de tent is het comfortabel warm met de gaslamp. Buiten is het zo donker dat de sterren goed te zien zijn.
A hanging bridge over the Namrung Khola Always exciting to look down into the valley The Budhi Gandaki river has sand beaches here before Jagat

9 november
Vandaag is een korte dag die start met een stevige taart met klop-klop en cornflakes in melk. Weer lekkere chapati's gesmeerd met marmelade, pindakaas, cervelaatworst en kaas. Nuts als extra hap. De tocht was niet voor niks zo kort, we liepen langs het Manaslu Conservation Area Project waar de 'projecten' te zien waren. Het dorpje zelf was ook bezienswaardig en de kerstster is erg fotogeniek. Als dan ook nog eens de witte toppen van de Ganesh keten zichtbaar worden wordt er meer gefotografeerd dan gelopen. Na één à twee uur komt de zon erbij en is het meteen lekker warm. We wandelen langs de rivier, af en toe met goede leisteen trappen omhoog en weer omlaag. Door leuke dorpjes met kinderen die hun mandarijnen proberen te slijten en ons daar gerust een half uur voor tegemoet lopen. Diner was prima, rijst met groente en pittige saus met tonijn momo's. Warme custard voor toe smaakt prima, zelfs met een dik vlies erop. Er hangen wat wolken om de toppen maar niet dreigend. Het is wel goed frisjes bij een mooie sterrenhemel.
A nicely paved road leads us to Saguleri Old woman and sweet child Herman, I, Bram, Sandra and Guus posing under a Christmas rose Using water from a small stream, this millstone turns and grinds the baked corn View at Shringi Himal The heart of a Christmas rose (Euphorbia) Sirdibas (Tara) also has a paved road The bridge is broken by a landslide, hold on tight Danuri View into the Manaslu valley

10 november
Het schema 6-7-8 geldt nog steeds, ik heb wel moeite om op te staan, en dat na 10 uur slapen. De nacht was erg koud maar North Face maakt warme slaapzakken. Ontbijt met porridge en pannekoeken, Tibetan bread voor lunch. We zitten op de klapstoeltjes om de klaptafeltjes (met bloemetjeskleed) te eten terwijl de bevolking van Philim al reikhalzend uitziet naar ons afval. De ochtend is het koud in de schaduw in het dal met een frisse noordenwind. Al snel ben ik warmgelopen en kan de regenjas uit. Even later is de zon in het dal en kan ik in shirt lopen. We lopen door enkele 'dorpjes', passeren de Burhi twee keer en steken wat zijriviertjes over. De bruggen zijn flexibel en dat is goed, wat buigt zal minder snel barsten. Na een lange hangbrug voel ik het schommelen van de brug na-ijlen, net als na varen op zee. De Ganesh III duikt even te voorschijn maar dan is het dal te smal om de top nog te zien. We lopen door de poort (khani, een boogvormige chörten) Deng binnen. Even verderop staat een chörten met gebedsrollen. 'Om mani padme hum' staat er op leer op geschreven en er is een mooie mani steen ingezet. We eten stevige pasta, rijst en groente en cocktailvruchtjes voor toe. De dragers en koks rond het kampvuur blijken een mooie fotolocatie voor 's avonds. De oudere gids heet Chang ba, zijn Engels is wat minder waardoor hij wat stiller is. Hij is sterk buddhistisch. Danuri sherpa, roodkapje, is een stuk jonger. Hij loopt meestal met Guus mee. De porters zijn Tamang, die van ons heet Bilbahadur Tamang waarbij de ha niet wordt uitgesproken. De officer is Newar.
Camping in Philim Breakfast, always at 6.45 and sometimes chaotic A flock of goats with their shepherd A Lama accepts a pen from us during lunch Judith passes a mani on the left side, as is custom A mani stone, Buddha chiseled out in slate

