JOURNAL OF QAFQAZ UNIVERSITY, 1, 10-26, 1996

BAZI PESTİSİTLERİN TOPRAK MİKROBİOTASİ ÜZERİNE ETKİSİ

Metin DIGRAK

Sevda KIRBAG

Sami OZCELIK

Firat Universitesi Fen-Edebiyat Fakultesi Biyoloji Bölumu, 23169- ELAZİG, TURKİYE

Suleyman Demirel Universitesi Ziraat Fakultesi, 32670 Atabey- İSPARTA, TURKİYE


ÖZET

Bu çalismada Elazig yöresinde yaygin olarak kullanilan fungisitlerden Aliette, Derosal 50 WP, Previcur N, insektisitlerden Rothion EC ve Pirimicarb' in toprak mikroflorasi (Toplam mikroorganizma, Aktinomiset, Anaerob bakteriler, Aerob endosporlar , Proteolitik bakteriler, Maya ve kuf) uzerine etkisi arastirildi.

Aliette ile muamele edilen toprakta, toplam mikroorganizma sayisi inkubasyon suresince kontroldan az oldugu belirlendi ve bu muamelenin diger mikroorganizma gruplarinin gelismesi uzerine olumsuz etkisinin olmadigi göruldu.

Derosal 50 WP ve Previcur N uygulanan toprakta inkubasyon suresinin 10. gunune kadar toplam mikroorganizma sayisinin kontroldan az oldugu, daha sonra fungisitli topraktaki toplam bakteri sayisinin fazla oldugu tespit edildi. Belirtilen fungisitlerle muamele edilen topraktaki diger mikroorganizma sayilari kontroldan fazla bulunmus, ancak maya ve kuf gelismesi olumsuz etkilenmistir.

Rothion EC ile muamele edilen toprakta aktinomiset sayisi, Pirimicarb uygulanan toprakta ise maya ve kuf sayisinin kontrolden az oldugu belirlendi. Sonuçlar, farkli pestisitlerin toprak mikrobiotasi uzerine farkli etkilere neden olabildigini göstermektedir.

THE EFFECT OF SOME PESTICIDES ON SOIL MICROBIOTA

ABSTRACT

İn this study the effects of fungicides (Aliette, Derosal 50 WP, Previcur N) and insecticides (Rothion EC ve Pirimicarb) which are commonly used in Elazig were investigated on soil microflora (Total microorganism, Actinomycetes, Anaerobic bacteria, Aerobic endospores, Proteolytic bacteria, Yeast and mold).

İt was determined that the total microorganism number was less than the control group in the Aliette -treated soil sample during the incubation and that this treatment had no inhibitory effect on the grown of other microorganism groups.

On the other hand the total microorganism number was found to be less than that of control groups in the Derosal 50 WP and Previcur N -treated soil until 10 th day of incubation. Thereafter an increase in the total microorganism number was observed in the fungicide- treated soil. İn the soil treated with the above mentioned fungicides, the numbers of other microorganism were found to increase, wherease the growth of molds and yeasts was adversely affected.

The Actinomycetes numbers in the Rothion EC- treated soil and the yeast and mold numbers in the Pirimicarb -treated soil were found to be less than that of control groups. The results indicate that the different pesticides could have affected the growth of the soil microorganisms at different ways.


 

GİRİS

Giderek artan dunya nufusunun beslenme ihtiyacini karsilayabilmek ve tarimsal urun artisini guvenceye alabilmek amaciyla, urunlerin hastalik, zararli ve yabanci otlardan korunmasinda çesitli metotlar uygulanmaktadir. Bunlar, dayanikli bitkilerin yetistirilmesi, gubreleme, sulama, fiziksel savas, karantina önlemleri ve diger agronomik önlemler, biyolojik ve kimyasal mucadeledir.

Bunlardan kimyasal mucadele, 1940 larda DDT nin kullanimi ile birden önem kazanmistir. 1945' lerden itibaren klorlandirilmis hidrokarbonlarin, organik fosforlu insektisitlerin, karbarillerin tarim alaninda kullanilmaya baslamasi ile pestisit sanayi hizla ilerlemis ve yeni yeni preparatlarin piyasaya surulmesi ile kimyasal mucadele giderek önem kazanmistir (1).

