RENKLER SİTESİ MENÜ

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ İLE İLGİLİ TERİMLER SÖZLÜĞÜ

Bu küçük sözlük yalnızca bazı çok kullanılan ve uygulamada mühendisin karşısına çıkabilecek kelimeleri içermektedir.
Sözlüğün hazırlanmasında yazılı inşaat literatüründen ve bayındırlık tariflerinden faydalanılmıştır.Zaman içerisinde kapsamı genişleyecektir.
Bu sayfanın veya sayfadaki bilgilerin renkler sitesi referans verilmeden aynen veya kısmen kullanılmaması gerekmektedir.
Kullanmak isteyenler e-mail ile editöre başvurabilirler.

	AKOTMAN=	Banket adı da verilir.Yol döşemesinin her iki yanında,döşeme kenarı ile platform kenarları arasında kalan kısımlar bu adı alırlar.
	AMPATMAN=	Somellerin boyutlarının tespit edilmesiyle ortaya çıkan büyük boyutlu somellerde malzemeden tasarruf edilmesi amacıyla somelin üst kısmında bina yükünün 45 derecelik yayılma açısına uygun biçimde yapılan kademeye verilen ad.
	ARSA ÇAPI=	Arsanın kadastro haritasından çıkarılmış ölçekli örneğidir.Üzerinde kuzey işareti,ölçeği,ada parsel numarası ve komşu parsel numaraları belirtilir.
	ATAŞMAN DEFTERİ=	Plan ve projeleri bulunmayan işlerle ilgili imalatlara ait kroki,bilgi ve hesaplamalar ile tartı,ölçü tutanakları gibi hususların kayıt edilmesi için kontrolllükçe imzalanarak müteahhide verilen defter.
	BARBAKAN=	İstinat duvarları arkasında toplanan suların dışarıya atılması için bırakılan deliklere denilir. Tabii zeminden 10 cm yukarıda tertiplenirler yatay ve düşeyde 3'er metre arayla şaşırtmalı biçimde yerleştirilirler.
	BATARDO=	Su kenarlarında veya su seviyesinin altında kazı yapılabilmesi için uygulanan tahkim işine denilir.
	BİRİM FİYAT LİSTESİ=	Her takvim yılı başında rayiçler tespit edildikten sonra yapılarda bulunan imalatlara ve nakliyeye tabi malzemelerin yükleme-boşaltma ve istifine ait analizler Büyük Fiyat Analizi esaslarına göre hesaplanarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Yüksek Fen Kurulunca Birim Fiyat Listesi olarak bastırılır ve dağıtılır.
	BİRİM FİYAT NO=	Poz no olarakta adlandırılır.Rayiç veya birim fiyatların tanınmasına yarayan bir kod numarasıdır.
	BİRİM FİYAT TARİFLERİ=	Birim fiyat listesinde verilen imalatlarda her poz numarasına göre kullanılan malzeme miktarları,yapım tarzı ve sırası uygulama şartları ve kapsamı ile birim fiyat ödemesine nelerin dahil olup olmadığı ve her imalatın ölçü tarzının açıklandığı senelik olarak basılan kitap.
	ÇAP=	Bkz. arsa çapı
	ÇÖRTEN=	Kesme taş istinat duvarlarında uygulanan barbakanlara verilen ad.
	DAL DÖŞEME=	Statik olarak çift doğrultuda çalışan döşeme
	DENİZLİK=	Pencerelerin tabanını teşkil eder.Su geçirmeyen malzemelerden yapılması gerekir.Öne doğru eğim verilmesi,suyun dışarı akmasını geride ve yanlarda yükseltilmesi suyun içeri sızmamasını sağlar.Uç kısmı duvar yüzünden çıkıntılı ve damlalıklıdır.
	DERİNLİK ZAMMI=	Her cins zeminde el ile yapılan her çeşit derin(dar derin ve geniş derin) kazıların derinliği iki metreden fazla olanların yalnız iki metreden sonra yapılan bütün kazı hacmi uygulanmak üzere derinlik zammı verilir. Bu zam kazı fiyatından ayrı olarak verilir.Makina ile yapılan derin kazılara derinlik zammı verilmez.(Bayındırlık)
	DİLETASYON DERZİ=	Binanın gerek zeminden ve bina yüklerinden ve gerekse elemanların farklı genleşmelerinden oluşan etkilere karşı yapılan derzlerdir.
	EMANET İŞ=	Emanet iş araya bir müteahhit girmeksizin idarece kendi imkanlarıyla veya nevi itibarıyla kısımlara ayrılarak taşaronlara verilmek sureti ile gerçekleştirilecek 2886 sayılı devlet ihale kanununun 81. maddesinde sayılan işlerdir.
	ESKALASYON=	Ülkemizde senelerdir devam eden yüksek fiyat enflasyonu nedeni ile inşaat,tesisat,araç ve gereç fiyatlarında görülen hızlı artışlar 2-3 sene sürebilecek bir taahhüdün sabit birim fiyatlarla ihale edilip gerçekleştirilmesine mani olmaktadır. Bu amaçla 1959 dan bu yana çeşitli yıllarda fiyat farkı (eskalasyon) kararnameleri çıkarılmaktadır .Amaç devam eden işlerin birim fiyatlarını güncel birim fiyatlar seviyesine getirmektir.