11 november
Nog voor 6 uur ben ik op en al om 06.40u klaar voor het ontbijt. Om 07.30u gaan we weg omdat de tocht naar Namrung lang is en het 's ochtends lekker koel is. De wandeling is weer afwisselend en anders dan de vorige dagen. We banjeren door het bos en komen na een uurtje in de zon. Na wat klimmen is er een lekkere warme lunch in Ghap (Kok). Van de lokale Tibeto-Nepalezen hebben we veel bekijks, ze willen sim-sim en deng, of willen ze een pen. Vooral voor een foto moet betaald worden. De kinderen krijgen een stel koekjes en dat moet ze zoet houden. Ook de lama is er bij, met een ivoren zakmes in plaats van een lepeltje met topaas aan een touwtje aan de riem. Na de lunch komt twee uur bos wat frisjes is met een shirtje aan. We proeven de vruchten van een boom wat lijkt op lychee die op een plaats veelvuldig groeit. Ik sta lang met de telelens in een boom te gluren naar een stel apen, ze doen niet veel, beetje naar ons teruggluren en wat knabbelen van de bladeren. Een mooie dia van ze maken lukt niet. Ik ben blij na een klimmetje en een trapje in Namrung opeens Lal aan het bier te zien zitten. Om 15.00u ben ik 'al' op de camping, toch een forse trip geweest. Het is behoorlijk frisjes, ofwel, koud. Mijn zeep is opengebarsten in m'n washand - in de toilettas - in de kanozak - in de plunjezak. Alleen de laatste is niet vies geworden. Even alles afdeppen en de zakken afspoelen, het kraantje op de camping werkt niet maar een een trapje lager is een slang met een houten stop. De stop eruit en het stroomt koud water. Nadat een man 10 liter heeft getapt is het even 'op' maar daarna stroomt het weer. Waarschijnlijk wordt het water met de in een waterval gewonnen energie omhoog gepompt. Diner: Vooraf gebakken uiringen in een jasje gefrituurd en als hoofdmaal Maggi boerenkool stamppot met Unox rookworst en Maggi jus met uitjes. Voor toe krijgen we 2 ananasschijven met sap. 's Avonds blijkt dat ook Nepalezen van ezelen houden.
Ganesh III (Salasungo) seen from Deng

12 november
Het opstaschema is van 6-7-8 inmiddels in 6-6.45-7.30 veranderd om het wachten voor en na het ontbijt zo veel mogelijk te voorkomen. Het wordt kouder 's ochtends ('s avonds trouwens ook) want de campings liggen nu steeds hoger. In de zon loopt het lekker warm maar in het bos zijn de paden nog bevroren en is de wind ijzig koud. Het ruikt in de bossen naar sparrenaalden en langs de riviertjes hangt soms de geur van gebakken mais wat door het vermalen van de mais met een water aangedreven molensteen verspreid wordt. In Lihi is er een verandering van uitzicht; de Manaslu komt mooi in zicht. In dit kleine plaatsje wordt een een lunchstop gehouden en worden de rolletjes volgeschoten aan alle pieken die ons omringen. Ganesh III en IV zijn ook mooi te zien. In Lho krijgen we de hot lunch; aardappelen met curry smaak, witte bonen in tomatensaus, en een momo tonijn. Lekkere soep erbij, tomaat met uiteraard een flinke dosis verse koriander. Ik heb wat hoofdpijn maar dat kan goed van de warmte en de inspanning komen. Na opzetten, inrichten en inslapen van de tent wandel ik in de schaduw naar de Gompa-in-aanbouw op een heuvel achter de camping. Mooi zicht op de Manaslu keten, vooral vanaf de rand van de heuvel die 100en meters naar beneden is afgekalverd. Toch goed dat ze de nieuwe Gompa op veilige afstand, 10 meter, van deze afgrond neerzetten. Bovenop buig ik om een vlaggetje te bekijken, dat was fout, de hoofdpijn stijgt en een kotsneiging kan ik net onderdrukken. Goed, rustig naar beneden lopen. Bij de tent verwissel ik m'n Teva's voor wandelschoenen maar dan wordt het teveel. Hop, 3 à 4 deciliter vocht met wat stukjes komen eruit. De koppijn is zwaar maar kort na 1 gram paracetamol en wat thee gaat het weer. Prima gegeten; dahl bhat tarkari en salade, de rijst is met suiker prima te eten, de dahl laat ik achterwege want die is te spicy. Na het eten heb ik geen last meer gehad van misselijkheid en koppijn. Judith is nog steeds slap. Na een potje Triominos duik ik lekker in de warme slaapzak.

Harvesting of rye with a sickle A village with large sheds to store the harvest Their is a constant contest of how much straw one Nepali can carry

