Boş Tahta
Go’da Mecaz
William Cobb (Çeviri: Engin Şenelt)
Go terminolojisinin ilginç özelliklerinden biri mecaz anlatımların kullanılmasıdır. Mecaz anlatım komik olabilir, ancak bazı şeylerin anlaşılmasını ve hatırlanmasını kolaylaştırır. Bazen bir durumu kapsamlı bir açıklamadan çok daha kolay aydınlatabilir. Örneğin:
Aji: Bu terim bir durumda saklı olan potansiyeli anlatır. Genellikle yaşama umudu olmayan ancak ileride bir tehdit oluşturmaya yarayabilecek bir veya iki taşın durumunu anlatmak için kullanılır. Birçok Amerikalı Japonca’da bu sözcüğün “lezzet” veya “çeşni” anlamına geldiğini bilir. Bu çok güzel bir mecaz anlatımdır. Ufak bir parça yiyeceği düşünün, pek tatmin edici değildir ancak bir anlık bir mutluluk verir ve bu potansiyeli gözardı etmeniz zordur.
Fuseki: Birçok oyuncu bu sözcüğün “açılış” anlamına geldiğini düşünür, ancak değildir. Gerçek anlamı “taşları etrafa serpiştirmek”tir ve oyunun açılış evresini değil, açılış evresinde oynanması uygun olan oyun çeşidini tanımlar. Bu tanımı bilmek, oyunda erkenden “ufak” hamleler yapmaktan kaçınmanıza yardımcı olacaktır: rakibinizden erken davranıp büyük boşluklara taş serpiştirin.
Geta: Bu Japonca terim için “ağ” sözcüğünü kullanıyoruz. Bu çok etkili bir mecaz anlatım, bize merdiven işe yaramadığında durumu kurtarmak için kullanabileceğimiz bir ele geçirme yöntemi hatırlatıyor. Sözcüğün gerçek anlamı bükülmeyen tahta şeritlerin ağ şeklinde bağlanmasıyla yapılan gelenksel bir ayakkabıdan geliyor.
Squeeze: Bir grubun nefes alanlarının azaltılarak bir miktar taşın ele geçirilmesi veya en azından hamle sırası kazanılması için yapılan hamle serisine karşılık gelen güzel bir mecaz anlatımdır. Ne zaman sınırlı nefes alanına sahip ufak bir grup görseniz sıkıştırmayı düşünün.
Go: Hayata karşılık gelen güzel bir mecaz anlatım.
The Empty Board #31E
American Go E-Journal 10 Mart 2003
Copyright © 1994-2003 William Cobb. Tüm Hakları Saklıdır.
M.Dardeniz Cumartesi, 19 Şubat 2005