Bunun sonucu olarak, insan ve hayvanlarda zehirlenmeler, hedef alinmayan yaban hayati, yararli canli gruplarinin öldurulmesiyle tabi dengenin bozulmasi, havada, suda, toprakta ve gida maddelerinde ilaç kalintilari, daha önce ekonomik zarari olmayan bazi canlilarin zararli hale gelmesi, zararlilarin bagisiklik kazanmasi ve kisaca çevre kirlenmesi adi altinda bir çok olumsuz etkiler ortaya çikmistir (2).

Pestisit kalintilarinin zararli etkilerinden korunabilmek veya en az duzeye indirebilmek için, kimyasal mucadelenin disindaki önlemlere daha fazla yer verilmesi, kimyasal savasin son çare olarak uygulanmasi yolunda çalismalara baslanmistir.

Pestisitlerin uygulandiklari bitkilerin anatomileri, morfolojileri ve fizyolojileri uzerine olumsuz etkileri birçok arastirmada rapor edilmistir (3,4,5).

Pestisit uygulamalarinin bitkilerde meydana getirdigi morfolojik ve anatomik farkliliklar yaninda bitkinin gelistigi topraklarda bakteri , aktinomiset ve funguslari da etkilemesi sözkonusudur. Pestisitler dogrudan topraga uygulandigi gibi, dolayli olarak bitkilere puskurtulerken bir miktari da topraga karismaktadir. Ayrica, bitkinin yesil kisimlarindaki pestisitler sulama ve yagmur sulari ile de topraga geçebilmektedir. Böylece toprak için faydali olan pek çok mikroorganizma grubu pestisitlerden etkilenmektedir.

Pestisitlerin mikroorganizmalar uzerine etkilerini belirlemek için bazi çalismalar yapilmistir. Bazi fungusitlerin (Phygon, Spergon ve Thram), bezelyede nodul olusturan Rhizobium suslarina etkisi arastirilmis, ve fungusit konsantrasyonunun fazla bulundugu ortamlarda hassas Rhizobium suslarinin çogaldigi tespit edilmistir (6).

Yine birçok pestisidin yararli mikroorganizmalar uzerinde olumsuz etkileri tepit edilmis, bunlara ek olarak amonifikasyon ve denitrifikasyonu engelledigi belirtilmistir (7).

Yine PCP uygulanmis toprakta kontollere oranla gram negatif bakterilerin sayilarinda azalma oldugu ayrica, amonyum nitrifikasyonunun da engellendigi vurgulanmistir (8). Tutunde mavi kuf hastaligina karsi fungusit olarak kullanilan antrakol' un toprak mikrofonguslarinin sayisini azaltici yönde etkiledigi belirtilmistir (9).

Bu çalismada Elazig yöresinde yaygin olarak kullanilan fungisitlerden Aliette, Derosal WP, Previcur N, insektisirlerden Rothion EC ve Pirimicarb'in kumlu killi bir tarla topragindaki mikroflora uzerine etkisi arastirilmistir. Böylece yöremizde kullanilan pestisitlerin insan, hayvan ve çevre sagligina zararli etkisinin bertaraf edilmesi ve toprak verimliligi uzerinde dogrudan etkili olan mikroorganizma gruplarinin etkilenmemesi konusunda yapilan ve yapilacak olan çalismalara katkida bulunmak amaçlanmistir.

MATERYAL VE METOT

Pestisitler

Çalismada Elazig yöresinde yaygin olarak kullanilan fungisitlerden ticari adi Aliette olan % 80 Fosetyl-Al (Aliminium tris-0-ethyl phosphonate), ticari adi Derosal 50 WP olan % 50 Carbendazim (Methylbenzimidazole-2 yl carbamate), ticari adi Previcur N olan Propamocarb-HCL (Propyl-3-(dimethylaminopropyl)-carbamate hydrochloride), insektisitlerden ticari adi Rothion EC olan Ethion (0,0,0',0'-tetra ethyl S,S'-methylene bis (phosphorodithioate) ve ticari adi Primor, Aphox olan Pirimicarb (2-dimethylamino-5,6-dimethyl-pyrimidin -4-yl dimethylcarbamate) kullanilmistir.

Toprak Örnegi

Daha önce hiç pestisit uygulanmamis kumlu killi (organik madde % 4.42, Toplam azot % 0.24, kil % 2.7 ve pH: 7.8) bir tarla topragi Elazig-Harput civarindan temin edilmistir.