13 november
Het heeft in de voortent niet gevroren, binnen was het ook goed uit te houden. Buiten lag wel ijs naast de eettent. In winterkledij stap ik de tent uit om 05.40u, de Manaslu staat er mooi bij in de ochtendgloren. In de zon is het al snel comfortabel. Toch eten we lekker in de eettent. Na vertrek om 07.30u wisselt eerst een zonnig, stijgend pad af met een schaduw (bos)paadje waar het vrieskoud is en ik snel de jas weer aantrek. In Shyala lunchen we bij een mannetje die Tibetaanse prulletjes verkoopt maar ook blikjes cola voor 80 rupees. Er loopt een kudde van ongeveer 5 yaks en tientalle dzums langs met hout voor waarschijnlijk een huis. Het uitzicht op de Manasluketen wordt steeds beter. Rani Peak, Chuli Peak, M. Nguli, en erachter Larkya Peak zijn zichtbaar. In het dorp wordt stront gedroogd, hout verzamelt en opgestapeld en daarboven en op rotsen in de buurt ligt stro te drogen. Bij de afdaling naar Sama is opeens een vlakte met een chörten en veel grazend vee te zien. Judith en ik worden door meisjes (12 jaar?) met een zware mand vol hout ingehaald. Ze laten ons passeren en huppelen achter ons aan. Wij lopen rustig aan, het is hier warm en 3500 meter boven zeeniveau. Daar hebben de houtdraagsters blijkbaar geen last van. Dan lopen we door een Ardennen achtig bos, geen berg in de buurt en dan opeens, en dat blijft een rare maar ook fantastische ervaring, opeens steekt er zo'n witte 8 duizender tussen de takken door. Campement is op een vlakte achter het klooster tussen de koeiedrollen. Het zicht op de toppen rondom is perfect. In het stroompje verderop badderen we wat en wassen de kleren. Als de waslijn eindelijk goed staat en vol hangt met kleren is de zon al dicht gezakt op de Manaslu oostgraad. Een uur later is het opeens koud en om 16.00u is de was bijna bevroren.
Morning glory on the Manaslu east face, seen from Lho A yak carrying timber through Shyala We are having a Nepali tea brake with a great panoramic view A man with an empty basket walking down from Sama A big mani in Sama It says here

14 november
We mogen vandaag lekker uitslapen tot 07.00u. De camping in Sama waar wij staan ligt volgens mijn hoogtemeter op 3480 meter hoogte. Ter acclimatisatie loopt een deel van de groep naar het meertje Birendra Kund op 3550m, Bram gaat met Victor en Danuri naar 4700m en ik loop met de rest naar 3900m omhoog. We hebben mooi uitzicht op de Manaslu, de gletsjer en het meertje. Terug op de camping blijkt dat de was overdag prima gedroogd is. We ontvangen 's middags de inzegening voor de overtocht, een puja. Dit betekend dat we om 16.00u een uur in de gompa van Sama zitten te luisteren naar geprevel van monniken. Hun bidden wordt ritmisch ondersteund door een trom en bekkens. Af en toe klinken de bekkens harder ten teken dat er op de 2 meter lange koperen pijpen geblazen kan worden. Een scheet is niks vergeleken met het geluid dat de monniken voortbrengen op deze toeters. Daarna gaat het geprevel van de 5 lama's weer door. Dit is geweldig om mee te maken in zo'n mooie tempel in kleermakers zit zittend op een kleedje op de koude houten vloer.
During an acclimatisation trip from Sama we had a great view at Birendra Kund and Manaslu Himal Manaslu north-east ridge, where are Bram, Victor and Danuri? What a view, Manaslu northface Birendra lake, Ganesh III and IV Puja to bless our crossing of the Larkya-La, in the gompa (monastery) of Sama

15 november
Vandaag is Samdo snel bereikt. We krijgen warme lunch met soep, Tibetan bread, kaas, tonijn, witte bonen in tomatensaus en aardappeltjes. Daarna maken Sandra, Michel en ik met Danuri een lekker tochtje over de morene van een gletsjer achter de camping. We lopen in een uur omhoog van Samdo (3750m) naar 4090m en zitten daar lekker in de zon bij te bruinen, ondertussen een sneeuwpop bouwend. Ik maak onderweg geen dia's en stop het fototoestel in de rugzak omdat het stijgen zwaar ging. Rustig ga ik omhoog en blijf door m'n neus ademen met een hartslag van 150-160 /min. Ik voel me licht misselijk en heb geen behoefte om dit te laten verergeren. We hebben mooi zicht op de apere gletsjer tussen de morenes die bestaat uit ijs met daarop keien en gruis. Na de stop gaan we door naar 4240m via wat lijkt op schapenpaadjes en door het hoge gras, dit loopt zwaar. Het zicht op de gletsjer wordt steeds mooier en de droge gruishellingen van de pieken en dalen richting Tibet komen goed in zicht. Het is een en al gruis en rots. De Larkya pas is ook te zien, er ligt hier en daar wat sneeuw maar niet veel. Boven de pas steekt een topje uit, de Annapurna? Eenmaal beneden ben ik goed moe, een beetje misselijk en heb ik lichte hoofdpijn. Een kop bouillon, even liggen om op te warmen en eten doen me goed.
Wedding picture of Fiet and Herman, and one of Judith and me A mani before Samdo Children first let you take a picture of them and then keep asking for more candy Samdo and Larkya-La seen from 4100m, 350m above Samdo Samdo Larkya-La Yeti impression by Danuri

