นวัตกรรมใหม่สำหรับผู้พิการ

กระพริบตาสั่งปิดเครื่องใช้ไฟฟ้า
ในงานถนนเทคโนโลยี 2551 ที่ บริษัท อสมท จำกัด (มหาชน) ร่วมมือกับภาคเอกชนจัดขึ้นในปีนี้ นอกจากจะมีการแข่งขันหุ่นยนต์ ABU ชิงชนะเลิศประเทศไทยแล้ว ยังมีกิจกรรมที่น่าสนใจไม่แพ้กัน นั้นก็คือ การประกวด”นวัตกรรมเพื่อผู้พิการ”

การประกวดในครั้งนี้ได้เปิดโอกาสให้นักเรียน นิสิต นักศึกษา และประชาชนทั่วไป ร่วมส่งผลงานนวัตกรรมเข้าประกวดใน 4 กลุ่ม คือ ผู้พิการด้านการเคลื่อนไหว ผู้พิการด้านการมองเห็น ผู้พิการด้านการได้ยิน/สื่อความหมาย และ ผู้พิการด้านสติปัญญา

หลังปิดรับผลงานมีผู้สนใจส่งผลงานเข้าร่วมประกวดกว่า 100 ผลงาน คณะกรรมการตัดสินได้ทำการคัดเลือกเหลือ 16 ผลงานที่ผ่านเข้าสู่รอบสุดท้าย และผลการตัดสินออกมาปรากฏว่า รางวัลชนะเลิศกลุ่มผู้พิการด้านการเคลื่อนไหว ได้แก่ผลงาน อุปกรณ์ควบคุมเครื่องใช้ไฟฟ้าด้วยสัญญาณสมอง เพื่อคนพิการทางกาย ของ ภาควิชาวิศวกรรมชีวการแพทย์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ ม.มหิดล

รางวัลชนะเลิศกลุ่มผู้พิการด้านการมองเห็น ได้แก่ผลงาน แผ่นเรขา สำหรับนักเรียนตาบอด ของนายเจน ชัยเดช นักศึกษาปริญญาโท วิทยาลัยราชสุดา ม.มหิดล และรางวัลชนะเลิศกลุ่มผู้พิการด้านการได้ยิน/สื่อความหมาย ได้แก่ผลงาน นวัตกรรมภาษามือ 3 มิติ ของวิทยาลัยราชสุดา ม.มหิดล

ดร.ยศชนัน วงศ์สวัสดิ์ อาจารย์คณะวิศวกรรมศาสตร์ ม.มหิดล หัวหน้าทีมผู้พัฒนาผลงานอุปกรณ์ควบคุมเครื่องใช้ไฟฟ้าด้วยสัญญาณสมอง เพื่อคนพิการทางกาย กล่าวว่า ต้องการสร้างอุปกรณ์ช่วยเหลือผู้พิการที่ไม่สามารถเคลื่อนไหวตั้งแต่ช่วงคอลงไปให้สามารถเปิด-ปิดเครื่องใช้ไฟฟ้า เช่น วิทยุ พัดลม โทรทัศน์ ฯลฯ

โดยไม่ต้องมีคนช่วย

หลักการทำงานของอุปกรณ์ควบคุมเครื่องใช้ไฟฟ้าด้วยสัญญาณสมอง จะใช้การกระพริบตาของผู้ป่วย ผ่านชุดรับสัญญาณเปลี่ยนเป็นสัญญาณดิจิทัล ส่งไปยังเครื่องคอมพิวเตอร์ที่เขียนโปรแกรมให้รับสัญญาณสั่งงานจากผู้ป่วย
วิธีการใช้งาน เช่น ผู้ป่วยกระพริบตา 3 ครั้ง โปรแกรมจะเปิดและเริ่มทำงาน จากนั้นต้องกระพริบตา 1 ครั้งให้ตรงกับตำแหน่งรูปเครื่องใช้ไฟฟ้าที่อยู่หน้าจอคอมพิวเตอร์ เครื่องใช้ไฟฟ้านั้นก็จะเปิดขึ้น หากต้องการปิดก็กระพริบตา 1 ครั้งยังตำแหน่งเดิมเครื่องใช้ไฟฟ้าก็จะปิดเองอัตโนมัติ ในอนาคตจะพัฒนาให้ผู้ป่วยสามารถสั่งงานจากสมองส่วนที่ใช้ในการรับภาพแทนการกระพริบตาได้เลย