Topraga Pestisit Uygulanmasi

Daha önce steril edilen kavanozlara alinan tarla topragi laboratuvara getirilerek 2 mm gözenekli elekten elenmis ve birer kg alinarak steril beherlere konmustur. Pestisitlerin sulu çözeltileri prospektusunde belirtildigi miktarlarda (Aliette 20 lt suya 200 g, Derosal 50 WP, Rothion EC ve Pirimicarb 100 kg topraga 150 g ve Previcur N dekara 250 ml), topraga ilave edilmis ve iyice karistirilmistir. Hazirlanan pestisitli topraklar 30 °C de 28 gun sure ile inkube edilmistir. Kontrol olarak pestisit uygulanmamis topraklar kullanilmis ve çalismalarimiz iki paralel olarak yurutulmustur (10,11).

Mikroorganizma Sayilarinin Belirlenmesi

İnkubasyon suresinin farkli gunlerinde (0, 7, 14, 21 ve 28. gun) pestisitli ve kontrol olarak hazirlanan topraktan onar gram alinmis ve 90 ml steril fizyolojik su kullanilarak 107 ye kadar dilusyonlari hazirlanmistir. Uygun dilusyondan alinan örnekler kati besiyerinin içine veya uzerine ekilmis, sonuçlar 1 g kuru toprakta mikroorganizma sayisi olarak degerlendirilmistir (12,13,14).

Toplam Canli Bakteri Sayisi

Toplam canli bakteri sayisi Plate Count Agar (PCA) besiyerinde belirlenmistir. Uygun dilusyonlardan (106 -107 ) alinan 1 ml örnek, steril petri kutularinda 40-45 ° C deki yaklasik 10 ml besiyeri ile karistirilip, petriler 30 ± 0.1 ° C de 48 saat sureyle inkube edilmistir (10,12,14).

Aktinomiset Sayisi

Aktinomiset sayimi için litreye 50 mg sikloheksimit ilave edilmis Bacto Actinomycetes İsolation Agar (AİA) (Difco) kullanilmistir (11). Uygun dilusyonlardan (102 - 103) 0.1 ml örnek alinmis ve önceden petri kutusuna dökulen AİA besiyeri uzerine steril Drigalski spatulu ile yayilmistir. Petriler 30 ±

0.1 ° C de 3 gun sureyle inkube edilmistir (13,14).

Anaerob Bakteri Sayisi

Anaerob bakteri sayisi Brewer Anaerobic Agar (BAA) (Difco)' da belirlenmistir. Uygun dilusyonlardan (104 - 105) alinan 1 ml örnek beliirtilen besiyerine ekilmis ve petriler anaerobik etuvde 35

± 0.1 ° C de 48 saat sureyle inkube edilmistir (13,14).

Aerob Spor Olusturan Bakteri Sayisi

Bu grup bakterilerin sayiminda Glukoz Agar kullanilmistir. Uygun dilusyondaki (103-105) örnekten 10’ ar ml steril tuplere aktarilarak 80 ° C de 20 dak. tutulduktan sonra hemen sogutulmus ve ekimi yapilmistir. Plaklar 30 ± 1.0 ° C de 24 saat sure ile inkube edilmistir (12,13).

Proteolitik Bakterilerin Sayisi

Proteinleri parçalayan bakteriler Jelatinli Besiyerinde belirlenmistir. Ekimi yapilan plaklar 22 ± 1.0 ° C de 3 gun inkube edilmistir (13).

Maya ve Kuf Sayisi

Maya ve kuf sayimi asitlendirilmis Patoto Dextrose Agar (PDA)' da (Oxoid) (pH: 3.5) yapilmistir. Uygun dilusyonlardan (103 -105) 0.1 ml örnek alinmis ve önceden petri kutusuna dökulen PDA besiyeri uzerine steril Drigalski spatulu ile yayilmistir. Petriler 25 ± 0.1 ° C de 3-7 gun sureyle inkube edilmistir (12,13,14).

SONUÇLAR VE TARTISMA

Elazig yöresinde yaygin olarak kullanilan fungisitlerden aliette' nin toprak mikroorganizmalar uzerine etkisi Tablo 1’ de gösterilmistir. Aliette ile muamele edilen topraktaki mikroorganizma gruplarinin gelismesi kontrole göre daha az bulunmustur. Toplam bakteri sayisi inkubasyon suresinin 7. gunu en fazla oldugu görulmustur (5.25x108/g Kontrol). Ayni gunde pestisitli topraktaki toplam bakteri sayisi 5.4x107/g oldugu görulmustur. Yirmi sekizinci gunde bu sayi 1.47x108/g olarak tespit edilmis ve belirtilen gunde fungisitli toprakta mikroorganizma sayisinin yaklasik benzer oldugu görulmustur (1.43x108/g olarak belirlenmistir.