16 november
Om 06.00u mogen we er uit, ik heb prima geslapen. Judith heeft minder goed geslapen, ze is vaak wezen plassen, en meer? De vrouwen gaan meteen aan de slag in de kooktent want het is Bhai Tika, het feest waarbij de vrouwen voor de mannen (in traditie de zussen voor de broers) koken en 5 stippen op het voorhoofd uitdelen. Officieel is de dag pas morgen maar omdat we dan nog hoger zitten en we die dag de pas over moeten vieren we het een dag eerder. Pushpa maakt beslag en de vrouwen draaien met een trechter rondjes van het beslag in een pan met hete olie. Het wordt spannend als de kerosine op is en de nieuwe brander wordt aangestoken. Aardappels staan al klaar in een grote pan, geschild, gewassen en in kleine stukjes gesneden. Op een houtvuur staat een grote aluminium pan klaar waarin Agnes en Elly in een laagje olie eerst ui en kruiden verhitten en dan met 2 handen de aardappelstukjes erbij gooien. Goed blijven roeren en de rook en stoom proberen te ontwijken. Na een tijdje roerbakken gaat er heet water bij en staat het een half uur te pruttelen. Af en toe blazen onder de pan om het vuur gaande te houden. Met olie wordt van de kleurstoffen een papje gemaakt voor de stippen (tika's). Eerst wordt de balast voor die middag verdeeld, Bil hoeft alleen de baal van Judith en de tent te dragen, dat zal hem bevallen na 2 weken zeulen met 2 plunjebalen, de tent en zijn eigen rugzakje. Nu: feesten maar. We zitten met 40 Nepaleesjes in een kring en krijgen van de vrouwen 5 tika's en een mandala, een bord eten en een zakje snoepjes. Een mandala is normaal een bloemenketting van afrikaantjes maar in ons geval een glitterketting. De mustang koffie ontbreekt niet; koffie met boter en alcohol lekker opwarmen en klaar. Het is leuk om dit zo mee te maken van dichtbij, voor de Nepali is het feest een serieus ritueel. Om 11.00u vertrekken we. Na 4 uur wandelen en pauzeren met mooi zicht op de bergen rondom kom ik aan op het kamp. We worden met champignonsoep ontvangen. Het stijgen viel me zwaar, ik heb een beetje hoofdpijn en ben wat misselijk. Het wordt snel koud als om 15.00u de schaduw over het kamp valt. Op het 'Larkya-pas basiskamp' is nog een groep aanwezig, Canadezen? De dragers dansen en zingen de "DoosSjieRee" en krijgen daarvoor geld van de vrouwen als ze het goed doen. Ze starten met het geven van 1, 2 en 5 rupees en als de jongens beter dansen krijgen ze tot 500 rupees! Gelukkig hebben de vrouwen voor het verzorgen van de Bhai Tika vanochtend van ons veel rupees gehad. Ik blijf in bed en mis het gedans en gezing.
Pushpa shows the women how to make fried 'rings' for breakfast Palsang lights the burner and Herman's bottom after refilling the burner with kerosine Elly (and Agnes) bake potatoes Tihar is the second largest fest in Nepal, today we celebrate Bhai Tika Fiet, Sandra, Elly, Agnes, Judith, Madeleine and the other women (except Guus) made a hot breakfast for the men They received money from the men for their good cooking which the men got back by dancing in the evening Throwing rice with your right hand over your left shoulder brings good luck The camping boss, a true Tibetan woman, was observing our Puja Edelweiss at ±4200m altitude Manaslu seen in the glasses of Daniela

17 november
Na vertrek ben ik al snel misselijk en bij een huisje kots ik het ontbijt eruit. Het beetje isostar en een keelsnoepje dat ik daarna neem komen er een uurtje later weer uit. Ik heb kontinu kotsneigingen maar er komt weinig uit. De hele dag eet en drink ik niks. Toch geniet ik van het geweldige uitzicht en schiet veel dia's op de pas. Op de pas hangen Judith en ik een lijntje gebedsvlaggen op en breekt de ontroering los. De afdaling is erg lang en vanwege de terugkerende kotsneigingen begin ik om 14.00u met slikken van Molitium, om 17.00u neem ik er nog een maar ben weer misselijk en om 18.00u na een hapje toet en een beetje bouillon kots ik dat weer uit. Het kamp ligt in een mooi dal met aan de rand bomen (vooral berken) waarin veel baardmos hangt. Veel zien we hier niet van door de mist die na de soep om 14.00u opkomt. De kotsneigingen blijven en ik neem om 19.00, 21.00 en 01.00u nog een Molitium (Motilium?) van 10,54mg? van Russisch makelaardij en voel me de volgende dag ok.
I am still wearing a mala; Manaslu glacier The way to the pass is snowy and rocky It's a hard way, let me rest for a while, the pass is at the horizon Henk, Elly, Agnes, Madeleine, me, Bram and Gilbert at the Larkya-La Chang-ba, Fiet and Herman arrive a minute later Everyone reached the pass, Larkya-la at 5200 meter altitude Magnificant view at the Annapurna range After hours of going down at last we have a soup brake

