ฮีโร่หญิงตะกร้อไทย ฉายาเพชฌฆาตเงียบ

กีฬาซีเกมส์ ครั้งที่ 24 ที่เพิ่งปิดฉากลงไป นิตินัดดา แก้วคำไสย์ หรือ อุ้ม ตะกร้อหญิงทีมชาติไทย วัย 21 ปี เจ้าของฉายา เพชฌฆาตความเงียบ ถือเป็นหัวหอกสำคัญในนัดล้างตา ชนะคู่ปรับเก่าเวียดนาม อย่างได้ใจคนไทยทั้งประเทศ

อุ้มเสิร์ฟทำแต้มเอาชนะได้อย่างใจเย็นตามฉายา ซึ่งหลายคนอาจจะรู้แล้วว่า...ฉายาเพชฌฆาต ความเงียบ มาจากความพิการทางหู เป็นใบ้มาตั้งแต่กำเนิด

การสื่อสารสำหรับคนหูหนวกเป็นใบ้ เป็นอุปสรรคสำคัญในการดำรงชีวิตประจำวัน แต่สำหรับ อุ้มข้อด้อยนี้กลายเป็นจุดแข็ง ในสนามแข่ง...ความเงียบ เป็นผลดีทำให้อุ้มมีสมาธิมากขึ้น

“อุ้มเป็นเด็กที่มีพรสวรรค์ด้านตะกร้อสูงมาก พื้นฐานแน่นเพราะได้รับการฝึกจากคุณพ่อ มาอย่างดีตั้งแต่เด็กๆ”

วีรัส ณ หนองคาย โค้ชตะกร้อหญิงทีมชาติไทย อดีตนักกีฬาทีมชาติไทยช่วงปี 2524-2532 อายุ 54 ปี บอก

กว่าจะมีฝีมือระดับอุ้ม...ถ้ามีพรสวรรค์ ก็ต้องใช้เวลาฝึก 4-5 ปี คนที่มีพรสวรรค์ในกีฬาตะกร้อ ต้องมีความจำ มีความคิดประดิษฐ์สร้างที่รวดเร็ว มีไหวพริบที่เฉียบคม

เป็นความจริงที่ว่า พรสวรรค์เหล่านี้ ไม่มีใครสอนใครได้

โค้ชวีรัส บอกว่า ถึงอุ้มจะมีปัญหาเรื่องการสื่อสาร แนะนำด้วยคำพูดไม่ได้ ก็ใช้การทำให้ดู และให้ทำตาม ท่าไหนผิด ก็รีบแก้ โชคดีที่อุ้มเรียนรู้เร็ว จำเก่ง

ลูกเสิร์ฟ...ถือว่าสำคัญ กว่าอุ้มจะเสิร์ฟได้ขนาดนี้ ต้องใช้เวลาฝึกฝนนานพอดู

“ลูกเสิร์ฟที่ดี ต้องพุ่งไปในองศาที่รับยาก จุดที่ฝ่ายตรงข้ามจะกระทบลูกต้อง มีโอกาสรับแล้วกระฉอก หรือหลุดมากกว่าดี”

โค้ชวีรัส บอกว่า การฝึกจึงเน้นไปที่การวางแป ยกแข้งขา และมุมองศา อุ้มมีพื้นดีกว่า เพื่อนในทีมอยู่แล้ว เพียงแต่แก้วงสวิงให้เข้ารูปเข้ารอย ฝึกสวิงขาเสิร์ฟเป็นวงรี จะช่วยส่ง ให้ลูกแรงขึ้น มีมุมกระทบลูกยาวขึ้น ทำให้มีแรงพาลูกไปไกล และมีระยะเดินทางแม่นขึ้น

โค้ชฝึกอุ้มหนักพอดู ใช้ถุงทรายผูกกับข้อเท้าถ่วงน้ำหนัก จนอุ้มบังคับวงสวิง เสิร์ฟลูกเฉียบคมตรงตามใจสั่งได้แม่นยำ

