LA MORTO

 

Vintro, Sundiala posdimezo. Nivas lente e prudente la granda floki falas del griza cielo.

 

La jorno-lumo desapareskas pasable frue, ma ni ne ja volas acendar la lampo.

 

Ni sidas an varma chambro, sur sofao. Sinistre siorino M., dextre elua filiulo Onklo Fritz. En la mezo, inter la du, me, deke-duyara puero.

 

Siorino M. naracas :

Esas multa yari ante nun. Mea spozo e lua navo desaparabis sen-trace irgube en la Maditeraneo. Me laboris en urbeto, e Fritz, qua lore evis tri semani, esis en la proxima vilajo, che olda, solitara muliero.

 

Esis Krist-nasko-vespero, me volis vizitar mea Fritz, quan me ne povis vidar dum la tota semano. Til tarde me mustis laborar ma tamen ankore ta-vespere volis irar a la vilajo. Me departis. La nokto esis kolda, la cielo tote klara, steloza. Me marchis tra la alta nivo, dum plura hori,. La glaciatre kolda vente impedis me respirar. Fine me arivis en la vilajo. La solitara domo di la oldino esis en la extrema parto di la mikra vilajo, dop la tombeyo.

 

Me hastas. De omna domi muziko, gaya krii, bunta lumo. Me havas nur un skopo : mea filio.

 

Ibe la tombeyo, tra ol duktas mea voyo. Kande me eniras tra la basa, fera pordeto, la turm-horlojo laute e solene soneskas, noktomezo. Yen la domo atingenda. Do, vers ol!

 

La tombi nivoza, ronda, koldega vento ululas tra la nuda arbori en stranja melodii. Subite me staceskas. Ibe – quo esas to? Kad esas eroro? Fantaziajo? Me proximeskas lente, quaze koaktata. Vere, me hororeskas, tremblas, volus kriar, ma ne povas : ibe sidas,sur tombo, granda aparajo, erektita, en longa blanka mantelo.

 

Ol videskas me, tacas, regardas me fixe.

 

Ho ve, ol levas su! Longa, magra staturo la falchilo sur la shultro, proximeskas vers me, regardante me per lua fantomala, sinkinta okuli.

 

Me stacas ferme, ne povas movar.

 

Lu preterpasas me, sen dicar irgo, ekiras la tombeyo, ube me eniris ol, sen turnar su itere.

 

Ube ol sidis, la nigra tero dil tombo esas videbla. Jus la lasta stroko dil turm-horlojo. Noktomezo.

 

Qua esis to? La morto? Pro quo lu tacis preterpasis? Ka lu expektis me? Mil pensi un plu stranja kam la altra, traflugegas mea cerebro. Subite me hastas al domo, a mea filio.

 

Kelka tempe plu tarde la evento klareskis por me. Ye festo me audis, ke la chasisto dil vilajo, tre stranja homo, naracis a kelka amiki pri ca evento, quale lu vidis ol, kande lu sidis sur la tombo. Lu volis chasar kunikli, e da la turm-horlojo e da me lu hororigeses same kam me da lu.

 

Lu rezolvabis ne plus chasar ye la Krist-naskovespero. Lu anke ne sevis, qua esis la misterioz homino.

 

Me dicis nulo.

 

 

Max JACOB 1928