18 november
Ik ben nog steeds misselijk maar heb geen kotsneigingen meer. Ik ontbijt met bouillon en cruesli en ga dan in de zon zitten scheren met een bak heet water. Judith wast haar haar in de beek en ik spoel het sop uit met warm water uit een ketel. Om 11.30u krijgen we soep en vertrekken naar een lager kamp. Na 3 colaatjes die in Bimtang 70 rupees en onderweg 60 rupees kosten voel ik me stukken beter. Het bos waar het pad doorheen loopt is bezaait met door blikseminslag gevelde bomen. Het pad zigzagt hier tussendoor. De stroom water (khola) naar beneden wordt steeds breder en luidruchtiger. De mist maakt het bos serener cq. meer luguber en verbergt het zicht op het Manaslu en Annapurna massief. In het bos ruikt het heerlijk naar dennenaalden en het is duidelijk herfst voor veel bomen maar de Rhododendron, Skimmia en Euphorbia blijven groen. 's Avonds in Suto Khola eet ik goed van de nasi, spaghetti/mie en groente (kool) met cervelaat. De Saroma caramel voor toe smaakt prima. Na een kop gejodeerd water en wat potjes rummicub ga ik om 21.00u naar bed.
Frozen tents at the camping of Bimtang, we are having breakfast in the sun-drenched bungalow tent Pushpa the head cook posing at a mani at Bimtang Beard moss hanging down from birch trees along the Dudh Khola creating a mistic atmosphere Manaslu west face Panoramic view from the north at the Manaslu chain

19 november
Ik ben weer beter en het lopen gaat prima. Het is weer een mooie dag, door een smal dal met veel watervallen lopen we het Manaslu gebeid uit en bereiken bij Dharapani de Annapurna trek. Hier wordt het erg druk en er zijn veel hotelletjes in elk dorpje. Op het speelveld van Tal kamperen we en douchen bij het hotel. Op de achtergrond ruist een van de vele watervallen van dit dal. Om de tenten banjeren de paarden die overdag de rijst en cola naar boven brengen vanuit het dal. Hun huid is soms tot op het vlees weggesleten door de banden van de bagage. Ach, als kinderen met wonden al verwaarloosd worden dan de dieren zeker.
Huge waterfalls at Tal

20 november
Op de Manaslu trail was het lekker rustig, geen andere toeristen en al helemaal niet zoveel muildieren waarvan de faeces midden op de weg in de zon ligt te dampen. De toeristen op de Annapurna trail pakken het vaak verkeerd aan, ze lopen te zweten met zware bepakking. Een kingsize rugzak op de rug en een kleintje op de buik. En dat terwijl je voor 200-300 rupees per dag een gids/porter meeneemt. De tent zetten we op naast een rijstveldje, nu eerst een fles bier onder de parasol nuttigen. Er kan met koud water gedouched worden. De dragers hebben een geit gekocht die door iedereen wordt geaaid. Er zit een hoop vlees aan het beestje, slachten dus. Met een groot mes wordt rap de halsslagader doorgesneden en het bloed opgevangen in een schaal. De kop wordt eraf gesneden en kaalgeschoren en gebrand in het houtvuurtje. De vacht wordt met een scheermesje onthaard en daarna ook schoongebrand. Op een zeiltje wordt het beest in stukken gesneden en verdeeld. Ik heb genoeg gezien en ga terug naar m'n biertje. Het is een aardig zwoele avond maar warm is toch anders. We eten onder een afdakje net boven waar de tenten staan aan een tafel, uiteraard met ons tafelkleedje. De geit smaakt prima bij de dahl bhat.
Horses or mules carry beer and rice up the Annapurna trail Pounding of rice Daniela and Victor; view at the Marsyangdi valley Terraced rice fields A banana flower with fruits