ไม่เฉพาะเพชฌฆาตมือเสิร์ฟเท่านั้น อุ้มยังถือได้ว่าเป็นนักตะกร้อครบเครื่อง เล่นได้ทุกตำแหน่ง จะเสิร์ฟก็ได้ จะเป็นตัวทำก็ทำได้ดี เพื่อนฝูงเห็นฝีมือกันมายาวนาน มักเรียกอุ้มว่าอัจฉริยะ เพราะคนปกติซ้อมหนักแค่ไหนก็ยังเล่นตะกร้อไม่ได้เก่งครบเครื่องเท่าอุ้ม

ในเกม...อุ้มออกแม่ไม้ทีเด็ดให้เห็นบ่อยๆ ไม่ว่า เสิร์ฟลูกปั˜นหยอด เสิร์ฟหลังเท้า แปฝ่าเท้า

ตอนเล่น...ก็มีทั้งลูกเหยียบ ลูกปาด เขกหัว ฟาดได้ ทุกลีลาเป็นไหวพริบ ปฏิภาณ พรสวรรค์เฉพาะบุคคล ที่ผ่านการฝึกมาอย่างโชกโชน

ในสนามแข่งขัน อุ้มเป็นคนเดียวที่มีปัญหาด้านการสื่อสาร หัวหน้าทีมจะใช้ภาษามือสื่อสาร กับอุ้ม บางครั้งก็เข้าใจกันดี แต่บางครั้งก็มีปัญหา

“โค้ชตัดปัญหาด้วยการเขียนเป็นตัวหนังสือ ชูป้ายบอกอยู่ข้างๆ จะแก้เกมแบบไหน โยนเสิร์ฟสั้นไป ยาวไป จะให้จังหวะการเล่น ช้าไปหรือเร็วไปแค่ไหน ก็ปรับกันไปเรื่อยๆ”

อย่าเข้าใจผิดว่านี่คือวิธีพิเศษ...ไม่ปกติเฉพาะนักกีฬาที่มีปัญหาการสื่อสาร โค้ชวีรัส บอกว่า ปกติบรรยากาศในสนาม เสียงเชียร์โห่ร้องดังสนั่นอยู่แล้ว โค้ชตะโกนเท่าไหร่ลูกทีมก็ไม่ได้ยิน วิธีเขียนบอกจะทำให้ลูกทีมเล่นได้ตามแผนแม่นขึ้น

“การออกคำสั่งเป็นตัวหนังสือ คนอ่านจะต้องตั้งใจอ่านถึงจะรู้เรื่อง เป็นการสร้าง สมาธิให้ลูกทีม ทำให้เล่นได้ละเอียดรอบคอบ เป็นผลดีต่อการเล่นโดยรวม”

แต่ความสำเร็จที่เกิดขึ้น ต้องพูดว่าเกิดจากความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันของผู้เล่น ที่เล่นเข้าขา กันได้อย่างลงตัว ใครจะสอดตรงไหน ใครจะม้วนเข้ามา แตะอย่างนี้ บล็อกแล้ว ชงแล้ว ใครจะมารับตรงไหน

ตำแหน่งของแต่ละคนที่ต้องรับผิดชอบจึงชัดเจน ซึ่งโค้ชจะมีหลายแผนให้จดจำ

อนาคตตะกร้อไทยโดยเฉพาะผู้หญิง โค้ชวีรัสมองว่า ต้องมีทัวร์นาเมนต์ในประเทศมากกว่านี้ ที่ภาครัฐจัดแข่งมีไม่กี่สนาม

ถ้าเป็นเอกชน สนามล่าสุด... วีโก้คัพ 2007 บริษัท โตโยต้ามอเตอร์ ประเทศไทย จำกัด ร่วมกับสมาคมตะกร้อฯ การกีฬาแห่งประเทศไทย และกระทรวงศึกษาธิการ...ก็ไม่มีตะกร้อหญิง