Aerop endospor olusturan bakterilerin baslangiçta 6.9x105/g oldugu tespit edilmis ve 7. gunde aliette ilave edilen toprakta 9.8x106/g spor sayilmistir. Kontrolda ise ayni gunde 9.1x106/g oldugu görulmus ve inkubasyonun 14. gunu bakteri sayisinin pestisitli toprakta kontroldan az oldugu, ancak 21. gunu tekrar yukseldigi tespit edilmistir. Belirtilen gunde kontroldaki spor sayisinin daha dusuk oldugu görulmustur.

Anaerob bakteriler fungisitle muamele edilmis toprakta, kontrol ile karsilastirildiginda 7. gunu kontrolda sayinin az oldugu (3.9x105/g) görulmus inkubasyonun diger gunleride yaklasik benzer oldugu tespit edilmistir (Fungisitli toprakta 9.6x105/g, Kontrolda 9.9x105/g inkubasyonun 28. gunu).

Aktinomiset sayisi Tablo 1 de göruldugu gibi, fungisitle muamele edilmis toprakta daha fazla bulunmustur. İnkubasyonun baslangicinda 5.8x104/g olarak tespit edilen aktinomiset sayisi 14. gunde 1.6x106/g olarak belirlenmistir. Yirmisekizinci gunde kontroldeki sayi ise 7.7x106/g, aliette uygulanan toprakta 7.6x106/g, olarak bulunmustur.

Pestisitlerin mikrobiyal metabolizmasinda, organik bilesikler diger metabolik olaylar için bir enerji kaynagi olarak kullanilmaktadir (15). Proteolitik bakterilerin sayisi aliette uygulanmis toprakta inkubasyon suresinin 28. gunune kadar arttigi tespit edilmistir. Baslangiçta 1x103/g olan proteolitik bakteri sayisi inkubasyon suresi sonunda 2.9x105/g, kontrolda ise 2.6x106 /g olarak belirlenmisitir.

Aliette uygulanmis toprakta baslangiçta 2.5x105/g maya ve kuf sayilmistir. Maya ve kuf sayisi olumsuz etkilenmis ve inkubasyon suresinin sonunda sayinin azaldigi ve kontrol ile benzer oldugu görulmustur ( kontrol 4x104/g, pestisitli toprak 4x104 /g).

H. Heinonen -Tanski ve ark.(11) yaptiklari çalismada proteolitik bakterileri pestisit uygylanmis toprakta 3.9x106/g , kontrolda 3.9x106/g , aktinomiset sayisinin pestisitli toprakta 1.5x106/g kontrolda 1.4x106/g oldugunu belirtmislerdir. Belirtilen bu çalismada aerob spor formlarinin 1 g pestisitli toprakta 3.9x106 kontrolda ise 4.5x105 oldugunu tespit etmislerdir.

Yentumi ve Johnson (10) 1, 2, ve 3 defa iprodin (fungisit) uygulanmis topraktaki (hektara 5 kg) total bakteri sayisini sirasiyla 11x105/g, 19x105/g ve 21x105/g olarak bulmuslardir. Maya ve kuf sayisini ise sirasiyla 11x104 /g , 23x104/g ve 47x104/g oldugu, belirtilen çalismada fungisit uygulanmayan toprakta ise 11x104/g olarak bulunmustur.

Derosal 50 WP uygulanmis tarla topraginda Tablo 2 de göruldugu gibi, toplam mikroorganizma sayisi inkubasyon suresinin baslangicinda 9.7x106/g olarak tespit edilmistir. Yedinci gunde Kontroldaki bakteri sayisinin çok fazla oldugu (5.25x108/g) görulmus daha sonraka gunlerde kontrol ile fungisit uygulanmis topraktaki bakteri sayisini yaklasik benzer oldugu tespit edilmistir.

Anaerop bakteri sayisi 7. gunde fungisitli toprakta en fazla bulunmus (2.36x106/g), belirtilen gunde kontroldaki bakteri sayisinin 3.9x105/g olarak belirlenmistir. İnkubasyonun son gunu kontrolda 9.9x105/g pestisitli toprakta 8.5x105/g olarak tespit edilmistir.

Aktinomiset sayisi 7. gunde kontrolda az bulunmus diger gunlerde yukselmeye baslamis ve 28. gunu kontrolda 7.7x106/g , fungisitli toprakta ise 1.1x107/g olarak belirlenmistir. Proteolitik bakteri sayisi inkubasyonun 1. gunu 1x103/g olarak tespit edilmis 14. gunde kontrol ile pestisitli kultur arasinda belirgin bir fark ortaya çikmistir (pestisitli toprakta 4.8x105/ g, kontrolda 1.2x105/ g). Diger gunlerde proteolitik bakteri sayisinin kontrol ile benzer oldugu görulmustur.