21 november
Het dal van de Marsyangdi is mooi, vergelijkbaar met het begin van de Manaslu trek. We houden pauze onder een stel hibiscusstruiken bij een veldje canna bloemen. 's Middags gaat het miezeren maar echt regen wordt het niet. Lal reserveert in Bhulbhule een hotel in Chitwan voor Gilbert, Agnes, Judith en mij. De pot schaft dahl bhat. Daarna is het feest want de tocht zit erop. Michel houdt een toespraak waarbij de Nepali stuk voor stuk uitgebreid bedankt worden voor hun hulp tijdens de trek en een fooi krijgen. Daarnaast zijn in de eettent kledingstukken, spelletjes en andere westerse 'afdankertjes' uitgestalt waar de gidsen, koks en dragers een voor een iets kunnen uitzoeken. Op het feest wordt gretig met de raksi (1x gedestilleerd bocht) rondgegaan en er wordt veel gedanst. De meest favoriete Himalaya song, Resham Pheeree Ree, ontbrak niet tijdens het feest.
A Canna flower

22 november
Vandaag wordt het schema 06.00-07.00-07.45u gevolgd. Ik heb prima geslapen en we vertrekken na ontbijt met pannekoeken en cornflakes. De camping met guesthouse aan de rivier in Khudi heeft een mooi terras met banaan, papaya, bouganville, witte kerstroos en meer. We lopen naar Besi Sahar en gaan met 1 bus naar Mugling waar we dahl bhat eten. Met de 2 Belgen stappen Judith en ik over op de bus naar Chitwan. Volgens Lal zou de bus wel even wachten, dat deed'ie niet. Dankzij de politie die de papieren van elk passerend voertuig controleerd liften we mee met een truck naar Chitwan, we stappen uit in Tandi. Daar staan 20 riksja's en enkele taxi's klaar maar wij zoeken Yam van hotel Rainforest Guesthouse in Sauraha dat beheerd wordt door vrienden van Lal, ook Shrestha's. Hij duikt al snel op, regelt een busje en wij tsjoeken naar het hotel. Ha, om 15.30u sta ik onder de douche, heerlijk na zo'n lange reis. We moeten wel opschieten want er wacht ons een druk programma in Royal Chitwan National Park. Punt 1 op de agenda is de Tharu leefwijze. We bekijken een Tharu boerderij, gemaakt van rietpanelen die 3 keer met klei en poep zijn dichtgesmeerd. Om de boerderij heen staan veel gewassen, groente, vruchten en granen. Terwijl wij bewondering tonen voor deze primitieve maar doelmatige levenswijze gaat de zon onder en missen we agendapunt 2, de sunset. Als we bij het water (Rapti Nadi) aankomen is de sun al down. Ach, morgen komt'ie weer op en gaat'ie weer onder. In restaurant Two Hungry Eyes serveren ze prima Mexican food. De baas van Rainforest Guesthouse is Shekhar Shrestha. Door een briefje van onze hoofdgids Lal hebben we voor USD 47,- pp het totaalpakket van 2 nachten in het guesthouse inclusief ontbijt, Tharu boerderij bekijken, sun set op het strand, kano tocht, jungle tocht, olifanten trip, Tharu stick dance en bird watch. Het hotel Machan Wildlife Resort dat onder de Rapti Nadi in het park ligt, met eigen zwembad en eigen olifanten (dus met een trip in het echte oerwoud in plaats van door een bos zoals wij deden) schijnt zo'n USD 90,- per nacht te zijn.
Besisahar city, end of the trip We stayed 2 nights at the Rainforest Guesthouse in Sauraha