“ถ้าตั้งใจส่งเสริมกีฬาตะกร้อให้แพร่หลาย ใช้เป็นเวทีเฟ้นหาเพชรเม็ดงามให้วงการ ตะกร้อไทยกันจริงๆ น่าจะมีทั้งผู้ชายผู้หญิง ยิ่งจัดแข่งทุกภาค ทุกจังหวัด จัดประจำ ทุกปีก็จะทำให้นักตะกร้อตื่นตัว ฝึกซ้อมกันต่อเนื่อง ยิ่งฝึกซ้อมอย่างถูกวิธี ก็จะทำให้เก่งเร็ว”

วีรัส ณ หนองคาย โค้ชตะกร้อหญิงทีมชาติไทย ว่า

สิทธิ์ แก้วคำไสย์ อายุ 45 ปี ผู้เป็นทั้งพ่อและครูตะกร้อคนแรกของอุ้ม เล่าว่า อุ้มเล่นตะกร้อ ตั้งแต่อายุ 10 ขวบ เล่นกับเด็กผู้ชายสนามกีฬาประจำชุมชนใกล้บ้าน

เหตุผลจริงๆที่ให้อุ้มเล่นตะกร้อ...พ่อไม่ได้หวังจะให้ไปไกลถึงทีมชาติ แต่อยากให้ลูกได้เล่นกับ เพื่อนๆพี่ๆที่เป็นคนปกติ ให้อุ้มได้ฝึกการใช้ชีวิตร่วมกันกับคนในสังคมปกติ

บังเอิญอุ้มเล่นแล้วชอบตะกร้อมาก มีแววไปไกล พ่อก็ซ้อมให้จริงจัง...เช้าเล่น 1 ชั่วโมง เย็นก็เล่นอีก 3 ชั่วโมง

คุณพ่ออุ้มเป็นครู สอนหนังสืออยู่โรงเรียนบ้านหนองแวง อาศัยหน้าที่การงานช่วยให้อุ้ม เรียนหนังสือกับคนปกติจนจบ ป.6 อุ้มเรียนรู้สังคมได้มากขึ้นก็จริงอยู่ แต่โรงเรียน ไม่มีครูสอนคนหูหนวกโดยตรง ด้านการเรียนอุ้มรับรู้ได้ไม่ถึง 20 เปอร์เซ็นต์

อุ้มอายุได้ 10 กว่าขวบ...พอจะเขียนหนังสือ อ่านหนังสือได้แล้ว อุ้มพยายามตั้งคำถามถามพ่อ “ทำไมอุ้มพูดไม่ได้ แต่คนอื่นพูดได้?”

พ่อก็เขียนตอบกลับพร้อมทำท่าอธิบายให้เข้าใจว่า “หูหนูพิการ ไม่ได้ยิน เลียนเสียงพูดไม่ได้ คนอื่นหูไม่มีปัญหา”

จบ ป.6 แล้ว ฝีมือกีฬาตะกร้อของอุ้มพัฒนาโดดเด่นกว่าใคร ถึงจะหูหนวกเป็นใบ้ ก็ได้รับโอกาส เรียนต่อด้านตะกร้อโดยตรง ที่โรงเรียนกีฬา อุบลราชธานี

อุ้มครองแชมป์หลายสนาม ทั้งระดับจังหวัด ระดับประเทศ กระทั่งติดทีมชาติ อุ้มก็คว้า แชมป์ระดับนานาชาติมาแล้วหลายรายการ

ถึงวันนี้อุ้มประสบความสำเร็จสูงสุดแล้ว แต่คุณพ่อก็ยังไม่มั่นใจว่า ลูกสาวคนนี้ เข้มแข็งพอที่จะ ยืนอยู่บนสังคมนี้ได้เหมือนคนปกติ

“พ่อยังห่วง...บางเรื่องอุ้มยังไม่เข้าใจสังคมเท่าใดนัก”