Aerob endospor sayisi 7. gunu pestisitli toprakta 8.7x106/ g, kontrolda 9.1x106/ g oldugu bulunmustur. Diger gunlerde pestisitli toprakta endospor sayisinin kontrolda azaldigi, pestisitli toprakta fazla oldugu görulmustur.

Pestisitlerin çogu mikroorganizmalar için yeni bilesiklerdir. Bu sebeple, mikrofloranin adaptasyon eksikligi nedeniyle baslangiçta biyolojik ayrisma hizinda yetersizlik görulebilir. Dusuk pestisit konsantrasyonlarinda mikrofloranin biyoadaptasyonu yavas bir sekilde olmaktadir (15).

Maya ve kuf sayilarinin belirtilen fungisitten olumsuz etkilendigi görulmustur. İnkubasyon suresince kontrol grubundaki maya ve kuf satilari fazla bulunumstur.

Pestisitlerin bir kisminin bazi özel toprak mikroorganizma gruplarini öldurdugu bilinmektedir (15). Aslinda toprakta yasayan mikroorganizmalar o kadar buyuk populasyona sahiptir ki, bir kaç fumigant hariç tutulacak olursa bir çok pestisit, toprak mikroorganizmalarinin bir çogunu ölduremez (15).

H.Heinonen-Tanski ve ark. (11) her yil kullanilan pestisitlerden MCPA, glyphosate, paration, maleik hidrazid, triallat ve 2-metoksi etil civa klorun toprakdaki mikroorganizma gruplarini etkilemediklerini belirtmislerdir. Bu çalismada toplam mikroorganizma sayisi kontrolda 47x106/g, pestisit uygulanmis toprakta 48x106/g oldugunu, selulotik mikroorganizmalarin belirtilen pestisit uygulanan toprakta 1.9x106/g, kontrolda ise 2.6x106/g oldugunu belirtmislerdir.

Anderson (16) herbisitlerin uygun konsantrasyonda toprakla muamele edilmesi halinde topraktaki total bakteri populasyonunun etkilenmedigini belirtmistir. Ayrica, topraktaki fungus ve Aktinomiset sayisinin insektisit ve herbisitlere karsi duyarli olmadigini da belirtmistir.

Dickinson (17), fungisitlerden fentin asetat ve maneb'in topraktaki kuf ve mayalarin gelismesini artirdigini belirtmistir.

Previcur N uygulanmis toprakta toplam mikroorganizma sayisinin Tablo 3 de göruldugu gibi, 7. gunde pestisitli toprakta 2x106 /g, kontrolda ise 5.25x108/g olarak belirlenmistir. Daha sonraki gunlerde mikroorganizma sayisinkontrol grubu ile benzer oldugu görulmustru. Anaerop bakteri sayisi inkubasyonun 7. gunu kontrolde fazla bulunmus, 14 ve 21. gunde ise pestisitli toprakta daha fazla oldugu görulmustur. Ancak 28. gunde kontrolda tekrar anaerop bakteri sayisinin arttigi, kontrolde ise azaldigi tespit edilmistir (pestisitli toprak 8.0x105 /g, kontrol 9.9x105/g).

Aktinomiset sayisi inkubasyon suresince pestisitli toprakta fazla bulunmustur. Sonuçlar, belirtilen pestisitin bu mikroorganizma grubunun gelismesi uzerinde olumsuz etkisinin olmadigini göstermektedir.

Maya ve kuf sayisi 14. gune kadar kontrolda fazla bulunmustur. 21 ve 28. gunde pestisitli toprak ile kontrol grubundaki maya ve kuf sayisinin benzer oldugu görulmustur (Kontrol 4x104/g, pestisitli toprak 5x104/g).

Yaygin olarak kullanilan pestisitlerin zehirli veya zehirli olmayan konsantrasyonlari ayri ayri organizma gruplarina (bakteriler, aktinomisetler, mantarlar) ve onlarin yuruttugu hayati olaylara (toprak solunumu, nitrifikasyon , nodul olusumu v.b.) etki etmektedir (15).

Bazi fungusitlerin (Phygon, Spergon ve Thram), bezelyede nodul olusturan Rhizobium suslarina etkisi arastirilmis, sonuçta fungusitlerin fazla bulundugu ortamlarda hassas Rhizobium suslarinin çogaldigi tespit edilmistir (5).