23 november
Om 05.45u zijn we al wakker, het programma vandaag start vroeg. Het hoofdkussen sliep erg hard maar het hemelbed dat ik heb gemaakt met de klamboe maakt veel goed. We ontbijten in het tuinrestaurant, toast gebakken in olie in de koekepan met een ei-kaneel-omelet en toast met jam, heerlijk. Dan lopen we snel met gids Yam en nog een gids van het hotel naar Sauraha beach om in te schepen op een wiebelende boomstamkano. We laten ons door de kanoman stroomafwaarts peddelen. Het is allemaal wat wiebel wat vooral voor Agnes met watervrees eng is maar de boomstam blijft rechtop dobberen. Onderweg trekt de mist langzaam op en wordt het warmer maar de mist, die vooral in de winter 's ochtends zo dik is, was bij afvaart erg mistiek. We zien veel vogels, oeverzwaluw, kwikstaart, een soort ijsvogel, zwarte ooievaar, verschillende maten witte reiger (egret small, medium en large), een soort ganzen en eenden. Wat we zo ontspannen in 40 minuten met de boomstam via de rivier afleggen lopen we vervolgens in 4 uur via de bossen en het olifantengrasland terug naar Sauraha. Yam verteld ons voordat we het bos induiken zeer serieus alle mogelijke vluchtplannen mochten we een rhino, olifant, krokodil of tijger tegenkomen. Ik geloof er weinig van, van zijn heroïsche ervaringen, maar het maakt de wandeling wat spannender. We komen geen rhino tegen, maar dat lijkt me niet ongewoon als je met 4 groepen over dezelfde (bos)paadjes dendert. Toch zien we weer veel aparte vogels waaronder goudhaantjes en zien we een troep apen, 2 hertjes en leuke vlindertjes. We lunchen met z'n vieren bij de Jungle Pub en genieten echt intens van de strandsfeer; 30°C, heeeeerlijk warm. Na kano en lopen staat de olifant op het programma. Ruim 3 uur worden we gepijnigd op de rug van een oude rot die door een jong ventje met de stok wordt gemept om wat harder te lopen. Vanuit Sauraha noord lopen we over Sauraha hoofdstraat in oostelijke richting naar een bos. Weer geen rhino gezien, wel pauw, een enorm groot geweiloos hert en Kingfisher the great. Ik heb 2 blauwe ribben, blauwe plekken op m'n armen en zeker een blauwe kont. Snel eten we met Yam de warme hap bij Hungry Eyes. Dan een traditionele Tharu stick dance waarbij jongetjes heel kunstig met hun stok de voorganger en achterligger bij het rondjes rennen slaan waarbij deze op hun beurt de klap opvangen met hun stok. En dan om en om, ritmisch door een trom begeleid, attack en defend heet het. Ook yak en yeti, een pauw en wijzelf betreden het danspodium. Vakantie kan zo vermoeiend zijn. Na een hagedis met een lege waterfles uit de kamer te hebben gejaagd mag ook ik onder de klamboe.
At 7.00h we went for a canoe trip down Rapti Nadi The canoe fits 7 persons but hold your breath and don't move or you will capsize Nice cabin at the Rainforest Guesthouse with a Yucca in the garden Yam shows Judith a save place to sit on the elephant For 3 hours this old elephant takes us through the forests, we never saw a rhino though Gilbert, Agnes, Judith, me and Yam having dinner at 'Hungry eyes'

24 november
Voor dag en dauw (06.00u) staan we weer op en zonder te ontbijten rennen we om 06.40u door het bos achter het bezoekerscentrum door de mist om vogels te bekijken. Bird watch noemen ze dit. We komen weer ijsvogels tegen, en reigers en veel ander gespuis. Erg leuk om te doen 's ochtends vroeg. Van de rhino zien we alleen zijn telkens keurig op 1 plaats gedropte drollen. 's Nachts komen ze uit de jungle door de rivier naar het dorp. Bij de olifantenstal staan vier agressieve mannetjes met grote slagtanden aan de ketting te popelen om hun slurf om iemands nek te slingeren. We houden gepaste afstand. Door Sauraha wandelend zien we een bananenboom die door een ipomoea (heggewinde, piespotje) wordt overgroeid en er staat een rood en een geel bloeiende hibiscus. Na het ontbijt brengt de jeep ons naar de express bus Chitwan-Kathmandu die ons voor 200 rupees pp in 6 uur (met pies en lunch stop) naar Kalimati brengt. De keuken van het hotel is niet erg uitgebreid maar een pizzatje en een bordje momo's kunnen ze wel maken.
Elephants in the mist, Judith risked her life to photograph this elephant bringing grass from the forest to the village An aggressive male at the breeding centre At 06.30h we went out to have a bird watch, luckily we could have a look at them in a book

25 november
Gelukkig hebben we nog 2 dagen de tijd om Bhaktapur te bekijken en inkopen te doen in Thamel. Met de taxi van het hotel scheuren Elly, Gilbert en Agnes en Judith en ik naar Bhaktapur. Het is daar veel rustiger dan in Kathmandu en Patan dus een tip voor elke Nepalganger: ga eerst naar Bhaktapur. Er zijn daar ook veel shops, die goedkoper dan in Kathmandu zijn, en mooie tempels. Handig weten we steeds de USD 20,- entree fee te omzeilen en toch alle sites te bekijken. In het Roof Top restaurant bij de Nyatpola tempel lunchen we met uitzicht op de in de verte half achter de smog verscholen Himalaya. Met de lokale bus reizen we terug naar Kathmandu maar dat was niet zo'n goed plan. Er rijdt normaal een trolley bus maar die was kapot of reed voorlopig niet dus namen we een lokaal geval. Dat betekent proppen, langzaam rijden en veel stoppen waardoor het lang duurt voor we in Thamel zijn. Het is niet warm 's avonds maar in de tuin van restaurant Northfield Café (naast Kathmandu Guest House) hebben ze vuurkorven staan.
Selling of herbs and spices at durbar square Pottery square in Bhaktapur The 'largest' temple in Nepal, with 5 roofs, Nyatpola temple at Taumadhi square, Bhaktapur A nice terracotta stupa Famous peacock window on the outside of the woodcarving museum, Dattatraya square, Bhaktapur The himalaya seen through the smog of Kathmandu valley from the rooftop of Roof Top restaurant, Bhaktapur Nepal's largest Shiva Linga, here manifested as a Phallus symbol