นายเจน ชัยเดช เจ้าของผลงาน แผ่นเรขา สำหรับนักเรียนตาบอด กล่าวว่า การประดิษฐ์อุปกรณ์ชิ้นนี้จะใช้แผ่นอะคิลิคหรือไม้มาตัดเป็นสี่เหลี่ยมจัตุรัสขนาด 12 นิ้ว เจาะรูเป็นวงกลมเส้นผ่าศูนย์กลาง 9 นิ้ว เส้นรอบวงมีทั้งหมด 24 รู แต่ละรูทำมุมห่างกัน 15 องศา และมีอักษรเบรลล์ภาษาอังกฤษตัวพิมพ์ใหญ่กำกับไว้ในแต่ละรู ภายในวงกลมจะมีรูที่เกิดจากการตัดกันของเส้นตรงตามแนวตั้งและแนวนอน และจุดศูนย์กลางของวงกลมมีอักษรเบรลล์ภาษาอังกฤษ O กำกับไว้ และภายนอกวงกลมมีรูอยู่ตามมุมของแผ่นจำนวน 4 รู และมีอักษรเบรลล์ตัวเลข1-4 กำกับไว้
วิธีการใช้ ก็ให้กำหนดจุดที่จะสร้างรูปเรขาคณิต และใช้หมุดเสียบในรูตามจุดกำหนด จากนั้นสร้างเส้นตรงระหว่างจุดที่กำหนดโดยใช้หนังยางหรือเชือก ซึ่งผลงานชิ้นนี้ยังสามารถนำไปสอนเรื่องทฤษฎีในวงกลม เส้นสัมผัสวงกลม และตรีโกณมิติได้ด้วย

สำหรับผลงานนวัตกรรมภาษามือ 3 มิติ ผศ.เบญจพร ศักดิ์ศิริ หัวหน้าทีมวิจัย กล่าวว่า ผลงานชิ้นนี้ใช้เวลาในการคิดและประดิษฐ์ประมาณ 1 ปี เป็นซอฟต์แวร์ที่พัฒนาขึ้น เพื่อช่วยลดอุปสรรคในการสื่อสารระหว่างคนพิการทางการได้ยินกับบุคคลทั่วไป และยังเป็นเครื่องมือที่ใช้สนับสนุนการเรียนในวิชาที่ขาดแคลนล่ามภาษามือเฉพาะทาง เช่น วิทยาศาสตร์ คอมพิวเตอร์ กฎหมาย และการแพทย์ ปัจจุบันได้จัดทำเป็นเนื้อหาการสอนในวิชาคอมพิวเตอร์แล้ว โดยเป็นภาษามือ 3 มิติ และมีแผนนำไปใช้สอนนักศึกษาผู้พิการในวิทยาลัยราชสุดาด้วย

ปัจจุบัน สิ่งประดิษฐ์เพื่อผู้พิการที่คิดค้นโดยคนไทยยังมีน้อย ส่วนใหญ่ต้องนำเข้าจากอุปกรณ์จากต่างประเทศเพื่อใช้ฟื้นฟูคนพิการ นวัตกรรมเพื่อคนพิการทั้ง 3 ชิ้นนี้ น่าจะเป็นแรงจุดประกายให้ทุกๆ คนหันมาให้ความสำคัญในการประดิษฐ์นวัตกรรมเพื่อคนพิการในเมืองไทยมากยิ่งขึ้น
Jirawatj@dailynews.co.th