Yine birçok pestisitin yararli mikroorganizmalar uzerinde olumsuz etkileri saptanmis, ayni zamanda amonifikasyon ve denitrifikasyonu engelledigi belirtilmistir (7).

Yentumi ve Johnson (10) bir, iki ve uç defa iprodion (fungisit) uygulanmis toprakta (hektara 5 kg) 1 g toprakta maya ve kuf sayisini sirasiyla 11x104, 23x104 ve 47x104 olarak tespit etmistir. Aktinomiset sayisini ise sirasiyla 11x104, 11x104 ve 18x104 olarak belirlenmis, kontrolda ise 11x104 /g oldugunu belirtmistir. Anaerob bakterileri ise 1 g toprakta 24x104, 4x104 ve 2x104 olarak bulmuslardir.

Anderson (16), MCPA pestisiti normal dozda kullanilinca toprak mikroorganizmalari uzerine etkisinin önemsiz oldugunu bildirmistir. Ayni tarlaya 2 yil MCPA yi uygulamis ve mikrobiyal adaptasyonun degistigini, buna bagli olarak parçalanma oranin da degisme oldugunu belirtmislerdir.

Hektara 5 kg vinclozolin bir, iki ve uç kez uygulanan topraktaki toplam mikroorganizma sayisi sirasiyla 18x105/g, 21x105/g ve 14x105/g, aktinomiset sayisinin ise 1 g toprakta 11x104, 60x104 ve 47x104 oldugu belirtilmistir. Anaerob bakteri sayisi, yine 1 g toprakta 6x104, 5x104ve 2x104 olarak tespit edilmistir (10).

Topraktaki mikrobiyal populasyonun pestisitin parçalanmasi ile ilgili oldugu belirtilmektedir (18,19,20). Bazi arastirmalarda pestisitlerin parçalanmasinda teshis edilen bazi turlerin dogrudan etkili oldugu gösterilmistir (21,22,23).

Pestisit uygulanmis toprak ile bu topraktaki mikroorganizmalar arasindaki iliski arastirilmistir. Bu tip topraklarda özellikle dominant olan mikrobiyal gruplarin pestisit bilesiklerini metabolizmalarinda kullanabilecek enzim sistemine sahip oldugu görulmustur (24,25).

Rothion EC uygulanmis tarla topraklarinda toplam canli bakteri sayisinin arttigi gözlenmistir. Tablo 4 de göruldugu gibi, baslangiçta 9.7x106/ g olan mikroorganizma sayisi 14. gunde en fazla bulunmustur (9.3x107/g). Belirtilen gunde kontrolde 8.6x107 /g toplam mikroorganizma tespit edilmistir. 21. gunde pestisitli toprak ve kontrolda sayinin azalmaya basladigi görulmustur.

Rothion EC ile muamele edilen tarla topragindaki aerop endospor olusturan bakteriler, anaerop bakteriler ve proteolitik bakteri, maya ve kuf gruplarinin olumsuz etkilenmedigi belirlenmistir. Aktinomiset sayisinda ise belirgin bir azalma oldugu görulmustur. Bu da belirtilen insektisitin bu gruptaki mikroorganizmalar uzerine olumsuz etkisinin oldugunu göstermektedir (Tablo 4).

Venkateswarlu ve Sethunathan (26) karbofuran ilave edilen topraktaki canli bakteri sayisini (x 108 /ml besiyeri) minral tuz besiyerinde 5.5, maya ekstrakti ilave edilince 13, sadece toprak ekstraktinda 4.7 ve toprak ekstrakti ile beraber maya ekstrakti ilave edilince 27 olarak bulmuslardir.

İsofenfos pestisitinin kullanildigi misir tarlasindan alinan topragin bir graminda 107 bakteri, 105 fungus ve 106 aktinomiset oldugu belirtilmistir (27).

Yentumi ve Johnson (10), hektara 1.26 kg karbofuran ve 2.08 kg karbosulfan uygulanmis topraktaki toplam mikroorganizma sayisini sirasiyla 46x103/g ve 18x105/g olarak tespit etmisler. Kontrolda ise 17x105/g oldugu görulmustur.