26 november
Vandaag is inkoopdag. We hebben een grote verlanglijst met souveniers en dergelijke en hebben de hele dag om te shoppen. Die hebben we ook nodig en om 18.00u hebben we ƒ300,- uitgegeven aan t-shirts, wierook en wierookhoudertjes, kussen slopen, een handtasje, lampekappen, fotoboeken, kerstkaarten, CD's, een stoeltje, zakjes thee en kruiden. Het afdingen gaat me uiteindelijk goed af maar het blijft een feit dat je ƒ15,- betaald voor een t-shirt dat voor ƒ0,50 wordt gemaakt. En dat geldt helemaal voor kerstkaarten, lampekappen en fotoboeken gemaakt met handmade papier. Kleding hoef je niet te kopen in Thamel want de H&M is goedkoper en heeft vaak dezelfde dingen hangen. Het was een zware dag, en ik ben blij als ik in Rumdoodle bij het haardvuur een punch zit te drinken. We eten daar met z'n allen als afscheid van de gidsen. Wij betalen hun eten maar dan moeten ze wel iets anders dan dahl bhat uitkiezen, biefstuk dan maar. Ze geven ons een gelukssjaal (kata) en van ons krijgen ze een kus. Op een voetje schrijven we onze namen en gegevens van de trek, die kunnen we bij ons volgende bezoek aan Kathmandu gaan zoeken tussen de andere voetjes in de Rumdoodle.
Also Nepali buy their vegetables at the grocer's Celebrating the succes of our 'expedition' we made a foot at The Rumdoodle

27 november
Met 2 taxi's gaan Henk, Elly, Michel, Sandra, Judith en ik naar Balaju, een plaatsje onder het Nagarjun bos. Daar komt Danuri, de jongste gids van de trek, met z'n broer ook naar toe. We gaan rotsklimmen in het bos maar eerst wandelen we over de weg langs het Balaju park naar de ingang van het bos. Voor enkele rupees mogen we naar binnen. Na een uurtje wandelen komen we bij een politiepost waar ook een stel goudfazanten in kooien zitten. De klimrots is hier net voor. Het is een mooi bos op een heuvel met uitzicht op Swayambunath stupa. Danuri klimt op gympen de route voor die er UIAA 3-4 uitziet. Veel materiaal heeft hij niet, het touw is erg oud en met 2 setjes kom je niet ver. Met losse karabiners in de haken kan het ook maar zekeren over een boom dat doen we niet meer. Een HMS is meer geschikt maar dat kent hij niet. Sandra en ik klimmen de route na en dan is het tijd om terug naar Kathmandu te gaan. Met Henk en Elly kopen we op Durbar square een tijgerspel en lunchen we in een restaurant met uitzicht over de souvenir market van Durbar square en op Swayambunath stupa.
With Danuri we went rock climbing in Nagarjun forest Goodbye Kathmandu Durbar square

28 november
We hebben vlucht HV6978 terug, deze vertrekt om 21.20u en komt op 28 november om 06.00u aan in Amsterdam. Ik heb dan m'n ontbijt er in het vliegtuig al uitgekotst en ga door met overgeven, ook al valt er niks te braken, in de auto onderweg naar huis. Na een paar dagen is dit over en na anderhalve week is ook de ontasting weer normaal. Dezelfde parasiet als een paar dagen voor en op de pasdag had de kop weer opgestoken.

Sites
Interactive map of Nepal
Welcome to Nepal

News, weather
Newspaper
't weer in Nepal
Mercantile IT
Nepal's premier portal with Nepali music

Tour Operators
HT wandelreizen
SNP
Green Lotus Trekking
Blue Planet
Summum
Lito
Snow leopard - Nepal reizen
Outsight travel
Nepal travel
Thamserku trekking

Health
CIWEC
Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering, DE vaccinatie site
Laat je vaccineren door de GGD

Andere info
Rondom de Annapurna reisverhaal
Dolpo reisverhaal
Voor 1 gulden krijg je zo'n 30 rupees


Martijn's home