	FİGÜRE=	Temel ve temelaltı tabakalarının teşkili sırasında serilmeye hazır vaziyette,yol boyunca,bir kenara düzgün ve üniform biçimde konmuş malzeme yığını.Malzememin miktarını kolaylıkla hesaplamak için çoğu zaman üçgen kesitli yapılır.
	FİYAT ANALİZİ=	İnşaata ait imalatların birim maliyetlerinin işçilik,makina,taşıt ve gereçlerin miktar ve tutarları saptanarak hesaplanması işlemi.
	GÖNYE ALMAK=	Pisagor teoreminden yararlanılıp,3-4-5 kuralı uygulanarak 90 derecelik dik köşelerin oluşturulması.
	GÖTÜRÜ USÜL=	İdarelerce sözleşme konusuna giren bütün işlerin sözleşme eki,mahal listeleri ve mahal listelerinde kayıtlı arsa sınırları dahilinde iç ve dış tesislerin uygulama projeleri ve her türlü teknik şartname esaslarına göre hesaplanan anahtar teslimi bedeli üzerinden müteahhitlerce bir tenzilatla,işin yapılmasının taahhüt edildiği ihale yöntemi.
	HARFİYAT KLASI TESPİTİ=	Kazı yapılan zeminin cins ve sınıfına klas adı verilir.Şartnamelerin öngördüğü kurallar içerisinde zeminin hangi klasta olduğunun belirlenmesine de harfiyat klas tayini denilir.
	HARPUŞTA=	Don ve yağış etkilerinden korumak için yapılan açık duvar üstleri kaplamasına bu ad verilir.Kesme taş,beton veya mozaikle yapılır. Harpuşta üzeri bir yada iki yana eğimli ve duvar yüzünden çıkıntılı,damlalıklı yapılır.Derzlerin az olmasına çalışılır ve derzler yüksek dozajlı çimento harcıyla doldurulur.
	HATIL=	Örme duvarlarda gerek duvarın stabilitesini sağlamak gerekse duvar üzerinin tesviyesini sağlamak amacıyla yapılan,duvarın eğimine uygun biçimde yatay veya eğimli olarak günümüzde genelde betonarmeden yapılan kiriş.
	HURDİ DÖŞEME=	Statik olarak tek doğrultuda çalışan döşeme
	İHZARAT=	Henüz imalata geçmeyen fakat inşaat bünyesinde kullanılabilecek malzemenin müteahhit tarafından ilerde kullanılmak üzere usulüne uygun tarzda depo edilmesine ihzarat denilir.Bunların bedeli hakedişlerde ihzarat malzemesi olarak ödenir.
	İKSA DUVARI=	Yarma şevlerini desteklemek veya benzeri bir amaçla inşa edilmiş kargir veya betonarme duvar.
	KANİVO=	Yol yüzeyine düşen yağış sularının bordür kenarında toplanıp yol boyunca aktığı yer.
	KARNE=	Diğer adı ihaleye katılma yeterlilik belgesidir.Yapı,tesis ve onarım işleri ihalelerine katılmak isteyenlerle ilgili olarak ihale komisyonuna verilmek üzere yasada belirtilen kuruluşlarca hazırlanan ve yalnız verildiği iş için geçerli olan belgedir.
	KESON=	Sağlam zeminin derinde olması ve kazık temellere göre daha geniş ve sağlam temel yapmak gerektiği durumlarda zemin üzerinde içi boş olarak inşa edilen ve ağırlığından da yararlanılarak istenilen derinliğe indirilerek uygulanan temel biçimi.
	KEŞİF=	Elde var olan uygulama projelerine uygun olarak yaklaşık hassasiyetle hazırlanmış imalat miktarlarının,her bir imalatın birim fiyatı ile çarpılması ve hepsinin toplanarak yaklaşık yükleme,boşaltma,istif ve nakliye bedellerinin ilavesi ile elde edilen ve taahhüdün ihaleye çıkarılması anında sözleşmeye ve taahhüt tenzilatına esas olan binanın yaklaşık maliyetidir.(1.keşif) Su durumu,malzeme taşımaları ve proje değişiklikleri gibi hususlarda dikkate alınarak bitmiş imalatlara göre yapılan hakiki bedel ise binanın ikinci keşfidir.
	LENTO=	Süvelerin üzerini kapatan elemanlara lento denilir.Lentolar duvar boşluklarının üst kısmını teşkil eder. Taş,demir profil veya betonarmeden yapılırlar.
	LİMONLUK=	Merdiven boşluğu tarafında,basamağın üst ve ön kısmında yapılan çıkıntıya limonluk denilir.Ayağın merdiven boşluğuna kaymaması ve merdivenin temizlenmesi sırasında su vb. nin yanlardan aşağıya dökülmemesi için yapılır.
	MAHAL LİSTESİ=	Bina projesinde mevcut her hacmin döşeme,tavan,duvar,kapı,pencere gibi çeşitli ince inşaa