Pirimicarb uygulanmis tarla topragindaki toplam canli mikroorganizma sayisi, anaerop bakteriler, aktinomiset, aerop endospor ve proteolitik bakteri sayilari, inkubasyon suresinin baslamasiyla beraber sayilarinin arttigi görulmustur (Tablo 5). Ancak maya ve kuf sayisinda azalma oldugu görulmustur. Maya ve kuf sayisi genel olarak kontrolden dusuk bulunmustur. Baslangiçta 1 g tarla topraginda 2.5x105 maya ve kuf sayilmis, 14. gunde kontrolda 1.4x105/g , pestisitli toprakta ise 1.9x104 /g olarak tespit edilmistir. İnkubasyon suresinin sonunda kontrolda 4x104/g, pestisitli toprakat ise 1x103/g maya ve kuf sayilmistir.

Mineral Tuz Maya Ekstrakti besiyerine ilave edilen 1.5 ve 5 ppm Diazinon bulunan ortamda bakterilerin gelismesi incelenmis, kontrolda inkubasyonun ilk gunu 6.3x103/ ml bakteri sayilmis 30. gunde 1.5x106/ml oldugu tespit edilmistir. Pestisitli kulturde ise 0. gunde 5.2x102/ml , 30. gunde 3.3x106/ml (1.5 ppm Diazinon), 0. gunde 6.2x103/ml, 20. gunde 2.9x106/ml ( 5 ppm Diazinon) oldugu belirtilmistir (28).

Reed ve ark. (24), pestisitlerin parçalanmasinin hizli oldugu anda topraktaki mikroorganizmalarin özelliklerini incelemisler. Yaptiklari çalismada, bakteriyal gruplar arasinda pestisit uygulanmis toprakta sayisi en çok etkilenen bakteriler, en az etkilenen ise funguslar olmustur. Bununla beraber topraktan izole edilen bakterilerin çogu yalniz pestisiti substrat olarak kullanarak gelisme gösteren bakteri gruplari olmustur. Bu gözlemler, pestisitlerin metabolizmasi için bakterilerde mevcut metabolik yolun çesitli oldugunu göstermesi bakimindan önem arzetmektedir. Aktinomiset turleri butun pestisit bilesiklerinde gelismis, ancak klorinatli pestisitlerden alachlor ve cloethocarb' ta gelismelerinin yavasladigi belirtilmistir. Genel olarak bu pestisitlerin pek çok izolatlarin gelismesini inhibe ettigi tespit edilmistir.

Arastirmada bulunan sonuçlar, pestisitlerin uygun konsantrasyonda kullanldigi zaman toprak mikroflorasi uzerine olumsuz etkisinin minimum seviyede oldugunu göstemektedir. Bu sebeple, çalismada kullandigimiz pestisitler uygulamada kullanilacagi zaman prospektusunde belirtilen konsantrasyonlara uygun kullanildigi taktirde çevre uzerindeki olumsuz etkisi kismen bertaraf edilecegi ve toprak verimliligi için çok önemli olan mikroorganizmalarin zarar görmeyecegi kanaatindeyiz.

KAYNAKLAR

1. Zumeroglu, S., Sezgin, E., Esentepe, M., Ulkemizde Tarimsal İlaç Kullanimi ve Bundan Dogan Sorunlar. 1. Ulusal Zirai Mucadele İlaçlari Sempozyumu, 27-29 Kasim 1979, Adana.

2. Bora, T., Delen, N., Turkiye'de Bitkisel Uretimde Tarimsal İlaç Sorunu ve Öneriler. İİ. Turkiye İktisat Kongresi Tarim Komisyonu Tebligleri, İzmir.1981.

3. Oorschet, J.İ.P., Types of Selective Action by Herbicides Which İnhibit Photosynthsis 2. Naturforsch, 34 C: 900-904.1979.

4. Özörgucu, B., Tort, N., Turkan, İ., Demiray, H., Antakol'un Tutun Uzerindeki Etkileri. X.Ulusal Biyoloji Kongresi, Cilt 2: 43-53, 1990.

5. Özörgucu, B., Tort, N., Gönuz, A., Antakol'un Tutunde Stomalar Uzerine Etkileri. Milli Tutun Komitesi. Bilimsel Arastirma Alt Komitesi. 10. Toplantisi 1991.

6. Odeyeni, O., Alexander.M., Resistance of Rhizobium Strain to Phygon, Spergon and Thiram. Applied and Environmental Microbiology, American Society for Microbiology. P.784-790. Apr.1977.

7. Sato, K., Pentachlorophenol (PCP) Tolerance of Bacteria İsolated From Soil Percolated with PCP. J. Pesticide Sci.12, 582-598.1987.