คุณพ่อสิทธิ์ บอกว่า ไปเก็บตัวซ้อมนานๆ อยู่ไกลกัน โทรศัพท์พูดคุยกันไม่ได้ ก็อาศัยฝาก ความคิดถึง ความห่วงหาอาทรไปกับการส่งข้อความ

“ทุกวัน...พ่อจะส่งข้อความเป็นกำลังใจ ให้ตั้งใจซ้อม ซ้อมให้สนุกนะลูก พ่อแม่รัก คิดถึง พอตกกลางคืนก็จะส่งข้อความไปอีกครั้ง ให้อุ้มหลับฝันดี”

บางครั้ง...อุ้มก็ส่งข้อความกลับมา

“คิดถึงพ่อ คิดถึงแม่ คิดถึงน้องมาก พ่อแม่ทำอะไรอยู่...”

วันไหนอุ้มส่งข้อความคุยกันยาว แสดงว่าอุ้มมีปัญหา โค้ชดุ เล่นไม่เก่ง อุ้มเครียด จะระบาย ให้พ่อแม่รู้ พ่อก็ส่งข้อความกลับไป อุ้มเก่งอยู่แล้ว ไม่เป็นไรบางวันเล่นดี บางวันเล่นไม่ดี ทุกคนก็ต้องเจอแบบนี้ ทำใจให้สบาย ซ้อมให้สนุกก็พอ

คุณพ่อสิทธิ์ บอกอีกว่า อุ้มยังไม่ได้วางแผนไปไกลถึงอนาคต คิดแต่ว่าอยากเล่นตะกร้อ ต่อไปเรื่อยๆ จนกว่าร่างกายจะไม่ไหว แต่พ่ออยากให้อุ้มมาอยู่ใกล้ๆตัวจะได้คอยดูแล อุ้มจะค้าขาย ทำธุรกิจส่วนตัวเล็กๆก็ได้

เพราะถึงยังไง บั้นปลายชีวิตคนหูหนวกเป็นใบ้ จะไปทำงานที่ไหนก็ลำบาก

ในสังคมที่ซับซ้อนอย่างทุกวันนี้ ยังไงพ่อก็อดห่วงลูกไม่ได้ มีหลายเรื่องที่คุณพ่อสิทธิ์อยาก จะอธิบายให้ลูกเข้าใจ ก็ทำได้ลำบาก แต่ในเมื่อลูกรักตะกร้อ อยากเล่นตะกร้อไปเรื่อยๆ พ่อก็ตั้งใจว่าจะคอยสนับสนุนอย่างเต็มที่

เผยหัวใจพ่อไปแล้ว ถามหัวใจอุ้มบ้าง เป็นอย่างไร? อุ้มบรรยายความรู้สึกผ่านหน้ากระดาษ ให้ฟังว่า... “ตะกร้อเป็นสิ่งเดียวที่ทำให้อุ้มรู้สึกไม่แตกต่างจากคนปกติ เมื่อใดที่ได้เล่นตะกร้อ ทำให้รู้สึกว่าตัวเองไม่มีปัญหา ไม่ว่าจะเป็นการฟัง หรือพูดกับคนข้างตัว”

เครื่องยืนยันถึงความรัก ความผูกพัน และกำลังใจอันมากล้นที่อุ้มได้รับจากครอบครัว อุ้มจะชอบวาดรูปครอบครัว พ่อแม่ น้อง เป็นตัวการ์ตูน ยืนจับมือกัน

แล้วก็เขียนคำว่า “คิดถึงพ่อกับแม่มากนะคะ”

แปะไว้ที่หัวเตียงตอนเก็บตัวซ้อมทุกครั้ง

ก่อนจะจบการสนทนา อุ้มฝากความคิดถึงไปยังบ้านที่ร้อยเอ็ด ด้วยหน้าตายิ้มแย้มสดใส ด้วยว่า “คิดถึงพ่อแม่มากๆ...รักพ่อแม่ อยากเจอและกอดแน่นๆค่ะ”.