8. Sato, K., Effect of Pesticide Pentachlorophenol (PCP) on Soil Microflora.Plant and Soil 75, 417-426, 1983.

9. Özörgucu, B., Ekmekçi, S., Gönuz, A., Tort, N., Tutunde Antakol Uygulamasinin Toprak Mikrofunguslari Uzerine Etkileri. Xİ. Ulusal Biyoloji Kongresi. Genel Biyoloji, 235-246. 24- 27 Haziran 1992 Elazig.

10. Duah-Yentumi. S and Johnson D.B. Changes in Soil Microflora in Response to Repeated Applications of Some Pesticides. Soil Biol.Biochem Vo:18:629-635, 1986.

11. H. Heinonen-Tanski, Rosenberg, C., Siltanen, H., Kilpi, S., Simojoki, P., The Effect of Pesticides on Soil Microorganisms, Pesticide Residues in the Soil and Barley Yields. Pesticide Science,16 : 341-348, 1985.

12. Collins C.H., Lyne P.M., Microbiological Methods. Butterworths & Co. (Publishers) Ltd. London, 1985, 450 sayfa.

13. Seeley, H.W., VanDemark, W.H., Microbes in Action. W.H. Freman and Company, New York, 1981, 358 sayfa.

14. Özçelik, S. Gida Mikrobiyolojisi Laboratuvar Kilavuzu. F.U. Fen-Edebiyat Fakultesi Yayinlari, YayinNo:1 Ders notlari No: 1 Elazig, 135 sayfa.

15. Haktanir, K. Çevre Kirliligi. A.U. Ziraat Fakultesi, Teksir No: 107, Ankara, 73-77 sayfa.

16. Anderson, J.R., Pestiside Effects of non-target Soil Microorganisms. İn Pesticide Microbiology. Academic Press, London, 1978, 611-628.

17. Dickinson, C.H., İnteractions of Fungicides and Leaf Saprophytes. Pesticide Science, 4: 563-574, 1973.

18. Obrigawitch T., Martin A.R., Roteth F.W., Degration of Thiocarbamate Herbicides in Soil Exhibiting Rapid EPTC Breakdown. Weed Sci 31:187-192, 1983.

19. Rahman A, James T.K., Decreased Activity of EPTC+R-25788 Following Repeated use in Some New Zealand soils. Weed Sci. 31:783-789,1983.

20. Skipper H.D., Murdock E.C, Gooden D.T., Zublena J.P, Amakiri, M.A., Enhanced Herbicide Biodegration in South Carolina Soils Previously Treated with Butylate. Weed Sci 34:558-563,1986.

21. Lee, A., EPTC (S-ethyl-N,N- dipropylthiocarbamate) Degrading Microorganisms İsolated from a Soil Previously Exposed to EPTC. Soil Biol Biochem 16:529-531,1984.

22. Felsot, A.S, Maddox, J.V., Bruce, W. Enhanced Microbial Degradation of Carbofuran in Soils with Histories of Carbofuran Use. Bull Environ Contan Toxicol 26:781-783, 1981.

23. Digrak, M., Özçelik, S. Chlorpyrifos-methyl’in Bakteriler ve Zenginlestirilmis Toprak Tarafindan Parçalanmasi. F.U. Fen ve Muhendislik Bilimleri Dergisi, 7 (1): 57-72, 1995.

24. Reed, J.P., Kremer, R.J., Keaster, J.A., Characterization of Microorganisms in Soils Exhibiting Accelerate Pesticide Degradation. Bull.Environ. Contam. Toxicol., 39: 776-782, 1987.

25. Wootton M.A., Kremer J.R. and Keaster J. A. Effects of Carbofuran and the Corn Rhizosphere on Growth of Soil Microorganisms. Bull. Environ.Contam.Toxicol. 50: 49-56, 1993.

26. Venkateswarlu, K., Sethunathan, N., Enhanced Degradation of Carbofuran by Pseudomonas cepacia and Nacordia sp. in the Presence of Growth Factors. Plant and Soil, 84: 445-449, 1985.

27. Racke, K.D., Coats, J.R., Enhanced Degradation of İsofenfos by Soil Microorganizsms. J. Agric. Food Chem., 35: 94-99.

28. Digrak, M., Elazig Yöresinde Yaygin Olarak Kullanilan Pestisitlerin Bacillus sp., Pseudomonas sp., Karişik Kultur ve Toprak Mikroorganizmalari ile Parçalanma Durumlarinin İncelenmesi. (Yayinlanmamis Doktora Tezi), 1994.